Ανάλυση: Πώς ο Ερντογάν «έπαιξε» ξανά με τον Τραμπ

12:14 14/11/2019 - Πηγή: Sigma Live

Με το να βρίσκεται στο πλάι του Αμερικανού προέδρου, Ντόναλντ Τραμπ, μετά τη συνάντησή τους στον Λευκό Οίκο, ο Τούρκος Πρόεδρος, Ταγίπ Ερντογάν, κέρδισε μια σπάνια ευκαιρία να απευθυνθεί όχι μόνο στους πολίτες των ΗΠΑ αλλά και στον υπόλοιπο κόσμο.

Μάλιστα, όπως αναφέρει ανάλυση του Foreign Policy, δεν είναι ξεκάθαρο εάν ο Τραμπ αποκόμισε οτιδήποτε από αυτή τη συνάντηση. Παρά την παραίτηση του Ερντογάν από τις δυτικές συμβάσεις –αγοράζει ρωσικό στρατιωτικό

εξοπλισμό, φυλακίζει δημοσιογράφους, εξαπολύει φονική επίθεση στη Συρία, διαπράττοντας εγκλήματα πολέμου– ο Τραμπ αφιέρωσε μεγάλο μέρος της κοινής συνέντευξής τους για να επαινέσει τον Τούρκο ομόλογό του.

«Η Τουρκία, όπως όλοι γνωρίζουν, είναι ένας υπέροχος σύμμαχος στο ΝΑΤΟ και στρατηγικός συνεργάτης των ΗΠΑ στον υπόλοιπο κόσμο», είπε ο Τραμπ, ευχαριστώντας τον Ερντογάν για τις προσπάθειές του για κατάπαυση του πυρός στη βορειοανατολική Συρία –παρά το γεγονός ότι οι εχθροπραξίες ποτέ δεν σταμάτησαν– καθώς και για τη ζωτικής σημασίας συνεισφορά της Τουρκίας στις επιχειρήσεις στο Αφγανιστάν αλλά και κατά του «Ισλαμικού Κράτους». Όπως επισημαίνει όμως το Foreign Policy, στην πραγματικότητα η Τουρκία δεν έπαιξε κανένα σημαντικό ρόλο στον θάνατο του ηγέτη του «Ισλαμικού Κράτους» κατά την επιχείρηση των ΗΠΑ μερικά μόλις μίλια από τα σύνορα της Τουρκίας με το Ιράκ.

Αυτό που παρέλειψε να αναφέρει ο Τραμπ είναι οι κατηγορίες για φρικτά εγκλήματα πολέμου κατά την εισβολή στη Συρία, συμπεριλαμβανομένων της χρήσης λευκού φωσφόρου, εκτελέσεις αιχμαλώτων και επιθέσεις σε γυναίκες και παιδιά.  

Ο Ερντογάν από την άλλη, ανάλωσε τον περισσότερό του χρόνο μπροστά στην κάμερα σε επιθέσεις κατά των Κούρδων και του YPG, το οποίο στην ουσία έπαιξε τον κυριότερο ρόλο στην καταπολέμηση του ISIS, ενώ τους καταλόγισε μια βομβιστική επίθεση με 13 νεκρούς στην πόλη Tal Abyad.

Η συνέντευξη τύπου είναι άλλο ένα παράδειγμα όπου ο Τραμπ υπέκυψε στις απαιτήσεις του Ερντογάν, ένα μόλις μήνα μετά την αποχώρηση των αμερικανικών στρατευμάτων από τα σύνορα με τη Συρία, η οποία άναψε το πράσινο φως για την εισβολή της Τουρκίας στην περιοχή.  

Όπως αναφέρει το δημοσίευμα, ο Ερντογάν θα πρέπει να είναι ευχαριστημένος από το γεγονός ότι ο Τραμπ του πρόσφερε απλόχερα μια πλατφόρμα από τον Λευκό Οίκο για να υπερασπιστεί τον εαυτό του, ενώ η κυβέρνησή του βάλλεται διεθνώς από τα ΜΜΕ. Πρόκειται για μια νίκη του Ερντογάν στο επίπεδο των δημοσίων σχέσεων, με διεθνή μέσα να προβάλλουν τις θέσεις του για πάνω από 15 λεπτά.

Η συνάντηση που προηγήθηκε ήταν μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για τους δύο ηγέτες να φτάσουν σε συμφωνία για πολλά θέματα, μέσα στα οποία το ζήτημα των S-400 καθώς και την εμπορική συμφωνία των $100 δισεκατομμυρίων. Εντούτοις, δεν έφτασαν σε συμφωνία για κανένα από αυτά τα θέματα.

Αναλυτές επισημαίνουν ότι ο Ερντογάν κατάφερε να κερδίσει τον Τραμπ στο ζήτημα των S-400, αφού έφτασε σε ένα συμβιβασμό να μην ενεργοποιήσει το σύστημα S-400 αλλά αυτός ο συμβιβασμός θα μπορούσε εύκολα να ανατραπεί. Θα μπορούσε να τους κρατήσει απενεργοποιημένους, αλλά το επίπεδο εμπιστοσύνης απέναντί του, ότι δεν θα αλλάξει γνώμη σε έξι μήνες ή ένα χρόνο από τώρα, είναι μηδενικό.

Σύμφωνα με το Foreign Policy η βασική ανησυχία είναι ότι η Τουρκία θα χρησιμοποιήσει τους S-400, οι οποίοι σχεδιάστηκαν για να εντοπίζουν τα πιο εξελιγμένα πολεμικά αεροσκάφη των ΗΠΑ, για να εξασφαλίσει καίριες πληροφορίες σχετικά με το πώς τα F-35 λειτουργούν όταν βρίσκονται σε λειτουργία «απόκρυψης». Αυτές οι πληροφορίες θα μπορούσαν εύκολα να φτάσουν στη Μόσχα, η οποία εκπαιδεύει τους Τούρκους στρατιώτες πάνω στους S-400.

Μετά την παραλαβή των πυραύλων από τη Ρωσία, η Τουρκία αφαιρέθηκε από το πρόγραμμα των F-35 και υπάρχει πρόνοια για απώλεια της παραγωγής στα αεροσκάφη τον Μάρτιο του 2020. Όμως, παρά τις διακηρύξεις, οι ΗΠΑ άφησαν ανοιχτή την πόρτα για επιστροφή της Τουρκίας στο πρόγραμμα, εάν βρουν τρόπο να επιλύσουν το θέμα των S-400.

Το Foreign Policy αναφέρει ότι δύο είναι οι λόγοι για τους οποίους ο Ερντογάν προτίμησε τους S-400 από τους αμερικανικούς Patriot. Ο πρώτος λόγος είναι πολιτικός και πρόκειται για την «προσφορά» του Ερντογάν προς τον Βλαντιμίρ Πούτιν. Ο δεύτερος λόγος είναι τεχνικής φύσεως, αφού το ραντάρ των S-400 είναι των 360 μοιρών, ενώ των Patriot μόνο 180 μοιρών.

Μάλιστα, ο Τραμπ είχε κατηγορήσει τον Μπαράκ Ομπάμα ότι επί διακυβέρνησής του είχε αρνηθεί να πωλήσει τους Patriot στην Άγκυρα. Όμως πρόκειται για ανακρίβεια, αφού η Τουρκία αρνήθηκε δύο φορές προσφορά για τους Patriot με τη συμφωνία να ναυαγεί λόγω της επιμονής του Ερντογάν για μεταφορά της τεχνολογίας των πυραύλων και την άρνηση των ΗΠΑ πάνω σε αυτό το ζήτημα. Ο Ερντογάν, όμως, παρά το γεγονός ότι διαφαίνεται ότι δεν θα υπάρξει συμφωνία για τους Patriot, «παίζει» με τον Τραμπ, αφήνοντας το ενδεχόμενο αγοράς τους ανοιχτό.