Επαναπατρίζεται εικόνα του Άγιου Ιωάννη που κλάπηκε το 1974

22:47 23/2/2022 - Πηγή: Sigma Live

Μια εικόνα του 18ου αιώνα του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου, που παράνομα μεταφέρθηκε από την Κύπρο στο Ηνωμένο Βασίλειο το 1974, παραδόθηκε κατά την διάρκεια τελετής στη Villa Moynier και επιστρέφει σε μερικές μέρες στην Κύπρο.

Η εικόνα εξήχθη παράνομα από έναν πιλότο της Βρετανικής Βασιλικής Αεροπορίας, ο οποίος υπηρετούσε στην Κύπρο

το 1974 κατά την Τουρκική εισβολή. Ο γιος του αείμνηστου αξιωματικού θεώρησε σωστό να επιστρέψει την εικόνα στον τόπο προέλευσής της. Ο κύριος, που επέλεξε να διατηρήσει την ανωνυμία του, δεν έχει χρηματικές ή άλλες αξιώσεις, αλλά έθεσε ως μόνους όρους, πρώτον, την επιστροφή της εικόνας στον νόμιμο κάτοχό της, δηλαδή στην Εκκλησία της Κύπρου, και δεύτερο, να μην επωφεληθεί κανείς οικονομικά από τον επαναπατρισμό της.

Για την αποκατάσταση της εικόνας, ο Βρετανός κάτοχος συνεργάστηκε με τον Marc-André Renold, καθηγητή του Δικαίου της Τέχνης και της Πολιτιστικής Κληρονομιάς στο Πανεπιστήμιο της Γενεύης και κάτοχο της έδρας της UNESCO στο Δίκαιο της Διεθνούς Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Με την σειρά του, ο καθηγητής Renold ήρθε σε επαφή με την ιστορικό τέχνης Μαρία Παφίτη, γνωστή για την εμπλοκή της σε πολλές υποθέσεις επαναπατρισμού λεηλατημένης τέχνης από την Κύπρο, μεταξύ των οποίων το εξαιρετικό ψηφιδωτό του Αγίου Ανδρέα του 6ου αιώνα από την εκκλησία της Παναγίας Κανακαριάς. Η Μαρία Παφίτη ενημέρωσε τον Αρχιεπίσκοπο και συντόνισε την διαδικασία για την επιστροφή της εικόνας στην Κύπρο.

Νωρίτερα απόψε, η εικόνα παραδόθηκε σε εξουσιοδοτημένο εκπρόσωπο του Αρχιεπισκόπου Χρυσοστόμου Β', εκ μέρους του γιου του Βρετανού αξιωματικού από τον καθηγητή Renold στην Villa Moynier, όπου στεγάζεται η Ακαδημία Διεθνούς Ανθρωπιστικού Δικαίου και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Στην τελετή παρευρέθηκαν ακαδημαϊκοί, διπλωμάτες, μέλη της τοπικής Ορθόδοξης κοινότητας και  φοιτητές του Πανεπιστημίου της Γενεύης.

Δήλωση του ανώνυμου δωρητή: «Αν η εικόνα αυτή μπορούσε να μιλήσει, θα είχε να πει μια μεγάλη ιστορία για την δημιουργία της και για τη χαρά που πρόσφερε σε πολλές γενιές πιστών. Θα έλεγε επίσης για τις θλἰψεις του κόσμου, την σύγκρουση και τον εκτοπισμό σε μια άλλη χώρα για πολλά χρόνια. Αυτή η εικόνα του Αγίου Ιωάννη παρέμεινε κρυμμένη σε ένα κουτί για χρόνια και μου φαινόταν ότι πήγαινε χαμένη. Η επανένωσή της με τους ανθρώπους που πραγματικά εκτιμούν αυτό που αντιπροσωπεύει είναι ό,τι καλύτερο για όλους τους ενδιαφερόμενους.»

Δήλωση του καθηγητή Marc-André Renold: «Είναι υπέροχο που ξεκινούμε το έργο της νέας πλατφόρμας για την διπλωματία της πολιτιστικής κληρονομιάς του Πανεπιστημίου της Γενεύης με μια τόσο ωραία υπόθεση. Η διαδικασία ήταν ομαλή και διαφανής, χάρη στη σαφή επιθυμία του δωρητή να «κάνει το σωστό» και στην αποτελεσματικότητα και την τεχνογνωσία της κυρίας Μαρίας Παφίτη, χωρίς την οποία αυτή η αποκατάσταση δεν θα ήταν δυνατή. Ελπίζω επίσης ότι αυτή η υπόθεση θα είναι η πρώτη από τις πολλές, είτε πρόκειται για έργα υψηλής ή μέτριας αξίας, αλλά σε κάθε περίπτωση μεγάλης σημασίας για τις κοινότητες και τα άτομα με τα οποία σχετίζονται».

Δήλωση της Μαρίας Παφίτη: «Αισθάνομαι προνομιούχα που συμμετείχα στον επαναπατρισμό αυτής της εικόνας. Η αποψινή τελετή σηματοδοτεί την ολοκλήρωση της εξαιρετικής συνεργασίας μεταξύ του ανώνυμου δωρητή, ο οποίος πήρε την πρωτοβουλία να επιστρέψει την εικόνα στο Εκκλησία της Κύπρου, του καθηγητή Marc-André Renold και της ομάδας του στο Πανεπιστήμιο της Γενεύης που επέλεξαν να συνεργαστούν μαζί μου και επίσης φὐλαξαν την εικόνα καθ' όλη τη διάρκεια της διαδικασίας, καθώς και του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Χρυσοστόμου Β', ο οποίος μας συμβούλευσε με σύνεση όλον αυτό τον καιρό. Η παρούσα εικόνα είναι μεν κυπριακής προέλευσης, αλλά αποτελεί μέρος της παγκόσμιας συλλογικής κληρονομιάς. Ο επαναπατρισμός της είναι λόγος γιορτής, αλλά και περισυλλογής για τα χιλιάδες έργα τέχνης που διακινούνται παράνομα. Εμείς, όλοι οι πολίτες, μπορούμε να συμβάλουμε στην ανάσχεση αυτού του μεγάλου, παγκόσμιου εγκλήματος.”