Φάκελος Ακάμας: Όλη η αλήθεια από το 1980-2015

13:03 7/1/2016 - Πηγή: Sigma Live

Ακάμας, στολίδι της Κύπρου, αλλά ταυτόχρονα αντικείμενο διαφωνίας η οποία πάει πίσω στο χρόνο. Από τη δεκαετία του ’80, άνθρωποι δίνουν σκληρή μάχη για τη διάσωση της χερσονήσου, της οποίας το μέλλον βρίσκεται εκ νέου στο επίκεντρο. Ο Υπουργός Γεωργίας, σε κεκλεισμένων των θυρών συνεδρία της Επιτροπής Περιβάλλοντος της Βουλής, αναμένεται αύριο να ενημερώσει για τις κυβερνητικές επιλογές και αποφάσεις της Διυπουργικής Επιτροπής, οι οποίες σύμφωνα με πολλούς ειδικούς,

συρρικνώνουν περαιτέρω και καταερματίζουν την προστατευόμενη περιοχή από τουριστικές και οικοδομικές αναπτύξεις. Το SigmaLive, ανέτρεξε πίσω στο χρόνο και σας παρουσιάζει το ιστορικό.

1980 - Οι Βρετανοί χρησιμοποιούν περιοχή μεταξύ του Νησιού της Χαμηλής, του ακρωτηρίου Αρναούτη και των Νησίδων Καννούβια για στρατιωτικές ασκήσεις. Μετά από πολυετείς αγώνες, το 1999, οι Εγγλέζοι παραδίδουν πίσω στη δημοκρατία τα κυριαρχικά δικαιώματα. Στο ενδιάμεσο αρχίζει η συζήτηση για το μέλλον της περιοχής.

1986 - Το τμήμα Δασών δημοσιεύει το προκαταρκτικό σχέδιο διατήρησης της χερσονήσου του Ακάμα, στο οποίο καταγράφει όλα τα είδη χλωρίδας και πανίδας της περιοχής.

1988 - Ξεκινά να εκπονείται από το τμήμα πολεοδομίας το πρώτο τοπικό σχέδιο για την ευρύτερη περιοχή Ακάμα το οποίο οριστικοποιείται και δημοσιεύεται το 1990. Το τοπικό σχέδιο αναγνωρίζει την οικολογική, ιστορική και αρχαιολογική κληρονομιά της περιοχής και απαγορεύει οποιαδήποτε οικιστική, πολεοδομική, τουριστική ανάπτυξη

1989 - Εκδίδονται δύο διατάγματα διατήρησης της φύσης. Το ένα αφορά την περιοχή της Φοντάνα Αμορόζα και το δεύτερο την προστατευόμενη πλέον περιοχή της Λάρας-Τοξεύτρας η οποία ανακηρύσσεται σε καταφύγιο θαλάσσιας ζωής.

1990 - Δίνεται εντολή από το κράτος στο Μεσογειακό Περιβαλλοντικό Πρόγραμμα Τεχνικής Βοήθειας με τη χρηματοδότηση της Παγκόσμιας Τράπεζας, της τότε Επιτροπής των Ευρωπαϊκών κοινοτήτων και του Αναπτυξιακού Προγράμματος των Ηνωμένων Εθνών, να εκπονήσει ένα διαχειριστικό σχέδιο διατήρησης της χερσονήσου το οποίο δημοσιεύεται τελικά το 1995. Το σχέδιο προβλέπει την προστασία συνολικά 23 χιλιάδων εκταρίων.

1998-2002 - Η Κυπριακή Δημοκρατία πριν την ένταξη της στην ΕΕ, με τη χρηματοδότηση όμως της Ένωσης, διενεργεί ερευνητικό πρόγραμμα για τον καθορισμό όλων των περιοχών ειδικής προστασίας, δηλαδή των περιοχών που αμέσως μετά την ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ το 2004, θα συμπεριλαμβάνονταν στο δίκτυο Natura 2000, με τη λογική της εναρμόνισης. Βάση αυτού του προγράμματος η προτεινόμενη περιοχή προστασίας αυξάνεται σε 25,541 εκτάρια, καθώς προστέθηκαν θαλάσσιες περιοχές.

2004-2014 - Ο Πτηνολογικός Σύνδεσμος Κύπρου, σε συνεργασία με το Bird Life International, καθορίζει τις σημαντικές περιοχές για τα πουλιά στην Κύπρο, όπως αυτό προβλέπεται και από την κοινοτική νομοθεσία, με την χερσαία επικράτεια να καθορίζεται στα 20,772 εκτάρια.

2009 - Το Υπουργείο Εσωτερικών καθορίζει τη ζώνη για τα πουλιά η οποία έχει συνολική έκταση 19,286 εκτάρια εκ των οποίων μόνο τα 12,327 είναι χερσαία επικράτεια, έχοντας έτσι μεγάλη απόκλιση από αυτά που όρισε ο οργανισμός Bird Life International.

2010 - To Yπουργείο Γεωργίας καθορίζει και τον τόπο κοινοτικής καθορίζει και τη ζώνη για τους οικότοπους ο οποίος μειώνεται από 25,241 εκτάρια στα 17,917.

2014 - Το Υπουργείο Γεωργίας τον Ιούνιο του 2014 δημοσιεύει το διαχεριιστικό σχέδιο για την προστατευόμενη περιοχή Natura 2000, το οποίο προβλέπει την ανακήρυξη της περιοχής σε δασικό πάρκο

2015 - Τον Νοέμβριο ο Υπουργός Γεωργίας εν τέλει ανακοινώνει στη Βουλή ότι αντί δασικού πάρκου θα γίνει εθνικό δασικό πάρκο με έκταση 7564 εκτάρια.

Μελετώντας την πιο πάνω διαδρομή, αντιλαμβάνεται κανείς ότι η πορεία των συζητήσεων για το μέλλον του Ακάμα, οδηγεί σε ένα κατά πολύ μικρότερο προστατευόμενο δάσος από αυτό που αρχικά υπολογιζόταν, καθώς από μια περιοχή 25 περίπου χιλιάδων εκταρίων καταλήξαμε να μιλάμε για 7564 εκτάρια.

Η πρόταση της Διυπουργικής Επιτροπής προβλέπει τρία πράγματα

Την εξαίρεση των ιδιωτικών περιουσιών που αποτελούν συνολικά το 25% της χερσαίας επικράτειας του NaturaΝέο τοπικό σχέδιο που επεκτείνει τις υφιστάμενες πολεοδομικές ζώνες και τα όρια ανάπτυξης των τοπικών κοινοτήτων, κάτι που έρχεται σε αντίθεση με το πρώτο τοπικό σχέδιο του 1998-1990, αλλά και το δεύτερο του 2007-2010 την αναθεώρηση όλων των αποφάσεων των Υπουργικών Συμβουλίων από το 2005 και μετά στην οποία περιλαμβάνονται πρόνοιες όπως απαλλοτριώσεις των ενδιαφερόμενων, είτε με αποζημιώσεις, είτε με μεταφορά αναπτυξιακών δικαιωμάτων σε άλλες περιουσίες είτε με ανταλλαγή κρατικής ή χαλίτικης γης στην περιοχή. Περιλαμβανόταν επίσης πρόνοια για την περιοχή μεταξύ Αγίου Γεωργίου Πέγειας και της εκβολής του Άσπρου Ποταμού, η οποία είναι το νοτιότερο σύνορο της πτηςτατευόμενης περιοχής της Λάρας-Τοξεύτρας που μέχρι τότε ήταν τουριστική ζώνη, ενώ απαγορευόταν η ανέγερση ξενοδοχείων και κατοικιών περιμετρικά και εντός της περιοχής Natura 2000.

Συνεπώς εκτιμάται πως η απόφαση αυτή ανοίγει το δρόμο για ανέγερση οικιστικών και ξενοδοχειακών μονάδων στην περιοχή και καταργεί πολλές πρόνοιες προστασίας. Μάλιστα γίνεται λόγος για ομίλους που ήδη έχουν στα σκαριά έτοιμα σχέδια για αναπτύξεις στην περιοχή.

Οι ενδιαφερόμενοι, η κοινωνική δικαιοσύνη και ο πατριωτισμός

Από την πλευρά τους οι ενδιαφερόμενοι έχουν κάθε δικαίωμα να διεκδικήσουν αυτό που τους ανήκει, δηλαδή τις περιουσίες τους. Επί του παρόντος επιμένουν ότι ο Ακάμας θα «τσιμεντωθεί» αν δεν γίνει ολόκληρος Εθνικό Πάρκο, όπως προνοεί το τελευταίο σχέδιο. Υποστηρίζουν επίσης ότι καμία απόφαση δεν έχει κριθεί στο δικαστήριο για το δικαίωμα στην αποζημίωση των ιδιοκτητών, ενώ η οικονομική κρίση καθιστά κάτι τέτοιο ακόμα πιο δύσκολο. Οι εκτιμήσεις για την αξία των ιδιωτικών κτημάτων της περιοχής σύμφωνα με τους ιδιοκτήτες, ανέρχεται από 600-900 εκ. ευρώ.

Και πλέον το κράτος καλείται να είναι δίκαιο, τόσο προς τους ιδιοκτήτες, αλλά και προς το περιβάλλον, διασφαλίζοντας ότι και οι επόμενες γενιές θα μπορούν να νιώθουν περήφανες για την προστατευόμενη περιοχή της χερσονήσου του Ακάμα, η οποία ακόμα και σήμερα, εκτιμάται πως δέχεται έντονες πιέσεις.

[e-mail]

Follow @zannettosn

Φωτογραφία: Cyprusphotographs.com