ΑΝΑΛΥΣΗ: Η συμφωνία των Κούρδων με τον Άσαντ

11:53 14/10/2019 - Πηγή: Sigma Live

Με την επίτευξη της προκαταρκτικής συμφωνίας μεταξύ των Κούρδων και του καθεστώτος του Μπασάρ αλ Άσαντ αναμένεται να αλλάξει το σκηνικό στη Συρία και να επέλθουν νέες εξελίξεις.

Συγκεκριμένα, η «προκαταρκτική συμφωνία» με τη Δαμασκό περιορίζεται στην ανάπτυξη του συριακού στρατού κατά μήκος των συνόρων, ενώ οι δύο πλευρές θα συζητήσουν για πολιτικά ζητήματα αργότερα. Η συμφωνία αυτή προβλέπει ότι οι κυβερνητικές δυνάμεις θα εισέλθουν σε παραμεθόριες περιοχές, από την πόλη Μανμπίτζ μέχρι το Ντερίκ στα βορειοανατολικά της χώρας.

Η ανακοίνωση της κουρδικής ηγεσίας,

όμως, καταδεικνύει ότι αυτή η απόφαση δεν λήφθηκε εύκολα, αφού για να αντιμετωπίσουν την τουρκική εισβολή κατά μήκος των τουρκοσυριακών συνόρων, χρειάζονται τη βοήθεια του συριακού στρατού. Εντούτοις, πρόκειται για έναν «οδυνηρό» συμβιβασμό, μια απόφαση μεταξύ «συμβιβασμών και γενοκτονίας», όπως αναφέρει χαρακτηριστικά ο o στρατηγός των Κούρδων, Μαζλούμ Κομπανί Αμπντί σε άρθρο του Foreign Policy.

Η συμφωνία αυτή έχει ιδιαίτερη σημασία για μία σειρά από λόγους. Η στροφή των Κούρδων προς το καθεστώς του Άσαντ, το οποίο υποστηρίζεται από Ιράν και Ρωσία, υποβαθμίζει περαιτέρω την παρουσία των δυνάμεων των ΗΠΑ στη Συρία. Ουσιαστικά η συμφωνία θα φέρει τις δυνάμεις του Άσαντ πίσω στις πόλεις και τα χωριά, τα οποία για πάνω από επτά χρόνια βρίσκονταν υπό των έλεγχο των Κούρδων. Με τις δυνάμεις των ΗΠΑ μακριά από τη γραμμή πυρός και την επιστροφών του στρατού του Άσαντ σε αυτές τις περιοχές, διανοίγεται ο δρόμος για μια γενικευμένη σύρραξη με τις δυνάμεις της Τουρκίας.

Ακόμα δεν είναι ξεκάθαρες ακόμα οι λεπτομέρειες της άφιξης των συριακών δυνάμεων στις περιοχές που πριν έλεγχαν οι Αμερικανοί, αλλά φαίνεται ότι οι τελευταίες έχουν αποχωρήσει από τις πόλεις Manbij και Kobane. Οι τοπικές αρχές των περιοχών αυτών, πάντως, επιβεβαίωσαν ότι συμφώνησαν στην ανάπτυξη των συριακών δυνάμεων, ενώ σύμφωνα με το AP οι συριακές δυνάμεις έχουν αναπτυχθεί στην πόλη Tal Tamr, 20 χιλιόμετρα από τα τουρκικά σύνορα. Αυτά τα γεγονότα δείχνουν, πάντως, την ικανότητα των κουρδικών δυνάμεων να δρουν αναπάντεχα γρήγορα σε μια προσπάθεια τους να απωθήσουν την τουρκική εισβολή. 

Νωρίτερα έγινε γνωστό από τα κρατικά μέσα ενημέρωσης της Συρίας, πως ο συριακός στρατός άρχισε να αναπτύσσει δυνάμεις στα μέτωπα της βόρειας Συρίας «για να αντιμετωπίσει την τουρκική επίθεση» στο συριακό έδαφος. Η συριακή κυβέρνηση και οι Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις διεξήγαγαν συνομιλίες σε ρωσική βάση της Συρίας, σύμφωνα με υψηλόβαθμο Κούρδο πολιτικό αξιωματούχο. Στο παρελθόν, οι συριακές δυνάμεις είχαν αναπτυχθεί σε ορισμένες κουρδικές περιοχές για να αποτραπεί μία τουρκική επίθεση. «Μονάδες του αραβικού συριακού στρατού βρίσκονται καθ' οδόν προς τον Βορρά για να αντιμετωπίσουν την τουρκική επίθεση στο συριακό έδαφος», μετέδωσε το πρακτορείο Sana. Παράλληλα, Κούρδος αξιωματούχος που δεν κατονομάσθηκε, δήλωσε ότι «διαπραγματεύσεις» διεξήχθησαν ανάμεσα στην ημιαυτόνομη κουρδική διοίκηση και τη συριακή κυβέρνηση. «Εξετάσθηκαν όλες οι επιλογές απέναντι στην επίθεση της Τουρκίας. Η κυβέρνηση (της Δαμασκού) πρέπει να αναλάβει τις ευθύνες της για να αντιμετωπίσει την επίθεση», δήλωσε ο Κούρδος αξιωματούχος.

Με τη συμφωνία φαίνεται ουσιαστικά ότι οι Κούρδοι έχουν φτάσει στο συμπέρασμα πως δεν μπορούν να στηριχθούν πλέον στις ΗΠΑ. «Μας εγκαταλείψατε. Αφήνετε να μας σφάξουν», ήταν, σύμφωνα με το CNN, το μήνυμα που έστειλε ο Mazloum Kobani Abdi στην Ουάσιγκτον, απαιτώντας να μάθει εάν οι ΗΠΑ είναι διατεθειμένες να κάνουν κάτι για να προστατεύσουν τους Κούρδους. Σύμφωνα με εσωτερικό έγγραφο της κυβέρνησης των ΗΠΑ, που επικαλέστηκε από χθες το CNN, ο στρατηγός των Κούρδων εξέφρασε έντονη δυσαρέσκεια στον αναπληρωτή ειδικό απεσταλμένο του διεθνούς συνασπισμού ενάντια στον ISIS, William Roebuck, κατά τη διάρκεια συνάντησης την Πέμπτη. Κατά το έγγραφο και συγκλίνουσες δημοσιογραφικές πηγές, ο στρατηγός είχε προειδοποιήσει πως οι Κούρδοι σκέφτονταν να στραφούν σε συμμαχία με τη Ρωσία και τον Άσαντ. «Δεν είστε διατεθειμένοι να προστατέψετε τους ανθρώπους μας, αλλά δεν θέλετε να έρθει κάποια άλλη δύναμη για να μας προστατεύσει. Μας πουλήσατε, αυτό είναι ανήθικο» πρόσθεσε ο Mazloum.

Όσο όμως οι αντάρτες που υποστηρίζονται από την Τουρκία πλησιάζουν την πόλη Ain Issa, 20 μίλια από τα τουρκικά σύνορα, εκατοντάδες μέλη των οικογενειών των πρώην μαχητών του ISIS έχουν δραπετεύσει, εκμεταλλευόμενοι τον πανικό που δημιουργήθηκε από τις τουρκικές επιθέσεις. Η διοίκηση των Κούρδων ανέφερε ότι 785 άτομα που πρόσκεινται στο «Ισλαμικό Κράτος» έχουν δραπετεύσει από σημείο που φιλοξενούνταν περισσότερα από 12.000 άτομα.

Την ίδια ώρα υπάρχουν αντικρουόμενες αναφορές σε σχέση με την πρόθεση του Τραμπ να διατάξει την αποχώρηση πέραν των 1.000 στρατιωτών των ΗΠΑ, αφού εξετάζεται και το ενδεχόμενο απλώς να έχουν μετακινηθεί από τα σύνορα σε πιο ασφαλείς περιοχές. Αλλά με τις γραμμές προμηθειών τους κατεστραμμένες και την περιοχή να είναι σε αποδιοργάνωση με τις κουρδικές δυνάμεις να πολεμούν την Τουρκία και όχι το «Ισλαμικό Κράτος», οι αμερικανικές δυνάμεις χάνουν τον ρόλο τους στο παιχνίδι. Αυτές οι εξελίξεις σηματοδοτούν επίσης τη μείωση της επιρροής των ΗΠΑ στη Συρία σε συνδυασμό με την αποτυχία τους να σταματήσουν την εδραίωση του καθεστώτος Άσαντ. Σε μια άλλη ανάγνωση, είναι μια νίκη της Ρωσίας και του Ιράν, οι οποίες υποστήριξαν το καθεστώς από το 2011.

Αυτό που μένει, όμως, είναι το ρίσκο που παίρνουν οι Κούρδοι με αυτήν τη συμφωνία, οι οποίοι φαίνεται ότι δεν εξασφαλίζουν καμιά εγγύηση για την επιβίωση της αυτονομίας που είχαν εξασφαλίσει στην περιοχή τα τελευταία επτά χρόνια. Κούρδοι αξιωματούχοι, πάντως, επιβεβαιώνουν ότι δεν είχαν άλλη επιλογή από το να στραφούν στη Δαμασκό μετά την «προδοσία» των ΗΠΑ που τους έσπρωξε στην αναζήτηση εναλλακτικών επιλογών. Οι αναφορές από τα ξένα ΜΜΕ δείχνουν ότι οι κάτοικοι των περιοχών που ελέγχονται από τις κουρδικές δυνάμεις επιφυλάσσουν θερμή υποδοχή στον στρατό του Άσαντ.