Δημοσθένης Δημόπουλος: Σε τροχιά σύγκρουσης Ισραήλ και Ιράν

12:24 9/10/2024 - Πηγή: Sigma Live

Η ένταση στη Μέση Ανατολή συνεχίζει να αυξάνεται, καθώς οι εξελίξεις υποδεικνύουν μια πιθανή μετωπική σύγκρουση μεταξύ Ισραήλ και Ιράν. Ο διεθνολόγος-γεωπολιτικός αναλυτής, Δημοσθένης Δημόπουλος, Συντονιστής του Τομέα Ρωσίας-Ευρασίας και Ανατολικής Ευρώπης του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων του Παντείου Πανεπιστημίου, προσφέρει την ανάλυσή του για τις τρέχουσες εξελίξεις στη Μέση Ανατολή και το ουκρανικό ζήτημα.

Μιλώντας στο Κυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων (ΚΥΠΕ), ο αναλυτής προειδοποιεί ότι επίκειται σημαντικό πλήγμα του Ισραήλ

κατά του Ιράν. Σύμφωνα με την άποψη του κ. Δημόπουλου, το Ιράν θα απαντήσει με νέα αντίποινα στην ενδεχόμενη ισραηλινή επίθεση. 

Ο Ελλαδίτης διεθνολόγος συσχετίζει την ισραηλινή επιθετικότητα με την επιθυμία του Ισραηλινού Πρωθυπουργού να εμφανιστεί ενώπιον της κοινής γνώμης της χώρας του ως νικητής απέναντι των δυνάμεων που σήμερα απειλούν το εβραϊκό κράτος. 

Ο κ. Δημόπουλος μοιράζεται με το ΚΥΠΕ και τις απόψεις του για το συνεχιζόμενο πόλεμο φθοράς στο ουκρανικό μέτωπο. 

Εν αναμονή επικοινωνίας Μπάιντεν – Νετανιάχου και του ισραηλινού χτυπήματος

Σύμφωνα με τον κ. Δημόπουλο, βρισκόμαστε σε μια κρίσιμη στιγμή αναμονής της επικοινωνίας μεταξύ του Προέδρου των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, και του Πρωθυπουργού του Ισραήλ, Μπενιαμίν Νετανιάχου. Η συζήτηση αυτή αναμένεται να επικεντρωθεί στις επιλογές του Ισραήλ όσον αφορά τα πιθανά πλήγματα κατά του Ιράν.

«Οι στόχοι που θα επιλεγούν από την ισραηλινή αεροπορία και τις ένοπλες δυνάμεις πρέπει να είναι σημαντικοί, αλλά παράλληλα να μην προκαλέσουν μια μεγαλύτερη αντίδραση από το Ιράν», αναφέρει ο κ. Δημόπουλος. Επισημαίνει ότι οι στόχοι δεν θα είναι πιθανώς στρατηγικές εγκαταστάσεις, όπως οι πετρελαϊκές.

Ωστόσο, εγείρεται το ερώτημα κατά πόσο η κυβέρνηση Μπάιντεν μπορεί να επηρεάσει τις αποφάσεις του Νετανιάχου. «Το Ισραήλ έχει αποδείξει τις τελευταίες ημέρες ότι λειτουργεί εξαιρετικά ανεξάρτητα, πολλές φορές χωρίς καν να ενημερώνει τις ΗΠΑ για τους στόχους της επιχείρησης», σημειώνει. Αυτή η τακτική υπονομεύει το κύρος των ΗΠΑ, καθώς οι σύμμαχοί τους προβαίνουν σε επιθετικές ενέργειες χωρίς προηγούμενη ενημέρωση.

«Για αυτή την επικοινωνία δεν κρατάω μεγάλο καλάθι», παραδέχεται ο κ. Δημόπουλος, υπογραμμίζοντας ότι παρόλο που θα ασκηθούν πιέσεις στο Ισραήλ, είναι αμφίβολο αν αυτές θα επηρεάσουν την τελική απόφαση της ισραηλινής κυβέρνησης. «Εκτιμώ ότι το Ισραήλ θα επιχειρήσει κλιμάκωση και το Ιράν θα απαντήσει σε αυτή την επίθεση», προβλέπει.

Το Ισραήλ πιθανόν να κινηθεί αυτόνομα

Ερωτώμενος αν το Ισραήλ μπορεί να κινηθεί αυτόνομα, ο κ. Δημόπουλος θεωρεί ότι «είναι μεγάλη η πιθανότητα». Ο Νετανιάχου, όπως εξηγεί, έχει συγκεκριμένους λόγους για τις κινήσεις του.

Πρώτον τίθεται το ζήτημα του πολιτικού διακυβεύματος της κυβέρνησης Νετανιάχου. «Με τον πόλεμο, η εικόνα του Νετανιάχου έχει αναβαθμιστεί αρκετά», τονίζει ο κ. Δημόπουλος. Οι επιτυχίες της Μοσάντ, οι επιθέσεις κατά της Χεζμπολάχ και της Χαμάς έχουν ενδυναμώσει το κύρος του εντός του ισραηλινού λαού. «Το κόμμα του παραμένει πρώτο στις δημοσκοπήσεις», σημειώνει ο διεθνολόγος στη συνέχεια αναφερόμενος στο Κόμμα Λικούντ, αν και αναφέρει ότι ο σχηματισμός κυβέρνησης, σε περίπτωση εκλογών, δεν θα είναι εύκολη υπόθεση.

Σύμφωνα με τον κ. Δημόπουλο, ο κ. Νετανιάχου επιθυμεί την επιστροφή των ομήρων και την ανατροπή της εικόνας του στο εσωτερικό. «Θέλει να τελειώσει τον πόλεμο και να πει στον ισραηλινό λαό: 'Σας λύτρωσα από όλες τις πλευρές που σας επιτίθεντο, από τη Χαμάς, τη Χεζμπολάχ, τους Χούθι, το Ιράν. Εγώ έσωσα το Ισραήλ'», αναφέρει χαρακτηριστικά.

Δεύτερον το Ισραήλ στοχεύει σε «ολοκληρωτικό ξεκαθάρισμα». Σύμφωνα με τον συντονιστή του Τομέα Ρωσίας-Ευρασίας και Ανατολικής Ευρώπης του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων του Παντείου Πανεπιστημίου, ο κ. Νετανιάχου και οι ακροδεξιοί σύμμαχοί του επιδιώκουν ένα τελικό ξεκαθάρισμα με όσους στρέφονται κατά της ασφάλεια του Ισραήλ. «Το Ιράν δείχνει ότι δεν είναι όσο ισχυρό πιστεύαμε, τουλάχιστον σε επίπεδο μυστικών υπηρεσιών και ασφάλειας», επισημαίνει ο κ. Δημόπουλος. Το Ισραήλ στοχεύει σε ένα χτύπημα που θα πάει το Ιράν αρκετά χρόνια πίσω και θα επιβεβαιώσει την κυριαρχία του στην περιοχή.

«Θεωρώ ότι θα κινηθούμε σε αυτή την κατεύθυνση», καταλήγει ο κ. Δημόπουλος. Αν και παραμένει ασαφές ποιο θα είναι το χτύπημα, πιστεύει ότι «θα είναι εξαιρετικά σημαντικό και θα αναγκάσει το Ιράν να απαντήσει».

Το μέλλον του Λιβάνου και της Γάζας: Αναπάντητα ερωτήματα

Παράλληλα, η ισραηλινή επιθετικότητα στο Λίβανο και τη Γάζα συνεχίζεται, χωρίς να έχουν ξεκαθαριστεί πλήρως τα τελικά σχέδια του Ισραήλ. Ο κ. Δημόπουλος αναφέρει: «Ο τελικός στόχος μπορεί να μην είναι σαφής, αλλά έχει τεθεί ένας συγκεκριμένος στόχος: η εξαφάνιση, η εξόντωση, η αποδυνάμωση των οργανώσεων Χαμάς και Χεζμπολάχ». Επιπλέον, υπογραμμίζει ότι, όσο συνεχίζεται η κρίση, «μπορεί να πάρουν σειρά οι Χούθι», αν και αυτός ο στόχος είναι προς το παρόν μακρινός.

Οι χώρες της περιοχής, όπως η Σαουδική Αραβία, ενδέχεται να μην αντιταχθούν σε μια τέτοια εξέλιξη. «Δεν νομίζω ότι οι Σαουδάραβες θα προβληματίζονταν αν κάποιος ολοκλήρωνε τη δουλειά με τους Χούθι, κάτι που αυτοί δεν κατάφεραν», σημειώνει ο κ. Δημόπουλος.

Ωστόσο, ο κ. Δημόπουλος παραμένει επιφυλακτικός ως προς τον βαθμό επιτυχίας αυτού του σχεδίου. «Αυτό το σχέδιο είναι, κατά τη γνώμη μου, λίγο ουτοπικό», αναφέρει χαρακτηριστικά. Η ιστορία έχει δείξει ότι οι εξτρεμιστικές οργανώσεις, με τρομοκρατικά ή αντιστασιακά χαρακτηριστικά, επιβιώνουν και αναπληρώνουν τις ηγεσίες και τον δυναμικό τους μέσα σε λίγα χρόνια.

«Το είδαμε με τους Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν, το είδαμε με το ISIS που, παρά τις απώλειες, μεταφέρθηκε σε άλλες περιοχές», υπογραμμίζει. Επιπλέον, οι επιθέσεις που προκαλούν θύματα μεταξύ αμάχων δημιουργούν προβλήματα στον λαό που αποτελεί τη δεξαμενή των οργανώσεων. Για να σκοτώσουμε έναν μαχητή της Χαμάς ή της Χεζμπολάχ, μπορεί δυστυχώς να έχουμε τον θάνατο 5 ή 10 αμάχων», εξηγεί.

Ουκρανικό ζήτημα: Ρωσικές επιτυχίες και ο πόλεμος φθοράς

Στρέφοντας την προσοχή στο ουκρανικό ζήτημα, ο κ. Δημόπουλος αναλύει τις τελευταίες εξελίξεις, ιδιαίτερα τις νέες επιτυχίες της Ρωσίας στο ανατολικό κομμάτι της Ουκρανίας.

«Είναι ένας πόλεμος φθοράς», δηλώνει. Η Ουκρανία αντιμετωπίζει ελλείψεις στην βοήθεια που λαμβάνει, ιδιαίτερα σε κρίσιμα πολεμοφόδια όπως τα βλήματα των 155 χιλιοστών. «Δεν υπάρχει αρκετή παραγωγή στη Δύση για να καλύψει τις ουκρανικές ανάγκες», εξηγεί.

Από την άλλη πλευρά, η Ρωσία, παρά τις μεγάλες απώλειες, δείχνει να έχει το πάνω χέρι. «Έχουν καταφέρει να αναπληρώνουν τις δυνάμεις τους επιστρατεύοντας βαρυποινίτες από τις φυλακές της Ρωσίας ή και από άλλες φυλακές εκτός της Ρωσίας, καθώς και ξένους στρατιώτες», αναφέρει. Επιπλέον, «έχουν καλύτερη παραγωγή οπλικών συστημάτων», γεγονός που τους επιτρέπει να διαβρώνουν την αμυντική ικανότητα των Ουκρανών και να προχωρούν καθημερινά.

«Πλησιάζουν σε ό,τι έχει απομείνει από σημαντικά χωριά ή πόλεις», παρατηρεί ο κ. Δημόπουλος. Αναφέρει ότι οι Ουκρανοί έχουν μεταφέρει τις επίλεκτες δυνάμεις τους στο Κουρσκ, όπου διατηρούν μικρές θέσεις χωρίς ουσιαστική αλλαγή.

Η απουσία αυτών των δυνάμεων από το ανατολικό μέτωπο, ειδικά στο Ντονμπάς, είναι αισθητή. «Αυτές οι δυνάμεις κρατούσαν τους Ρώσους για πολλούς μήνες, προκαλώντας πολλές απώλειες», εξηγεί. Όταν μεταφέρθηκαν σε άλλο σημείο, «οι Ρώσοι προχώρησαν».

Ο κ. Δημόπουλος αναμένει με ενδιαφέρον το «περιβόητο σχέδιο νίκης» που έχει ανακοινώσει ο πρόεδρος της Ουκρανίας για τις επόμενες ημέρες. Ωστόσο, το αντικρίζει με σκεπτικισμό. «Όσοι το έχουν δει δεν είναι ένθερμοι υποστηρικτές του. Δεν πιστεύουν ότι είναι ρεαλιστικό», αναφέρει. Παρ' όλα αυτά, τονίζει ότι «αυτό μένει να το δούμε».

Πηγή: ΚΥΠΕ