Ενεργειακές επιπτώσεις από την απόφαση Τραμπ για Ιράν

12:00 10/5/2018 - Πηγή: Sigma Live

Η απόφαση του Αμερικανού Προέδρου Ντόναλτ Τραμπ για επαναφορά των κυρώσεων κατά του Ιράν, δείχνει να οδηγεί σε περαιτέρω αύξηση της τιμής του «μαύρου χρυσού», η οποία έφτασε χθες στα υψηλότερα επίπεδά του στα τελευταία τριάμισι χρόνια, αγγίζοντας τα 77 δολάρια ανά βαρέλι. Αυτή η εξέλιξη έχει αντίκτυπο, επίσης, ευρωπαϊκή τιμολόγηση του Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου (ΥΦΑ).

Αναλυτές εκτιμούν πως η άνοδος των τιμών του πετρελαίου είναι καλό νέο για τους πετρελαϊκούς κολοσσούς,

ωστόσο οι ευρωπαϊκές Total και Royal Dutch Shell έβλεπαν σημαντικές προοπτικές ανάπτυξης στην αγορά του Ιράν, που τώρα μάλλον θα τις χάσουν. Η γαλλική Total ήταν η πρώτη ξένη πετρελαϊκή που επέστρεψε στην Ισλαμική Δημοκρατία το 2015, στον απόηχο της άρσης των κυρώσεων. Θέλει πάση θυσία να διατηρήσει τη συμφωνία ύψους 1 δισ. δολαρίων για την ανάπτυξη του αέριου του South Pars στον Περσικό Κόλπο, επενδύοντας μέχρι τώρα 1 δις δολάρια. Έχει φροντίσει να μην χρησιμοποιήσει στο project καθόλου αμερικανικά προϊόντα και να μην έχουν εμπλοκή σε αυτό οι αμερικανικές δραστηριότητές της. Και αυτό θα είναι το επιχείρημά της όταν επιβληθούν οι κυρώσεις. Ενδεχομένως να αναγκαστεί να αποσυρθεί από την κοινοπραξία CNPC με την ιρανική National Iranian Oil Co. και την κινεζική China National Petroleum Corp.

Η Royal Dutch Shell έχει υπογράψει συμβόλαιο για την πώληση πετροχημικής τεχνολογίας σε Ιρανούς εταίρους. Είναι αμφίβολο εάν θα μπορέσει να το διατηρήσει. Με αυτά τα δεδομένα, μπορεί κανείς να εξηγήσει τη στάση του Γάλλου Προέδρου Εμανουέλ Μακρόν για διατήρηση της συμφωνίας για τα πυρηνικά με το Ιράν.

Πάντως, αναλυτές που μίλησαν στο CNBC, αναφέρουν πως οι αποστολές με πλοία του Ιράν θα μπορούσαν να μειωθούν κατά 300.000 έως 500.000 βαρέλια την ημέρα, σε σύγκριση με το 1 εκατομμύριο έως 1,5 εκατομμύριο που χάθηκαν από την αγορά κατά τη διάρκεια των κυρώσεων που επέβαλε η κυβέρνηση Ομπάμα στο Ιράν. «Νομίζω ότι με το Ιράν, θα πρέπει να περιμένουν και να δουν τις επόμενες 180 ημέρες ποιος παραγγέλνει τι και τι μειώνεται στο βιβλίο παραγγελιών, δήλωσε ο Γιάννης Σφακιανάκης, διευθυντής οικονομικής έρευνας στο Κέντρο Έρευνας του Κόλπου.

Αντίκτυπος στο φυσικό αέριο

Μπορεί το Ιράν να μην προμηθεύει άμεσα φυσικό αέριο την Ευρώπη και να εξάγει μόνο μικρές ποσότητες στην Τουρκία, το Ιράκ και το Τουρκμενιστάν, ωστόσο η επιδείνωση του πολιτικού κλίματος μετά την κίνηση του Τραμπ για την απόσυρση από την πυρηνική συμφωνία, διαπερνά την ευρωπαϊκή σφαίρα φυσικού αερίου.

Με την έκρυθμη κατάσταση στη Μέση Ανατολή, από τον Ιούνιο του 2017 οι τιμές του πετρελαίου παρουσιάζουν ανοδική πορεία, συνοδευόμενη από αύξηση της τιμής ΥΦΑ με μακροπρόθεσμες συμβάσεις. Αναλυτές εκτιμούν πως τώρα, η περαιτέρω εκτόξευση στις τιμές του πετρελαίου, ως αποτέλεσμα της απόσυρσης των ΗΠΑ, σημαίνει πως οι μακροπρόθεσμες συμβάσεις για τις τιμές ΥΦΑ, οι οποίες συνήθως παρουσιάζουν καθυστέρηση στο πετρέλαιο κατά τρεις έως έξι μήνες, θα αυξηθούν επιπλέον τους προσεχείς μήνες.

Οι κυρώσεις εκτιμάται ότι θα περιορίσουν και πάλι τις φιλοδοξίες του Ιράν όσον αφορά το ΥΦΑ, αλλά ενδέχεται να έχουν σημαντικές περιφερειακές επιπτώσεις, με διεθνείς συνέπειες, θέτοντας σε αμφισβήτηση τις επενδύσεις στο Βόρειο Πεδίο (North Field) στο Κατάρ, το οποίο συνδέεται με το North Pars του Ιράν.

Υπενθυμίζεται ότι το Κατάρ διατηρεί καλές σχέσεις με το Ιράν, σε σχέση με άλλα κράτη του Αραβικού Κόλπου, και ένας από τους παράγοντες που οδήγησαν τη Σαουδική Αραβία, τα ΗΑΕ, το Μπαχρέιν και την Αίγυπτο να μειώσουν τους διπλωματικούς και μεταφορικούς δεσμούς με τη χώρα τον Ιούνιο του 2017.

Κύκλοι των μεγάλων πετρελαϊκών επιχειρήσεων χαρακτηρίζουν «ρευστή» την κατάσταση στη διεθνή αγορά -ιδίως μέχρι το Νοέμβριο- οπότε και η Ουάσιγκτον θα αποφασίσει για τις κυρώσεις σε βάρος της Τεχεράνης.

Προετοιμάζεται η Ελλάδα

Τις πιθανές συνέπειες στην εγχώρια αγορά καυσίμων από την εφαρμογή των επαπειλούμενων κυρώσεων των ΗΠΑ στο Ιράν, προετοιμάζονται να αντιμετωπίσουν τα διυλιστήρια, ΕΛΠΕ και Μotor Oil, στην Ελλάδα, τα οποία καλύπτουν μέρος των αναγκών τους με ιρανικό αργό. Τα ΕΛΠΕ εισάγουν σήμερα από το Ιράν περίπου το 22% των αναγκών τους σε αργό, ποσότητα που -όπως αναφέρουν κύκλοι του Ομίλου- μπορεί να υποκατασταθεί από άλλους προμηθευτές. Πέραν του Ιράν, τα ΕΛΠΕ προμηθεύονται, επίσης, αργό από το Ιράκ, τη Ρωσία, το Καζακστάν και δευτερευόντως από την Αίγυπτο και τη Λιβύη, αλλά και traders.

Ρόλος Σαουδικής Αραβίας &Ρωσίας

Από την πλευρά της, η Σαουδική Αραβία δήλωσε ότι θα βοηθήσει στην κάλυψη της παγκόσμιας ζήτησης πετρελαίου εάν οι κυρώσεις εναντίον του Ιράν, από τον Πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ, δημιουργούν ελλείψεις, αλλά οι αναλυτές λένε ότι θα το κάνουν μόνο σε συνδυασμό με τη Ρωσία και ότι ο κόσμος ίσως πρέπει να συνηθίσει πλέον σε υψηλότερες τιμές καυσίμων. «Οι Σαουδάραβες δεν θα το κάνουν χωρίς να το κάνουν και οι Ρώσοι», δήλωσε ο Edward Morse, επικεφαλής της έρευνας για τα βασικά προϊόντα της Citigroup. «Οι Ρώσοι αντιτίθενται στις ΗΠΑ που τερματίζουν τη συμφωνία και, από την άλλη, δεν είναι ικανοποιημένοι με τις υψηλές τιμές του πετρελαίου, επειδή το ρούβλι συνδέεται με την τιμή του πετρελαίου», είπε.