Έκθεση Γκουτέρες: Άνοδος της σκληρής ρητορικής-Εξασθένηση προοπτικών για λύση

21:55 3/1/2023 - Πηγή: Sigma Live

«Η βιώσιμη ειρήνη στην Κύπρο μπορεί να στηριχθεί μόνο στη βάση μιας σταθερής συμφιλίωσης. Όσο οι δύο κοινότητες παραμένουν χώρια και βασίζονται σε διχαστικά αφηγήματα για να διατυπώσουν την κατανόησή τους για την άλλη, θα είναι εξαιρετικά δύσκολο να επιτευχθεί μια τέτοια συμφιλίωση», σημειώνει ο ΓΓ του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες, σύμφωνα με το ανεπίσημο έγγραφο της έκθεσης του για την ΟΥΝΦΙΚΥΠ. Εντοπίζει άνοδο της σκληρής ρητορικής και από τις δύο πλευρές και εξασθένηση

των προοπτικών για λύση. 

Ο ΓΓ αναμένεται να συστήσει στο Συμβούλιο Ασφαλείας την παράταση της θητείας της αποστολής για έξι μήνες, έως τις 31 Ιουλίου 2023.

Η έκθεση της UNFICYP αναμένεται να δοθεί στη δημοσιότητα τις επόμενες ημέρες. Σε δύο με τρεις ημέρες αναμένεται, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές στα Ηνωμένα Έθνη να δοθεί και η έκθεση του ΓΓ του ΟΗΕ για τις Καλές του Υπηρεσίες.

Όπως αναφέρουν οι ίδιες πηγές, ο ΓΓ τονίζει στο ανεπίσημο έγγραφο της έκθεσης πως είναι σημαντικό όλα τα μέρη να επιδείξουν την καλή τους θέληση και να καταβάλουν μεγαλύτερες προσπάθειες για τη δημιουργία συνθηκών που ευνοούν μια πολιτική διευθέτηση.

«Αν και υπήρχε κάποια ελπίδα ότι οι δύο πλευρές θα διπλασίαζαν τις προσπάθειές τους για την επίτευξη συνεργασίας σε πιθανά δικοινοτικά έργα, και με τον τρόπο αυτό θα έχτιζαν περισσότερη εμπιστοσύνη, ανοίγοντας το δρόμο για έναν νέο γύρο συνομιλιών διευθέτησης, αυτές οι ελπίδες διαψεύστηκαν μέσα σε λίγους μήνες. Η άνοδος της σκληρής ρητορικής και από τις δύο πλευρές έχει οδηγήσει σε αυξημένη ακαμψία, ενώ οι προοπτικές για μια αμοιβαία αποδεκτή διευθέτηση εξακολουθούν να εξασθενούν», σημειώνει ο ΓΓ του ΟΗΕ.

Προτρέπει τους ηγέτες «να ενθαρρύνουν πιο άμεσες επαφές και συνεργασία μεταξύ των δύο κοινοτήτων και να παράσχουν συγκεκριμένη υποστήριξη στις πρωτοβουλίες, όπως ζητήθηκε από το Συμβούλιο Ασφαλείας ως απόδειξη της γνήσιας δέσμευσής τους για λύση».

Όπως σημειώνεται στο ανεπίσημο έγγραφο της έκθεσης «δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το νησί αντιμετωπίζει μια πραγματική κρίση δεδομένου του αριθμού των αιτούντων άσυλο, των προσφύγων και των παράτυπων μεταναστών σε σύγκριση με το μέγεθος του πληθυσμού του νησιού. Ωστόσο, η έλλειψη πρόσβασης σε διαδικασίες ασύλου σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο συνεχίζει να επιδεινώνει το πρόβλημα και προκαλεί σοβαρή ανησυχία για τα Ηνωμένα Έθνη».

Ο κ. Γκουτέρες απευθύνει έκκληση στις τις δύο πλευρές να συνεργαστούν και να κινητοποιήσουν τις προσπάθειές τους για την αντιμετώπιση της πηγής του προβλήματος για να συζητηθεί το θέμα της παράτυπης μετανάστευσης μέσα από συναντήσεις που διευκολύνουν οι επιτόπιες αποστολές των Ηνωμένων Εθνών και με τεχνική εμπειρογνωμοσύνη από τον εκπρόσωπο του Γραφείου των Ηνωμένων Εθνών.

Σύμφωνα με την έκθεση, το πολιτικό κλίμα μεταξύ των δύο πλευρών χαρακτηρίστηκε από σκληρές θέσεις και την αύξηση της αχρείαστης ρητορικής, στο πλαίσιο της προεκλογικής εκστρατείας και τη μείωση της εμπιστοσύνης του κοινού στην πιθανότητα οι πλευρές να βρουν κοινό έδαφος σχετικά με τις συνομιλίες διευθέτησης.

Κάθε κοινότητα έτεινε να εστιάζει την προσοχή της στις εσωτερικές πολιτικές εξελίξεις και στα κοινωνικοοικονομικά ζητήματα, προστίθεται.

Στην έκθεση για την Ειρηνευτική Δύναμη επισημαίνονται δύο σημαντικές πολιτικές εξελίξεις:

1. Η Τουρκία και η τουρκοκυπριακή ηγεσία καταδίκασαν την ανακοίνωση στις 16 Σεπτεμβρίου από τις Ηνωμένες Πολιτείες ότι είχαν άρει τους αμυντικούς εμπορικούς περιορισμούς στην Κυπριακή Δημοκρατία για το οικονομικό έτος 2023 και αντέδρασαν υποσχόμενοι να ενισχύσουν τη στρατιωτική τους παρουσία στο βόρειο τμήμα του νησιού.

Μετά την ανακοίνωση της Κυπριακής Δημοκρατίας για σημαντική αύξηση του στρατιωτικού προϋπολογισμού της, η τουρκοκυπριακή ηγεσία δήλωσε ότι οι εξοπλιστικές δραστηριότητες της ελληνοκυπριακής πλευράς δεν θα παραμείνουν αμφίδρομες.

2. Στις 19 Σεπτεμβρίου, τουρκοκυπριακή αντιπροσωπεία παρουσίασε στη Γραμματεία ένα σχέδιο εγγράφου πλαισίου που υποτίθεται ότι θα επισημοποιήσει τη σχέση μεταξύ της UNFICYP και των τουρκοκυπριακών αρχών.

Νωρίτερα, ο Ειδικός Αντιπρόσωπος/Αναπληρωτής Ειδικός Σύμβουλος είχε επιτύχει συναίνεση με τους εκπροσώπους των ηγετών για μια φιλόδοξη ατζέντα για την προώθηση μιας σειράς έργων για την αντιμετώπιση ζητημάτων αμοιβαίου ενδιαφέροντος και την οικοδόμηση εμπιστοσύνης ώστε να βελτιωθούν οι συνθήκες για μελλοντικές συνομιλίες.

Στις τακτικές εβδομαδιαίες συναντήσεις τους, προσπάθησαν να συνεχίσουν να απομονώνουν το έργο των τεχνικών επιτροπών από την ευρύτερη πολιτική δυναμική και δυναμική ασφαλείας σχετικά με το Κυπριακό.

Ως αποτέλεσμα αυτών των προσπαθειών, αναφέρεται, πέτυχαν κάποια πρόοδο, με νέες συμφωνίες στους τομείς του περιβάλλοντος, του πολιτισμού, των οικονομικών και εμπορικών θεμάτων, της πολιτιστικής κληρονομιάς. Ωστόσο, στο δεύτερο μέρος της περιόδου αναφοράς, το δύσκολο πολιτικό περιβάλλον άρχισε να επηρεάζει τη συνεργασία και να δημιουργεί οπισθοδρομήσεις στις δραστηριότητες ορισμένων τεχνικών επιτροπών.

Δραστηριότητες της Ειρηνευτικής Δύναμης των Ηνωμένων Εθνών στην Κύπρο

Σύμφωνα με τον ΓΓ του ΟΗΕ, το έργο της ειρηνευτικής αποστολής συνεχίζει να επηρεάζεται από την έλλειψη κοινού εδάφους μεταξύ των μερών όσον αφορά τις ειρηνευτικές συνομιλίες και την απουσία προοπτικών για μια αμοιβαία αποδεκτή λύση.

Αναφέρεται ότι η δυσπιστία μεταξύ της πολιτικής ηγεσίας των δύο πλευρών συχνά οδηγούν στην ταχεία πολιτική κλιμάκωση τοπικών επεισοδίων χαμηλού επιπέδου, τα οποία με τη σειρά τους, ενισχύθηκαν από μερικά δημοφιλή μέσα ενημέρωσης και αύξησαν περαιτέρω τη διχαστική ρητορική. Ως αποτέλεσμα, η αποστολή και η ηγεσία της ΟΥΝΦΙΚΥΠ βρίσκονταν συχνά ανάμεσα σε αντίθετα αφηγήματα και στην έλλειψη πολιτικής βούλησης για αποτροπή μιας τέτοιας κλιμάκωσης.

Η εξουσία της ΟΥΝΦΙΚΥΠ, με εντολή του Συμβουλίου Ασφαλείας, εξακολούθησε να αμφισβητείται, τόσο ως προς τη θέση των γραμμών κατάπαυσης του πυρός των Ηνωμένων Εθνών όσο και ως προς τον ρόλο της αποστολής.

Πρόληψη εντάσεων μέσα και γύρω από την ουδέτερη ζώνη

Αναφέρεται επίσης ότι εμπειρικά στοιχεία δείχνουν ότι η παράνομη διακίνηση μέσω της νεκρής ζώνης έχει αυξηθεί, αντανακλώντας ίσως τη συνεχή διεύρυνση του οικονομικού χάσματος μεταξύ των δύο πλευρών.

Η βαθιά οικονομική κρίση στο βορρά είχε ως αποτέλεσμα πολλοί μετανάστες να γίνονται όλο και πιο ευάλωτοι στη χρησιμοποίησή τους για εγκληματικές δραστηριότητες. Η μετακίνηση μεταναστών, τόσο βόρεια όσο και νότια του νησιού, δημιούργησε εντάσεις μεταξύ των πλευρών και εξακολούθησε να προκαλεί διάφορες αντιδράσεις που τελικά δεν αντιμετώπισαν το πρόβλημα και δημιούργησαν νέα προβλήματα αλλάζοντας το στάτους κβο της νεκρής ζώνης. 

Η ΟΥΝΦΙΚΥΠ, προστίθεται, εξακολουθεί να ανησυχεί ιδιαίτερα για τις παράνομες κατασκευές στη νεκρή ζώνη, καθώς αυτές επηρεάζουν το status quo με την de facto κατάληψη των περιοχών που επρόκειτο να παραμείνουν φράγμα ασφαλείας μεταξύ των αντίπαλων δυνάμεων.

Μια νέα επίσημη δύναμη του νόμου και της τάξης 300 ατόμων ιδρύθηκε από την Κυπριακή Δημοκρατία για να περιπολεί κατά μήκος αυτού του φράχτη προκειμένου να εμποδίσει τους μετανάστες και τους αιτούντες άσυλο να περάσουν στο νότο. Τέτοιες περιπολίες εντός της νεκρής ζώνης θα θεωρούνταν σημαντική παραβίαση. Κατά μήκος της βόρειας γραμμής κατάπαυσης του πυρός, η κατασκευή χαρακωμάτων και η τοποθέτηση άλλων εμποδίων εντός της ουδέτερης ζώνης φαίνεται να στοχεύουν στη μονομερή αλλαγή των ορίων της νεκρής ζώνης σε λίγες τοπικές περιοχές.

Κατά μέσο όρο, η αποστολή ασχολείται με περίπου 10 περιστατικά εντός και γύρω από την ουδέτερη ζώνη κάθε 24 ώρες, συνδέοντας και εμπλέκοντας και τις δύο πλευρές σε όλα τα επίπεδα για να διασφαλιστεί ότι δεν θα κλιμακωθούν περαιτέρω. Ωστόσο, ορισμένα μέσα ενημέρωσης έχουν σε ορισμένες περιπτώσεις παραποιήσει ορισμένα από αυτά τα περιστατικά, οδηγώντας σε εσφαλμένες αντιλήψεις για την αποστολή και στις δύο πλευρές του νησιού. Κατά συνέπεια, οι αντιλήψεις για τα Ηνωμένα Έθνη από τους Κύπριους και στις δύο πλευρές του νησιού φαίνεται να έχουν επιδεινωθεί.

Βαρώσια

Ο ΓΓ του ΟΗΕ επισημαίνει ότι στα Βαρώσια, δεν λήφθηκε κανένα μέτρο για την αντιμετώπιση της έκκλησης του Συμβουλίου Ασφαλείας στο ψήφισμά του 2646 (2022) για άμεση ανατροπή των ενεργειών που έγιναν από τον Οκτώβριο του 2020. Η ΟΥΝΦΙΚΥΠ δεν παρατήρησε καμία σημαντική αλλαγή στο 3,5% των Βαρωσίων όπου τον Ιούλιο του 2021 είχε ανακοινωθεί ότι το στρατιωτικό καθεστώς είχε αρθεί στο πλαίσιο της προετοιμασίας για ανακαίνιση· Ωστόσο, η αποστολή έχει περιορισμένη πρόσβαση σε αυτήν την περιοχή. Ο καθαρισμός της βλάστησης, οι ηλεκτρολογικές εργασίες, η πλακόστρωση δρόμων και η κατασκευή περιφράξεων συνεχίστηκαν.

Πολλοί επισκέπτες, Κύπριοι και ξένοι, συνέχισαν να επισκέπτονται τα σημεία της πόλης τα οποία έγιναν προσβάσιμα στο κοινό. Έγιναν πολιτικές ανακοινώσεις σχετικά με το ενδεχόμενο άνοιγμα δημόσιων κτιρίων στα Βαρώσια, το οποίο προκάλεσε ανησυχία στην ελληνοκυπριακή κοινότητα και προκάλεσε επανειλημμένες εκκλήσεις από την αποστολή, τα κράτη μέλη και τους Ελληνοκύπριους να συμμορφωθούν οι Τουρκοκύπριοι και η Τουρκία με τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας για τα Βαρώσια, συμπεριλαμβανομένης της εξασφάλισης συστηματικής και αποτελεσματικής παρακολούθησης και υποβολής εκθέσεων από την αποστολή.

Η ΟΥΝΦΙΚΥΠ παρατήρησε και πάλι τη χρήση εναέριων εμπορικών υπερπτήσεων με drone, που συνδέονται, κατά την αξιολόγηση της αποστολής, με την παρακολούθηση των επισκέψεων πολιτών. Ωστόσο, η πρόσβαση σε ολόκληρη την περιοχή των Βαρωσίων για τις περιπολίες της UNFICYP παραμένει σημαντικά περιορισμένη από το 1974.

Σε σχέση με το καθεστώς των Βαρωσίων, η ΟΥΝΦΙΚΥΠ συνεχίζει να καθοδηγείται από τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας. Ως εκ τούτου, η αποστολή και η Γραμματεία έχουν εκφράσει επανειλημμένα ανησυχία για τις εξελίξεις στο περιφραγμένο τμήμα της πόλης. Τα Ηνωμένα Έθνη συνεχίζουν να θεωρούν την κυβέρνηση της Τουρκίας υπεύθυνη για την κατάσταση στα Βαρώσια.

Ομοίως, αναφέρεται, στα Στροβίλια, η ελευθερία κινήσεων της αποστολής είναι περιορισμένη και το σημείο σύνδεσης παραμένει υπερστελεχωμένο από τις τουρκοκυπριακές δυνάμεις ασφαλείας.

Η μη εξουσιοδοτημένη χρήση εμπορικών εναέριων μη επανδρωμένων αεροσκαφών πάνω από τη ζώνη ασφαλείας συνέχισε να αποτελεί σημαντική ανησυχία για την αποστολή.

Πρόληψη επανάληψης μαχών και διατήρηση του στρατιωτικού status quo

Σύμφωνα με το κείμενο η κατάσταση στη νεκρή ζώνη δεν φάνηκε να επηρεάζεται σημαντικά από την αύξηση των περιφερειακών εντάσεων. Τα δεδομένα που συλλέγονται και αξιολογούνται από την αποστολή δεν υποδεικνύουν σαφή συσχέτιση μεταξύ της περιφερειακής κατάστασης και των εξελίξεων στην ασφάλεια κατά μήκος των γραμμών κατάπαυσης του πυρός.

Ο συνολικός αριθμός των στρατιωτικών παραβιάσεων αυξήθηκε σημαντικά τον Σεπτέμβριο, και αυτό αποδόθηκε στη μη εξουσιοδοτημένη εγκατάσταση και αναβάθμιση του εξοπλισμού επιτήρησης από τις τουρκοκυπριακές δυνάμεις ασφαλείας στη Λευκωσία και στο Wayne’s Keep Cemetery.

Μέχρι τον Οκτώβριο, ο αριθμός των παραβιάσεων είχε μειωθεί ξανά.

Όπως αναφέρται, η αποστολή παρατήρησε ότι η ελληνοκυπριακή Εθνική Φρουρά πρόσθεσε 65 νέες μη εξουσιοδοτημένες θέσεις βολής προκατασκευασμένου σκυροδέματος κατά μήκος της γραμμής κατάπαυσης του πυρός, ανεβάζοντας το σύνολο από το 2019 σε περίπου 290. Κατά μήκος της βόρειας γραμμής κατάπαυσης του πυρός προστέθηκαν 8 νέες θέσεις βολής προκατασκευασμένου σκυροδέματος, ανεβάζοντας το σύνολο σε 11. Αυτές οι κατασκευές είναι όλες μη εξουσιοδοτημένες και απεικονίζουν τον κίνδυνο κλιμάκωσης που μπορεί να προκαλέσει κάθε μεμονωμένη παραβίαση.

Η ΟΥΝΦΙΚΥΠ διαμαρτύρεται συνεχώς για τη συνεχιζόμενη στρατιωτικοποίηση των γραμμών κατάπαυσης του πυρός, οι οποίες, μαζί με την ανάπτυξη του φράχτη, ενισχύουν την αντίληψη των «σκληρών συνόρων».

Οι εντάσεις μεταξύ της ΟΥΝΦΙΚΥΠ και των τουρκοκυπριακών αρχών αυξήθηκαν στην περιοχή του Wayne's Keep Cemetery, επίσημο ιστότοπο της Επιτροπής Πολέμου της Κοινοπολιτείας που χρονολογείται από τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο. Η διαμάχη οδήγησε σε πολλά περιστατικά παραβιάσεων από τις τουρκοκυπριακές δυνάμεις ασφαλείας.

Η περιοχή της νεκρής ζώνης διεκδικείται εδώ και καιρό από τις τουρκοκυπριακές αρχές, με τα χρόνια είχε βρεθεί ένας τρόπος λειτουργίας για τη μείωση των εντάσεων. Κατά την περίοδο αναφοράς, ωστόσο, οι τουρκοκυπριακές αρχές υπέβαλαν αιτήματα για νέες διαδικασίες σε συμμόρφωση με τον ισχυρισμό τους για την περιοχή, αγνοώντας το γεγονός ότι η περιοχή αυτή είχε χαρακτηριστεί ως μέρος της νεκρής ζώνης από το 1974.

Η ΟΥΝΦΙΚΥΠ δεσμεύτηκε και με τις δύο πλευρές σχετικά με το αίτημα του Συμβουλίου Ασφαλείας να αποκατασταθούν οι θέσεις των αντίπαλων δυνάμεων κατά μήκος των γραμμών κατάπαυσης του πυρός και αντ' αυτού να εγκατασταθούν κάμερες. Ωστόσο, το συνολικό επίπεδο δυσπιστίας και ο αυξανόμενος αριθμός παράτυπων διελεύσεων μέσω της νεκρής ζώνης δεν επέτρεψαν την πρόοδο σε αυτό το θέμα.

Η ΟΥΝΦΙΚΥΠ συνέχισε να παρακολουθεί την έκκληση που έκανε το Συμβούλιο Ασφαλείας στο ψήφισμά του 2646 (2022) να συμφωνήσουν οι πλευρές σε «ένα σχέδιο εργασίας για την επίτευξη μιας Κύπρου χωρίς νάρκες». Δεν σημειώθηκε πρόοδος κατά την περίοδο αναφοράς σχετικά με την εκκαθάριση των 29 ύποπτων επικίνδυνων περιοχών στο νησί, συμπεριλαμβανομένων των τριών ενεργών ναρκοπεδίων της Εθνικής Φρουράς στο νότο και των κληρονομημένων ναρκοπεδίων των Τουρκικών Δυνάμεων στα ανατολικά.

Διαχείριση της πολιτικής δραστηριότητας και τήρηση του νόμου και της τάξης

Και οι δύο πλευρές συνέχισαν, κατά καιρούς, να αμφισβητούν την εξουσία της αποστολής που είχε εξουσιοδοτηθεί από το Συμβούλιο Ασφαλείας. Αυτές οι προκλήσεις αφορούσαν κυρίως δύο σημεία: πρώτον, προκλήσεις σχετικά με την ακριβή τοποθεσία των γραμμών κατάπαυσης του πυρός και, δεύτερον, σχετικά με την εξουσία της αποστολής κατά την εκτέλεση της εντολής της, ειδικά μέσα και γύρω από την ουδέτερη ζώνη.

Συνολικά, οι αγροτικές δραστηριότητες στη νεκρή ζώνη διεξήχθησαν σύμφωνα με τους κανόνες της ουδέτερης ζώνης, όπως ορίζονται στο βοηθητικό υπόμνημα της αποστολής, χωρίς να προκληθούν εντάσεις με τις αντίπαλες δυνάμεις.

Όσον αφορά την τήρηση του νόμου και της τάξης, η ΟΥΝΦΙΚΥΠ παρατήρησε ή ενημερώθηκε από τις αστυνομικές υπηρεσίες κατά μέσο όρο 30 περιστατικά πολιτών το μήνα εντός της νεκρής ζώνης, κάτι που ήταν γενικά σύμφωνο με την τελευταία περίοδο αναφοράς. Παρόλο που οι στοχευμένες περιπολίες και η χρήση καμερών έχει αποδειχθεί αποτελεσματική στην αποτροπή μη εξουσιοδοτημένων πολιτικών δραστηριοτήτων σε κάποιο βαθμό, ειδικά στην κεντρική Λευκωσία, εκτιμάται ότι είναι πιθανό ότι οι εγκληματίες συνέχισαν τις δραστηριότητές τους αλλού στη νεκρή ζώνη.

Διακοινοτικές σχέσεις, συνεργασία και οικοδόμηση εμπιστοσύνης

Ο Κόλιν Στιούαρτ, αναφέρεται, συνέχισε να συνεργάζεται σε εβδομαδιαία βάση με εκπροσώπους των δύο Κυπρίων ηγετών. Τέτοιες συναντήσεις έχουν αποδειχθεί κρίσιμης σημασίας για να επιτραπεί μια άμεση πολιτική δέσμευση μεταξύ των πλευρών ελλείψει διαπραγματεύσεων, στην αντιμετώπιση θεμάτων και στη συζήτηση σημαντικών έργων στα οποία εμπλέκονται και οι δύο πλευρές. Στις αρχές της περιόδου αναφοράς συμφωνήθηκε μια ατζέντα για την ανάπτυξη και την εφαρμογή δικοινοτικών έργων, αλλά στα τέλη Οκτωβρίου οι αυξημένοι πολιτικοί περιορισμοί από κάθε πλευρά επιβράδυναν τη συνεργασία.

Το εμπόριο μέσω της Πράσινης Γραμμής, που ρυθμίζεται από την ευρωπαϊκή νομοθεσία, ήταν ένα από τα φωτεινά σημεία για τη διακοινοτική αλληλεπίδραση κατά την περίοδο αναφοράς. Αν και δεν ήταν διαθέσιμα επίσημα στοιχεία, αναμενόταν ότι το εμπόριο της Πράσινης Γραμμής θα σημειώσει νέα ρεκόρ φέτος, με βάση εν μέρει τη μείωση των εμποδίων στο εμπόριο πολλών επεξεργασμένων τροφίμων.

Τους τελευταίους έξι μήνες, η Κυπριακή Δημοκρατία ήρε εν μέρει την απαγόρευση του εμπορίου της Πράσινης Γραμμής των επεξεργασμένων τροφίμων μη ζωικής προέλευσης που παράγονται στο βορρά, επιτρέποντας για πρώτη φορά την εμπορία έξι νέων προϊόντων. Ωστόσο, τα ψυχολογικά και διοικητικά εμπόδια συνέχισαν να εμποδίζουν το εμπόριο της Πράσινης Γραμμής να αξιοποιήσει πλήρως τις δυνατότητές του και να παρεμπόδιζαν το λεγόμενο «αντίστροφο εμπόριο» – την πώληση ελληνοκυπριακών προϊόντων στην τουρκοκυπριακή κοινότητα.

Προστίθεται ότι ο Ειδικός Αντιπρόσωπος μίλησε δημόσια υπέρ της άρσης των φραγμών στο εμπόριο και συνέχισε τη δέσμευσή του με τις πλευρές και με διεθνείς εταίρους, όπως η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Παγκόσμια Τράπεζα, για την προώθηση του ενδονησιωτικού εμπορίου ως σημαντικό μέσο για την ανάπτυξη συνθηκών που ευνοούν πολιτική διευθέτηση. Οι Τουρκοκύπριοι παραγωγοί συνέχισαν να ενθαρρύνονται να υιοθετούν πρότυπα της Ευρωπαϊκής Ένωσης προκειμένου να διαθέσουν στην αγορά τα προϊόντα τους πέρα ​​από την Πράσινη Γραμμή.

Διευκόλυνση στην πρόσβαση ανθρωπιστικών λειτουργιών

Η ΟΥΝΦΙΚΥΠ συνέχισε να εκτελεί ανθρωπιστικές δράσεις, κυρίως στη χερσόνησο της Καρπάς για την τοπική ελληνοκυπριακή κοινότητα και στην Πύλα για την τουρκοκυπριακή κοινότητα.

Η πρόσβαση σε θρησκευτικούς χώρους στην άλλη πλευρά της ουδέτερης ζώνης αυξήθηκε. Ωστόσο, ορισμένες εντάσεις προέκυψαν σε μερικές περιπτώσεις όταν ορισμένοι Ελληνοκύπριοι ιερείς προσπάθησαν να οργανώσουν λειτουργίες στο βορρά και εμποδίστηκαν από τις τουρκοκυπριακές αρχές.

Πρόσφυγες

Περίπου 61.921 Ουκρανοί υπήκοοι έφτασαν στην Κύπρο μεταξύ 24 Φεβρουαρίου και 30 Οκτωβρίου 2022, εκ των οποίων 17.888 υπέβαλαν αιτήσεις για Προσωρινή Προστασία με περίπου 14.523 να παρέμειναν στην Κύπρο στα τέλη Οκτωβρίου 2022. Η απότομη αύξηση του αριθμού των αιτήσεων ασύλου συνεχίστηκε στο δεύτερο μέρος του έτους με τον αριθμό των αιτήσεων ασύλου που υποβλήθηκαν έως το τέλος Σεπτεμβρίου 2022 στην Κυπριακή Δημοκρατία να φθάνει τις 16.705, σημειώνοντας αύξηση 93% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο και υπερβαίνοντας κατά 26% τον συνολικό αριθμό των αιτήσεων ασύλου που υποβλήθηκαν στην ολόκληρο το 2021.

Η έλλειψη πρόσβασης στις διαδικασίες ασύλου στα σημεία διέλευσης της Πράσινης Γραμμής οδηγεί σε αύξηση των παράτυπων διελεύσεων και θέτει τους αιτούντες άσυλο σε κίνδυνο εκμετάλλευσης. Η στρατολόγηση 300 ένοπλων αστυνομικών που θα περιπολούν κατά μήκος της νότιας γραμμής κατάπαυσης του πυρός αναμένεται να διοριστούν τον Ιανουάριο του 2023.

Αγνοούμενοι

Αναφέρεται επίσης ότι σε μια προσπάθεια να αποκτήσει πρόσθετες πληροφορίες για τον τόπο ταφής των αγνοουμένων, η Επιτροπή συνέχισε τις προσπάθειές της να αποκτήσει πρόσβαση σε πληροφορίες από τα αρχεία των χωρών που είχαν στρατιωτική ή αστυνομική παρουσία στην Κύπρο το 1963/64 και το 1974.

Σε συμφωνία με την πλήρη πλέον ψηφιοποίηση των αρχείων των ελληνοκυπριακών και τουρκοκυπριακών γραφείων της, η Επιτροπή χρησιμοποιεί επίσης μια κοινή εφαρμογή συστήματος γεωγραφικών πληροφοριών που βασίζεται στο διαδίκτυο που επιτρέπει την οπτικοποίηση και την ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των τριών γραφείων της Επιτροπής.