Μπράιζα:Τούρκοι ίσως ενοχλήσουν την Exxon-Aρχίστε συνομιλίες

13:15 18/5/2018 - Πηγή: Sigma Live

Σε ενδεχόμενες νέες παρενοχλήσεις από το τουρκικό Πολεμικό Ναυτικό εναντίον της Exxon Mobil στην Κυπριακή ΑΟΖ τους επόμενους μήνες, κάνει λόγο ο πρώην Βοηθός Υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, πρέσβης Μάθιου Μπράιζα ο οποίος πρότεινε, μάλιστα, ως αντίδοτο στην κρίση, την έναρξη συνομιλιών για θέματα ενέργειας μεταξύ των δυο πλευρών στο νησί. Συγκεκριμένα, σε άρθρο του στο Euractiv, o Μπράιζα, που συνεργάζεται

με το Αtlantic Council’s Eurasia Centre και το Global Energy Centre, αναφέρει πως η Ανατολική Μεσόγειος έχει γίνει ίσως η πιο γεωπολιτικά τεταμένη περιοχή στη γη και ενώ η Συρία είναι στο επίκεντρο, τα νερά στην Κύπρο σιγοβράζουν.

«Αυτές οι τελευταίες εντάσεις, ωστόσο, δεν έχουν καμία σχέση με τη Συρία. Αντ’ αυτού, προέρχονται από το σχέδιο της ExxonMobil να τρυπήσει για φυσικό αέριο στα κυπριακά ύδατα τον Οκτώβριο και την αποφασιστικότητα της Τουρκίας να αντιταχθεί. Προφανώς, η Τουρκία θα μπορούσε ακόμη να στείλει πολεμικά πλοία για να μπλοκάρει το πλοίο εξερεύνησης της ExxonMobil, όπως έκανε τον περασμένο Φεβρουάριο στην περίπτωση της ιταλικής πετρελαϊκής εταιρείας ENI», σημειώνει.

Συνεχίζοντας, στο άρθρο αναφέρει πως μια ένταση μεταξύ της Τουρκίας και της μεγαλύτερης ιδιωτικής πετρελαϊκής εταιρείας παγκοσμίως (Exxon Mobil), υποστηριζόμενης από την Ουάσινγκτον, θα μπορούσε να επιτείνει τις ήδη τεταμένες σχέσεις μεταξύ των δύο μεγαλύτερων στρατιωτικών δυνάμεων του ΝΑΤΟ. «Για να αποφευχθεί μια τέτοια θαλάσσια κρίση, θα πρέπει τώρα να αρχίσουν συνομιλίες για θέματα ενέργειας μεταξύ των δυο πλευρών της κυπριακής σύγκρουσης», ισχυρίζεται ο Αμερικανός πρώην πρέσβης.

Μια θαλάσσια διένεξη, αναφέρει, μεταξύ του τουρκικού ναυτικού και της ExxonMobil, δεν θα ήταν προς το συμφέρον των Ελληνοκυπρίων. «Εάν τα πολεμικά πλοία των ΗΠΑ συνοδεύσουν το πλοίο της ExxonMobil, τότε οι Η.Π.Α. και οι τουρκικές ναυτικές δυνάμεις θα μπορούσαν να βρεθούν σε πορεία σύγκρουσης, προκαλώντας πολιτική αστάθεια και κίνδυνο να εκτοξευτούν τα έργα φυσικού αερίου στην περιοχή. Από την άλλη, αν δεν υπήρχε ναυτική συνοδεία των Η.Π.Α., το τρυπάνι της ExxonMobil δεν θα είχε καμιά άλλη επιλογή παρά να εγκαταλείψει, όπως και το πλοίο της ENI. Σε κάθε σενάριο, η ExxonMobil θα αναγκαστεί να καθυστερήσει το πρόγραμμα εξερεύνησής της στην Κύπρο, και πιθανότατα θα ακολουθήσουν και οι υπόλοιπες διεθνείς πετρελαϊκές εταιρείες».

«Το χρονοδιάγραμμα τέτοιων καθυστερήσεων θα ήταν τρομερό για την Κύπρο και τους εμπορικούς της εταίρους, δεδομένου του μεγάλου όγκου υγρού φυσικού αερίου (LNG) από τις ΗΠΑ, την Αυστραλία και τη Ρωσία, που είναι έτοιμες να εισέλθουν στην παγκόσμια αγορά».

«Συνεπώς, οι Ελληνοκύπριοι έχουν έντονο ενδιαφέρον να αποτρέψουν μια τέτοια θαλάσσια κρίση, που θα απαιτήσει διάλογο μεταξύ των ηγετών τόσο των κυπριακών κοινοτήτων όσο και της Τουρκίας».

«Ωστόσο, η συζήτηση ενεργειακών σχεδίων με τους Τουρκοκύπριους εξακολουθεί να είναι επικίνδυνη για τους Ελληνοκύπριους. Επομένως, μπορεί να χρειαστεί να αρχίσουμε με ένα λιγότερο αμφιλεγόμενο ζήτημα ενέργειας, όπως η κοινή χρήση ηλεκτρικής ενέργειας. Στην τελική, οι Τούρκοι και οι Ελληνοκύπριοι μοιράζονται ηλεκτρική ενέργεια από τον Ιανουάριο του 2016, όταν επανασυνδέθηκαν τρεις προϋπάρχουσες γραμμές μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας και η ηλεκτρική ενέργεια ήταν σε θέση να ρεύσει ξανά σε όλο το νησί σε ένα ενιαίο και συγχρονισμένο δίκτυο».

«Βασιζόμενοι στην επιτυχία αυτή, οι Ελληνοκύπριοι θα μπορούσαν να αυξήσουν περαιτέρω τη χρήση ανανεώσιμης ενέργειας μέσω μιας υποθαλάσσιας σύνδεσης ισχύος 80 χιλιομέτρων από την Τουρκία προς τα βόρεια της Κύπρου, η οποία θα αυξήσει περαιτέρω το «βασικό φορτίο» του νησιού. Ίσως ακόμη πιο σημαντικό, μια ηλεκτρική διασύνδεση Τουρκίας-Κύπρου θα μπορούσε να τερματίσει την αμφίβολη κατάσταση της Κύπρου ως την τελευταία «ενεργειακή νησίδα» της Ε.Ε., συνδέοντας με το ηλεκτρικό δίκτυο της Τουρκίας, οι Ελληνοκύπριοι θα έχουν συγχρονισμένη σύνδεση με το ευρωπαϊκό δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας των Διαχειριστών Συστημάτων Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας ( ENTSO-E) μέσω των διασυνδέσεων της Τουρκίας με τη Βουλγαρία και την Ελλάδα».

«Οι Ελληνοκύπριοι εθνικιστές, ωστόσο, θα αντιταχθούν σε μια ηλεκτρική σύνδεση Τουρκίας-Κύπρου a priori για πολιτικούς λόγους, υποστηρίζοντας ότι δεν πρέπει ποτέ να εξαρτηθούν από την παροχή ηλεκτρικής ενέργειας στην Τουρκία. Ωστόσο, θα μπορούσαν να αντισταθμίσουν αυτόν τον κίνδυνο, προχωρώντας με τη σχεδιαζόμενη διασύνδεση Euro-Asia, ένα καλώδιο ηλεκτρικής ενέργειας από το Ισραήλ στην Κύπρο προς την Ελλάδα».

«Σε αυτό το σενάριο, η ηλεκτρική ενέργεια από την Τουρκία προς τη βόρεια Κύπρο θα αποτελέσει απλώς μια επιλογή για τους Ελληνοκύπριους, η οποία θα παρέχει οφέλη για το περιβάλλον και την ενεργειακή ασφάλεια, που υποστηρίζονται σθεναρά από την Ε.Ε.».

«Ωστόσο, εάν οι σκληροπυρηνικοί δεν είναι ακόμη έτοιμοι να συζητήσουν περαιτέρω την ανταλλαγή ηλεκτρικού ρεύματος με τους Τουρκοκύπριους, ίσως θα ήταν διατεθειμένοι να διερευνήσουν ένα θέμα που δεν γνωρίζει πολιτικά όρια, προστασία του περιβάλλοντος της θάλασσας. Πράγματι, μια πετρελαιοκηλίδα στη βόρεια Κύπρο μπορεί εύκολα να εξαπλωθεί στον νότο και αντίστροφα».

«Επιπλέον, οι "τουρκοκυπριακές αρχές" θα μπορούσαν πιθανώς να επωφεληθούν από την ελληνοκυπριακή πείρα στην υιοθέτηση και εφαρμογή των κανονισμών της Ε.Ε. για την προστασία του περιβάλλοντος. Αυτή η συζήτηση σχετικά με ζητήματα θαλάσσιου περιβάλλοντος θα μπορούσε στη συνέχεια να διευρυνθεί, ώστε να συμπεριλάβει την κοινή χρήση ηλεκτρικής ενέργειας, ακολουθούμενη από εκμετάλλευση του υποθαλάσσιου πλούτου».

Να σπάσει ο πάγος.

«Η εναλλακτική λύση, είναι να αφεθεί η τρέχουσα κατάσταση να μετατοπιστεί προς μια ακόμη κρίση ασφάλειας στην Ανατολική Μεσόγειο, που θα μπορούσε να φέρει σε σύγκρουση δύο συμμάχους του ΝΑΤΟ, αποτρέποντας τα όποια οφέλη στις δυο κοινότητες. Και αν αυτές οι ενεργειακές συζητήσεις μπορέσουν να διαχωριστούν, ώστε να αποφευχθούν τυχόν νομικά προηγούμενα, θα μπορούσαν να δημιουργήσουν νέα πρότυπα δικοινοτικής συνεργασίας, που θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην αναζωπύρωση των συνομιλιών υπό την ηγεσία του ΟΗΕ για μια συνολική διευθέτηση του Κυπριακού».

«Για όλους αυτούς τους λόγους, είναι σημαντικό οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ευρωπαϊκή Ένωση να ενεργήσουν τώρα για να δώσουν την ενθάρρυνση και την πολιτική κάλυψη για προσεκτικούς Κυπρίους πολιτικούς να ξεκινήσουν μια συζήτηση που φέρει πολιτικούς κινδύνους, αλλά θα μπορούσε επίσης να υποσχεθεί οικονομικές, περιβαλλοντικές και ακόμη και στρατηγικές λύσεις».

Αξίζει να σημειωθεί ότι ο κ. Μπράιζα κατείχε θέση συμβούλου σε διάφορες τουρκικές εταιρείες ενέργειας, ήταν υπέρμαχος του αγωγού Ισραήλ-Τουρκίας μέσω κυπριακής ΑΟΖ και προτάσσει την Τουρκία ως διαμετακομιστικό κόμβο μεταφοράς του αερίου προς την Ε.Ε.