"Mαζεύονται σύννεφα στην οικονομία"

21:55 1/2/2019 - Πηγή: Sigma Live

Σύννεφα μαζεύονται πάνω από τις μεσομακροπρόθεσμες προοπτικές της κυπριακής οικονομίας, τόσο λόγω της επιβράδυνσης της παγκόσμιας οικονομίας όσο και των εγχώριων προκλήσεων, όπως αναφέρθηκε σε συνέδριο της Εταιρείας Κυπριακών Οικονομικών Μελετών με τίτλο «Πάνελ της κυπριακής οικονομίας 2019: Μεσοπρόθεσμες Προοπτικές και Κίνδυνοι».

Τόσο η αντιπρόσωπος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου στην Κύπρο, Μαρία Ηρακλέους όσο και ο Γιώργος Συρίχας, πρώην εκτελεστικός σύμβουλος στην Κεντρική Τράπεζα

και νυν μέλος του Κέντρου Οικονομικών Ερευνών (ΚΟΕ) του Πανεπιστημίου Κύπρου, είπαν ότι το ΔΝΤ και το ΚΟΕ θα προχωρήσουν σε υποβάθμιση των προβλέψεών τους για την κυπριακή οικονομία. Το ΚΟΕ ήδη υποβάθμισε τις προβλέψεις του στο οικονομικό δελτίο του Ιανουαρίου, ενώ σε υποβάθμιση των προβλέψεων της προχώρησε και η ΚΤΚ στο οικονομικό της δελτίο τον περασμένο Δεκέμβριο.

Η γενική εικόνα στις παρουσιάσεις ήταν ότι η επιβράδυνση της παγκόσμιας οικονομίας, ο εμπορικός πόλεμος μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας, τα σημάδια της επιβράδυνσης στην ευρωζώνη θα έχουν αντίκτυπο στην εξωστρεφή κυπριακή οικονομία, η οποία ήδη αντιμετωπίζει σημαντικές προκλήσεις, όπως το υψηλό δημόσιο και ιδιωτικό χρέος, τα υψηλά μη εξυπηρετούμενα δάνεια. Στα ψηλά επίσης και η ανάγκη για συνέχιση των μεταρρυθμίσεων, που θα διατηρούσαν το μομέντουμ στην κυπριακή οικονομία.

Κυριάκου: Πήραμε τα μαθήματα της κρίσης;

Μιλώντας στο συνέδριο, ο Γιώργος Κυριάκου, Διευθυντής Τμήματος Οικονομικών Ερευνών, στην ΚΤΚ είπε πως το οικονομικό δελτίο της ΚΤΚ δεν έλαβε υπόψη την παγκόσμια επιβράδυνση που διαφαίνεται στον ορίζοντα, καθώς τα στοιχεία που έλαβε υπόψη έφθαναν μέχρι τον περασμένο Νοέμβριο.

Είπε πως η οικονομική ανάπτυξη θα είναι ελαφρώς χαμηλότερη από το 2017, αλλά παραμένει ικανοποιητική, καθώς το μομέντουμ συνεχίζεται από την επιστροφή της εμπιστοσύνης και τις ισχυρές επενδύσεις που επέστρεψαν πίσω στα επίπεδα του 2008, ενώ αναφέρθηκε στην πρόοδο στο μέτωπο των μη εξυπηρετούμενων δανείων, το οποίο ωστόσο χρειάζεται προσπάθειες, καθώς απέχει κατά πολύ από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.

Πέραν από τις εξωγενείς εξελίξεις, αναφέρθηκε στον υψηλό δανεισμό, το υψηλό δημόσιο χρέος, την απουσία μεταρρυθμίσεων, ενώ προειδοποίησε πως οι οίκοι αξιολόγησης, κάποιοι εκ τω οποίων αναβάθμισαν το κυπριακό αξιόχρεο στην επενδυτική βαθμίδα, έχουν ως βασικό σενάριο τη συνέχιση της συνετούς δημοσιονομικής πολιτικής και της πτωτικής τάσης του δημοσίου χρέους, κάνοντας ωστόσο λόγο για αυξητική τάση των κρατικών δαπανών.

«Ο ασθενής βγήκε από το νοσοκομείο, τρέχει αναλαμβάνοντας υπερβολικούς κινδύνους και παλιές συνήθειες επιστρέφουν», είπε και καταλήγοντας διερωτήθηκε κατά πόσον τα μαθήματα της κρίσης χάθηκαν λόγω εφησυχασμού.

Χαραλάμπους: Θετική ανάπτυξη αλλά ερωτηματικά στον ορίζοντα

Στη δική του τοποθέτηση, ο Ανδρέας Χαραλάμπους, Οικονομικός Διευθυντής Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας του Υπουργείου Οικονομικών, είπε πως προβλέπονται θετικοί ρυθμοί ανάπτυξης, αλλά υπάρχουν ερωτηματικά σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα.

Αντιμετωπίζουμε ευνοϊκές συνθήκες σε βραχυπρόθεσμο επίπεδο, αλλά η γενικότερη συναντίληψη για το 2019 είναι ότι παρατηρείται επιβράδυνση, είπε.

Σύμφωνα με τον κ. Χαραλάμπους, τα δημόσια οικονομικά παρουσιάζουν μια καλή εικόνα τόσο σε πρωτογενείς όσο και δημοσιονομικούς όρους, προσθέτοντας ωστόσο ότι «η τρέχουσα εικόνα οδηγείται κατά κύριο λόγο από ασυνήθιστα (υψηλά) κρατικά έσοδα».

«Ως εκ τούτου, αν τα έσοδα ομαλοποιηθούν η εικόνα θα αλλάξει», είπε προσθέτοντας ότι η πορεία του δημοσίου χρέους είναι καθοδική, «αλλά και πάλι η πιθανή διόρθωση του ρυθμού ανάπτυξης και των εσόδων μπορεί να έχουν αντίκτυπο στην τάση αυτή»

Συμφώνησε με τον κ. Κυριάκου ότι επιτεύχθηκε πρόοδος στη μείωση των ΜΕΔ λόγω του ότι πολλά ΜΕΔ έχουν μεταφερθεί εκτός του τραπεζικού συστήματος αλλά δεν υπήρξε επίλυση του προβλήματος της απομόχλευσης (αποπληρωμής των δανείων αυτών).

Λέγοντας ότι η Κύπρος έχει την τάση να τα πάει καλά σε κακές εποχές, ο κ. Χαραλάμπους υπογράμμισε ότι το έργο δεν έχει όμως ολοκληρωθεί. «Έφτασε η ώρα για διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που θα ενισχύσουν την ανάπτυξη», τόνισε.

Συρίχας: Καθοδικοί κίνδυνοι στον ορίζοντα

Από την πλευρά του, ο Γιώργος Συρίχας είπε πως το ΚΟΕ έχει ήδη υποβαθμίσει τις προβλέψεις του για την κυπριακή οικονομία, αντανακλώντας και την επιδείνωση του εξωτερικού περιβάλλοντος. Η πρόβλεψη του ΚΟΕ υποβαθμίστηκε στο 3,1% για το 2019 (3,5% Οκτ 2018).

Μεταξύ άλλων, αναφέρθηκε στο Brexit, την αβεβαιότητα της αμερικανικής πολιτικής για το εμπόριο, τους γεωπολιτικούς κινδύνους, καθώς και στην επιδείνωση του οικονομικού αισθήματος στο εσωτερικό.

«Αυτά θα επηρεάσουν το ρίσκο στις προβλέψεις. Το ισοζύγιο είναι καθοδικό και αναμένουμε επιδείνωση των προοπτικών», είπε, προσθέτοντας ότι αναλόγως των εξελίξεων στο μέτωπο του Βrexit ο αντίκτυπος στην κυπριακή οικονομία μπορεί να είναι σημαντικός.

Εξάλλου, ο κ. Συρίχας είπε ότι η ανάκαμψη στην Κύπρο παρουσιάζει εικόνα μειωμένης πίστωσης (credit-less recovery) με πολλές παρενέργειες, που επηρεάζουν αρνητικά τον σχηματισμό κεφαλαίου και την παραγωγικότητα. «Οι τράπεζες θα πρέπει να παίξουν το ρόλο τους της κατανομής των πόρων πιο αποτελεσματικά», κατέληξε.

ΔΝΤ: Προς υποβάθμιση των προβλέψεων

Η αντιπρόσωπος του ΔΝΤ στην Μαρία Ηρακλέους είπε πως η κυπριακή οικονομία μετά την κρίση παρουσίασε εντυπωσιακή ανάκαμψη, με το ΑΕΠ να ανακτά τις απώλειες της κρίσης, λόγω των παραδοσιακών τομέων όπως ο τουρισμός, η ανθεκτικότητα του τομέα των υπηρεσιών και η αυξανόμενη δυναμική των κατασκευών, στον απόηχο μιας ισχυρής εγχώριας ζήτησης και ενός ευνοϊκού εξωτερικού περιβάλλοντος.

«Αλλά αυτές οι συνθήκες δεν είναι τόσο ευνοϊκές τώρα», είπε, για να προσθέσει ότι το ΔΝΤ εξετάζει το ενδεχόμενο να μειώσει την εκτίμησή του για ανάπτυξη 4,2% το 2018

«Σε μεσοπρόθεσμο επίπεδο αναμένουμε η ανάπτυξη να επιβραδυνθεί στο δυνητικό επίπεδο του 2,5% λόγω της υποχώρησης των επενδύσεων της επιβράδυνσης στην ευρωζώνη και την απομόχλευση (του δανεισμού)», είπε, σημειώνοντας μάλιστα πως η εκτίμηση του 2,5% λαμβάνει υπόψη ότι θα υπάρξει πρόοδος στην υλοποίηση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων.

«Αν δεν τις έχουμε (ο ρυθμός ανάπτυξης) θα είναι λιγότερος », είπε.

Πηγή: ΚΥΠΕ