Δράκος και Γεράκι

07:37 25/11/2012 - Πηγή: i-Reporter

Andrew J. Nathan και Andrew Scobell

Ο όρος «μεγάλη δύναμη» είναι αόριστος, αλλά η Κίνα τον αξίζει, από κάθε άποψη: την έκταση και τη στρατηγική θέση των εδαφών της, το πλήθος και τον δυναμισμό του πληθυσμού της, την αξία και τον ρυθμό ανάπτυξης της οικονομίας της, το τεράστιο μέγεθος του μεριδίου της στο παγκόσμιο εμπόριο και την αμυντική της ισχύ.
Η Κίνα είναι μία από τις ολιγάριθμες χώρες που έχουν σημαντικά εθνικά συμφέροντα σχεδόν σε κάθε σημείο του πλανήτη και που, θέλοντας και μη, τραβούν την προσοχή κάθε άλλης

χώρας και κάθε διεθνούς οργανισμού. Και, ίσως, το σημαντικότερο: η Κίνα είναι η μόνη χώρα που ευρύτατα αντιμετωπίζεται ως πιθανή απειλή κατά της αμερικανικής κυριαρχίας. Πράγματι, η άνοδος της Κίνας προκάλεσε φόβους ότι πρόκειται να υποσκελίσει τους γείτονές της και κάποια μέρα να παραγκωνίσει τις ΗΠΑ από την παγκόσμια ηγεμονία τους.

Όμως, η διάχυτη αίσθηση πως η Κίνα είναι μια επιθετική, επεκτατική δύναμη, είναι ατεκμηρίωτη. Παρά το γεγονός ότι η συγκριτική ισχύς της Κίνας αυξήθηκε σημαντικά κατά τις τελευταίες δεκαετίες, οι κύριες κατευθύνσεις της κινεζικής εξωτερικής πολιτικής είναι αμυντικές και δεν έχουν αλλάξει από την εποχή του Ψυχρού Πολέμου: να αμβλύνει τις αποσταθεροποιητικές επιρροές από το εξωτερικό, ν’ αποφύγει εδαφικές απώλειες, να περιορίσει την καχυποψία των γειτόνων της και να στηρίξει την οικονομική της ανάπτυξη. Η μόνη αλλαγή στη διάρκεια των δύο τελευταίων δεκαετιών είναι το ότι η Κίνα είναι τώρα σε πολύ μεγάλο βαθμό ενταγμένη στο παγκόσμιο οικονομικό σύστημα και ότι οι εσωτερικές και περιφερειακές προτεραιότητές της έχουν γίνει μέρος μιας ευρύτερης αναζήτησης: να καθορίσει για τον εαυτό της έναν παγκόσμιο ρόλο που θα εξυπηρετεί τα κινεζικά συμφέροντα αλλά και που θα είναι αποδεκτός από τις άλλες δυνάμεις.

Πρώτες μεταξύ αυτών των δυνάμεων είναι, βεβαίως, οι ΗΠΑ. Η διαχείριση της ταραχώδους σχέσης Ουάσιγκτον - Πεκίνου είναι για το δεύτερο η μεγαλύτερη πρόκληση στην εξωτερική του πολιτική. Και καθώς οι Αμερικανοί διερωτώνται αν η άνοδος της Κίνας είναι καλή για τα αμερικανικά συμφέροντα ή εξυφαίνει απειλή σε βάρος τους, οι Κινέζοι πολιτικοί προβληματίζονται σχετικά με το αν οι ΗΠΑ προτίθενται να χρησιμοποιήσουν τη δύναμή τους για να βοηθήσουν ή για να πλήξουν την Κίνα.

Μερικές φορές οι Αμερικανοί θεωρούν μυστηριώδες το κινεζικό κράτος. Δεδομένου, όμως, ότι στο πλαίσιο του αμερικανικού πολιτικού συστήματος η εξουσία είναι κατακερματισμένη και συμβαίνουν συχνές εναλλαγές στην εξουσία των δύο βασικών αμερικανικών πολιτικών κομμάτων, οι Κινέζοι δυσκολεύονται και αυτοί από την πλευρά τους να αποσαφηνίσουν τις αμερικανικές προθέσεις. Παρ’ όλα αυτά, στη διάρκεια των τελευταίων δεκαετιών, ύστερα από μια σειρά αμερικανικών ενεργειών απέναντι στην Κίνα, αναδύθηκε μια μακροπρόθεσμη αμερικανική στρατηγική απέναντι στη χώρα. Κατά συνέπεια, όχι μόνο δεν είναι περιττή, αλλά αντιθέτως είναι αναγκαία για τους Κινέζους μια άσκηση κατανόησης - ανάλυσης των ΗΠΑ.

Οι περισσότερο