Αχώριστοι φίλοι μέχρι ... τον ομαδικό τάφο στο Τζιάος

10:44 26/8/2023 - Πηγή: Sigma Live

Κάποτε ξεκινούσαμε τα πρώτα μας αρχαία ελληνικά με ένα ρητό για τη φιλία: «Πιστεύω τω φίλω. Πιστόν φίλον εν κινδύνοις γιγνώσκεις». Αυτό θύμησε η περίπτωση δύο αχώριστων φίλων, ηλικίας 18-20 χρονών, που υπηρετούσαν μαζί τη θητεία τους το 1974, ως ασυρματιστές/διαβιβαστές στο 251 Τάγμα Πεζικού, δυτικά της Κερύνειας.

Πρόκειται για την αληθινή ιστορία του Χαράλαμπου Α. Κασπαρή από τον Οίκο Μαραθάσας στα βουνά του Τροόδους και του Κωστάκη Ασιήκκαλη από το Καϊμακλί, προάστιο της Λευκωσίας. Ήταν η σκληρή εποχή της στρατιωτικής θητείας κι έγιναν εξαρχής αχώριστοι φίλοι. Κι έτσι

βρέθηκαν μαζί πολεμώντας τις τουρκικές αποβατικές δυνάμεις στην Α' φάση της τουρκικής εισβολής στις 20 Ιουλίου 1974. Κι αφού επέζησαν, ακολούθησαν μαζί ένα οδοιπορικό γεμάτο ανατροπές, θανάσιμους κινδύνους και πράξεις αυτοθυσίας, όπως καταμαρτυρούνται από τον τότε λοχαγό καθώς κι άλλους. Μαζί στον Προφήτη Ηλία, στη διάβαση Αγίου Παύλου, στο Αργάκι, στη Σκυλλούρα και κατόπιν σε στρατόπεδο της Λευκωσίας.

Στην εκεχειρία μεταξύ Α' και Β' Φάσης της εισβολής, που η Τουρκία καταπάτησε ξεφορτώνοντας ανενόχλητη βαρύ οπλισμό, άρματα, πυροβολικό και χιλιάδες στρατό και εξαπολύοντας μαζική επίθεση, ενώ ήδη είχε καταφανεί η προδοσία κι η εγκατάλειψη, οι δύο αχώριστοι φίλοι μετακινήθηκαν με το εναπομείναν Τάγμα προς τη Μόρφου. Στις προτροπές να επισκεφτούν τον κοντινό Οίκο Μαραθάσας, ο Χαράλαμπος Α. Κασπαρή αντέτεινε ότι δεν θα ήθελε ούτε στιγμή να τους θεωρήσουν λιποτάκτες. Ο Ασιήκκαλης παρέμεινε μαζί του πιστός φίλος. Παρόντες μαζί στις μάχες, με τον ασύρματο στους ώμους στα απόκρημνα βουνά μέσα στο λιοπύρι και το ατομικό τυφέκιο του 1940. Παρόντες στην Γλυκιώτισσα, στην Παναγία Τριμιθιώτισσα, στο Κάρμι, στη διάβαση Αγίου Παύλου, στον Άγιο Ερμόλαο, στο Αργάκι, στη Σκυλλούρα κι εν τέλει στον Κουτσοβέντη στον Πενταδάκτυλο. Εκεί, τους βρήκε η Β' Φάση της εισβολής στις 14 Αυγούστου 1974 να μάχονται στις θέσεις τους, καθώς έβλεπαν κάτω στην πεδιάδα τα τουρκικά άρματα να σπάζουν την γραμμή της Μιας Μηλιάς και να ξεχύνονται στον κάμπο της Μεσαορίας, εγκλωβίζοντάς τους. Από εκείνη την ώρα η τύχη τους αγνοείτο κι έτσι αχώριστοι καταχωρήθηκαν στον κατάλογο των αγνοουμένων, μέχρι που ανευρέθηκαν δεκαετίες αργότερα. πλάι- πλάι σε ομαδικό τάφο στο τουρκοκυπριακό χωριό Τζιάος, με τα σημάδια της εν ψυχρώ εκτέλεσής τους.

Δυο φίλοι χάθηκαν αλλά η φιλία τους έμεινε στην αιωνιότητα, γιατί υπήρξε αληθινή με το προγονικό δίδαγμα: "Ο φίλος τον φίλον εν πόνοις και κινδύνοις ου λείπει". Τέτοιες ιστορίες υπήρξαν πολλές σε διάφορες μονάδες, με περιπτώσεις που παραπέμπουν στα θρυλικά πολεμικά "ζεύγη" της αρχαιότητας (τακτική που χρησιμοποιείται ακόμη σε σύγχρονους στρατούς), αλλά χάθηκαν κι αυτές κάτω από τον ορυμαγδό της ντροπιαστικής προδοσίας, εγκατάλειψης και συντριβής λόγω συντριπτικής στρατιωτικής υπεροπλίας του Αττίλα. Καταληκτικά, προκύπτει ένα ακόμη πανίσχυρο προγονικό δίδαγμα: «Η ισχύς εν τη ενώσει». Ποτέ ξανά τέτοια ντροπή. Αν χρειαστεί, ο καταχτητής να μας βρει ενωμένους και πανέτοιμους.

Κώστας Μαυρίδης, Ευρωβουλευτής ΔΗΚΟ (S&D), Πρόεδρος Πολιτικής Επιτροπής για την Μεσόγειο