ΤΕΧΝΗ: Ένας γενναίος, πνιγμένος κόσμος

16:53 25/5/2012 - Πηγή: 24wro

Εδώ και πέντε χρόνια ο φωτορεπόρτερ Gideon Mendel ταξιδεύει στον κόσμο...
και φωτογραφίζει ανθρώπους μέσα στο νερό, μετά την πλημμύρα.

«Φτάνω όταν έχει τελειώσει η θεομηνία, αλλά το νερό είναι ακόμη εκεί» λέει ο Mendel, που από το 2007 έχει φωτογραφίσει δεκάδες ανθρώπους στην Ινδία, την Αϊτή, το Πακιστάν, την Ταϊλάνδη, αλλά και την Αυστραλία και την Αγγλία, -ακριβώς για να μας μεταφέρει το μήνυμα ότι τα ακραία καιρικά φαινόμενα, που συνδέονται με τις ευρείες κλιματικές αλλαγές, αφορούν όλο τον πλανήτη. Οι φωτογραφίες του είναι όλες πορτραίτα ανθρώπων οι οποίοι τις περισσότερες φορές

ποζάρουν μέσα, ή κοντά στο σπίτι τους. Ο ίδιος τονίζει ότι οι άνθρωποι είναι ιδιαιτέρως πρόθυμοι να φωτογραφηθούν, γιατί θέλουν να δείξουν στους άλλους το κακό που τους συνέβη. Συνήθως κοιτάζουν το φακό με ένα βλέμμα που κατηγορεί – γενικά, αόριστα, τα πάντα. Και ο Mendel, ο οποίος θεωρεί ότι οφείλει να δείξει αυτό που εκείνοι θέλουν να δείξουν, λέει γι’ αυτά τα πορτραίτα του, ότι είναι «συνεργατικές προσωπογραφίες» και όχι δικά του έργα.

Φωτογραφίζει με μια πενηντάχρονη Rolleiflex, η οποία δίνει τετράγωνο format φωτογραφιών, διαφορετική αίσθηση των χρωμάτων από αυτήν που έχουμε συνηθίσει πια με τις ψηφιακές φωτογραφικές μηχανές,καθώς και μια υφή στην εικόνα, που κατά τη γνώμη του ταιριάζουν όλα πολύ καλύτερα με το θέμα του. Εκτός αυτών των προτερημάτων της όμως, η θρυλική Rolleiflex, επαληθεύει τη φήμη της ως «σκληρό καρύδι» στα δύσκολα τερέν, μια και στον Mendel έχουν συμβεί ουκ ολίγα ατυχήματα κατά τις διάφορες αποστολές του.

Στις περισσότερες φωτογραφίες η στάθμη του νερού βρίσκεται λίγο- πολύ στο ίδιο ύψος μέσα στο πλάνο και αυτό το τέχνασμα, υποβάλει την ιδέα ότι η πλημμύρα, ως θεομηνία, είναι εξίσου καταστροφική όπου κι αν συμβαίνει. Ωστόσο, ο ίδιος λέει ότι από όλες τις λήψεις του ξεχωρίζει εκείνη που δείχνει δύο Ινδές,– μάνα και κόρη-, βουτηγμένες σχεδόν μέχρι το λαιμό μέσα στο νερό, να πηγαίνουν, κρατώντας ένα άδειο μπουκάλι, να αγοράσουν λίγο λάδι για να μαγειρέψουν. Δεν έχει άδικο να την ξεχωρίζει, – η φωτογραφία αυτή θριαμβολογεί, υπό τις πιο αντίξοες συνθήκες, ότι «η ζωή συνεχίζεται».

Η συλλογή του Mendel έχει τίτλο «Drowning World» (δηλαδή, «Κόσμος που πνίγεται»). Παρουσιάζεται μέχρι τις 5/6/2012, στο Somerset House, στο Λονδίνο και οι μέχρι τώρα αναφορές του τύπου σ’ αυτήν είναι διθυραμβικές.

Είναι άλλωστε μια μοναδική ευκαιρία για έναν θεατή να συνειδητοποιήσει πόσο ανήμπορος μπορεί να αποδειχθεί ο άνθρωπος αντιμέτωπος με το νερό.

Πέρα όμως από αυτό το πρώτο επίπεδο ανάγνωσης, ο θεατής μπορεί να παρατηρήει ότι οι εκφράσεις αυτών των προσώπων, παρά τον θυμό που φανερώνουν, έχουν και μια παράξενη γαλήνη. Κι αυτή είναι εκείνη του ανθρώπου, ο οποίος, τελικά – και εκ των πραγμάτων-, συμβιβάζεται με την κακή του μοίρα κι έτσι αποφασίζει να την αντιμετωπίσει.

Αυτή είναι ίσως και η μεγαλύτερη γοητεία τους: ο Mendel δεν μας δείχνει μοιρολάτρες αναξιοπαθούντες, αλλά αναξιοπαθούντ