Επ.Οικονομικών: Πάγιος στόχος η μακροοικονομική σταθερότητα

13:04 11/12/2017 - Πηγή: Sigma Live

Η επίτευξη μακροοικονομικής σταθερότητας και βιώσιμης ανάπτυξης, όπως και η διατήρηση κλίματος εμπιστοσύνης στην κυπριακή οικονομία, αποτελεί πάγιο στόχο, αναφέρει η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών και Προϋπολογισμού στην έκθεσή της για τον κρατικό προϋπολογισμό του 2018, την οποία διάβασε ενώπιον της ολομέλειας της Βουλής ο Αντιπρόεδρος της Επιτροπής Μάριος Μαυρίδης.

Σημειώνει, επίσης, ότι η κυπριακή οικονομία, παρά τα προβλήματα και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει, συνεχίζει να ανακάμπτει και να παρουσιάζει θετικούς

ρυθμούς ανάπτυξης.

Με βάση τα κατατεθέντα στοιχεία, αναφέρεται, ο προϋπολογισμός προβλέπεται να είναι οριακά πλεονασματικός, με οριακή μείωση των συνολικών δαπανών και των συνολικών εσόδων, η οποία, σύμφωνα με τον Υπουργό Οικονομικών, οφείλεται στην αναθεώρηση του τρόπου παρουσίασης των επιστροφών φόρων και δασμών στον κρατικό προϋπολογισμό, στη βάση των λογιστικών και δημοσιονομικών οδηγιών για σκοπούς μεγαλύτερης ευελιξίας και διαφάνειας.

Η νέα αυτή πρακτική αναγνωρίζεται από μέλη της Επιτροπής ως θετική εξέλιξη στη βελτίωση της διαχείρισης των δημόσιων οικονομικών, καθότι με τον τρόπο αυτό αναμένεται να περιοριστεί σημαντικά η κατάθεση συμπληρωματικών προϋπολογισμών με σκοπό την κάλυψη πρόσθετων αναγκών για επιστροφές φόρων, πρακτική η οποία ακολουθείτο μέχρι και το έτος 2017.

Η Επιτροπή σημειώνει την προσπάθεια που καταβάλλεται για τη μείωση του δημόσιου χρέους, ωστόσο επισημαίνει την ανάγκη συνέχισης της ορθολογικής διαχείρισής του, για σκοπούς της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητάς του.

Απόψεις μελών της Επιτροπής
------------------------------------------------
Σε σχέση με τον προϋπολογισμό για το 2018 και τη γενικότερη πορεία της οικονομίας, σύμφωνα με την Έκθεση, από ορισμένα μέλη της Επιτροπής αναγνωρίζεται η αναπτυξιακή πορεία της οικονομίας, όπως και το γεγονός ότι ο προϋπολογισμός για το 2018 προβλέπει τη δημιουργία δημοσιονομικού πλεονάσματος, στηρίζοντας με τον τρόπο αυτό την ανάπτυξη, τη σταθερότητα των τιμών, τη μείωση της ανεργίας και τη μείωση του δημοσίου χρέους.

Άλλα μέλη της Επιτροπής επισημαίνουν, ωστόσο, ότι ο προϋπολογισμός για το 2018 έχει καταρτιστεί με γνώμονα τον λογιστικό ισοσκελισμό των εσόδων και των δαπανών του κράτους και περιλαμβάνει δαπάνες για κοινωνικές παροχές, έρευνα και καινοτομία οι οποίες κρίνονται ανεπαρκείς, χωρίς να λαμβάνει υπόψη τις πραγματικές ανάγκες της κοινωνίας.

Κάποια μέλη της Επιτροπής επισημαίνουν, ακόμη, διάφορους επιβαρυντικούς παράγοντες, τονίζοντας ότι ανεξαρτήτως των θετικών εξελίξεων στην κυπριακή οικονομία, η μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, η περαιτέρω αποκλιμάκωση της ανεργίας, η αποκλιμάκωση της μεταναστευτικής τάσης των νέων στο εξωτερικό για σκοπούς εξεύρεσης εργασίας, η ενίσχυση της φοροεισπρακτικής ικανότητας του κράτους με στόχο την αποτελεσματική αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής, η στήριξη των κοινωνικά ευαίσθητων ομάδων του πληθυσμού και η αποφυγή της δημιουργίας κοινωνικών και εισοδηματικών ανισοτήτων συνεχίζουν να αποτελούν προκλήσεις τις οποίες το κράτος πρέπει να αντιμετωπίσει με τη λήψη αποτελεσματικών μέτρων.

Πέραν το πιο πάνω εκφράστηκαν, μεταξύ άλλων, απόψεις σε σχέση με την ανάγκη συστηματικής παρακολούθησης των δυνητικών κινδύνων επηρεασμού της οικονομίας, με στόχο την αποτροπή του ενδεχόμενου εκτροχιασμού της πορείας της οικονομίας. Επίσης, σε σχέση με την ανισομερή κατανομή του οφέλους από την ανάπτυξη της οικονομίας, η οποία επήλθε με τη συνεισφορά όλων των ομάδων του πληθυσμού. Ακόμα, σε σχέση με την ανάγκη περαιτέρω μείωσης των δημοσίων δαπανών, ενθάρρυνσης των επενδύσεων και μείωσης του μεγέθους της κρατικής μηχανής. Επιπλέον, σε σχέση με τα χαμηλά ποσοστά βαθμού υλοποίησης των αναπτυξιακών δαπανών του προϋπολογισμού για το 2017.

Τέλος, εκφράστηκαν ανησυχίες για τις χαμηλές επιδόσεις της Κύπρου, έναντι άλλων κρατών μελών της ΕΕ, σε σχέση με τους δείκτες κινδύνου φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού, τον δείκτη εισοδηματικής ανισότητας και την ανταγωνιστικότητα της κυπριακής οικονομίας.

Παρατηρήσεις Επιτροπής για τον προϋπολογισμό και την πορεία της οικονομίας
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Με βάση τα κατατεθέντα από τον Υπουργό Οικονομικών στοιχεία, η Επιτροπή επισημαίνει ότι το ΑΕΠ σε τρέχουσες τιμές παρουσιάζει ανοδική τάση, η οποία αντικατοπτρίζει την ανάκαμψη της οικονομίας και την επιστροφή της σε αναπτυξιακή πορεία. Το ΑΕΠ προβλέπεται για το 2018 σε €19.558,6 εκατ. έναντι €18.799, 1 εκατ. (εκτίμηση) για το 2017 και €17.901,4 εκατ. για το 2016.

Ο ρυθμός ανάπτυξης για το 2017 παρουσιάζεται σημαντικά βελτιωμένος και υπερβαίνει κατά πολύ τομ μέσο όρο του ρυθμού ανάπτυξης της ευρωπαϊκής οικονομίας, ο οποίος με βάση τις φθινοπωρινές προβλέψεις της ΕΕ αναμένεται να ανέλθει στο 2,3%.

Το δημοσιονομικό ισοζύγιο, ύστερα από επτά έτη συνεχόμενης αρνητικής πορείας, σημείωσε οριακό πλεόνασμα το 2016. Για το έτος 2017 αναμένεται σημαντική βελτίωσή του σε σχέση με το προηγούμενο έτος, ενώ περαιτέρω βελτίωση προβλέπεται για το 2018.

Το δημόσιο χρέος για το 2017 αναμένεται να περιοριστεί πιο κάτω από το 100% του ΑΕΠ, μείωση η οποία, σύμφωνα με τον ΥΠΟΙΚ, θα προκύψει λόγω της πρόωρης αποπληρωμής μεγάλου μέρους του εντός του τρέχοντος έτους και της μεγέθυνσης του ΑΕΠ. Για το 2018, η εικόνα του δημοσίου χρέους προβλέπεται να είναι σημαντικά βελτιωμένη, τόσο ως ποσοστό του ΑΕΠ όσο και σε απόλυτους όρους.

Η ανεργία, παρά τη μείωση που αναμένεται να παρουσιάσει το 2017 σε σχέση με το 2016, εξακολουθεί να διατηρείται σε υψηλά επίπεδα και να αποκλίνει από το επίπεδο ανεργίας στην ευρωζώνη, το οποίο αναμένεται να μειωθεί στο 9,4%.

Ο πληθωρισμός, ύστερα από τετραετή περίοδο αποπληθωριστικών πιέσεων, καταγράφει βελτίωση το τρέχον έτος. Για το 2017 αναμένεται να είναι θετικός και να διατηρήσει ανοδική τάση για την επόμενη τριετία.

Σε σχέση με επιμέρους πρόνοιες του κρατικού προϋπολογισμού, το 2018, με βάση τα κατατεθέντα στοιχεία, διαπιστώνεται μείωση των συνολικών προσυπολογιζόμενων για το 2018 δαπανών (εξαιρουμένων των αποπληρωμών δανείων) κατά 1,5% σε σχέση με το 2017, οι οποίες προϋπολογίζονται στα €6.545 εκατ. και των πρωτογενών δαπανών κατά 1,6% σε σχέση με το 2017, οι οποίες προϋπολογίζονται στα €6.049 εκατ. Σύμφωνα με τον Υπουργό Οικονομικών, η μείωση προκύπτει κυρίως λόγω της μη περίληψης των επιστροφών φόρων και δασμών στο σκέλος των δαπανών και της μεταφοράς τους στο σκέλος των αντίστοιχων εσόδων υπό τη μορφή αρνητικών εσόδων.

Διαπιστώνεται, επίσης, αύξηση κατά 2,4% των δαπανών προσωπικού (κεντρική κυβέρνηση), οι οποίες προϋπολογίζονται στα 2,623 εκατ.

Επίσης, αύξηση των αναπτυξιακών δαπανών κατά 6,6%, οι οποίες για το 2018 προϋπολογίζονται στα €607 εκατ. σε σύγκριση με €569 εκατ. για το 2017, αύξηση που προκύπτει λόγω της συμπερίληψης στον προϋπολογισμό για το 2018 μεγάλων οδικών άλλων έργων υποδομής, καθώς και συγχρηματοδοτούμενων έργων.

Επίσης αύξηση των κοινωνικών παροχών κατά 6,7%, οι οποίες για το 2018 προϋπολογίζονται στα €897,9 εκατ. σε σύγκριση με €841,3 εκατ. για το 2017 και αύξηση αποπληρωμή δανείων του εξωτερικού κατά 981,7% οι οποίες προϋπολογίζονται για το 2018 στα €693,3 εκατ. σε σύγκριση με €64,1 εκατ. για το 2017.

Ακόμα, μείωση των εσόδων κατά 1,4%, τα οποία προϋπολογίζονται στα €6.333 εκατ. σε σύγκριση με τα αναθεωρημένα έσοδα ύψους €6.424 εκατ. για το 2017. Η εν λόγω μείωση οφείλεται στην ενσωμάτωση των επιστροφών φόρων και δασμών ως αρνητικά έσοδα στο σκέλος των εσόδων.

Στις παρατηρήσεις και στα σχόλιά της, η Επιτροπή αναφέρει ότι η κυπριακή οικονομία, με βάση τον δείκτη οικονομικής ανάπτυξης, συνεχίζει να καταγράφει βελτίωση για τρίτη συνεχόμενη χρονιά.

Οι αναβαθμίσεις της πιστοληπτικής ικανότητας της Κύπρου από διεθνείς οίκους αξιολόγησης, η βελτίωση ορισμένων δημοσιονομικών δεικτών και η προώθηση αναπτυξιακών έργων κυρίως μέσω του ιδιωτικού τομέα, σημειώνονται ως θετικές εξελίξεις στην πορεία της κυπριακής οικονομίας.

Ο τουρισμός παραμένει και για το 2017 ο σημαντικότερος τομέας της κυπριακής οικονομίας, καταγράφοντας σημαντική συνεισφορά στο ΑΕΠ της χώρας και συνακόλουθες θετικές επιδράσεις σε άλλους τομείς της οικονομίας.

Όπως αναφέρεται, ανεξαρτήτως των θετικών εξελίξεων, η κυπριακή οικονομία καλείται να αντιμετωπίσει σημαντικές προκλήσεις που αφορούν, μεταξύ άλλων, στην περαιτέρω αποκλιμάκωση της ανεργίας, περαιτέρω μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, διασφάλιση του ύψους του δημοσίου χρέους σε βιώσιμα επίπεδα και διασφάλιση της μακροοικονομικής και δημοσιονομική σταθερότητας.

Αναφέρεται, επίσης, ότι παράγοντες όπως το σχετικά ασταθές οικονομικό περιβάλλον στις ΗΠΑ και την ΕΕ, η κρατούσα κατάσταση στη Μέση Ανατολή, καθώς και η επικείμενη έξοδος του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ, αποτελούν, μεταξύ άλλων, δυνητικούς εξωγενείς κινδύνους επηρεασμού της πορείας της κυπριακής οικονομίας.

Πηγή: ΚΥΠΕ