Εκπαιδευτικά συστήματα και εξετάσεις σε χώρες πρότυπα

12:13 3/10/2018 - Πηγή: Sigma Live

Πολλές δημόσιες συζητήσεις γίνονται τους τελευταίους μήνες για τον τρόπο εξορθολογισμού του εκπαιδευτικού μας συστήματος. Πριν όμως τις όποιες τελικές αποφάσεις θα ήταν χρήσιμο να γίνει μια συγκριτική μελέτη μεταξύ διάφορων άλλων εκπαιδευτικών συστημάτων από διάφορε που έχουν σημειώσει αξιοσημείωτα αποτελέσματα προκειμένου να εκμεταλλευτούμε τα θετικά στοιχεία και να αποφύγουμε τα αρνητικά. Ακολουθεί μια συνοπτική ανάλυση της δευτεροβάθμιας κυρίως εκπαίδευσης του Ισραήλ, της Φιλανδίας, της Εσθονίας και της Σιγκαπούρης.

Το απαιτητικό Ισραήλ

Στο Ισραήλ υπάρχει το σύστημα τελικών

εξετάσεων Bargut, που δοκιμάζει τις γνώσεις των μαθητών που συσσωρεύονται σε ολόκληρο τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση και έχει σχεδιαστεί και αξιολογηθεί από το Υπουργείο Παιδείας. Το Bagrut είναι υποχρεωτικό για την εισαγωγή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Το επίπεδο των εξετάσεων Bagrut εκφράζεται σε μονάδες, με εύρος από 1 (τουλάχιστον δύσκολο) έως το 5 (το πιο δύσκολο). Κάθε μονάδα αντιπροσωπεύει 90 ώρες ωρών διδασκαλίας . Οι μαθητές παίρνουν εξετάσεις σε ορισμένα υποχρεωτικά βασικά μαθήματα, καθώς και σε ένα ή περισσότερα μαθήματα επιλογής. Τα έξι υποχρεωτικά μαθήματα είναι

α) Τα δικαιώματα και υποχρεώσεις του πολίτη

β) Βίβλος* (Στα αραβόφωνα σχολεία είναι το μάθημα ισλαμικών σπουδών)

γ) Εβραϊκή ή Αραβική λογοτεχνία

δ) Εβραϊκή ή Αραβική Γραμματική

ε) Ιστορία

στ) Αγγλικά

ζ) Μαθηματικά

Εκτός από αυτά τα υποχρεωτικά μαθήματα, οι μαθητές πρέπει να κάνουν εξετάσεις σε τουλάχιστον 1 υποχρεωτικό εκλεγμένο θέμα αξίας 5 μονάδων, το οποίο συνήθως σχετίζεται με προγραμματισμένο πρόγραμμα σπουδών τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Ο κατάλογος περίπου 40 μαθημάτων επιλογής περιλαμβάνει τόσο ακαδημαϊκά όσο και τεχνικά θέματα. Τα ακαδημαϊκά θέματα περιλαμβάνουν: γεωγραφία, φυσική, χημεία, βιολογία, επιστήμη των υπολογιστών, γαλλική γλώσσα και κοινωνικές σπουδές. Τα τεχνικά θέματα περιλαμβάνουν τη λογιστική, την αρχιτεκτονική, διαχείριση και οικονομία, τουρισμό, εικαστικά, ηλεκτρολογία και μικροβιολογία.

Εκτός από τα υποχρεωτικά βασικά μαθήματα και το υποχρεωτικό μάθημα επιλογής, οι μαθητές μπορούν επίσης να ολοκληρώσουν τις τελικές εξετάσεις με επιπρόσθετα μαθήματα επιλογής. Για να περάσουν τους οι μαθητές πρέπει να έχουν ικανοποιητικό βαθμό σε τουλάχιστον 21 μονάδες, με τουλάχιστον ένα θέμα 5 μονάδων.

Για να γίνουν δεκτοί στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, οι μαθητές όχι μόνο θα πρέπει να αποκτήσουν περισσότερες από 21 μονάδες, αλλά τα σχετικά θέματα απαιτούν επίσης να συμπληρώσουν περισσότερες μονάδες ανά αντικείμενο από ό, τι αναφέρεται παραπάνω. Για την εισαγωγή για ακαδημαϊκό τίτλο, για παράδειγμα, οι μαθητές πρέπει να παρακολουθήσουν αγγλικά σε επίπεδο 4 μονάδων και μαθηματικά στο επίπεδο 4 ή 5.

Εκτός από τα μαθήματα Bagrut που εξετάζονται εξωτερικά, οι μαθητές μπορούν επίσης να δώσουν εξετάσεις σε ένα ή περισσότερα θέματα που αξιολογούνται από το ίδιο το σχολείο.

Ωστόσο, η φυσική αγωγή είναι το πιο συνηθισμένο από τα μαθήματα που προσφέρονται από τα επιμέρους σχολεία Το τελικό δίπλωμα Bagrut εκδίδεται από το Υπουργείο Παιδείας, Πολιτισμού και Αθλητισμού, και περιλαμβάνει ένα ενιαίο έγγραφο που απαριθμεί τα θέματα στα οποία ελήφθησαν οι εξετάσεις εξωτερικά, καθώς και τις μονάδες και βαθμούς ανά θέμα.

Εκτός από το Bagrut, οι Ισραηλινοί φοιτητές πρέπει να ολοκληρώσουν και αυτό που ονομάζεται Δοκιμή Εισαγωγής Ψυχομετρίας (ΡΕΤ). Το PET είναι κατά κύριο λόγο δοκιμασία επάρκειας, και αποτελείται από ερωτήσεις πολλαπλών επιλογών και γραπτή εργασία. Είναι χωρισμένο σε 3 τμήματα: λεκτική λογική, ποσοτική συλλογιστική και αγγλικά. Ο σκοπός είναι να προβλέψουν τις πιθανότητες επιτυχίας των μεμονωμένων σπουδαστών στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Η δοκιμή μπορεί να γίνει σε εβραϊκά, αραβικά, αγγλικά, ρωσικά, γαλλικά ή ισπανικά. Σε συνδυασμό με τα αποτελέσματα του Bagrut, τα αποτελέσματα PET χρησιμοποιούνται από υψηλότερα εκπαιδευτικά ιδρύματα για την επιλογή φοιτητών.

Πολλοί φοιτητές δεν ξεκινούν την τριτοβάθμια εκπαίδευση μέχρι να ολοκληρώσουν τη στρατιωτική τους θητεία (3 έτη για τους άνδρες και 2 έτη για τις γυναίκες. Οι Ισραηλινοί φοιτητές στην τριτοβάθμια εκπαίδευση είναι γενικά μεγαλύτεροι από τους ομολόγους τους άλλες χώρες. Το Ισραήλ είναι # 2 στον κόσμο για τον αριθμό των φοιτητών που πηγαίνουν στο πανεπιστήμιο. Αναρωτιέστε ποιος είναι ο αριθμός 1; Καναδάς.

Οι «χαλαροί» Φιλανδοί

Το εκπαιδευτικό σύστημα της Φινλανδίας είναι ομολογουμένως αρκετά διαφορετικό από οποιοδήποτε άλλο στον κόσμο. Δεν υπάρχουν διαγωνίσματα και εξετάσεις, εκτός από μία εξέταση στην τελευταία τάξη του λυκείου. Δεν υπάρχουν βαθμολογίες, συγκρίσεις ή ανταγωνισμός μεταξύ μαθητών και των σχολείων. Ειδικότερα, το βαθμολογικό σύστημα στη Φινλανδία έχει 10 βαθμούς. Ωστόσο, δεν υπάρχουν βαθμοί στα σχολεία μέχρι την τρίτη δημοτικού. Από την τρίτη δημοτικού μέχρι την πρώτη γυμνασίου, οι βαθμοί είναι προφορικοί και ξεκινούν από το «μπορείς και καλύτερα» μέχρι το «τέλεια». Μόνο οι μαθητές γνωρίζουν τους βαθμούς τους. Οι βαθμοί χρησιμοποιούνται για να παρακινήσουν τα παιδιά να μαθαίνουν καλύτερα.

Σημειώνεται, ότι τα σχολεία της Φινλανδίας, χρηματοδοτούνται από το δημόσιο και η εκπαίδευση είναι δωρεάν για όλους.

Ο φινλανδικός νόμος απαιτεί από τους δασκάλους να δίνουν στους μαθητές 15 λεπτά παιχνιδιού για κάθε 45 λεπτά διδασκαλίας. Η πολιτική απορρέει από την βαθιά πεποίθηση της Φινλανδίας ότι τα παιδιά πρέπει να μείνουν παιδιά όσο το δυνατόν περισσότερο. Οι εκπαιδευτικοί δαπανούν μόνο 4 ώρες ημερησίως στην τάξη, και παίρνουν άδεια 2 ώρες την εβδομάδα για «επαγγελματική ανάπτυξη».

Η ανώτερη δευτεροβάθμια εκπαίδευση έχει 3ετή διάρκεια σπουδών και ο καθένας μπορεί να επιλέξει το λύκειο ή τις τεχνικές σχολές. Στην δευτεροβάθμια εκπαίδευση συνήθως όλα είναι δωρεάν, αλλά οι μαθητές επιβαρύνονται μόνο με τα έξοδα του διδακτικού υλικού.Στο ανώτερο δευτεροβάθμιο επίπεδο οι μαθητές έχουν το δικαίωμα σε ένα δωρεάν γεύμα που επιδοτείται από το κράτος

Στο φινλανδικό εκπαιδευτικό σύστημα οι μαθητές μπορούν πάντα να συνεχίσουν τις σπουδές τους σε ένα ανώτερο επίπεδο εκπαίδευσης (Πανεπιστήμιο), ανεξάρτητα από τις επιλογές που έκαναν τα προηγούμενα χρόνια. Τα περισσότερα εκπαιδευτικά ιδρύματα που παρέχουν βασική και ανώτερη δευτεροβάθμια εκπαίδευση διατηρούνται από τις τοπικές αρχές ή από κοινοτικές κοινοπραξίες. Η ευθύνη για τη χρηματοδότηση της εκπαίδευσης είναι μοιρασμένη μεταξύ του κράτους και των τοπικών αρχών.

Η Φινλανδία διαθέτει ένα πετυχημένο σύστημα 887 δημόσιων βιβλιοθηκών, οι οποίες είναι χτισμένες κοντά σε σχολεία και πανεπιστήμια και έχουν πρόσβαση παιδιά και μεγάλοι.

Η γενική ανώτερη δευτεροβάθμια εκπαίδευση ολοκληρώνεται με μια εθνική εξέταση, η οποία περιλαμβάνει τέσσερις υποχρεωτικές εξετάσεις: τη μητρική γλώσσα και, σύμφωνα με την επιλογή κάθε υποψηφίου, τρεις από τις ακόλουθες: τη δεύτερη εθνική γλώσσα, μια ξένη γλώσσα, τα μαθηματικά ή ένα θέμα σε γενικές μελέτες, ανθρωπιστικές και φυσικές

Οι σπουδαστές μπορεί επίσης να συμπεριλάβουν προαιρετικά εξετάσεις. Αφού ολοκληρώσουν την εξέταση ολόκληρο το αναλυτικό πρόγραμμα της ανώτερης δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, στους φοιτητές απονέμεται ξεχωριστό πιστοποιητικό το οποίο παρουσιάζει λεπτομέρειες των εξετασθεισών εξετάσεων και των επιπέδων και βαθμών που επιτεύχθηκαν.

Η επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση οργανώνεται σε συνεργασία με τους εργαζομένους. Η επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση καλύπτει οκτώ τομείς εκπαίδευσης, περισσότερα από πενήντα επαγγελματικά προσόντα, συμπεριλαμβανομένων πάνω από εκατό διαφορετικά προγράμματα σπουδών. Το πεδίο των επαγγελματικών προσόντων είναι τρία έτη σπουδών και κάθε τίτλος περιλαμβάνει τουλάχιστον μισό έτος εκπαίδευσης σε χώρους εργασίας της δουλειάς. Η επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση μπορεί να ολοκληρωθεί με τη μορφή σχολικής εκπαίδευσης ή μαθητείας.

Οι εθνικές απαιτήσεις για τα προσόντα βασίστηκαν σε μια προσέγγιση μάθησης-αποτελέσματος από τις αρχές της δεκαετίας του 1990. Κατά συνέπεια, η στενή συνεργασία με τον κόσμο της εργασίας ήταν απαραίτητη. Τα επαγγελματικά προσόντα αναπτύσσονται σε συνεργασία με τον κόσμο της εργασίας και άλλους βασικούς ενδιαφερόμενους. Αυτό γίνεται για να διασφαλιστεί ότι τα προσόντα υποστηρίζουν την ευέλικτη και αποτελεσματική μετάβαση στην αγορά εργασίας καθώς και την επαγγελματική ανάπτυξη και την αλλαγή σταδιοδρομίας. Εκτός από τις ανάγκες του κόσμου της εργασίας, η ανάπτυξη της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης και τα προσόντα λαμβάνει υπόψη την εδραίωση των δεξιοτήτων δια βίου μάθησης, καθώς και τις ανάγκες και τις ευκαιρίες των ατόμων για να συμπληρώνουν τα προσόντα με ευελιξία ανάλογα με τις περιστάσεις τους.

Τα επιτεύγματα της Εσθονίας

Το εκπαιδευτικό σύστημα της Εσθονίας που βρίσκεται στην τρίτη θέση των καλύτερων συστημάτων της Ε.Ε ξεχωρίζει καθώς δίνει ίσες ευκαιρίες σε όλους τους μαθητές.

Η δευτεροβάθμια εκπαίδευση (επίπεδο ISCED 3) βασίζεται στη βασική εκπαίδευση και διαιρείται σε γενική δευτεροβάθμια εκπαίδευση, η οποία αποκτάται στα σχολεία της ανώτερης δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης (gümnaasium) και στην επαγγελματική ανώτερη δευτεροβάθμια εκπαίδευση που αποκτάται στα επαγγελματικά σχολεία (kutseõppeasutus). Η διάρκεια της γενικής ανώτερης δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης είναι 3 έτη Για να αποφοιτήσουν από την ανώτερη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, οι φοιτητές πρέπει να περάσουν κρατικές εξετάσεις, μια σχολική εξέταση και μια ερευνητική ή πρακτική εργασία.

Η ύλη προγραμμάτων σπουδών επαγγελματικής εκπαίδευσης υπολογίζεται με μονάδες (credit points) σημεία. Μια μονάδα αντιστοιχεί σε 26 ώρες εργασίας που χρησιμοποιείται από φοιτητή για σπουδές. Ο ετήσιος όγκος μελέτης είναι 60 μονάδες πίστωσης. Ο όγκος σπουδών της δευτεροβάθμιας επαγγελματικής εκπαίδευσης (ISCED 3) είναι 180 μονάδες. Η επιτυχής ολοκλήρωση του προγράμματος σπουδών, η λήψη των απαραίτητων εξετάσεων και η επιτυχία όλων των απαιτούμενων αξιολογήσεων, η πρακτική εξάσκηση και η τελική εξέταση είναι η προϋπόθεση για την αποφοίτηση από επαγγελματική σχολή. Η απόκτηση της ανώτερης δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης δίνει το δικαίωμα συνέχισης σπουδών σε επίπεδο τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.

Η επαγγελματική εκπαίδευση μπορεί να αποκτηθεί και μετά την αποφοίτησή από τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Ο όγκος σπουδών μετά τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση (μεταδευτεροβάθμια μη τριτοβάθμια εκπαίδευση, ISCED 4) είναι 120-150 μονάδες.

Γενικά η χρηματοδότηση του εκπαιδευτικού συστήματος στην Εσθονία ως ποσοστό του Α.Ε.Π. είναι περίπου στο 6% και είναι αρκετά χαμηλή σε σχέση με τις υπόλοιπες χώρες του ΟΟΣΑ . Η μακροπρόθεσμη στρατηγική του Υπουργείου Παιδείας και της Κυβέρνησης στην Εσθονία είναι να αυξηθεί ο μισθός των εκπαιδευτικών, ούτως ώστε να είναι ίσος ή υψηλότερος με το μέσο όρο του μέσου ατόμου με τριτοβάθμια εκπαίδευση. Μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις στην Εσθονία έχει να κάνει με το γεγονός ότι αναφερθήκανε τα δύο εκατομμύρια άδειες θέσεις, λόγω έλλειψης κατάλληλου προσωπικού. Σύμφωνα με την νέα έκθεση του ΟΟΣΑ μάλιστα τα δυο τρίτα των μαθητών στην Εσθονία δηλώνουν ικανοποιημένοι με τα σχολεία και τους δασκάλους τους.

Ο «Γολγοθάς» των Πανελληνίων

Η εκπαίδευση στην Ελλάδα χωρίζεται κυρίως σε τρία επίπεδα, ονομασμένα πρωτοβάθμια, δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια εκπαίδευση, με ένα επιπρόσθετο μεταδευτεροβάθμιο επίπεδο στο οποίο παρέχεται επαγγελματική εκπαίδευση.

Η εισαγωγή στην Τριτοβάθμια εκπαίδευση γίνεται με την επιτυχία των μαθητών στις πανελλήνιες εξετάσεις που διεξάγονται στο τέλος της σχολικής χρονιάς. Οι Πανελλήνιες εξετάσεις ισχύουν από το 1960. Λαμβάνουν χώρα στο τέλος της σχολικής χρονιάς, μεταξύ Μαΐου και Ιουνίου, κάθε χρόνο για τους μαθητές της τρίτης Λυκείου και οργανώνονται από το υπουργείο Παιδείας. Τα θέματα είναι κοινά για όλους τους μαθητές που λαμβάνουν μέρος στις εξετάσεις αυτές και τα θέματα των εξετάσεων μεταδίδονται κεντρικά από το υπουργείο Παιδείας προς όλα τα σχολεία.

Το υφιστάμενο σύστημα πρόσβασης στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση στηρίζεται σε υπολογισμό βαθμού πρόσβασης με βάση τις πανελλαδικές εξετάσεις και ανάλογα με την ομάδα προσανατολισμού που επιλέγει ο κάθε μαθητής. Ειδικότερα στην Β' Λυκείου οι μαθητές επιλέγουν μια από τις δυο ομάδες προσανατολισμού (Ανθρωπιστικές ή Θετικές Επιστήμες) και στην Γ' Λυκείου με την έναρξη του σχολικού έτους επιλέγουν υποχρεωτικά μια ομάδα μαθημάτων προσανατολισμού από τις 3 προσφερόμενες :

Ομάδα Ανθρωπιστικών ΣπουδώνΟμάδα Θετικών ΣπουδώνΟμάδα Οικονομίας και Πληροφορικής

Οι Ομάδες Προσανατολισμού επιτρέπουν την πρόσβαση σε συγκεκριμένα Επιστημονικά Πεδία. Ο μαθητής εξετάζεται σε επιπλέον μαθήματα εφόσον επιθυμεί αφενός να ξεκλειδώσει και αφετέρου άλλο επιστημονικό πεδίο επιθυμεί εισαγωγή σε σχολή που απαιτεί ειδικό μάθημα. Όπως προκύπτει από τα ανωτέρω, για την πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση δεν προσμετράται ούτε ο βαθμός του απολυτηρίου, ούτε οι βαθμοί των τάξεων του Λυκείου, ούτε οι προφορικοί βαθμοί των 4 ή 5 πανελλαδικών μαθημάτων, αλλά μόνο οι γραπτοί βαθμοί των 4 ή 5 πανελλαδικών μαθημάτων.

Το θαύμα της Σιγκαπούρης

Σύμφωνα με την κατάταξη της PISA του ΟΟΣΑ για χρόνια τώρα, έχει αναγνωριστεί ότι η Σιγκαπούρη κατέχει ένα από τα καλύτερα εκπαιδευτικά συστήματα στον κόσμο. Η εκπαιδευτική επιτυχία της Σιγκαπούρης, που κέρδισε την ανεξαρτησία της από τη Μαλαισία μόλις το 1965, έχει ευρέως αποδοθεί σε τρεις παράγοντες: τα προγράμματα σπουδών (ύλη μαθημάτων), την παιδαγωγική και η άρτια κατάρτιση των εκπαιδευτικών. Η Σιγκαπούρη ξεκίνησε μία σειρά μεταρρυθμίσεων, με την υιοθέτηση ενός νέου εκπαιδευτικού οράματος, «Σκεπτόμενα Σχολεία, Εκμάθηση Έθνους», η οποία τόνισε την καινοτομία, τη δημιουργικότητα και τη διά βίου μάθηση.

Ωστόσο παράλληλα με την επιτυχημένη εφαρμογή σύγχρονων παιδαγωγικών μεθόδων, η Σιγκαπούρη έχει επίσης επωφεληθεί από την επένδυση στην ανάπτυξη επαρκώς καταρτισμένων εκπαιδευτικών. Αυτό έχει επιτευχθεί με την επιλογή των εκπαιδευτικών από το τρίτο καλύτερο Λύκειο της χώρας και στη συνέχεια με την παροχή εντατικής εκπαίδευσης στο Εθνικό Ινστιτούτο Εκπαίδευσης (ΝΙΕ).

Αξίζει να σημειωθεί ότι οι δάσκαλοι και οι καθηγητές στην Σιγκαπούρη είναι οι πιο καλοπληρωμένοι στον κόσμο.

Οι Δραστηριότητες Διδασκαλίας (CCA) είναι υποχρεωτικές στο δευτεροβάθμιο επίπεδο, όπου όλοι οι μαθητές πρέπει να συμμετέχουν σε τουλάχιστον μία βασική δραστηριότητα και η συμμετοχή βαθμολογείται μαζί με άλλα επιτεύγματα καθ 'όλη τη διάρκεια των τεσσάρων ετών σε ένα σύστημα βαθμολόγησης που ονομάζεται LEAPS ("Leadership , Εμπλουτισμός, Επίτευγμα, Συμμετοχή, υπηρεσία "). Υπάρχουν πολλές δραστηριότητες που προσφέρονται στο δευτεροβάθμιο επίπεδο και κάθε φοιτητής κρίνεται βασισμένος σε αυτές τις περιοχές. Διαγωνίσματα οργανώνονται τακτικά.

Το Ειδικό Σχέδιο Βοήθειας είναι ένα ειδικό πρόγραμμα στη Σιγκαπούρη που εισήχθη το 1979, το οποίο απευθύνεται σε ακαδημαϊκά δυνατούς μαθητές που υπερέχουν τόσο στη μητρική τους όσο και στην αγγλική γλώσσα. Ο κύριος στόχος του προγράμματος είναι η διατήρηση των σχολείων με έντονο πολιτισμικό υπόβαθρο και η δημιουργία διαπολιτισμικού περιβάλλοντος, ώστε οι ικανές μαθητές να μπορούν να διαπρέψουν τόσο στα αγγλικά όσο και στα κινέζικα [ Το ειδικό πρόγραμμα διεξήχθη σε καθορισμένα ιδρύματα που προσφέρουν Αγγλικά και Κινέζικα σε επίπεδο πρώτης γλώσσας. Εννέα σχολεία δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης υιοθέτησαν το πρόγραμμα, το οποίο θεωρείται συντριπτικά επιτυχημένο, ενώ πέντε από τα καθορισμένα σχολεία ακολουθούσαν σταθερά τις δέκα πρώτες θέσεις στην κατάταξη της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στη δεκαετία του 1990.

Μετά την ολοκλήρωση της 4ης ή 5ετούς δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, μαθητές θα συμμετάσχουν στο ετήσιο σύστημα GCE ‘O’ Level της Συγκαπούρης, τα αποτελέσματα των οποίων καθορίζουν ποια προ-πανεπιστημιακά ή μεταδευτεροβάθμια ιδρύματα μπορούν να υποβάλουν αίτηση.