«Άδεια για εκσκαφές σε στρατιωτικές ζώνες αναμένει η ΔΕΑ»

Η Διερευνητική Επιτροπή για τους Αγνοούμενους (ΔΕΑ) ετοιμάζεται να ζητήσει άδεια για νέες εκσκαφές σε στρατιωτικές ζώνες εντός του 2019, δήλωσε σε συνέντευξη στο ΚΥΠΕ η Γκιουλντέν Πλουμέρ Κουτσιούκ, η εκπρόσωπος της τουρκοκυπριακής πλευράς στη ΔΕΑ.

Η κ. Κουτσιούκ ανέφερε ότι από την έναρξη του έργου της ΔΕΑ για εκταφές, αναγνωρίσεις οστών και επιστροφές των οστών

αυτών στους συγγενείς, πραγματοποιήθηκαν εκταφές σε 52 στρατιωτικές περιοχές σε όλο το νησί.

Είπε ότι μέχρι το 2016 η ΔΕΑ προέβη σε εκταφές σε συνολικά 30 τοποθεσίες στα κατεχόμενα, προσθέτοντας ότι κατόπιν αιτήματος δόθηκε αυτή η πρόσβαση και το πλάνο για εκσκαφές περιλαμβάνει δέκα στρατιωτικές ζώνες κάθε χρόνο.

"Το 2017 ζητήσαμε πρόσβαση σε επιπλέον δύο τοποθεσίες και αυτή η πρόσβαση έχει δοθεί. Για το 2018 θα ολοκληρώσουμε τις εκσκαφές σε δέκα σημεία. Και τα δύο γραφεία ( του μέλους της ε/κ κοινότητας και του μέλους της τ/κ κοινότητας) εργάζονται σε ένα νέο κατάλογο και θα ζητήσουν νέες άδειες σε στρατιωτικές ζώνες το 2019. Η άδεια θα χορηγηθεί σύμφωνα με το αίτημά μας. Έχουμε επίσης άδεια για εκσκαφές σε δύο τέτοιες ζώνες στη νότια Κύπρο», ανέφερε η κ. Κουτσιούκ.

Στη συνέντευξή της στο ΚΥΠΕ, η κ. Κουτσιούκ επισημαίνει ότι η ΔΕΑ επικροτεί κάθε είδους βοήθεια και ενθάρρυνση προκειμένου να βοηθήσει και αυτή με τη σειρά της τις οικογένειες των αγνοουμένων, προσθέτοντας ότι αυτή η βοήθεια πρέπει να προέρχεται από όλα τα μέρη και δεν πρέπει να ασκείται συνεχώς πίεση μόνο σε μία πλευρά.

Ρωτήσαμε την κ. Κουτσιούκ για αυτό που συνεχώς προβάλλεται ως μια από τις μεγαλύτερες ανησυχίες της ΔΕΑ ότι δηλαδή όσοι κατέχουν πληροφορίες για αγνοούμενους δεν είναι πρόθυμοι να τις μοιραστούν ή πολύ περισσότερο πολλοί από αυτούς έχουν αποβιώσει.

Συμφωνεί ότι αυτό είναι όντως ένα ανησυχητικό γεγονός και προβληματίζει τη ΔΕΑ αν και επισημαίνει ότι η κύρια πηγή πληροφοριών για τον εντοπισμό των χώρων ταφής και στις δύο πλευρές του νησιού είναι Τουρκοκύπριοι και Ελληνοκύπριοι μάρτυρες και άτομα που κατέχουν πληροφορίες.

"Από την έναρξη του έργου το 2006, οι ερευνητές μας συλλέγουν πληροφορίες και έχουμε προχωρήσει σε εκταφές σε περίπου 100 χώρους ταφής σε ολόκληρο το νησί, ανά έτος. Αυτό δείχνει ότι η συνεργασία σε επίπεδο ανθρώπων είναι σε ψηλό επίπεδο. Υπάρχουν ναι ακόμα μερικοί άνθρωποι που διστάζουν να προσέλθουν για να μοιραστούν τις πληροφορίες τους», ανέφερε.

Η Γκιουλντέν Κουτσιούκ δήλωσε στο ΚΥΠΕ ότι Επιτροπή νοιώθει ευγνωμοσύνη έναντι των ανθρώπων αυτών που κατανοούν τον πόνο των συγγενών και θέλουν να βοηθήσουν για να τερματιστεί η αγωνία που κουβαλούν όλα αυτά τα χρόνια, δίνοντας πληροφόρηση και βοηθώντας το έργο της Επιτροπής.

«Αναγνωρίζουμε όμως, και συμφωνώ μαζί σας, ότι ο χρόνος είναι η κύρια μας πρόκληση», ανέφερε.

Η κ. Κουτσιούκ δήλωσε πως οι πρώτες περιπτώσεις αγνοουμένων καταγράφηκαν στις δικοινοτικές ταραχές 1963-64.

«Έχουν περάσει 55 χρόνια, οι άνθρωποι έχουν αποβιώσει, όμως το έργο της ΔΕΑ έχει ανατεθεί στα μέλη της και από τις δύο πλευρές με αρμοδιότητες στο πλαίσιο του έργου για εκταφή, ταυτοποίηση και επιστροφή λειψάνων από το 2006. Η ΔΕΑ έκτισε γρήγορα την αξιοπιστία της και έχει αποδείξει την αποτελεσματικότητά της», επεσήμανε.

Το μέλος της ΔΕΑ υπογράμμισε εξάλλου ότι η Επιτροπή ανέκαθεν είχε την υποστήριξη των ηγετών και των δύο κοινοτήτων και αυτό βοήθησε στην οικοδόμηση εμπιστοσύνης.

«Η υποστήριξη των οικογενειών των αγνοουμένων είναι τεράστια. Αυτός είναι ο λόγος που οι άνθρωποι βοηθούν με την παραχώρηση πληροφοριών. Προκειμένου να ξεπεραστεί αυτό το πρόβλημα ( της έλλειψης πληροφόρησης από μάρτυρες) συνεχώς εκπαιδεύουμε τους ερευνητές μας, προσπαθούμε να χρησιμοποιούμε νέες τεχνολογίες όπως το νέο λογισμικό και τα νέα επιστημονικά συστήματα για να αυξήσουμε τη χρήση των δεδομένων που συλλέγουμε και συνεργαζόμαστε για τον εντοπισμό χώρων ταφής», ανέφερε.

Η κ. Κουτσιούκ υπενθύμισε ακόμη ότι και τα δύο γραφεία ( του Ε/κ και του Τ/κ εκπροσώπου στη ΔΕΑ) έχουν τηλεφωνικές γραμμές άμεσης πρόσβασης (hotlines) και όσοι παρέχουν πληροφορίες καλύπτονται από πλήρη εμπιστευτικότητα.

Αναφέρθηκε επίσης στο γεγονός ότι οι πολιτικοί και θρησκευτικοί ηγέτες και στις δύο κοινότητες έχουν απευθύνει πολλές φορές εκκλήσεις σε όσους κατέχουν πληροφορίες να τις δώσουν στη ΔΕΑ για να βοηθήσουν στο έργο της. Παράλληλα, είπε, και η ΔΕΑ έχει ξεκινήσει εκστρατείες και απευθύνει τις δικές τις εκκλήσεις.

«Αποφασίσαμε επίσης να εξετάσουμε διάφορα αρχεία. Υπάρχουν δώδεκα διαφορετικές πηγές έρευνας τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό. Αυτά είναι τα αρχεία διαφόρων χωρών και οργανισμών που ήταν στο νησί το 1963-64 και το 1974», είπε στο ΚΥΠΕ η κ. Κουτσιούκ.

Σε ερώτηση για την πρόσφατη επίσκεψη της ΔΕΑ στο Μπουένος Άιρες (14-18 Μαρτίου) η κ. Κουτσιούκ εξήγησε ότι τα μέλη της ΔΕΑ προσκλήθηκαν να παραστούν σε διάσκεψη και σε εργαστήρια που διοργανώθηκαν από την Swisspeace, το Κέντρο για την Προαγωγή των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, το Διεθνές Κέντρο για την Προώθηση των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και το Εθνικό Κέντρο Ιστορικής Μνήμης. Το συνέδριο ασχολήθηκε με τα Αρχεία και τα Ανθρώπινα Δικαιώματα.

«Μιλήσαμε για το μοντέλο που χρησιμοποιούμε και ειδικότερα για το μοντέλο της έρευνας των αρχείων με βάση τα δικά μας δεδομένα στο νησί. Μοιραστήκαμε τις εμπειρίες μας και μάθαμε και από τους άλλους συμμετέχοντες. Συζητήσαμε για τις διάφορες παγκόσμιες προκλήσεις που υπάρχουν, το πρόβλημα της έλλειψης παγκόσμιας νομοθεσίας για τα αρχεία, κάποιων νομικών δυσκολιών στη χρήση δεδομένων ή το θέμα της κατάχρησης δεδομένων, το θέμα των γλωσσικών προβλημάτων κ.α», ανέφερε.

Ζητήσαμε από την κ. Κουτσιούκ να μοιραστεί μαζί μας την εμπειρία της ως μέλος της ΔΕΑ και πόσο οδυνηρή είναι η αντιμετώπιση του ζητήματος των αγνοουμένων της Κύπρου, με όλες του τις πολιτικές και ανθρωπιστικές προεκτάσεις.

Μας λέει ότι τα μέλη της ΔΕΑ είναι αναγκασμένα να αναπτύσσουν υψηλές δεξιότητες στην κατανόηση και την ενσυναίσθηση και να μάθουν να σέβονται τις άλλες κουλτούρες.

Εξηγεί ότι η ΔΕΑ δεν είναι νομικό όργανο και τα δύο από τα τρία μέλη της διορίζονται από τους ηγέτες των δύο κοινοτήτων.

«Γνωρίζουμε ότι η ανθρωπιστική πτυχή της ευθύνης μας είναι βεβαίως η προτεραιότητά μας. Η δουλειά σε μια τέτοια επιτροπή σε διδάσκει να εργάζεσαι σε ένα πολυπολιτισμικό περιβάλλον και να είσαι σε θέση να κατανοείς την άλλη πλευρά. Η συναίνεση και η λήψη αποφάσεων με βάση αυτό το στοιχείο είναι που μας ωθεί να συνεργαστούμε. Η έννοια της ισότητας στην αντιμετώπιση των δικαιωμάτων τόσο των Τουρκοκυπρίων όσο και των Ελληνοκυπρίων αγνοουμένων μας βοηθά να αναπτύξουμε αντιλήψεις και να τις θέτουμε σε μια σωστή σειρά. Ωστόσο, η πολυπλοκότητα της πολιτικής κατάστασης στο νησί επιδρά βεβαίως στο έργο της ΔΕΑ και οι εκπρόσωποι των δύο κοινοτήτων θα πρέπει να γνωρίζουν καλά τις ισορροπίες», λέει στο ΚΥΠΕ η κ. Κουτσιούκ.

Κληθείσα να σχολιάσει τον αντίκτυπο που θα έχει η λύση στο έργο της Επιτροπής, η κ. Κουτσιούκ αναφέρει ότι με την έναρξη του έργου των εκταφών, ταυτοποιήσεων και επιστροφών λειψάνων το 2006 οι οικογένειες των αγνοουμένων έχουν εμπλακεί στο έργο αυτό αναμένοντας νέα για τους δικούς τους ή και την επιστροφή οστών.

Πρόσθεσε ότι κάθε οικογένεια έχει το δικαίωμα να γνωρίζει για την τύχη των αγαπημένων της και σίγουρα οι διακυμάνσεις στις διαπραγματεύσεις για το Κυπριακό έχουν επιπτώσεις στο έργο της ΔΕΑ.

«Αλλά το έργο μας συνεχίζεται καθώς και οι δύο πλευρές έχουν αναλάβει αυτή την ευθύνη, συμφώνησαν και υποσχέθηκαν στις οικογένειες των αγνοουμένων να τις στηρίξουν. Μια πολιτική διευθέτηση θα είχε θετικό αντίκτυπο στο έργο μας όπως θα συνέβαινε σε όλους τους άλλους τομείς και στη ζωή των ανθρώπων στο νησί γενικότερα», λέει στο ΚΥΠΕ η κ. Κουτσιούκ.

Πηγή: ΚΥΠΕ

Keywords
Τυχαία Θέματα