Αυξητικές τάσεις στο ηλεκτρονικό εμπόριο

08:05 23/1/2017 - Πηγή: Sigma Live

Κάνετε αγορές μέσω διαδικτύου; Δείτε τι πρέπει να προσέχετε
Στη «Σημερινή» μίλησε λειτουργός της Υπηρεσίας Προστασίας Καταναλωτών για την τάση στις αγορές μέσω διαδικτύου από τους Κυπρίους και πώς πρέπει οι καταναλωτές να προστατεύονται

Οι αγοραπωλησίες μέσω διαδικτύου σήμερα συνιστούν και τις πιο συνηθισμένες μορφές διαδικτυακής απάτης. Στις περιπτώσεις αυτές, συνήθως παρουσιάζονται στο διαδίκτυο διάφοροι δήθεν πωλητές εμπορευμάτων, οι οποίοι όταν παραλάβουν το χρηματικό ποσό, δεν αποστέλλουν το εμπόρευμα.

Σε συνέχεια του ρεπορτάζ της «Σημερινής» το περασμένο Σάββατο για τις απάτες στις αγορές μέσω facebook, ο κ. Γιώργος Τσιαμέττης από την Υπηρεσία Προστασίας Καταναλωτών μίλησε για την τάση στις αγορές μέσω διαδικτύου από τους Κύπριους, τι πρέπει οι καταναλωτές να προσέχουν προτού αγοράσουν προϊόντα μέσω διαδικτύου και συγκεκριμένα στο facebook, καθώς και πώς να προστατεύουν τα προσωπικά τους δεδομένα.

Αύξηση
Όπως ανέφερε ο κ. Τσιαμέττης, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας, το ποσοστό των ατόμων που πραγματοποιούν αγορές μέσω διαδικτύου παρουσίασε αύξηση από 15,7% το 2011 σε 22,1% το 2016.

Γενικά το διαδίκτυο προσφέρει σαφώς περισσότερες ευκαιρίες για τους καταναλωτές, τόσο σε ό,τι αφορά το εύρος των προϊόντων και υπηρεσιών που μπορούν να προμηθευτούν, όσο κυρίως και στη δυνατότητα διενέργειας καλύτερης έρευνας αγοράς και σύγκρισης τιμών και προϊόντων.

Οι νέες αυτές ευκαιρίες συνοδεύονται προφανώς και από νέους κινδύνους, από τους οποίους οι καταναλωτές πρέπει να μάθουν να προστατεύονται.

Τι να γνωρίζετε πριν αγοράσετε
Ερωτηθείς για το τι πρέπει οι καταναλωτές να προσέχουν προτού αγοράσουν οτιδήποτε από το διαδίκτυο και τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης, επεσήμανε ότι ο πιο βασικός κανόνας που πρέπει να εφαρμόζουν πάντα οι καταναλωτές, για όλες τους τις αγορές, είναι «να ξέρουν από ποιον και τι αγοράζουν».

Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να βεβαιώνονται ότι πρόκειται για πραγματική επιχείρηση και να γνωρίζουν βασικές πληροφορίες όπως:
- την επωνυμία της επιχείρησης
- τη γεωγραφική διεύθυνση της επιχείρησης (όχι απλά ταχυδρομική θυρίδα)
- το e-mail και αριθμό τηλεφώνου
- τον αριθμό εγγραφής εταιρείας (εφόσον πρόκειται για εταιρεία)
- τον αριθμό μητρώου στο ΦΠΑ

Επίσης, οι καταναλωτές θα πρέπει να ενημερώνονται για τα βασικά χαρακτηριστικά του προϊόντος που ενδιαφέρονται να αγοράσουν. Σύμφωνα με τη νομοθεσία, μια επιχείρηση που εμπορεύεται μέσω διαδικτύου υποχρεούται να παρέχει όλες τις πιο πάνω πληροφορίες.

«Η συμβουλή που δίνουμε εμείς στους καταναλωτές είναι να μην αγοράζουν ποτέ από επιχειρήσεις, αν δεν είναι απόλυτα σίγουροι για την ταυτότητά τους και, κυρίως, να μην αγοράζουν από εμπορευομένους που η μόνη πληροφόρηση που παρέχουν είναι ένας αριθμός κινητού τηλεφώνου ή μια διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου», ανέφερε ο κ. Τσιαμέττης.

Τι άλλο πρέπει να προσέχετε
Εκτός από τις βασικές πληροφορίες, τις οποίες πρέπει να γνωρίζουν οι καταναλωτές, θα πρέπει να γνωρίζουν ποιον πληρώνουν και να εξασφαλίζουν εκ των προτέρων τα στοιχεία του. Οι πληρωμές μέσω τραπεζικού εμβάσματος ή μέσω ασφαλούς συστήματος πληρωμής προς τον τραπεζικό λογαριασμό του πωλητή θεωρούνται χαμηλού ρίσκου, καθώς υπάρχει η δυνατότητα να εντοπιστεί ο τελικός αποδέκτης των χρημάτων.

Αντίθετα, η πληρωμή με μετρητά μέσω ανεπίσημων μεσαζόντων (π.χ. υπηρεσίες ταχυμεταφοράς, ταξί, εταιρείες αποστολής χρημάτων, κ.λπ.), χωρίς να είναι προηγουμένως απολύτως γνωστή η ταυτότητα και τα στοιχεία του τελικού αποδέκτη των χρημάτων, θα πρέπει να θεωρείται υψηλού ρίσκου.

Ως ανεπίσημοι μεσάζοντες θεωρούνται όσοι μεσολαβούν απλώς για να μεταφέρουν τα χρήματα στον πωλητή χωρίς να έχουν ευθύνη της συναλλαγής ή να μπορούν να δώσουν τα στοιχεία του πωλητή και να φέρουν τον καταναλωτή σε άμεση επαφή μαζί του σε περίπτωση που χρειαστεί.

Συνοψίζοντας, η αγορά από πωλητές αγνώστου ταυτότητας και στοιχείων, και παράλληλα η εξόφληση μέσω ανεπίσημων διαμεσολαβητών, αποτελεί συνδυασμό ιδιαίτερα υψηλής επικινδυνότητας και θα πρέπει να αποφεύγεται.

Έλεγχος για ασφαλές ηλεκτρονικό κατάστημα
Ερωτηθείς για το πώς μπορούν οι καταναλωτές να διακρίνουν, αν ένα ηλεκτρονικό κατάστημα στο facebook είναι ασφαλές, η Υπηρεσία Προστασίας Καταναλωτή συνιστά όπως οι καταναλωτές λαμβάνουν υπ' όψιν αυτά τα μέτρα, όταν αγοράζουν μέσω διαδικτύου:

· Πρώτα, όπως είπαμε και πιο πάνω, θα πρέπει να βεβαιώνονται ότι γνωρίζουν τα πλήρη στοιχεία της επιχείρησης από την οποία αγοράζουν και να ελέγχουν αν τα στοιχεία αυτά είναι αληθή.

· Είναι καλό να γνωρίζουν ή να αναζητούν άλλα άτομα που έχουν αγοράσει από τον ίδιο πωλητή. Το διαδίκτυο προσφέρει τη δυνατότητα να αναζητήσουν κριτικές από καταναλωτές που αγόρασαν προηγουμένως από το ίδιο κατάστημα.

· Να μην κάνουν ποτέ βιαστικές αγορές.

· Να προσέχουν από απομιμήσεις. Προσφορές προϊόντων σε πολύ πιο χαμηλή τιμή από αυτήν, στην οποία διατίθενται συνήθως παρόμοια προϊόντα στα εμπορικά καταστήματα, θα πρέπει να προβληματίζουν. Γενικά, προσφορές που είναι «πολύ καλές για να είναι αληθινές» είναι υψηλού κινδύνου.

· Να αφιερώνουν χρόνο, για να εξετάζουν τους «όρους και προϋποθέσεις» του καταστήματος.

· Να είναι προσεκτικοί σε προσφορές που εμφανίζονται μέσω ανεπιθύμητης αλληλογραφίας (spam) ή παράθυρα pop-ups, αν αυτό προέρχονται από άγνωστα ηλεκτρονικά καταστήματα.

Τα δικαιώματα του καταναλωτή
Τέλος, ο κ. Τσιαμέττης μάς εξήγησε και τα δικαιώματα τα οποία έχουν οι αγοραστές, οι οποίοι κάνουν συναλλαγές μέσω διαδικτύου.

«Σύμφωνα με τη νομοθεσία της Κύπρου και της ΕΕ, οι καταναλωτές που αγοράζουν μέσω διαδικτύου έχουν περισσότερα δικαιώματα σε σχέση με τους καταναλωτές που αγοράζουν από εμπορικό κατάστημα.

Συγκεκριμένα, για αγορές μέσω διαδικτύου εφαρμόζεται το δικαίωμα υπαναχώρησης, σύμφωνα με το οποίο ο καταναλωτής έχει το δικαίωμα να ακυρώσει την αγορά που έκανε εντός 14 ημερών από την παραλαβή των εμπορευμάτων, για οποιονδήποτε λόγο, έστω κι αν αλλάξει γνώμη.

Ο πωλητής οφείλει να ενημερώνει ρητά τον καταναλωτή γι' αυτό του το δικαίωμα», ανέφερε ο κ. Τσιαμέττης. Σημειώνεται ότι το δικαίωμα αυτό δεν κατοχυρώνεται όταν ο πωλητής έχει τη βάση του εκτός της ΕΕ.

Τονίζεται, όμως, ότι η ευρωπαϊκή νομοθεσία για την προστασία των καταναλωτών -και, κατά συνέπειαν, η αντίστοιχη νομοθεσία της Κύπρου- προστατεύει τους καταναλωτές όταν αυτοί αγοράζουν από εμπορευομένους, δηλαδή από επιχειρήσεις που λειτουργούν σε επαγγελματική βάση.

Η εν λόγω νομοθεσία δεν εφαρμόζεται στις περιπτώσεις αγοραπωλησιών μεταξύ ιδιωτών, οι οποίοι δεν λειτουργούν στο πλαίσιο οποιασδήποτε επιχειρηματικής δραστηριότητας (π.χ. πώληση μεταχειρισμένου αντικειμένου από προηγούμενο ιδιοκτήτη).