Αδιέξοδο στο Κυπριακό προβλέπει δεξαμενή σκέψης κοντά στην Τουρκκή κυβέρνηση

13:18 7/9/2023 - Πηγή: Sigma Live

Μετά τις εκλογές, η ατζέντα της εξωτερικής πολιτικής της Τουρκίας γίνεται όλο και πιο έντονη μέρα με τη μέρα.

Με τίτλο «Ανοιχτή συζήτηση: Σε μια εποχή κρίσης ηγεσίας σε παγκόσμια κλίμακα, η Τουρκία και ο Ερντογάν ξεχωρίζουν» δημοσιεύεται στο τεύχος Σεπτεμβρίου της περιοδικής έκδοσης Kriter της T/φιλοκυβερνητικής δεξαμενής σκέψης SETA καταγραφή ‘συζήτησης’ Τ/αναλυτών σχετικά με την τουρκική εξωτερική πολιτική και το Κυπριακό.

Οι καθηγητές Μουχιτίν Αταμάν, συντάκτης του Insight Turkey,

Μουράτ Γεσιλτάς, διευθυντής Ερευνών Εξωτερικής Πολιτικής [σσ. ενν. της SETA] και ο καθηγητής Ταλχά Κιοσέ, συντονιστής SETA στις Βρυξέλλες, συζητούν για τη συνέχεια και την αλλαγή στην τουρκική εξωτερική πολιτική, τι θα συμβεί στη συνέχεια, τι μπορεί να συμβεί και τι δεν θα συμβεί.

Φερχάτ Πιριντσί: Η Τουρκία έδειξε σοβαρή αντίδραση στην επέμβαση των δυνάμεων ασφαλείας του ΟΗΕ στο 'έδαφος' της 'ΤΔΒΚ'. Τι πιστεύετε για τις εξελίξεις στην περιοχή και ποιο είναι το σχέδιο δράσης της Τουρκίας;

Ταλχά Κιοσέ: Όσον αφορά το Κυπριακό, βλέπουμε ότι η Τουρκία έχει πρόσφατα αυξήσει τις προσπάθειές της να αναγνωριστεί η 'ΤΔΒΚ' στη διεθνή σκηνή, ακολουθώντας μια συνεπή πολιτική. Προτεραιότητα της Τουρκίας στο θέμα αυτό είναι μια προσέγγιση για να διασφαλίσει ότι η ΤΔΒΚ θα συμμετέχει στις μελλοντικές διαδικασίες ως κυρίαρχος και ισότιμος πολιτικός δρών. Και οι προσπάθειες του Τ/ΥΠΕΞ Φιντάν είναι επίσης προς αυτή την κατεύθυνση. Παρά τις προσπάθειες της Τουρκίας και της 'ΤΔΒΚ' για εξεύρεση λύσης, όλες οι προσπάθειες έχουν μείνει αναπάντητες από την 'Ε/Κ διοίκηση'. Παρά το γεγονός ότι η πλευρά που απέρριψε τη λύση στο Σχέδιο Ανάν και στις συνομιλίες του Κραν Μοντανά ήταν η 'Ε/Κ πλευρά', οι 'Τ/Κ' συνεχίζουν να τιμωρούνται. Η ΕΕ και τα Ηνωμένα Έθνη κάνουν κινήσεις για να υποστηρίξουν τη συνέχιση του status quo στο θέμα αυτό, με άλλα λόγια, υποστηρίζουν τη μη λύση του ζητήματος. Οι προσπάθειες της Τουρκίας στοχεύουν στην εξάλειψη αυτής της αδικίας και της μονομερούς προσέγγισης περί λύσης. Η προσέγγιση του ΟΗΕ, από την άλλη πλευρά, έχει ως στόχο να επιβραβεύσει την 'E/K πλευρά', η οποία είναι η πλευρά φορέας μιας προσέγγισης διακρίσεων και δημιουργός προβλημάτων, αντί ο ΟΗΕ να είναι μέρος της λύσης και να επιβραβεύει την πλευρά που κάνει θετικά βήματα προς την κατεύθυνση της λύσης.

Δεν είναι αποδεκτό οι διεθνείς θεσμοί να είναι οι υπερασπιστές ενός τέτοιου status quo μη λύσης και αδικίας. Για την ακρίβεια, η αντίδραση και η περιοριστική προσέγγιση της Ειρηνευτικής Δύναμης του ΟΗΕ στις προσπάθειες της τουρκικής πλευράς για την κατασκευή του δρόμου Πύλας-Γιιτλέρ είναι το πιο πρόσφατο παράδειγμα των πολιτικών απομόνωσης και καταπίεσης που υφίστανται οι ‘Τ/Κ’. Τα Ηνωμένα Έθνη εξακολουθούν να μην έρχονται σε επαφή με τους 'Τ/Κ' ως ισότιμος συνομιλητής. Προωθούν τις επαφές τους στο νησί μέσω της 'Ε/Κ διοίκησης'. Αυτή η κατάσταση έρχεται επίσης σε αντίθεση με την πραγματικότητα επί τόπου και αντανακλά μόνο την προσέγγιση της 'Ε/Κ πλευράς'. Όσο συνεχίζονται οι προσεγγίσεις του ΟΗΕ και των δυτικών παραγόντων στο θέμα αυτό, δεν είναι δυνατή η προοπτική μιας δίκαιης λύσης.

Φερχάτ Πιριντσί: Πώς πρέπει να αναγνώσουμε την έναρξη εργασιών του πλοίου γεωτρήσεων Αμπντουλχαμίτ Χαν στην ανατολική Μεσόγειο από την άποψη των σχέσεων Τουρκίας-ΕΕ;

Ταλχά Κιοσέ: H Τουρκία προσπαθεί να φέρει μια λειτουργικότητα στις σχέσεις με την ΕΕ με απτό τρόπο. Οι προσπάθειες αυτές δεν έχουν ακόμη βρει ανταπόκριση από τις Βρυξέλλες. Από την άλλη πλευρά, το περιβάλλον που δημιούργησε ο πόλεμος Ρωσίας-Ουκρανίας καθιστά νέες πηγές ενέργειας απαραίτητες για την Ευρώπη. Στο σημερινό περιβάλλον, η ενεργειακή εξίσωση στην ανατολική Μεσόγειο αναγκάζει τα μέρη να συνεργαστούν. Στο πλαίσιο αυτό, δεν είναι ρεαλιστικό να αναβάλλεται η αναζήτηση ενέργειας από την Τουρκία μέχρι να επιτευχθεί μόνιμη λύση με την Κύπρο και την Ελλάδα. Με την κίνηση αυτή, καθώς η Τουρκία αποδεικνύει την αποφασιστικότητά της στο θέμα της ενέργειας, ασκεί πίεση στους δρώντες που προσπαθούν να κρατήσουν την Τουρκία εκτός της εξίσωσης. Η επίτευξη λειτουργικότητας στην ενεργειακή συνεργασία είναι επίσης προς το συμφέρον των ευρωπαϊκών δρώντων. Σε αυτό το στάδιο, τα βήματα της Τουρκίας μπορεί να κάνουν τις Βρυξέλλες και τους δρώντες που θέλουν να συνεργαστούν με την Τουρκία στην ενέργεια να επισπεύσουν τις προσπάθειές τους. Ωστόσο, πρέπει να υπογραμμίσουμε ότι η προσπάθεια αυτή ενέχει και κινδύνους.