Δέντρα που μπορούν να αξιοποιηθούν ως «αντιπυρικοί φράκτες»

09:43 14/6/2024 - Πηγή: Sigma Live

Η πρόληψη και η διαχείριση των δασικών πυρκαγιών αποτελούν κρίσιμα θέματα σε πολλές περιοχές του κόσμου. Ειδικότερα στην περιοχή μας όπου επηρεάζεται έντονα από την κλιματική αλλαγή, οι πρόσφατες πυρκαγιές  έχουν αναδείξει την σημασία της πρόληψης των πυρκαγιών. Ένα από τα μέτρα που επεξεργάζεται η κυβέρνηση, είναι οι «πράσινες» αντιπυρικές ζώνες με συγκεκριμένο κονδύλι και ελεγχόμενους βοσκότοπους.

Σε αυτό το πλαίσιο, βασικό συστατικό μιας πετυχημένης η σωστή επιλογή και φύτευση συγκεκριμένων

ειδών δέντρων που θα λειτουργήσουν ως «αντιπυρικοί φράκτες». Ορισμένα δέντρα έχουν ιδιότητες που τα καθιστούν λιγότερο επιρρεπή σε πυρκαγιές και μπορούν να συμβάλουν στην δημιουργία ζωνών προστασίας. Ας δούμε μερικά από τα πιο χαρακτηριστικά είδη δέντρων που μπορούν να βοηθήσουν στην προσπάθεια αυτή.

1. Χαρουπιά (Ceratonia siliqua)

Η χαρουπιά είναι γνωστή για την ανθεκτικότητά της σε ξηρασία και πυρκαγιές. Έχει παχιά φλοιό που την προστατεύει από τη φωτιά και τα φύλλα της περιέχουν υψηλή περιεκτικότητα σε υγρασία. Η φύτευση χαρουπιών σε περιοχές με υψηλό κίνδυνο πυρκαγιάς μπορεί να λειτουργήσει ως φυσικό φράγμα, εμποδίζοντας την εξάπλωση της φωτιάς.

2. Ευκάλυπτος (Eucalyptus spp.)

Παρόλο που ο ευκάλυπτος είναι γνωστός για την υψηλή περιεκτικότητα σε αιθέρια έλαια που μπορούν να ενισχύσουν την καύση, ορισμένα είδη ευκαλύπτου έχουν αποδειχθεί ανθεκτικά στις πυρκαγιές. Είδη όπως ο Εucalyptus globulus έχουν χοντρό φλοιό που μπορεί να προστατεύσει το δέντρο από τις φλόγες και βοηθούν στην δημιουργία πυροπροστατευτικών ζωνών.

3. Πεύκο (Pinus spp.)

Ορισμένα είδη πεύκων, όπως το Pinus halepensis (άλαιο πεύκο), είναι ανθεκτικά στις πυρκαγιές λόγω του παχέος φλοιού τους. Επιπλέον, αυτά τα δέντρα έχουν την ικανότητα να αναγεννώνται γρήγορα μετά από μια πυρκαγιά, συμβάλλοντας έτσι στην ταχεία αποκατάσταση του δασικού οικοσυστήματος.

4. Κέδρος (Cedrus spp.)

Οι κέδροι, ειδικά ο Cedrus atlantica, είναι δέντρα με υψηλή αντοχή στη φωτιά. Οι χοντροί κορμοί και η χαμηλή περιεκτικότητα σε ρητίνες τα καθιστούν λιγότερο επιρρεπή στην καύση. Η χρήση τους σε περιοχές υψηλού κινδύνου μπορεί να βοηθήσει στη δημιουργία φραγμάτων πυροπροστασίας.

5. Δρυς (Quercus spp.)

Τα δέντρα της οικογένειας Quercus, όπως η Quercus ilex (αριά), έχουν αποδειχθεί ιδιαίτερα ανθεκτικά στις πυρκαγιές. Τα πυκνά, ανθεκτικά φύλλα και ο παχύς φλοιός τους συμβάλλουν στην προστασία από τη φωτιά. Επιπλέον, οι δρυς μπορούν να αναβλαστήσουν μετά από μια πυρκαγιά, βοηθώντας στην ανανέωση του δάσους.

6. Φραγκοσυκιά (Παπουτσοσυκιά)

Το επιστημονικό της όνομα είναι Οπουντία η ινδική συκή (Opuntia ficus-indica). Είναι γνωστή και ως Οπουντία η κοινή (Opuntia vulgaris). Η Φραγκοσυκιά μπορεί να ευδοκιμήσει στα ξερότερα και αγονότερα εδάφη και σε ψυχρά και θερμά κλίματα. Οι νεαροί βλαστοί είναι ευαίσθητοι σε θερμοκρασίες -1ο C, ενώ τα ενήλικα φυτά αντέχουν σε θερμοκρασίες μέχρι και -12ο C. Αναπτύσσεται τόσο στα βαριά αργιλώδη, όσο και στα ελαφρά αμμώδη εδάφη με οξύτητα 6- 7.7.

Τα χαρακτηριστικά αυτά της Φραγκοσυκιάς σε συνδυασμό με την απουσία εχθρών και ασθενειών την καθιστούν καλλιέργεια χαμηλών εισροών και κατάλληλη για την οικολογική γεωργία

Σε πολλά μέρη του κόσμου το φυτό χρησιμοποιείται ως αντιπυρική ζώνη για τον έλεγχο των δασικών πυρκαγιών γιατί δεν καίγεται εύκολα.

Προς ένα ανθεκτικότερο περιβάλλον

Η σωστή επιλογή δέντρων μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο στη διαχείριση και τον περιορισμό των δασικών πυρκαγιών. Η φύτευση δέντρων που είναι ανθεκτικά στη φωτιά και μπορούν να λειτουργήσουν ως φυσικά φράγματα είναι μια βιώσιμη λύση που μπορεί να προστατεύσει τα δάση και τις κοινότητες από τις καταστροφικές συνέπειες των πυρκαγιών. Η ενσωμάτωση αυτών των πρακτικών στη δασική διαχείριση και τον πολεοδομικό σχεδιασμό μπορεί να αποτελέσει ένα σημαντικό βήμα προς την επίτευξη ενός ασφαλέστερου και πιο ανθεκτικού περιβάλλοντος.