H Ουκρανία έχει μακρύ δρόμο μπροστά της για να προχωρήσει η εξαγωγή σιτηρών

13:07 8/9/2022 - Πηγή: Sigma Live

Πολύ λίγα πλοία φθάνουν στην Ουκρανία για να υπάρξει η δυνατότητα να μεταφερθούν γρήγορα οι τόνοι σιτηρών που έχουν συσσωρευτεί τους μήνες του πολέμου παρά τον θαλάσσιο διάδρομο που άνοιξε με την υποστήριξη του ΟΗΕ, γεγονός που απειλεί να αυξήσει τις παγκόσμιες τιμές τροφίμων και να δημιουργήσει μεγάλες δυσκολίες τους αγρότες της χώρας που πασχίζουν να καλλιεργήσουν τις εκτάσεις τους.

Ο πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν πυροδότησε χθες φόβους ότι η Ρωσία

μπορεί να αποσύρει τη στήριξή της για τον θαλάσσιο διάδρομο αφού κατηγόρησε το Κίεβο ότι τον χρησιμοποιεί για εξαγωγές προς την Ευρωπαϊκή Ένωση και την Τουρκία αντί τις φτωχές χώρες που χρειάζονται περισσότερο τα τρόφιμα, κυρίως στην Αφρική.

Ακόμα κι αν τηρηθεί η συμφωνία, οι κίνδυνοι του διάπλου της Μαύρης Θάλασσας που είναι γεμάτη με νάρκες, παράλληλα με την έλλειψη μεγάλων πλοίων και την εξαίρεση ενός μεγάλου λιμανιού από τη διευθέτηση αυτή, σημαίνουν ότι οι όγκοι που μεταφέρονται είναι πολύ χαμηλότεροι από τον στόχο της Ουκρανίας για διπλασιασμό των αγροτικών εξαγωγών σε τουλάχιστον 6 εκατ. τόνους έως τον Οκτώβριο.

«Προς το παρόν, δεν στέλνουμε τα πλοία μας σε ουκρανικά λιμάνια διότι δεν πιστεύουμε ότι είναι ασφαλές», δήλωσε στο Reuters ο Αλεξάντερ Σάβερις, διευθύνων σύμβουλος του ναυτιλιακού ομίλου CMB, με έδρα το Βέλγιο, που πριν από τον πόλεμο πραγματοποιούσε μεταφορές από την Ουκρανία. «Η κατάσταση εκεί είναι ακόμα πολύ ευμετάβλητη και υπάρχει σαφής κίνδυνος για τις ζωές των ναυτικών μας. Υπάρχει επίσης πραγματικός κίνδυνος να ακινητοποιηθούν σε ένα λιμάνι».

Ο θαλάσσιος διάδρομος δημιουργήθηκε με τη διαμεσολάβηση των Ηνωμένων Εθνών και της Τουρκίας τον Ιούλιο. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία από το κοινό συντονιστικό κέντρο (JCC) στην Κωνσταντινούπολη, που επιβλέπει την εφαρμογή της συμφωνίας, έχουν εξαχθεί περίπου 2 εκατ. τόνοι σιτηρών --κυρίως καλαμπόκι-- από τότε που σάλπαρε το πρώτο πλοίο την 1η Αυγούστου.

Με το σημερινό ρυθμό των εξαγωγών, θα χρειαστούν περίπου έξι μήνες για να μεταφερθούν τα υπόλοιπα σιτηρά που απομένουν από την περυσινή συγκομιδή από τα τρία λιμάνια που περιλαμβάνονται στη συμφωνία --Οδησσός, Τσορνομόρσκ και Πιβντενι-- με τη βοήθεια εξαγωγών μέσω σιδηροδρομικού δικτύου, σύμφωνα με υπολογισμούς του Reuters.

Έως τότε, θα έχει συσσωρευτεί μια ακόμα μεγάλη ποσότητα σιτηρών από τη φετινή συγκομιδή, συμπεριλαμβανομένων 20 εκατ. τόνων σίτου και της ουκρανικής συγκομιδής αραβοσίτου που αναμένεται να φθάσει συνολικά τους 30 εκατ. τόνους.

Χωρίς να έχουν τη δυνατότητα να πουλήσουν, οι αγρότες δεν έχουν τα χρήματα για να επενδύσουν στα χωράφια τους, το οποίο σημαίνει ότι η σπορά σίτου αναμένεται να είναι περίπου ένα τρίτο χαμηλότερη σε σχέση με πέρυσι, δήλωσε ο Ντένις Μαρτσούκ, αναπληρωτής επικεφαλής του Ουκρανικού Αγροτικού Συμβουλίου.

Αυτό θα μπορούσε να παρατείνει μια παγκόσμια επισιτιστική κρίση, που η πρωτοβουλία του ΟΗΕ προσπάθησε να αμβλύνει. Οι τιμές των τροφίμων --που αυξήθηκαν κατακόρυφα μετά την εισβολή της Ρωσίας στις 24 Φεβρουαρίου--μειώθηκαν ύστερα από την συμφωνία, αλλά το ουκρανικό σιτάρι δεν φθάνει ακόμα στους παραδοσιακούς πελάτες του στην Αφρική με τους συνηθισμένους του όγκους.

Η Σομαλία, που απευθείας έχει λάβει μόλις ένα φορτίο 28.500 τόνων σίτου βάσει της συμφωνίας σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΗΕ, οδεύει σε κατάσταση λιμού λόγω της πολυετούς ξηρασίας, την οποία επέτεινε η αύξηση των παγκόσμιων τιμών τροφίμων, όπως ανέφεραν τη Δευτέρα τα Ηνωμένα Έθνη.

Ο Ντμίτρι Σκορνιάκοφ, διευθύνων σύμβουλος της ουκρανικής εταιρίας αγροτικής παραγωγής HarvEast, δήλωσε ότι ο θαλάσσιος διάδρομος δεν είναι ο καθοριστικός παράγοντας, εν μέρει διότι οι τιμές που καταβάλλονται για σιτηρά στην Ουκρανία δεν είναι αρκετά υψηλές για να καταστήσουν άμεσα βιώσιμες τις μαζικές εξαγωγές. Ως εκ τούτου, δήλωσε ο ίδιος, η εταιρία του περιορίζει τις εκτάσεις που προορίζονται για την καλλιέργεια σίτου και δεν θα σπείρει κριθάρι ή σίκαλη φέτος. «Σίγουρα βλέπουμε λιγότερο σιτάρι και εάν περιμένουμε έως την άνοιξη και η κατάσταση μείνει ως έχει, θα δούμε δραματική μείωση στο καλαμπόκι», δήλωσε.

Διαβάστε επίσης: O σοκαριστικός διάλογος Ζελένσκι-Μακρόν λίγο μετά την ρωσική εισβολή (BINTEO)

ΠΟΛΥ ΜΙΚΡΑ ΠΛΟΙΑ

Ο υπουργός Γεωργίας της Ουκρανίας Μίκολα Σόλσκι δήλωσε στο Reuters την περασμένη εβδομάδα ότι οι αγροτικές εξαγωγές μπορεί να αυξηθούν στα 6 εκατ. με 6,5 εκατ. τόνους τον Οκτώβριο, διπλάσιες του όγκου που καταγράφηκε τον Ιούλιο.

Τα λιμάνια στην Ουκρανία, από τους βασικότερους εξαγωγείς σιτηρών πριν από τον πόλεμο, μετέφεραν περίπου 5-6 εκατ. τόνους σιτηρών τον μήνα, σύμφωνα με ανάλυση της πλατφόρμας επιμελητείας project44.

«Η Ουκρανία θα χρειαζόταν γιγάντια δυναμικότητα σε πλοία για να καλύψει τον χαμένο χρόνο», δήλωσε ο Τζος Μπράζιλ, αντιπρόεδρος της project44 και υπεύθυνος για τα δεδομένα για τις παγκόσμιες εφοδιαστικές αλυσίδες. Σύμφωνα με τον ίδιο, το να επιτευχθούν τα προηγούμενα επίπεδα στις αποστολές φορτίων θα απαιτηθούν τέσσερα πλοία 50.000 τόνων ημερησίως. Πολλά από τα πλοία που αναχωρούν από την Ουκρανία είναι πολύ μικρότερα. Στοιχεία από την πλατφόρμα Shipfix δείχνουν μέσο όγκο φορτίου περίπου 20.000 τόνων.

Τα μεγαλύτερα πλοία που μεταφέρουν πάνω από 60.000 τόνους σιτηρών, γνωστά ως panamax, που θα μπορούσαν να πλέουν στη Μαύρη Θάλασσα, έχουν σταλεί σε άλλες περιοχές, όπως στη Βόρεια και τη Νότια Αμερική. Θα χρειαστούν εβδομάδες για να αλλάξουν περιοχή καθώς η περίοδος για τις εξαγωγές σιτηρών εκεί έχει ήδη ξεκινήσει, σύμφωνα με πηγές από τον ναυτιλιακό τομέα, με τη μεγάλη συγκομιδή της Βραζιλίας να δεσμεύει πολλά πλοία. «Αυτά τη στιγμή δεν μπορούμε ακόμα να τοποθετήσουμε κάποιο από τα πλοία μας στη Μαύρη Θάλασσα και κατά συνέπεια δεν είμαστε σε θέση να κοιτάξουμε αυτή τη δραστηριότητα», δήλωσε στο Reuters ο Χαλίντ Χασίμ, γενικός διευθυντής στην ναυτιλιακή Precious Shipping.

ΤΟ ΜΙΚΟΛΑΪΦ ΔΕΧΕΤΑΙ ΠΥΡΑ

Η πρωτοβουλία για τα σιτηρά εξαιρεί το Μικολάιφ, το δεύτερο μεγαλύτερο τερματικό σταθμό σιτηρών στη χώρα σύμφωνα με τα στοιχεία για τις μεταφορές του 2021, γεγονός που δυσκολεύει την ικανότητά του να αποκαταστήσει τις εξαγωγές στα επίπεδα που ήταν πριν από την εισβολή.

Τα σιλό σιτηρών στο Μικολάιφ επλήγησαν από τους ρωσικούς βομβαρδισμούς στην πόλη στις 31 Αυγούστου, γεγονός που αποτυπώνει τους κινδύνους που υπάρχουν.

Κάποιες εταιρίες ναυτασφάλισης προσφέρουν κάλυψη προκειμένου να καταστεί δυνατή η μεταφορά σιτηρών από τα ουκρανικά λιμάνια, αλλά οι ναυτιλιακές εταιρίες ανησυχούν ακόμα πολύ.

«Άλλο είναι να ασφαλίζεσαι απέναντι σε μια καταστροφή και άλλο να θέτεις το πλήρωμα και το καράβι σου σε κίνδυνο», ανέφερε ο Σάβερις της CMB.

Ακόμα και όταν θα έχει ολοκληρωθεί η μεταφορά της περυσινής συγκομιδής, θα χρειαστούν εβδομάδες για να καθαριστούν τα σιλό στα λιμάνια προκειμένου να δεχθούν τη φετινή σοδειά, μια σημαντική κίνηση για να περιοριστεί ο κίνδυνος παρασίτων.

Ο Βίκτορ Βίσνοφ, αναπληρωτής επικεφαλής της ουκρανικής Ναυτιλιακής Διοίκησης, δήλωσε ότι χρειάζεται να χρησιμοποιηθεί περισσότερο ο διάδρομος για να μειωθεί το κόστος ασφάλισης αλλά αναγνώρισε ότι ο πόλεμος θέτει περιορισμούς στους πλοιοκτήτες. «Κάποιοι από αυτούς ακόμα φοβούνται για τα πλοία τους», δήλωσε.
 

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ