Η μη ολοκλήρωση της πέμπτης αξιολόγησης μάς αφήνει εκτός ποσοτικής χαλάρωσηςΔεν θα πάρουμε μέρος στο πρόγραμμα αγοράς ομολόγων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, μέχρι να κλείσουμε με τον νόμο για τις εκποιήσειςΜε την Κύπρο και την Ελλάδα να βρίσκονται εκτός… προδιαγραφών για να πάρουν μέρος σ’ αυτό, τίθεται σε εφαρμογή από την ερχόμενη Δευτέρα,
9 Μαρτίου, το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής
Τράπεζας. Πρόκειται για ένα πρόγραμμα, μέσω του οποίου θα γίνονται αγορές κρατικών και ιδιωτικών ομολόγων από τις δευτερογενείς αγορές με ρυθμό €60
δις μηνιαίως. Το πρόγραμμα θα ολοκληρωθεί τον Σεπτέμβριο του 2016 και στόχος του είναι να δώσει ανάσες στην ευρωπαϊκή αγορά, με μείωση των επιτοκίων, διευκόλυνση της δανειοδότησης επιχειρήσεων και νοικοκυριών και φυσικά την ανάπτυξη, η οποία θα φέρει και την ανάκαμψη στην οικονομία της πλειοψηφίας των ευρωπαϊκών χωρών που την έχουν ανάγκη.
Κύπρος και
Ελλάδα δεν δικαιούνται στο παρόν στάδιο να πάρουν μέρος στο πρόγραμμα, μιας και βρίσκονται σε
μνημόνιο. Ειδικότερα η
Κύπρος δεν μπορεί να πάρει μέρος επειδή, σύμφωνα με τον Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής
Τράπεζας, Μάριο Ντράγκι, εκκρεμεί ακόμα η ολοκλήρωση της πέμπτης αξιολόγησής της, λόγω μη εκπλήρωσης ορισμένων υποχρεώσεών της. Ασφαλώς ο Μάριο Ντράγκι αναφερόταν στη μη εφαρμογή ακόμα του νόμου για τις εκποιήσεις ακινήτων, η οποία έχει ανασταλεί μέχρι να κατατεθεί στη
Βουλή και να ψηφισθεί το πολυνομοσχέδιο για την αφερεγγυότητα.Η ανακοίνωση για την έναρξη του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης έγινε χθες στη Λευκωσία, όπου συνεδρίασε το διοικητικό συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής
Τράπεζας. Οι κεντρικοί τραπεζίτες των χωρών μελών της Ευρωζώνης ήρθαν στην
Κύπρο από προχθές Τετάρτη, είχαν επαφές με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και τη Διοικητή της Κεντρικής και χθες, όπως κάνουν την πρώτη Πέμπτη κάθε μήνα, συνεδρίασαν για να συζητήσουν τις οικονομικές εξελίξεις, να αποφασίσουν για τρέχοντα θέματα και να καθορίσουν το ύψος των επιτοκίων. Χθες, όπως άλλωστε γίνεται τα τελευταία δύσκολα χρόνια της κρίσης, άφησαν για άλλη μια φορά αμετάβλητα τα επιτόκια.«Αρχίζουμε στις 9 Μαρτίου»Η χθεσινή όμως η συνεδρία του διοικητικού συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής
Τράπεζας είχε ιδιαίτερο ενδιαφέρον, μιας και κατά τη διάρκειά της αποφασίσθηκε η ημερομηνία έναρξης του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης, το οποίο οι αγορές, όχι μόνο στην Ε.Ε. αλλά διεθνώς, ανέμεναν εναγωνίως. Την ανακοίνωση της έναρξης του προγράμματος ανακοίνωσε ο ίδιος ο Μάριο Ντράγκι:«Σε συνέχεια των αποφάσεων στις 22 Ιανουαρίου», είπε, «στις 9 Μαρτίου θα αρχίσουμε τις αγορές κρατικών και ιδιωτικών ομολόγων από τις δευτερογενείς αγορές».Δεν αποκλείεται παράταση, αν χρειαστείΠαρά το γεγονός ότι το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης περιλαμβάνει καταληκτικό χρονοδιάγραμμα μέχρι τα τέλη Σεπτεμβρίου του 2016, ο κ. Ντράγκι άφησε να εννοηθεί ότι ενδεχομένως αυτό να συνεχιστεί για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, αν χρειαστεί.«Σε κάθε περίπτωση», τόνισε ο Μάριο Ντράγκι, «θα συνεχιστούν οι αγορές μέχρι να διαπιστώσουμε μια διατηρήσιμη προσαρμογή στην πορεία του πληθωρισμού που να συνάδει με στόχο επίτευξης, ρυθμό πληθωρισμού κοντά στο 2% ή ακόμα πιο κάτω, σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα».Ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής
Τράπεζας σημείωσε ότι η σημαντική περαιτέρω χαλάρωση της κατεύθυνσης της νομισματικής μας πολιτικής στηρίζει και ενισχύει την
εμφάνιση περισσότερο ευνοϊκών εξελίξεων για την οικονομία της Ευρωζώνης.«Σε ένα περιβάλλον βελτιούμενων προσδοκιών των επιχειρήσεων και των καταναλωτών, η μετάδοση των μέτρων μας στην πραγματική οικονομία θα ενισχυθεί, συμβάλλοντας σε περαιτέρω βελτίωση των προοπτικών για την οικονομική ανάπτυξη και υποχώρηση της υποτονικότητας της οικονομίας», τόνισε.Πρέπει να συνεχισθούν οι μεταρρυθμίσειςΑπαντώντας σε ερωτήσεις, ο κ. Ντράγκι υπογράμμισε τη σημασία της συνέχισης των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων στην Ευρωζώνη, κάτι που θα καταστήσει πιο αποτελεσματικό το πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής
Τράπεζας.«Για να είναι αποτελεσματικά τα μέτρα νομισματικής πολιτικής που αποφασίσαμε τον Ιανουάριο αλλά και τα προηγούμενα», ανέφερε, «χρειαζόμαστε πρώτα απ' όλα σθεναρές διαρθρωτικές αλλαγές. Διαφορετικά, μπορούμε να παρέχουμε όση περισσότερη πίστωση μπορούμε, μπορούμε να αναχρηματοδοτήσουμε το τραπεζικό σύστημα έτσι ώστε να δανείζουν με το χαμηλότερο δυνατό επιτόκιο, αλλά αν οι διαρθρωτικές προϋποθέσεις δεν είναι εκεί, δεν θα υπάρχει μεγάλο κίνητρο για αξιοποίηση αυτής της πίστωσης. Δεν λέω ότι τα μέτρα δεν θα είναι αποτελεσματικά. Εκείνο που λέω είναι ότι η αποτελεσματικότητά τους θα είναι χαμηλότερη και θα χρειαστεί περισσότερος χρόνος για να πετύχουμε τον στόχο της σταθερότητας των τιμών».Εκτιμήσεις για τον πληθωρισμόΠροβαίνοντας σε εκτιμήσεις για τον πληθωρισμό, ο κ. Ντράγκι είπε ότι με βάση τις μέχρι στιγμής πληροφορίες και τις τιμές των συμβολαίων μελλοντικής εκπλήρωσης για τις τιμές του
πετρελαίου, ο ετήσιος ρυθμός πληθωρισμού αναμένεται να παραμείνει σε πολύ χαμηλά ή αρνητικά επίπεδα τους επόμενους μήνες.Σημείωσε, όμως, ότι ο πληθωρισμός αναμένεται να επιταχύνει σταδιακά αργότερα στη διάρκεια του 2015, με τις μακροοικονομικές προβλέψεις των εμπειρογνωμόνων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής
Τράπεζας να αναφέρονται σε μηδενικό πληθωρισμό το 2015, σε 1,5% το 2016 και σε 1,8% το 2017.Δεν θέλουν ειδικούς όρουςΑπαντώντας σε ερώτηση γιατί να μην μπορεί να συμμετάσχει μια χώρα στο πρόγραμμα της
ΕΚΤ στη διάρκεια της αξιολόγησης του προγράμματος προσαρμογής της, ο κ. Ντράγκι είπε ότι δεν θα ήταν ορθό να υπάρχουν ειδικοί όροι στο πρόγραμμα.«Δεν θέλουμε κατά τη διάρκεια αξιολόγησης του προγράμματος προσαρμογής μιας χώρας να επηρεάσουμε τη διαδικασία με ειδικούς όρους για την πρόσβαση στις αγορές. Αυτό θα είναι ένα στοιχείο που θα παρενέβαινε στις διαπραγματεύσεις», εξήγησε.Όροι και λειτουργία του προγράμματοςΣε σχέση με τις λεπτομέρειες του προγράμματος όπως ανακοινώθηκε, θα γίνονται αγορές από την Ευρωπαϊκή Κεντρική
Τράπεζα σε τίτλους δημοσίου τομέα εκδομένους σε ευρώ που να αξιολογούνται στην επενδυτική κατηγορία, ενώ ειδικές προϋποθέσεις θα εφαρμόζονται στην περίπτωση κρατών-μελών που βρίσκονται σε πρόγραμμα σταθερότητας. Κάθε
εθνική τράπεζα θα μπορεί να αγοράζει τα κρατικά ομόλογα της χώρας της από τη δευτερογενή αγορά, αναλαμβάνοντας 80% του ρίσκου με το υπόλοιπο 20% να κατανέμεται στην Ευρωπαϊκή Κεντρική
Τράπεζα.Όπως και στην περίπτωση των άμεσων νομισματικών συναλλαγών και του προγράμματος αγοράς τίτλων που εκδόθηκαν έναντι περιουσιακών στοιχείων, ισχύει η οροφή του 25% για κάθε έκδοση ομολόγων και του 33% για το συνολικό εκδομένο
χρέος.Στη χθεσινή συνέντευξη Τύπου, που δόθηκε στο Συνεδριακό κέντρο στη Λευκωσία, τον Πρόεδρο της
ΕΚΤ πλαισίωναν η Διοικητής της Κεντρικής
Τράπεζας Χρυστάλλα Γιωρκάτζη και ο Αντιπρόεδρος της
ΕΚΤ Βίτορ Κονστάτσιο.Οι αγορέςΤην ανακοίνωση Ντράγκι για την έναρξη εφαρμογής του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης υποδέχθηκαν με ήπια άνοδο οι διεθνείς αγορές.Συγκεκριμένα, ήπια άνοδο κατέγραφαν στην εκκίνηση οι δείκτες της Wall Street. Σε θετικό έδαφος πραγματοποιήθηκαν και οι συναλλαγές στα χρηματιστήρια της Ευρώπης. Το χρηματιστήριο
Αθηνών κατάφερε στο παρά πέντε να κλείσει με θετικό πρόσημο, ενώ μικρή άνοδο σημείωσε και το
ΧΑΚ.Η μεταχείριση των Κυπρίων δημοσιογράφωνΑλγεινή εντύπωση προκλήθηκε στη χθεσινή συνέντευξη Τύπου από τον «αποκλεισμό» των Κυπρίων δημοσιογράφων, στο μέρος της συνέντευξης που ήταν για υποβολή ερωτήσεων. Ο λόγος δόθηκε μόνον σε τρεις Κύπριους δημοσιογράφους, με τη δικαιολογία ότι προηγούντο τα διεθνή πρακτορεία και οι μεγάλες ξένες εφημερίδες. Αυτό έγινε αποδεκτό κατ' αρχήν, όταν όμως ο λόγος συνέχισε να δίνεται μόνον σε ξένους δημοσιογράφους, προκλήθηκε αντίδραση, με τον συνάδελφο Αριστείδη Βικέτο του Αθηναϊκού Πρακτορείου Ειδήσεων να διερωτάται απευθυνόμενος προς τον Μάριο Ντράγκι, αν οι Κύπριοι δημοσιογράφοι προσκλήθηκαν απλώς για να παίζουν το ρόλο της γλάστρας.Θα πρέπει να σημειωθεί ότι, εδώ και αρκετές ημέρες, είχε ζητηθεί από τους Κύπριους δημοσιογράφους να αποστείλουν στην Ευρωπαϊκή Κεντρική
Τράπεζα ακόμα και φωτογραφίες τους για σκοπούς αναγνώρισης, όπως ελέχθη, όσων θα παρίσταντο στη συνέντευξη.«Ο αποκλεισμός των Κυπρίων δημοσιογράφων δεν έχει να κάνει καθόλου με την Κεντρική
Τράπεζα της Κύπρου», επαναλάμβανε συνεχώς χθες η Διοικητής, Χρυστάλλα Γιωρκάτζη, στην οποία απευθύνθηκαν οι διαμαρτυρόμενοι δημοσιογράφοι. Είναι όμως πεποίθηση των Κυπρίων δημοσιογράφων ότι η Κεντρική όφειλε να ζητήσει από την
ΕΚΤ δικαιότερη κατανομή του χρόνου που αφιερώθηκε στην υποβολή ερωτήσεων.Η εντύπωση, πάντως, που δημιουργήθηκε είναι ότι δεν δόθηκε χρόνος στους δημοσιογράφους από την
Κύπρο για ερωτήσεις, γιατί αυτές δεν θα ήταν εύκολο να απαντηθούν από την
ΕΚΤ, δεδομένης της μεταχείρισης της οποίας έτυχε η
Κύπρος το 2013 με το
κούρεμα των καταθέσεων και τις «δόλιες πρακτικές», όπως ακριβώς περιγράφονται στην ανακοίνωση του Γιούρογκρουπ της
25ης Μαρτίου 2013.
