Reuters: Kαταιγισμός νέων κανόνων για τουρκικές τράπεζες και νέα προβλήματα

13:50 12/9/2022 - Πηγή: Sigma Live

Ορισμένες τουρκικές τράπεζες περιορίζουν τον εταιρικό δανεισμό αφού η τελευταία σειρά κανονισμών της κυβέρνησης αύξησε το κόστος τους και ανάγκασε πολλές να περιορίσουν τους κινδύνους του ισολογισμού τους, ανέφεραν στο Reuters πέντε πηγές από τον τραπεζικό και τον ιδιωτικό τομέα.

Οι νέοι κανόνες, μέρος της ανορθόδοξης διαχείρισης της οικονομίας από τον Πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν, έχουν μειώσει ιδιαίτερα τον μακροπρόθεσμο δανεισμό. Ο ιδιοκτήτης

μια μεσαίου μεγέθους κατασκευαστικής εταιρείας  είπε ότι ήταν "ολοένα και πιο δύσκολο κάθε μέρα" να αποκτήσετε πρόσβαση στην απαιτούμενη πίστωση.

Οι πηγές, που μίλησαν υπό τον όρο της ανωνυμίας, είπαν ότι οι κανονισμοί για την πίστωση και τις εξασφαλίσεις που εφαρμόστηκαν τους τελευταίους μήνες έχουν προκαλέσει σύγχυση και έχουν εγείρει πολλά ερωτήματα από τις τράπεζες.

«Αυτά είναι πολύ δύσκολα αντικείμενα διαχείρισης για μια τράπεζα», είπε μια τραπεζική πηγή. «Κάθε τράπεζα προσπαθεί να διαχειριστεί τον δικό της ισολογισμό έναντι των επιπλέον υποχρεώσεων που μπορεί να προκύψουν μετά τις ρυθμίσεις της κυβέρνησης και αυτό τρομάζει τις τράπεζες».

Οι κανόνες σημαίνουν ότι οι φθηνότερες πιστώσεις θα συνεχίσουν να πιέζονται  μερικές φορές απο πιο ριψοκίνδυνους μικρότερους δανειολήπτες που προτιμά η κυβέρνηση, ενώ η συνολική πίστωση στη μεγάλη αναδυόμενη οικονομία είναι πιθανό να μειωθεί, ανέφεραν οι πηγές.

Η συνολική πιστωτική επέκταση, με βάση ένα μέτρο προσαρμοσμένο σε συνάλλαγμα 13 εβδομάδων, αυξήθηκε κατά 20% από πέρυσι στα τέλη Αυγούστου, σε σύγκριση με 50% όταν ξεκίνησε η σειρά των ρυθμίσεων τον Απρίλιο, σύμφωνα με στοιχεία.

Το διακύβευμα είναι μεγάλο για τον Ερντογάν και το συντηρητικό του Κόμμα AKP ενόψει των σκληρών εκλογών του επόμενου έτους, τις οποίες οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι θα μπορούσε να χάσει κυρίως λόγω της αύξησης του κόστους ζωής και άλλων οικονομικών πιέσεων.

Το οικονομικό του πρόγραμμα δίνει προτεραιότητα στην ανάπτυξη, την απασχόληση, τις επενδύσεις και τις εξαγωγές, λόγω μιας σειράς μειώσεων επιτοκίων που πυροδότησε μια νομισματική κρίση και μια πληθωριστική σπείρα στα τέλη του περασμένου έτους. 

Η κεντρική τράπεζα συνέχισε να μειώνει τα επιτόκια παρά τον πληθωρισμό που έφτασε στο 80%. Τους τελευταίους μήνες υιοθέτησε πολλούς νέους κανόνες για να κατευθύνει φθηνά δάνεια προς εταιρείες και κλάδους καθαρής εξαγωγής, με στόχο να μειώσει τα μεγάλα ελλείμματα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών της Τουρκίας.

Τον περασμένο μήνα, η τράπεζα έδωσε εντολή στους δανειστές να διατηρούν μακροπρόθεσμα ομόλογα σταθερού κουπονιού ως εγγύηση για ορισμένα δάνεια που δεν θεωρείται ότι ενισχύουν τις επενδύσεις ή τις εξαγωγές.

Ωστόσο, ορισμένοι δανειστές λένε ότι η διατήρηση μακροπρόθεσμων ομολόγων με μη ρευστότητα για την υποστήριξη βραχυπρόθεσμων δανείων είναι πολύ επικίνδυνη. Άλλοι ζήτησαν από τους πελάτες να κλείσουν ορισμένα δάνεια αντί να τα ανανεώσουν, αφήνοντας τις εταιρείες να χρησιμοποιούν τα ίδια κεφάλαιά τους, είπε άλλη τραπεζική πηγή στο Reuters.

Σύγχυση 

Ο κανονισμός της Τουρκικής κεντρικής τράπεζας τον περασμένο μήνα ώθησε τους δανειστές να μειώσουν τα επιτόκια των εμπορικών δανείων και απαιτούσε από αυτούς που δεν το κάνουν να διατηρούν μεγαλύτερες καταθέσεις σε λίρες, προκαλώντας μια αναταραχή αγορών ομολόγων του δημοσίου. 

Το μήνυμα της κεντρικής τράπεζας προς τον χρηματοπιστωτικό τομέα ήταν να χορηγήσει φθηνά δάνεια σε καθαρούς εξαγωγείς και μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ) ή να επιστρέψει ουσιαστικά τη χρηματοδότηση στην κυβέρνηση διατηρώντας ομόλογα, είπαν οι τραπεζίτες.

Σε απάντηση, οι δανειστές έστειλαν στην κεντρική τράπεζα δεκάδες ερωτήσεις εκφράζοντας ανησυχίες σχετικά με τον τρόπο επιχειρηματικής δραστηριότητας σύμφωνα με τους νέους κανόνες, σύμφωνα με επιστολή που είδε το Reuters. Περιλάμβαναν τον τρόπο με τον οποίο οι κανόνες καλύπτουν τις εταιρείες Factoring και Leasing, τα πιο μακροπρόθεσμα δάνεια έργων και τις συγχωνεύσεις και εξαγορές.

Η κεντρική τράπεζα είπε στο Reuters ότι εξέτασε όλα αυτά τα ερωτήματα με επίσημη εγκύκλιο την περασμένη εβδομάδα.

"Γίνονται βήματα για την αλλαγή της δομής των δανείων της χώρας. Θα έρθουν περισσότερα εάν χρειαστεί, προκειμένου να κατευθυνθούν δάνεια στους στοχευμένους τομείς", δήλωσε αξιωματούχος που βρίσκεται κοντά στο θέμα.

Ο αξιωματούχος πρόσθεσε ότι το μερίδιο των δανείων προς τις ΜΜΕ που χρηματοδοτούνται από την κεντρική τράπεζα έχει αυξηθεί στο 25% από 5% στην αρχή του έτους και αυτό θα πρέπει να συνεχίσει να αυξάνεται.

Την Παρασκευή, η κεντρική τράπεζα απέρριψε αίτημα των τραπεζών να κρατήσουν συνάλλαγμα αντί για μακροπρόθεσμα ομόλογα λίρας.

Τα δάνεια προς Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις (ΜΜΕ), εμπόρους και εξαγωγείς καθώς και για επενδύσεις και τη γεωργία εξαιρούνται σε μεγάλο βαθμό από τους σκληρούς νέους κανόνες.

Οι ΜΜΕ θεωρούνται από τις τράπεζες ως πιο ριψοκίνδυνες αλλά είναι πιο πιθανό να επεκτείνουν τις επενδύσεις και τις προσλήψεις, ενώ οι εξαγωγείς συμβάλλουν στη μείωση της εμπορικής ανισορροπίας της χώρας και στην αναπλήρωση των εξαντλημένων συναλλαγματικών αποθεμάτων της κεντρικής τράπεζας.

Οι επιχειρήσεις παραπονέθηκαν ότι οι κανόνες ευνόησαν ορισμένους τομείς έναντι άλλων και επιβράδυναν τον δανεισμό σε μια εποχή που ο υψηλός πληθωρισμός μείωσε τα ίδια κεφάλαιά τους, καθιστώντας την πίστωση ακόμη πιο κρίσιμη. 

Καθώς ο πληθωρισμός έχει εκτοξευθεί σε υψηλό 24 ετών, η λίρα έχει χάσει περισσότερο από το ήμισυ της αξίας της έναντι του δολαρίου μέσα σε δύο χρόνια, σε μεγάλο βαθμό, λένε οι περισσότεροι οικονομολόγοι, λόγω των περικοπών των επιτοκίων και της οικονομικής κακοδιαχείρισης.

Το στέλεχος του κατασκευαστή, που ζήτησε ανωνυμία, είπε ότι οι ανάγκες σε μετοχές της εταιρείας του τετραπλασιάστηκαν σε όρους λίρας, ενώ οι τιμές των εμπορευμάτων διπλασιάστηκαν σε όρους συναλλάγματος τα τελευταία δύο χρόνια.

«Πώς μπορεί μια εταιρεία να χρησιμοποιήσει τα ίδια κεφάλαιά της για να κλείσει το χρέος της προς τις τράπεζες υπό αυτές τις συνθήκες», είπε.