Αντιμετωπίζοντας τις μεγάλες προκλήσεις του 2018

09:23 5/1/2018 - Πηγή: Sigma Live

Αναμφίβολα το 2018 επιφυλάσσει πολλαπλές προκλήσεις για την Κύπρο. Και ενώ δεν μπορούν να αγνοηθούν εξωγενείς παράγοντες και δυνάμεις θα ήταν απρονοησία να υποτιμούμε το τι εμείς μπορούμε να πράξουμε ως λαός και ως το νόμιμο κράτος.

Είναι καθοριστικής σημασίας να κατανοήσουμε τα πολύπλοκα δεδομένα, τα σοβαρά προβλήματα αλλά και τις προοπτικές. Παράλληλα είναι σημαντικό να αξιολογήσουμε σωστά το περιφερειακό, το ευρωπαϊκό καθώς και το διεθνές περιβάλλον.

Πρέπει επίσης να έχουμε υπ’ όψιν μας ότι

κράτη με ευνομία και αποτελεσματική διακυβέρνηση μπορούν να έχουν καλύτερες προοπτικές για να διασφαλίσουν στις κοινωνίες και τους πολίτες τους ασφάλεια, ευημερία και ένα καλύτερο αύριο. Από την άλλη όταν τα κράτη αποτυγχάνουν σε αυτά τα ζωτικά κεφάλαια, το μέλλον καθίσταται ζοφερό. Είναι κάτω από αυτά τα δεδομένα που ο λαός καλείται να προσέλθει στις κάλπες για να εκλέξει νέο Πρόεδρο τις επόμενες λίγες βδομάδες.

Κατ’ επανάληψιν είχα υπογραμμίσει την ανάγκη για ένα συνασπισμό δυνάμεων για να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά όλες τις προκλήσεις και τα διλήμματα. Αυτό δυστυχώς δεν κατέστη δυνατό όχι μόνο ως αποτέλεσμα διαφορετικών πολιτικών προσεγγίσεων αλλά και για λόγους που φθάνουν μέχρι και την ιδιοτέλεια. Εκ των πραγμάτων λοιπόν μετά τον πρώτο γύρο των εκλογών θα διαφανεί κατά πόσον θα είναι δυνατόν να υπάρξει ένα ελάχιστο κοινό πλαίσιο συγκλίσεων για να οικοδομηθεί ένας πολιτικός συνασπισμός. Αξιολογώντας τα διάφορα ζητήματα επιβάλλεται ο πραγματισμός καθώς και η βαθειά εξέταση τους. Σε καμιά περίπτωση δεν μπορεί να εξυπηρετηθεί το εθνικό συμφέρον με τον λαϊκισμό καθώς και με αφελείς και υπεραπλουστευτικές προσεγγίσεις.

Σε σχέση με το μείζον εθνικό ζήτημα, το Κυπριακό, το οποίο εξ ορισμού είναι και υπαρξιακό θέμα, πρέπει επιτέλους να κατανοηθεί ότι η διακοινοτική του διάσταση δεν είναι η πιο σημαντική. Είναι επικίνδυνα αφελές να υποτιμάται ο ρόλος και οι επιδιώξεις της Τουρκίας. Δεν πρέπει επίσης να μας διαφεύγει ότι το υφιστάμενο πλαίσιο συνομιλιών ως έχει δεν μπορεί να οδηγήσει σε μια βιώσιμη διευθέτηση, ακόμα και αν η Τουρκία διαφοροποιήσει τις θέσεις της στα θέματα των εγγυήσεων και της παραμονής στρατευμάτων. Ως εκ τούτου μια νέα προσέγγιση τόσο σε θέματα στρατηγικής όσο και τακτικής πρέπει να θεωρηθούν ως μονόδρομος.

Αναφορικά με τα ενεργειακά ζητήματα σημειώνεται ότι είναι δύσκολη η αξιοποίηση των κοιτασμάτων με τα υφιστάμενα γεωπολιτικά και οικονομικά δεδομένα. Προβάλλει επιτακτικά αφ’ ενός η αναγκαιότητα μιας πολιτικής πολυμερών συνεργασιών και αφ’ ετέρου η σταδιακή ομαλοποίηση των σχέσεων με την Τουρκία. Κατανοητές οι δυσκολίες αλλά εκ των πραγμάτων η προσέγγιση αυτή είναι απαραίτητη. Υπογραμμίζεται συναφώς ότι η Κυπριακή Δημοκρατία θα πρέπει να έχει μια εξωτερική πολιτική η οποία να χαρακτηρίζεται από διεκδικητικότητα αλλά και από πραγματισμό.

Σε σχέση με την οικονομία παρά την σταθεροποίηση και την ανάκαμψη που παρατηρούνται τους τελευταίους μήνες, δεν πρέπει να υπάρχει εφησυχασμός. Το αφήγημα του ούτω καλούμενου success story δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Η Κύπρος εξακολουθεί να είναι σε αναζήτηση νέου υποδείγματος. Ταυτόχρονα τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια και το ιδιωτικό χρέος αποτελούν μια τεράστια πρόκληση. Επιπρόσθετα, η ανεργία, οι δημογραφικές προκλήσεις και η σχετικά χαμηλή ανταγωνιστικότητα θα πρέπει να αντιμετωπισθούν επαρκώς.

Και ενώ όλα αυτά τα σοβαρά ζητήματα επηρεάζουν την καθημερινότητα των πολιτών η συντριπτική πλειοψηφία των νέων εν δύναμει ψηφοφόρων επέλεξε να μην εγγραφεί στους καταλόγους. Παράλληλα παρά την κρισιμότητα της κατάστασης διαφαίνεται ότι η αποχή θα είναι σχετικά ψηλή. Είναι επικίνδυνο αλλά και αποκαρδιωτικό να χάνουν οι πολίτες το ενδιαφέρον τους για την πολιτική. Ενώ τη μεγαλύτερη ευθύνη φέρει το πολιτικό σύστημα που με τις πράξεις και τις παραλείψεις του οδηγεί τους πολίτες στην απαξίωση, εκ των πραγμάτων πάντοτε θα πρέπει, ατομικά αλλά και συλλογικά, να προσπαθούμε για το καλύτερο.

Tα σχόλια αντιπροσωπεύουν την προσωπική γνώμη των συγγραφέων τους και όχι αυτή του Sigmalive.com

*Ο Ανδρέας Θεοφάνους είναι Καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας και Πρόεδρος του Κέντρου Ευρωπαϊκών και Διεθνών Υποθέσεων του Πανεπιστημίου Λευκωσίας.