To «αόρατο» νήμα που συνδέει αντιεμβολιαστές με τους υποστηρικτές του Πούτιν

13:32 28/3/2022 - Πηγή: Sigma Live

Ένας αρκετά ενδιαφέρον συσχετισμός μπορεί να παρατηρηθεί αναφορικά με την στάση συγκεκριμένων ομάδων για τρόπο διαχείρισης της πανδημίας Covid19 και του εμβολιασμού και της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία. 

Όχι μόνο στον ελληνικό χώρο αλλά και παγκοσμίως έχει παρατηρηθεί η τάση σε ορισμένες ομάδες αντιεμβολιαστών να υιοθετούν ρωσικά αφηγήματα και να τάσσονται υπέρ των ενεργειών του Πούτιν. 

Αν και πολλοί είναι αυτοί που πέφτουν θύματα παραπληροφόρησης είτε αφορά ρωσικά είτε δυτικά ΜΜΕ αναφορικά με την εισβολή

του Πούτιν στην Ουκρανία, ωστόσο η  απροκάλυπτη φιλορωσική στάση ορισμένων ακραίων αντιεμβολιαστών είναι κάτι που έγινε ευδιάκριτη και χρήζει βαθύτερης ανάλυσης.

To ρωσικό tweet με υπονοούμενα

Έχει ενδιαφέρον ότι η ρωσική πρεσβεία στο Παρίσι την περασμένη Πέμπτη δημοσίευσε μια φωτογραφία που απεικονίζει ένα σώμα ξαπλωμένο σε ένα τραπέζι που ονομάζεται «Ευρώπη» με χαρακτήρες που αντιπροσωπεύουν τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρωπαϊκή Ένωση να τρυπούν με διάφορα εμβόλια.

Μετά από αντιδράσεις η καρικατούρα έχει αφαιρεθεί από το feed της πρεσβείας. Το σχέδιο υπονοούσε ότι η ευρωπαϊκή ήπειρος καταστρέφεται από τις πολιτικές που ανέλαβαν οι Ηνωμένες Πολιτείες και η ΕΕ. Τα εμβόλια, που φάνηκαν να τρυπούν σώμα, απεικονίζοντας την Ευρώπη, περιείχαν λέξεις όπως «ΝΑΤΟ», «COVID-19», «Cancel Culture» και «Κυρώσεις».

Αντιεμβολιαστές που έγιναν φιλο-Πουτινικοί  

Πριν εισβάλει η Ρωσία στην Ουκρανία, ο Booba — ένας από τους πιο δημοφιλείς καλλιτέχνες ραπ της Γαλλίας, με διαδικτυακό κοινό εκατομμυρίων — διέδιδε διάφορους ισχυρισμούς για τον COVID-19. Αλλά από τα τέλη Φεβρουαρίου, ο Γάλλος μουσικός έχει στρέψει το ενδιαφέρον του αλλού σε μια άλλη παγκόσμια κρίση: τον πόλεμο στην Ουκρανία.

Ο Booba, ο οποίος ακύρωσε μια συμφωνία χορηγίας με την Puma μετά την αποχώρηση της γερμανικής εταιρείας από τη Ρωσία, μοιράστηκε περιεχόμενο με τους 5,6 εκατομμύρια ακολούθους του στο Twitter ευθυγραμμισμένος με την γραμμή του Κρεμλίνου.

Όπως σημειώνει το Politico (17/3/22) σε άρθρο του με τίτλο «Ομάδες θεωριών συνωμοσίας κατά του εμβολίου κλίνουν προς την προπαγάνδα υπέρ του Κρεμλίνου στην Ουκρανία», ο ράπερ, του οποίου το πραγματικό όνομα είναι Élie Yaffa, είναι απλώς ένα παράδειγμα του πώς ομάδες αντιεμβολιαστών έχουν μετατοπιστεί γρήγορα από τα ψεύδη για την πανδημία στη διακίνηση παραπληροφόρησης για τον πόλεμο, συχνά από την οπτική γωνία της Μόσχας.

«Ο πόλεμος της πληροφορίας εκτυλίσσεται σε πραγματικό χρόνο σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση και τις Ηνωμένες Πολιτείες, καθώς καλά οργανωμένες και μεγάλες διαδικτυακές κοινότητες που είχαν προηγουμένως ταχθεί ενάντια στους περιορισμούς COVID-19, τώρα πλαισιώνουν την εισβολή της Ρωσίας μεταξύ των καλών παιδιών Μόσχας και Κιέβου και Οι δυτικοί σύμμαχοί της — που τώρα χαρακτηρίζονται ως καταπιεστές της Νέας Παγκόσμιας Τάξης — σύμφωνα με ειδικούς στην παραπληροφόρηση.

«Η σφαίρα συνωμοσίας είναι ένα άδειο κέλυφος που συγκεντρώνεται καθώς ξετυλίγονται οι ειδήσεις», δήλωσε η Pauline Talagrand, η οποία επιβλέπει την ομάδα fact-checker του Agence France-Presse παγκοσμίως. «Είτε πρόκειται για εμβόλια είτε για μάσκες, υπάρχει πάντα κάτι που θα πυροδοτεί ανθρώπους που μπορούν εύκολα να χειραγωγηθούν και δεν έχουν εμπιστοσύνη στις παραδοσιακές πληροφορίες».

 «Αυτοί οι στενοί δεσμοί - που τροφοδοτούνται από ρωσικά κρατικά μέσα ενημέρωσης που είχαν γίνει πηγή εναλλακτικών ειδήσεων για πολλές από αυτές τις ομάδες συνωμοσίας - βασίζονται σε κοινές ιδεολογικές ρίζες μεταξύ των αντι-εμβολιαστών, των πιστών του QAnon και του Κρεμλίνου, συμπεριλαμβανομένης της δυσπιστίας προς τα παραδοσιακά ΜΜΕ και πολιτικές ελίτ, και μίσος είτε για το ΝΑΤΟ είτε για τις ΗΠΑ», σημειώνει το Politico.

Χαρακτηριστικό επίσης παράδειγμα στην εκδήλωση στήριξης του Πούτιν που έγινε στην Λάρνακα το Σάββατο, ένας Κύπριος διαδηλωτής ακούστηκε σε βίντεο να λέει: «H χώρα σας (Ρωσία), ο στρατός σας αγωνίζεται όχι εναντίων της Ουκρανίας αλλά εναντίων του Παγκόσμιου Οργανισμού…, του ΝΑΤΟ, του Ιμπεριαλιασμού και της Ε.Ε που θέλει να βάλει όλα τα κράτη, όλες τις κυβερνήσεις υπό τον έλεγχο  τους. Ο Covid ήταν μια πρόβα τζενεράλε, μια μικρή άσκηση αλλά επειδή ο ρωσικός λαός και η Ρωσική Κυβέρνηση είναι δυνατή, υπάρχουν και άλλοι λαοί  που σας ακολουθούνε και θέλουν να σας ακολουθήσουν».

Το παραθυράκι του Telegram

Όπως και με την παραπληροφόρηση που σχετίζεται με τον COVID-19, τα κοινωνικά δίκτυα όπως το Telegram και η εναλλακτική πλατφόρμα κοινής χρήσης βίντεο Odysee - μια από τις εναπομείνασες πλατφόρμες που παρέχει έτοιμη πρόσβαση στην Ευρώπη σε απαγορευμένα ραδιοτηλεοπτικά δίκτυα RT –Sputnik και ντοκιμαντέρ συνωμοσίας COVID-19 - παίζουν βασικό ρόλο.

Ομάδες συνωμοσίας COVID-19 στο Facebook - ορισμένες με δεκάδες χιλιάδες μέλη - κατηγορούν τη Δύση, όχι τη Ρωσία, για την πρόκληση του πολέμου  στην Ουκρανία. Τα κανάλια Telegram που στις αρχές Φεβρουαρίου τάχθηκαν ενάντια στο λεγόμενο βαθύ κράτος δημοσιεύουν τώρα φωτογραφίες νεκρών Ουκρανών, υποστηρίζοντας ότι είναι ψεύτικες. Ιστότοποι που συνδέονται με το QAnon υποδηλώνουν ότι η Ρωσία εισέβαλε στη δυτική γείτονά της για να εξαλείψει όσους κακοποιούν σεξουαλικά παιδιά.

«Η ταχύτητα με την οποία όσοι υιοθετούσαν θεωρίες  συνωμοσίας για  COVID στράφηκαν σε φιλορωσικά σημεία συζήτησης σε ευρωπαϊκές χώρες όπως η Γαλλία, η Γερμανία, η Ισπανία, η Ελβετία και η Τσεχική Δημοκρατία ήταν ταχεία και έντονη», σημειώνει το Politico.

Στην Ισπανία, ένα εξέχον κανάλι Telegram, κάποτε γνωστό για την παραπληροφόρησή του για τον COVID-19, διέδωσε κατηγόρησε τον Ουκρανό Πρόεδρο Ζελένκσι που φορούσε ένα μπλουζάκι που υποτίθεται ότι είχε μια σβάστικα, σύμφωνα με το ισπανικό μέσο ελέγχου πληροφοριών Maldita.

Στη Γερμανία, ένα άλλο κανάλι Telegram με περισσότερους από 200.000 συνδρομητές, προχώρησε σε ψευδείς ισχυρισμούς ότι οι ΗΠΑ είχαν ένα μυστικό βιολογικό εργαστήριο στην Ουκρανία, βάσει έρευνας από το Κέντρο Παρακολούθησης, Ανάλυσης και Στρατηγικής (CeMAS), μια γερμανική ομάδα που παρακολουθεί τον διαδικτυακό εξτρεμισμό και θεωρίες συνωμοσίας.

«Ρωσία ενάντια στην Νέα Τάξη Πραγμάτων»

Από τις αρχές Φεβρουαρίου Guardian (1/03/22) σημείωνε πως Αυστραλιανές ομάδες αντιεμβολιαστών  επαινούν την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία ως επίθεση στο «βαθύ κράτος», με ορισμένους οπαδούς του σκεπτικιστικού κινήματος του Covid να εκφράζουν θαυμασμό για τον Βλαντιμίρ Πούτιν, έγραψε από τις αρχές Φεβρουαρίου

Ένας γνωστός αυστραλός; ακτιβιστής υπέρ του Πούτιν χρησιμοποίησε μια διαμαρτυρία κατά του εμβολιασμού στο Σίδνεϊ προκειμένου να «ξεπλύνει»τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.

Το βίντεο που δημοσιεύτηκε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης δείχνει τον Simeon Boikov, ο οποίος ακούει στο διαδίκτυο με το όνομα Aussie Cossack να λέει: «Αυτή η τελευταία πράξη της Δύσης, είναι ένα βαθύ κράτος. Δεν είναι η Ρωσία εναντίον της Ουκρανίας. Είναι η Ρωσία εναντίον της Νέας Παγκόσμιας Τάξης», είπε στο πλήθος.

Πάντως ο Αμερικανός Πρόεδρος Τζο Μπάιντεν ανέφερε πρόσφατα στο πλαίσιο ομιλίας του για την οικονομία ότι οι ΗΠΑ θα πρέπει να ηγηθούν της νέας παγκόσμιας τάξης, γεγονός που έδωσε νέα τροφή αντιδράσεων.

Αποκαλυπτική έρευνα Καναδά

Οι μη εμβολιασμένοι Καναδοί έχουν περίπου 12 φορές περισσότερες πιθανότητες από αυτούς που έλαβαν τρεις δόσεις να πιστέψουν ότι η εισβολή του Βλαντιμίρ Πούτιν στην Ουκρανία ήταν δικαιολογημένη, σύμφωνα με νέα έρευνα της εθνικής εταιρείας δημοσκοπήσεων EKOS του Καναδά.

Η δημοσκόπηση βρήκε ότι το 26 τοις εκατό όσων ταυτοποιήθηκαν ως μη εμβολιασμένοι συμφώνησαν ότι η ρωσική εισβολή είναι δικαιολογημένη, με ένα άλλο 35 τοις εκατό να μην έχει άποψη. Αυτό σε σύγκριση με μόνο το δύο τοις εκατό των ερωτηθέντων Καναδών που είπαν ότι είχαν τρεις δόσεις του εμβολίου για τον COVID-19 και που υποστήριξαν την επίθεση, και το 4 τοις εκατό που δεν εξέφρασαν άποψη.

Ο πρόεδρος της EKOS Φρανκ Γκρέιβς είπε ότι το καθεστώς εμβολιασμού προβλέπει έντονα απόψεις για τον πόλεμο, από την κατάσχεση περιουσιακών στοιχείων Ρώσων ολιγαρχών έως την παροχή μη στρατιωτικής βοήθειας στην Ουκρανία. Σε κάθε περίπτωση, η συντριπτική πλειοψηφία των εμβολιασμένων Καναδών συμφώνησε με μέτρα για να βοηθήσουν την Ουκρανία και να αντιταχθεί στη Ρωσία, μια άποψη που υποστηρίζει μόνο μια μικρή μειοψηφία μη εμβολιασμένων ατόμων. Η έρευνα της EKOS — που διεξήχθη από τις 9 Μαρτίου έως τις 13 Μαρτίου και με τη χρήση τυχαίου δείγματος 1.035 Καναδών — καταλήγει στο συμπέρασμα ότι «ένα πλήθος αρνητών εμβολίων είναι πολύ πιο συμπαθητικό προς τη Ρωσία». Η έρευνα έχει αναφερόμενο περιθώριο σφάλματος συν ή πλην 3,1 ποσοστιαίες μονάδες.

Διάδοση δυσπιστίας

Ακόμη και κατά τη διάρκεια της πανδημίας του COVID-19, πολλοί ακραίοι υποστηρικτές θεωριών συνωμοσίας υιοθέτησαν σχεδόν αβίαστα τα αφηγήματα που υποστηρίζονται από το Κρεμλίνο, συμπεριλαμβανομένων κατηγοριών ότι η Δύση άργησε να ανταποκριθεί στην πανδημία ή ότι τα κύρια εμβόλια δεν ήταν τόσο αποτελεσματικά όσο αυτά που προσφέρονται από τη Μόσχα.

Το Κέντρο Ανάλυσης Ευρωπαϊκής Πολιτικής δημοσίευσε (02/12/21) σχετική έρευνα σημειώνοντας πως «από την εμφάνιση των πρώτων αναφορών για έναν ιό στη Γουχάν της Κίνας, τον Δεκέμβριο του 2019 τόσο η Κίνα, τη Ρωσία και αλλού χρησιμοποίησαν τον ιό ως δικαιολογία για να διαβρώσουν περαιτέρω τη δημοκρατία και να διεξάγουν πόλεμο πληροφοριών. Έχουν κατακλύσει ένα ήδη μολυσμένο περιβάλλον πληροφοριών με παραπληροφόρηση και προπαγάνδα σχετικά με την προέλευση και τις θεραπείες του ιού και, πιο πρόσφατα, τα εμβόλια». «Η μεγαλύτερη διαφορά μεταξύ των τακτικών πληροφοριακού πολέμου της Κίνας και της Ρωσίας παραμένει η επιμονή της Κίνας στην αφηγηματική συνέπεια, σε σύγκριση με τη στρατηγική της Ρωσίας για τα ψέματα»», σημειώνει η έρευνα.

Αναλυτική έκθεση του Global Engagement Center του State Department (20/01/22),  σημειώνει πως άρθρα του RT και του Sputnik συχνά συνδέονται με ιστοτόπους που κατευθύνονται, ελέγχονται ή/και καθοδηγούνται από ρωσικές υπηρεσίες πληροφοριών. «Επιπλέον, το Sputnik φέρεται να έχει ενσωματώσει κακόβουλο λογισμικό σε αναρτήσεις στο Twitter, συνδέοντας με τα άρθρα του με προφανή πρόθεση «να χειραγωγήσει την πρόσθετη διαδικτυακή κίνηση άθελων χρηστών προκειμένου να ενισχύσει ανόργανα ιστορίες που θα μπορούσαν να θέσουν υπό αμφισβήτηση την αποτελεσματικότητα συγκεκριμένου εμβολίου [COVID-19]».

Σύμφωνα με αρκετές μελέτες, η κάλυψη COVID-19 του RT που απευθύνεται σε ξένο κοινό διαφέρει σημαντικά από την κάλυψη στα ρωσικά. Η ανάλυση του RFE/ RL (21/10/21)   έδειξε ότι «όσον αφορά τα μηνύματα για τον COVID-19, το RT… λέει όλα τα σωστά πράγματα για την πρόληψη, τη σημασία των μασκών και τον εμβολιασμό στο ρωσόφωνο κοινό του, αλλά διακινεί θεωρίες συνωμοσίας και ψέματα για τον κορωνοϊό στις δικές του ξένες γλωσσικές πλατφόρμες, στα Αγγλικά, Γερμανικά, Γαλλικά, Ισπανικά και Αραβικά.