Δικτατορία: Οι δωσίλογοι έγιναν... διπλωμάτες

13:21 25/11/2012 - Πηγή: 24wro

Mια προσεκτική ανάγνωση της νεότερης ιστορίας του τόπου μας θα μπορούσε να...
χρησιμεύσει ως αντίδοτο σε όσους έχει αποκαρδιώσει η σημερινή κρίση. Από την απελευθέρωσή της ως σήμερα υπέφερε όσο καμία άλλη χώρα στην Ευρώπη: έζησε δύο εμφυλίους, έναν ατυχή πόλεμο το 1897, τρεις δικτατορίες, έναν εθνικό διχασμό και μια σειρά στρατιωτικά κινήματα, μία εθνική καταστροφή στη Μικρασία, δύο Βαλκανικούς και δύο Παγκοσμίους Πολέμους. Και όμως άντεξε.

Σ’ ένα ατελείωτο ρέκβιεμ οδύνης αλλά και εθνικής ανάτασης με αναγνωρισμένη διεθνώς τη συμμετοχή

της στα πολεμικά πεδία, εισήλθε στην ΕΕ, γνώρισε ικανοποίηση από την επιστροφή των Ολυμπιακών Αγώνων στη γενέτειρά τους και αρίθμησε μερικά Νομπέλ. Σήμερα η ανάγνωσή μας θα επικεντρωθεί σ’ έναν ισχυρό πόλο της δημόσιας ζωής στη διάρκεια του τελευταίου πολέμου: εκείνο του υπουργείου των Εξωτερικών και της Διπλωματικής Υπηρεσίας.

Με την ολοκλήρωση της εχθρικής εισβολής στη χώρα ορκίσθηκε η πρώτη κυβέρνηση των δωσιλόγων. Πρωθυπουργός, υπουργός Επισιτισμού και αργότερα (Νομοθετικό Διάταγμα 143, 10 Ιουνίου 1941) των Εξωτερικών διορίσθηκε ο γνωστός Ιωάννης Τσολάκογλου. Αντιπρόεδρος ο Γεώργιος Λογοθετόπουλος. Στο δωδεκαμελές αποκαλούμενο υπουργικό συμβούλιο συμμετείχαν, μεταξύ άλλων, ο Γκοτζαμάνης ως υπουργός Οικονομικών και οιΡαγκαβής και Λουλακάκης ως γενικοί διοικητές Μακεδονίας και Κρήτης, αντίστοιχα.

Σύμφωνα με όσα αναφέρονται στο «Α' Δελτίο Πληροφοριών εξ Ελλάδος», το οποίο ανατυπούμενο διά πολυγράφου συνέταξε και διένειμε μυστικώς σε αριθμημένα αντίτυπα η εν Αγκύρα ελληνική πρεσβεία, σε μέλη κυρίως της εξόριστης κυβέρνησης και πρεσβείες μη καταληφθεισών χωρών, πληροφορούμεθα ότι ο Τσολάκογλου, που είχε πάρει πολύ σοβαρά τον ρόλο του «νομίζων προφανώς ότι οι Γερμανοί θα του απέδιδαν σημασίαν τινά συγκάλεσε σε σύσκεψη προσωπικότητας της εποχής για να τους συμβουλευθή».

Με υπογραφή ενός επίορκου

Ανάμεσά τους, οι Στ. Γονατάς, Γ. Παπανδρέου και Π. Κανελλόπουλος, οι οποίοι τού«συνέστησαν να περιορισθή εις το επισιτιστικόν πρόβλημα», ενώ ο πρεσβευτής Ι. Πολίτηςτού συνέστησε να διατάξει να παραμείνει το υπουργείο Εξωτερικών κλειστό. Ο Πολίτης που, όπως και η πλειοψηφία των ανώτερων διπλωματικών υπαλλήλων, παραιτήθηκε επιδεικνύοντας υψηλό πατριωτικό φρόνημα (ΦΕΚ Ελληνικής Πολιτείας αριθμ. 120, 17 Ιουνίου 1951), ανάμεσά τους και ο τότε τμηματάρχης Β' Γ. Σεφεριάδης (ο γνωστός ποιητής Σεφέρης), φοβόταν ότι στα επόμενα σχέδια των Γερμανών θα ήταν να συγκαλέσουν Διάσκεψη, στην οποία θα εκαλούντο αντιπρόσωποι των υποδουλωθέντων κρατών «οπότε μοιραίως θα εχρησιμοποιούντο οι διπλωματικοί των υπάλληλοι».

Ας σημειωθεί ότι τον Απρίλιο ήδη του 1941 ο πρωθυπουργός της εξόριστης κυβέρνησηςΕμμ. Τσουδερός διερωτάτο από τα Χανιά με κρυπτογραφικό τηλεγράφημά του προς το ΥΠΕΞ: «Φρονείτε άφιξις Γερμανών Αθήνας πρέπει να εύρη τα Υπουργεία πλήρη ανωτάτων υπαλλήλων; Μήπως άδειαι και διαθεσιμότητες θα ενεδεικνύοντο;» (Α.Π. 10414 Η/2). Εν τω μεταξύ, ο Τσολάκογλου, που αδιαφορούσε