Δύσκολη η λήψη επιδότησης για ενεργειακή αναβάθμιση

15:54 8/1/2015 - Πηγή: Sigma Live

Έχει δημοσιευτεί από το Υπουργείο Ενέργειας λίγο πριν το τέλος του 2014, το τελικό σχέδιο παροχής επιδοτήσεων σε επιχειρήσεις που θα προβούν σε ενεργειακές αναβαθμίσεις στα κτίρια όπου στεγάζονται, είτε σαν ένοικοι είτε σαν ιδιοκτήτες. Το εν λόγω σχέδιο, όπως έχει διαμορφωθεί τελικά, έστω και αν διαθέτει κάποια θετικά στοιχεία, έχει δυστυχώς και μεγάλες αδυναμίες οι οποίες καθιστούν τη λήψη επιδότησης από τις επιχειρήσεις εξαιρετικά δύσκολη.

Ας δούμε πρώτα τα θετικά στοιχεία του εν λόγω

σχεδίου. Βασικό πλεονέκτημα του τελικού σχεδίου, όπως αυτό διαμορφώθηκε τον περασμένο Δεκέμβριο, είναι η πρόνοια για καταβολή μέρους της επιδότησης από το Υπουργείο, εκ των προτέρων, πριν ακόμη δηλαδή εκτελεστεί η οποιαδήποτε επένδυση ενεργειακής αναβάθμισης από τον αιτητή. Η εν λόγω πρόνοια είναι πολύ σημαντική γιατί δίνει μια ένεση ρευστότητας στις επιχειρήσεις, ώστε να προχωρήσουν με περισσότερη ευκολία στην υλοποίηση των επενδύσεων εξοικονόμησης ενέργειας που έχουν προγραμματίσει. Η λήψη ολόκληρης της επιδότησης θα γίνεται, σύμφωνα πάντα με το σχέδιο, αμέσως μετά την ολοκλήρωση όλων των επενδύσεων. Θετικό επίσης στοιχείο των νέων σχεδίων, είναι η άμεση αξιολόγηση των προτάσεων/αιτήσεων από το Υπουργείο Ενέργειας και η άμεση απάντηση που θα δίδεται στου αιτητές, για έγκριση ή απόρριψη της πρότασης τους. Η κάθε ενδιαφερόμενη εταιρεία θα γνωρίζει συνεπώς, πριν προχωρήσει στην οποιαδήποτε επένδυση εξοικονόμησης ενέργειας, εάν τελικά η επένδυση της θα επιδοτηθεί ή όχι.

Τα σχέδια επιδοτήσεων διαθέτουν όπως έχουμε πει και σημαντικές αδυναμίες, οι οποίες έρχονται δυστυχώς να αναιρέσουν τα πιο πάνω θετικά στοιχεία. Βασικό μειονέκτημα των σχεδίων είναι το γεγονός ότι θα στερούνται επιδότησης οι μεμονωμένες επενδύσεις εξοικονόμησης ενέργειας. Πιο συγκεκριμένα, για να λάβει κρατική επιδότηση η οποιαδήποτε επιχείρηση επιθυμεί να αναβαθμιστεί ενεργειακά, θα πρέπει πρώτα και κύρια να προβεί σε ριζική ανακαίνιση, η οποία να περιλαμβάνει τουλάχιστον θερμομόνωση του κελύφους του κτιρίου (τοίχοι, κολόνες, δοκοί, πατώματα, στέγες, κτλ), όπως επίσης και αντικατάσταση των κουφωμάτων (πόρτες, παράθυρα). Η συγκεκριμένη πρόνοια για ριζική ανακαίνιση, εκτός του ότι ανεβάζει σημαντικά το κόστος του Έργου, υπάρχουν τομείς της οικονομίας (π.χ. βιομηχανία) όπου το όφελος από μια τέτοια αναβάθμιση θα είναι μηδαμινό. Σύμφωνα με μελέτες, το κόστος θέρμανσης και ψύξης των χώρων σε μια βιομηχανική μονάδα είναι συγκριτικά πολύ μικρό σε σχέση με το κόστος ενέργειας για την παραγωγή και τις λειτουργικές διαδικασίες της μονάδας. Συνεπώς, μια τέτοια μονάδα, εκ των πραγμάτων, δεν μπορεί να επωφεληθεί από τις επιδοτήσεις.

Επιπρόσθετα, η ριζική ανακαίνιση απαιτεί τις περισσότερες φορές κλείσιμο της επιχείρησης για αρκετές βδομάδες ίσως και μήνες. Αυτό προφανώς θα είναι αρκετά ζημιογόνο για τις επιχειρήσεις με σταθερό κύκλο εργασιών σε όλη τη διάρκεια του έτους και συνεπώς θα ήταν πρακτικά αδύνατο να προχωρήσουν σε ενεργειακές αναβαθμίσεις μεγάλης κλίμακας. Τέλος, η βασική απαίτηση των σχεδίων επιδότησης για εξοικονόμηση ενέργειας της τάξης του 40%, (ή κατηγορία Β στο πιστοποιητικό ενεργειακής απόδοσης), απαιτεί προφανώς ένα μεγάλο αρχικό κόστος επενδύσεων, που σε μια εποχή όπου τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα δεν παρέχουν στην αγορά την απαιτούμενη ρευστότητα, αποτελεί ουσιαστικά φραγμό σε τέτοιες επενδύσεις.

Είναι συνεπώς προς το συμφέρον όλων, τα σχέδια επιδότησης να τύχουν «ριζικής αναθεώρησης» από το Υπουργείο Ενέργειας. Θα πρέπει να βρεθεί ο τρόπος οι ενεργειακές αναβαθμίσεις και οι λύσεις εξοικονόμησης ενέργειας να επιδοτούνται τόσο σε μαζικό επίπεδο, όσο και σε μεμονωμένη βάση. Θα ήταν αρκετά πιο δίκαιο η παροχή κινήτρων για ενεργειακές αναβαθμίσεις να δίδεται στη βάση κλιμακωτής επιδότησης, ώστε να επιδοτούνται τόσο οι μικρές και μεμονωμένες λύσεις εξοικονόμησης ενέργειας όσο και οι μεγάλες ενεργειακές αναβαθμίσεις που θα υλοποιηθούν μέσω ριζικής ανακαίνισης. Το να καθορίζεται με έναν αυθαίρετο δυστυχώς τρόπο το όριο του 40% ως προϋπόθεση για τη λήψη επιδότησης, είναι κατάφορη αδικία για τις επιχειρήσεις που δεν διαθέτουν σήμερα το απαιτούμενο κεφάλαιο για να προχωρήσουν σε ενεργειακές αναβαθμίσεις μεγάλης κλίμακας.

Η οποιαδήποτε λύση εξοικονόμησης ενέργειας, όσο μικρή ή μεγάλη και αν είναι, συμβάλλει λίγο ή πολύ στη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και βοηθά την Κύπρο στην επίτευξη των στόχων που έχει θέσει η Ε.Ε. για το 2020 (20% εξοικονόμηση Ενέργειας, 20% μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, 20% χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας). Θα πρέπει συνεπώς με ένα δίκαιο τρόπο, κάθε μεμονωμένη λύση ενεργειακής αναβάθμισης που αποδεδειγμένα επιτυγχάνει εξοικονόμηση ενέργειας να επιδοτείται από το κράτος, στα πλαίσια προφανώς των δυνατοτήτων του, αξιοποιώντας όμως παράλληλα και τα ευρωπαϊκά κονδύλια που δίνονται για το σκοπό αυτό.

Χρύσανθος Μαρούχος

Ηλεκτρολόγος Μηχανικός

Ενεργειακός Ελεγκτής

Ειδικός Εμπειρογνώμονας Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων