Αντιμετώπιση κινδύνων από ψηφιακές τεχνολογίες συζητά Συνέδριο Υπουργών ΣτΕ

13:36 10/6/2021 - Πηγή: Sigma Live

Η ανάγκη για σεβασμό και προάσπιση των θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της δημοκρατίας, καθώς και για διασφάλιση της ασφάλειας των δημοσιογράφων, υπό το φως της ανάπτυξης των ψηφιακών τεχνολογιών και της τεχνητής νοημοσύνης, τονίστηκε κατά την έναρξη σήμερα διήμερου διαδικτυακού συνέδριο Υπουργών αρμόδιων για τα Μέσα Ενημέρωσης και την Κοινωνία της Πληροφορίας του Συμβουλίου της Ευρώπης, με τίτλο "Τεχνητή Νοημοσύνης - Νοήμονες Πολιτικές: Προκλήσεις και Ευκαιρίες για τα Μέσα Ενημέρωσης και τη Δημοκρατία".

Το

συνέδριο συνδιοργανώνουν το Συμβούλιο της Ευρώπης (ΣτΕ) και η Κυπριακή Δημοκρατία, μέσω του Γραφείου Τύπου και Πληροφοριών (ΓΤΠ) και τελεί υπό την αιγίδα του Προέδρου της Δημοκρατίας, Νίκου Αναστασιάδη, ο οποίος απηύθυνε χαιρετισμό. Των εργασιών του συνεδρίου προεδρεύει ο Υπουργός Εσωτερικών, Νίκος Νουρής, ως Υπουργός της φιλοξενούσας χώρας.

Σε εναρκτήρια παρέμβασή της η Γενική Γραμματέας του ΣτΕ, Marija Pejčinović Burić, τόνισε την ανάγκη για ελεύθερα και πολυφωνικά μέσα ενημέρωσης, και όπως οι δημοσιογράφοι είναι ελεύθεροι να καταγράφουν τα γεγονότα, να δίνουν το έναυσμα για συζητήσεις και να καθιστούν υπόλογους αυτούς που έχουν εξουσία.

Επεσήμανε πως στη σημερινή Ευρώπη η ελευθερία του Τύπου, το δικαίωμα στην ιδιωτικότητα και η προστασία των δεδομένων βρίσκονται υπό μια άνευ προηγουμένου πίεση. 

Ανέφερε πως η γρήγορη αλλαγή από τα παραδοσιακά μέσα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχει στηριχτεί στην άνοδο της ψηφιακής τεχνολογίας και αυτό δημιούργησε ένα παγκόσμιο διαδραστικό περιβάλλον, αλλά κατά ένα ειρωνικό τρόπο έχει επίσης συγκεντρώσει την εξουσία στα χέρια λίγων, μειώνοντας το εύρος των φωνών και των απόψεων που ακούγονται και που είναι τόσο σημαντικές για τη δημόσια συζήτηση.

Είπε επίσης πως οι ισχυρές μηχανές αναζήτησης και οι πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης έχουν καταστεί σημαντικοί παράγοντες στη βιομηχανία των μέσων ενημέρωσης με τεράστια επιρροή στη διάχυση των ειδήσεων και της πληροφόρησης.

Ανέφερε πως οι αλγόριθμοι που συχνά δεν διέπονται από διαφάνεια χρησιμοποιούνται για να στέλνουν συγκεκριμένο υλικό και διαφημίσεις στο κάθε άτομο.

Επεσήμανε πως τα παραδοσιακά μίντια διεξάγουν μάχη επιβίωσης, χάνοντας χρήματα, ενώ η εξακρίβωση γεγονότων κατά επαγγελματικό τρόπο εγκαταλείπεται στο κυνήγι της ταχύτητας και της ανταγωνιστικότητας.

Ανέφερε πως δεν υπάρχουν δομές ώστε οι διαδικτυακές πηγές να είναι υπόλογες και δεν χρειάζονται να ακολουθούν πρότυπα επαγγελματικής δεοντολογίας. Οι ιστοσελίδες και τα κοινωνικά τους μέσα παρέχουν τα μέσα για εξάπλωση παραπληροφόρησης και ρητορικής μίσους, πρόσθεσε.

Ο Υπουργός Εξωτερικών και Εμπορίου της Ουγγαρίας και Προεδρεύων της Επιτροπής Υπουργών του ΣτΕ, Peter Szijjarto,

είπε πως ενώ η τεχνητή νοημοσύνη μάς παρέχει μια τεράστια ευκαιρία να οργανώσουμε τη ζωή μας κατά ένα καλύτερο και αποτελεσματικό τρόπο αυτού του είδους οι εξελίξεις είναι επίσης απειλητικές και μπορεί να καταστούν επικίνδυνες. Οι νέες τεχνολογίες φέρνουν και ρίσκα, όχι μόνο ευκαιρίες, επεσήμανε.

Είπε πως ενώ η τεχνητή νοημοσύνη και η τεχνολογία μάς έχουν βοηθήσει να πολεμήσουμε την πανδημία, χρησιμοποιούνται και για πληροφόρηση και επικοινωνία μέσω πλατφόρμων που μπορούν να περιλάβουν τους χρήστες τους στις λεγόμενες φούσκες, πχ φούσκες ομοϊδεατών, και ως εκ τούτου να αυξήσουν την πόλωση και να επηρεάσουν τις δημοκρατικές διαδικασίες. Ανέφερε ακόμη πως μπορεί να διαδώσουν τη ρητορική μίσους και ψευδείς ειδήσεις.

Είπε ακόμη πως λόγω της πανδημίας οι άνθρωποι έκαναν περισσότερη χρήση του διαδικτύου που βρίσκονται υπό την απειλή εγκληματιών στον κυβερνοχώρο.

Είναι για για αυτό τον λόγο που η Προεδρία μας έχει καλέσει για τη δημιουργία ενός πανευρωπαϊκού κανονισμού ώστε οι χρήστες που δεν έχουν εμπειρία να μην γίνονται θύματα του εγκλήματος στον κυβερνοχώρο, ανέφερε.

Τόνισε επίσης την ανάγκη για ρύθμιση της λειτουργίας αυτών των πλατφορμών και ειδικά των εφαρμογών κοινωνικής δικτύωσης και αναφέρθηκε στους τρόπους με τους οποίους το ΣτΕ έχει εμπλακεί στη ρύθμιση των ψηφιακών τεχνολογιών, στην καταπολέμηση του κυβερνοεγκλήματος, καθώς στο θέμα του τρόπου εφαρμογής της τεχνητής νοημοσύνης.

"Πιστεύουμε ότι υπάρχει επείγουσα ανάγκη για τη δημιουργία ενός νομικού πλαισίου για ρύθμιση των εφαρμογών τεχνητής νοημοσύνης", επεσήμανε, σημειώνοντας πως αν δεν μπορέσουμε να ασκήσουμε εξουσία επί της τεχνητής νοημοσύνης τότε αυτή θα μας εξουσιάσει.

Θα μας εξουσιάζουν τα άτομα και οι εταιρείες που κατέχουν αυτές τις τεχνολογίες, επεσήμανε, σημειώνοντας πως αυτό αποτελεί πραγματική απειλή για τη δημοκρατία και το κράτος δικαίου.

Ο Υπουργός Εσωτερικών Νίκος Νουρής, ο οποίος εκλέχθηκε χωρίς ανθυποψήφιο για να προεδρεύσει του συνεδρίου, είπε πως το συνέδριο αποτελεί μια ευκαιρία για επαναβεβαίωση της σημασίας της ελευθερίας της έκφρασης, της ελευθερίας του Τύπου, μια ευκαιρία για αντιμετώπιση των προκλήσεων που έχουν προκύψει λόγω της μαζικής ψηφιοποίησης στα μέσα ενημέρωσης και στο δίκτυο πληροφόρησης - περιλαμβανομένης της χρήσης της τεχνητής νοημοσύνης.

Είναι μια ευκαιρία να αναγνωρίσουμε την επίδραση των νέων τεχνολογιών, περιλαμβανομένης της τεχνητής νοημοσύνης στα μέσα ενημέρωσης, στον τρόπο με τον οποίο οι δημοσιογράφοι λειτουργούν και τυγχάνουν μεταχείρισης, και αναπόφευκτα επί των πολιτών, ανέφερε.

Ο Υπουργός Εσωτερικών είπε πως το νέο κύμα ψηφιακών τεχνολογιών, σε συνδυασμό με σημαντικές εξελίξεις στην τεχνητή νοημοσύνη, έχει δημιουργήσει νέες ευκαιρίες για άσκηση της ελευθερίας της έκφρασης, περιλαμβανομένης της διευκόλυνσης στην πρόσβαση στην πληροφόρηση και σε πλατφόρμες διάχυσης απόψεων.

Από την άλλη, σημείωσε, πρέπει να αναγνωριστεί ότι αυτά τα μέσα έχουν καταστεί εξαιρετικά ισχυρά και μπορεί να χρησιμοποιηθούν για να εξυπηρετήσουν διάφορους στόχους.

Ατομικά καθώς και συλλογικά πρέπει ως εκ τούτου να βρούμε αποτελεσματικές μεθόδους για να αναγνωρίσουμε, να μετριάσουμε, να ελέγξουμε και να καταπολεμήσουμε τις αρνητικές επιδράσεις των τεράστιων εξελίξεων στα ψηφιακά μέσα ενημέρωσης και στην τεχνητή νοημοσύνη, ανέφερε.

Η Επίτροπος Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΣτΕ, Dunja Mijatović, σε ομιλία της εξέφρασε την ικανοποίησή της που το ΣτΕ είναι πρωτοπόρο σε ό,τι αφορά την προώθηση της λειτουργίας της τεχνητής νοημοσύνης με βάση τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Σημείωσε πως εταιρείες που ασχολούνται με τη λειτουργία των μέσων κοινωνικής δικτύωσης έχουν τέτοιο έλεγχο στην πρόσβαση στις πληροφορίες που μπορούν να διαμορφώσουν τη δημόσια συζήτηση με ελάχιστη υποχρέωση λογοδοσίας, εάν έχουν κάποια.

Είπε πως οποιεσδήποτε αποφάσεις παίρνουν αυτές οι εταιρείες έχουν μεγάλη επίδραση στις δημοκρατίες μας και ως εκ τούτου η Επιτροπή Υπουργών του Συμβουλίου της Ευρώπης υιοθέτησε το 2018 σύσταση προς τα κράτη μέλη για τον ρόλο και τις ευθύνες τους για τους μεσάζοντες στο διαδίκτυο.

Ένας αριθμός κρατών μελών έχουν επίσης υιοθετήσει ή κάνει προτάσεις για ρύθμιση των δραστηριοτήτων των εταιρειών που λειτουργούν τις πλατφόρμες μέσων κοινωνικής δικτύωσης, ανέφερε.

Η κ. Mijatović αναφέρθηκε επίσης στο θέμα της ασφάλειας των δημοσιογράφων, σημειώνοντας πως οι προσβολές, οι απειλές και οι εκστρατείες λασπολογίας κατά δημοσιογράφων έχουν ενταθεί στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Πρόσθεσε πως ένας τέτοιος εκφοβισμός βλάπτει την ελεύθερη έκφραση και μπορεί να αποθαρρύνει την ελευθερία του Τύπου.

Υπογράμμισε εξάλλου πως σε μια περίοδο κατά την οποία μεγάλη μερίδα του πληθυσμού αμφισβητεί τη νομιμότητα και την αναλογικότητα των μέτρων που λαμβάνονται από τις Κυβερνήσεις για αντιμετώπιση της πανδημίας, όταν η εμπιστοσύνη προς τις δημόσιες αρχές μειώνεται και ο κόσμος ανατρέχει σε εναλλακτικές πηγές πληροφόρησης, που θεωρεί πιο αξιόπιστες, η διαφάνεια σε σχέση με τις δημόσιες υπηρεσίες και τις ενέργειές τους είναι ζωτική.

Η Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Věra Jourová, είπε πως περισσότερο από ποτέ η πανδημία έχει δείξει τη δύναμη της τεχνολογίας να μας φέρει κοντά. Σημείωσε επίσης τη χρήση της τεχνολογίας από τους ανθρώπους σε διάφορα μέρη του κόσμου για διοργάνωση διαδηλώσεων και άλλων γεγονότων.

Επεσήμανε πως η Κομισιόν έχει επικεντρωθεί στη μεγιστοποίηση των ωφελημάτων των τεχνολογιών, όπως η τεχνητή νοημοσύνη, και στη μείωση των ρίσκων από αυτές, με περισσότερη διαφάνεια, αποτελεσματικότητα και ποικιλομορφία, και λιγότερη παραπληροφόρηση, χειραγώγηση και "φούσκες".

Η κ. Jourová είπε πως τον Απρίλιο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εισηγήθηκε το πρώτο νομοθετικό πλαίσιο για την τεχνητή νοημοσύνη, που να προστατεύει τα θεμελιώδη δικαιώματα των πολιτών της ΕΕ.

Ανέφερε πως η προσέγγιση της ΕΕ είναι στήριξη και ανάπτυξη των τεχνολογιών κατά τρόπο που να σέβεται τα θεμελιώδη δικαιώματα, ειδικότερα την ελευθερία της έκφρασης "γιατί οι τεχνολογίες πρέπει να υπηρετούν τον κόσμο και όχι αντίστροφα".

Πρόσθεσε πως οι τεχνολογίες πρέπει να χρησιμοποιούνται κατά τρόπο που να στηρίζουν τους δημοσιογράφους, να μπορούν να τους βοηθούν στη δουλειά τους κατά τρόπο που να σέβεται και να προάγει  την ελευθερία του Τύπου και τον πλουραλισμό.

Υπογράμμισε πως τα μέσα ενημέρωσης είναι πυλώνας της δημοκρατίας και είπε πως η πανδημία έχει δείξει πως η ενημέρωση μπορεί να σώσει ζωές και ότι χρειάζεται να κάνουμε περισσότερα για να προστατέψουμε αυτούς που μας ενημερώνουν.

Πρόσθεσε πως η Κομισιόν δουλεύει αυτή τη στιγμή πάνω σε συστάσεις προς τα κράτη μέλη για την ασφάλεια των δημοσιογράφων. Αυτές οι συστάσεις βασίζονται στη δουλειά του ΣτΕ, είπε.

Πηγή: ΚΥΠΕ