Financial Times: Τα ρίσκα από την παρέμβαση Τραμπ στη Βενεζουέλα

13:58 25/1/2019 - Πηγή: Sigma Live

Κάθε τόσο το αμερικανικό κατεστημένο επευφημεί τον Ντόναλντ Τραμπ. Η πυραυλική επίθεση στο συριακό καθεστώς στις αρχές του 2017 ήταν η πρώτη τέτοια περίπτωση. Η τελευταία είναι η κήρυξη ενός πολέμου χωρίς τη χρήση στρατιωτικών μέσων κατά του Νίκολας Μαδούρο της Βενεζουέλας.

Και τα δύο απόδειξαν ότι ο κ. Τραμπ είναι σε θέση να υιοθετήσει την παραδοσιακή στάση των ΗΠΑ σε θέματα εξωτερικής πολιτικής. Στην περίπτωση της Συρίας, ο κ. Τραμπ έδρασε στο όνομα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων,

μετά τη χρήση χημικών όπλων κατά του συριακού λαού από τον Μπασάρ αλ-Άσσαντ. Στη Βενεζουέλα, ο κ. Τραμπ στηρίζει το κράτος δικαίου έναντι της νόθας επανεκλογής του κ. Μαδούρο. «Σας ευχαριστώ, κ. πρόεδρε», έγραψε στο Twitter ο Τζεμπ Μπους.

Ο κίνδυνος βρίσκεται στο τι θα κάνει ο κ. Τραμπ στη συνέχεια. Περίπου δύο χρόνια αφότου οι ΗΠΑ έριξαν πυραύλους τόμαχοκ στη Συρία, ο κ. Άσσαντ είναι πιο ισχυρός από ποτέ και ο κ. Τραμπ ετοιμάζεται να αποσύρει τους 2.000 εναπομείναντες Αμερικανούς στρατιώτες. Έχασε γρήγορα την υπομονή του με το παιχνίδι στρατηγικής στη Συρία.

Η Βενεζουέλα δημιουργεί ένα διαφορετικό πρόβλημα. Ο κίνδυνος ενός κανονικού εμφυλίου πολέμου ανάμεσα στους υποστηρικτές του Χουάν Γκουαϊδό, αρχηγού της αντιπολίτευσης και αυτοανακηρυγμένου «υπηρεσιακού προέδρου,» και των ένοπλων δυνάμεων τού Μαδούρο είναι πραγματικός. Ο Τραμπ έχει πλέον δεσμευτεί στη νίκη του Γκουαϊδό.

Πολλά θα κριθούν από το κατά πόσον οι ένοπλες δυνάμεις της Βενεζουέλας πειστούν να υπακούσουν στο κάλεσμα του κ. Τραμπ να ακολουθήσουν τις εντολές του Γκουαϊδό. Αν δεν το κάνουν, ο κ. Μαδούρο θα μπορούσε να ακολουθήσει τα χνάρια του Άσσαντ και να αποκαλύψει την μπλόφα του κ. Τραμπ.

«Έχουμε στρατιώτες σε όλα τα μέρη του κόσμου, τα οποία είναι πολύ πολύ μακριά», ανέφερε ο κ. Τραμπ. «Η Βενεζουέλα δεν είναι πολύ μακριά», πρόσθεσε.

Ορισμένοι θα μπορούσαν να το αποκαλέσουν το «δόγμα Μονρόε» του κ. Τραμπ, με βάση το οποίο οι ΗΠΑ αντιμετωπίζουν το δυτικό ημισφαίριο ως την «πίσω αυλή» τους. Αλλά όσοι πανηγυρίζουν για τον όψιμο ζήλο του κ. Τραμπ για τη δημοκρατία στο εξωτερικό, θα έπρεπε να έχουν κατά νου τρεις επισημάνσεις.

Η πρώτη είναι ότι ο κ. Τραμπ είναι επιλεκτικός. Έχει μιλήσει πολύ σπάνια για τα ανθρώπινα δικαιώματα ή τη δημοκρατία σε άλλα μέρη του κόσμου, όπως η Μιανμάρ, το Σουδάν και η Κίνα. Ούτε ισχύει εδώ η εξαίρεση του δόγματος Μονρόε: ο κ. Τραμπ έχει κάνει τα στραβά μάτια για νόθες εκλογές και παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Γουατεμάλα και την Ονδούρα στο δυτικό ημισφαίριο, όπως και για οπουδήποτε αλλού. Αλλά όταν κάποιος σού κάνει ένα δώρο, πρέπει να το παίρνεις. Αν ο κ. Τραμπ κάνει το σωστό μόνο επιλεκτικά, τούτο είναι σίγουρα καλύτερο από το να μην το κάνει ποτέ. Το πρόβλημα είναι πως αυτό τον καθιστά ακόμα λιγότερο προβλέψιμο. Είτε οι αρχές αυτές είναι οικουμενικές είτε όχι. Ο κ. Τραμπ δεν έχει εξηγήσει ακόμα σε ποια βάση λαμβάνει τις αποφάσεις του.

Το οποίο μας φέρνει στη δεύτερη επισήμανση. Ο κ. Τραμπ επηρεάζεται σημαντικά από τους Κουβανο-Αμερικανούς και τους εξόριστους Βενεζουελάνους στη Φλόριντα. Πολλοί κάνουν παρέα μαζί του στον «χειμερινό Λευκό Οίκο» του, το Μαρ-α-Λάγκο. Το μεγαλύτερο μέρος της οικονομικής ελίτ της Βενεζουέλας έχει εγκαταλείψει εδώ και καιρό τη χώρα, μαζί με το ένα δέκατο του πληθυσμού της.

Πολλοί εξόριστοι έχουν αγοράσει κατοικίες από διάφορα συγκροτήματα που έχει κατασκευάσει ο κ. Τραμπ. Είναι δύσκολο να διακρίνει κανείς απόλυτα το επιχειρηματικό συμφέρον του Αμερικανού προέδρου από τη στήριξή του στις δημοκρατικές αξίες στη Βενεζουέλα. Αλλά πρέπει να επισημάνουμε πως μιλάει συστηματικά υπέρ της ελευθερίας σε μόλις τρεις χώρες, την Κούβα, το Ιράν και τη Βενεζουέλα. Για τον έναν ή τον άλλο λόγο, οι χώρες αυτές φαίνεται να ανήκουν σε μια ξεχωριστή κατηγορία από τον υπόλοιπο κόσμο. Το γεγονός ότι οι πρόσφυγες από τη Γουατεμάλα και την Ονδούρα είναι συνήθως φτωχοί, ενώ οι Βενεζουελάνοι που συναντά στη Φλόριντα όχι, ίσως να έχει κάποια σχέση με αυτό.

Η τρίτη είναι πως ο κ. Τραμπ βρίσκεται ο ίδιος σε μια προσωπική συνταγματική αναμέτρηση. Ενώ έκανε τη δήλωση για τη Βενεζουέλα την Τετάρτη, ο κ. Τραμπ είχε σφοδρή αντιπαράθεση με τη Νάνσι Πελόζι, πρόεδρο της Βουλής των Αντιπροσώπων, η οποία αρνείται να τον καλέσει να δώσει την ετήσια ομιλία προς το Έθνος την ερχόμενη εβδομάδα.

Το «λουκέτο» στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση του κ. Τραμπ βρίσκεται τώρα στην 34η ημέρα. Είναι το αποτέλεσμα του τελεσίγραφού του για τη χρηματοδότηση του τείχους που θα κλείσει την είσοδο σε μετανάστες και πρόσφυγες από κάποιους από τους λιγότερο δημοκρατικούς γείτονες της Αμερικής.

Το στοίχημα του κ. Τραμπ στη Βενεζουέλα έρχεται, συνεπώς, σε μια ενδιαφέρουσα στιγμή. Τον φέρνει από την πλευρά του κατεστημένου της εξωτερικής πολιτικής της Ουάσιγκτον και της πλειονότητας του πλανήτη.

Το υπόλοιπο ημισφαίριο, συμπεριλαμβανομένου και του Καναδά, δεν άργησε να ακολουθήσει τον κ. Τραμπ και σχεδόν κατά γράμμα.

Λίγοι αμφισβητούν ότι ο κ. Μαδούρο είναι ένας παρίας ο οποίος πρέπει να αποχωρήσει από την εξουσία. Η ειρωνεία είναι πως, σε οποιαδήποτε άλλη στιγμή, πολλοί θα έλεγαν το ίδιο και για τον κ. Τραμπ.