Η χαμένη γενιά

13:40 24/3/2017 - Πηγή: Sigma Live

Πριν μερικές μέρες οι σύλλογοι Κυπρίων και Ελλαδιτών φοιτητών του London School of Economics διοργάνωσαν συνέδριο με θέμα «Ελλάδα και Κύπρος σε Περιόδους Αναταραχής ─ Ο Δρόμος Μπροστά μας».

Ένα κρίσιμο και ταυτόχρονα ευαίσθητο θέμα που αναδείχθηκε από τους Κύπριους και Ελλαδίτες φοιτητές του βρετανικού πανεπιστημίου είναι τα τραγικά δεδομένα της δικής τους χαμένης γενιάς, όπως οι ίδιοι το αντιλαμβάνονται,

ως αποτέλεσμα της οικονομικής κρίσης. Όπως ελέχθη, η ανεργία ανάμεσα στους νέους στην Ελλάδα και την Κύπρο κυμαίνεται στο 45% και 35% αντίστοιχα. Εάν λάβουμε επίσης υπ’ όψιν την υποαπασχόληση καθώς και τις χιλιάδες των νέων που έχουν μεταναστεύσει σε αναζήτηση θέσεων απασχόλησης και ευκαιριών καθίσταται προφανές ότι τα δεδομένα είναι πολύ χειρότερα. Δεν πρέπει επίσης να μας διαφεύγει ότι στη σημερινή συγκυρία οι μισθοί για τους νέους που ζουν στην Ελλάδα και την Κύπρο είναι πολύ χαμηλοί- ως επί το πλείστον πιο κάτω από €1000. Στην Ελλάδα η κατάσταση είναι σαφώς χειρότερη.

Τα δεδομένα αυτά προβληματίζουν και χρήζουν άμεσου χειρισμού στα πλαίσια μιας ολιστικής προσέγγισης. Προφανώς από αυτά τα συνθλιπτικά δεδομένα τόσο η ελλαδική όσο και η κυπριακή κοινωνία γερνούν επικίνδυνα. Και πάλι σημειώνεται ότι στην Ελλάδα οι συναφείς δείκτες είναι πολύ χειρότεροι. Η μη έγκαιρη αντιμετώπιση αυτής της πρόκλησης, σε συνάρτηση με τους δείκτες χαμηλής γαμηλιότητας και γονιμότητας, πέραν των κοινωνικών διαστάσεων, θα καταστήσει τα συνταξιοδοτικά ταμεία μη βιώσιμα. Εκ των πραγμάτων η μη αναστροφή της αρνητικής αυτής τάσης θα οδηγήσει σε χαμηλότερες συντάξεις και ψηλότερους φόρους.

Η τραγική αυτή κατάσταση δεν είναι ανεξάρτητη από τις διεθνείς οικονομικές συνθήκες περιλαμβανομένης και της κρίσης της Ευρωζώνης. Υπογραμμίζεται συναφώς ότι η μνημονιακή πολιτική δεν οδήγησε στην εξυγίανση της οικονομίας και σε μια πορεία υγιούς ανάπτυξης όπως είχε αρχικά διακηρυχθεί. Άλλο η εξυγίανση και άλλο η βραχυπρόθεσμη και μυωπική λογιστική διαχείριση της οικονομίας. Παρ’ όλο που η Κύπρος ανταποκρίθηκε καλύτερα από την Ελλάδα, οι περί επιτυχίας διακηρύξεις και ειδικά προς τη νέα γενιά θεωρούνται, λίαν επιεικώς, ατυχείς.

Πέραν όμως των οποιωνδήποτε εξωγενών παραγόντων που συνέβαλαν στην εξαθλίωση και τη δημιουργία της χαμένης γενιάς υπάρχουν και οι ευθύνες του πολιτικού συστήματος που αποτυγχάνει να ανταποκριθεί με μια ολοκληρωμένη προσέγγιση τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Κύπρο. Οι ίδιοι οι νέοι μας σωστά θεωρούν ότι υπάρχει και ταλέντο και γνώση στις νέες γενιές. Δυστυχώς όμως το πολύτιμο αυτό ανθρώπινο κεφάλαιο δεν αξιοποιείται. Θλιβερές οι συνέπειες. Ο άγραφος νόμος αλλά και το εθνικό συμφέρον υπαγορεύει να εργαστούμε σκληρά – και χωρίς εγωιστικές συμπεριφορές - για ένα νέο υπόδειγμα το οποίο να δώσει προοπτική και ελπίδα.

Τις μέρες αυτές εορτάζουμε δύο εθνικές επετείους, την 25η Μαρτίου 1821 και την 1η Απριλίου 1955. Και για αυτές τις δύο επετείους θα υπάρξουν και φέτος οι ανάλογοι εορτασμοί και οι πανηγυρικοί λόγοι. Δεν μπορούμε όμως να παραγνωρίσουμε ότι στη σημερινή συγκυρία τόσο η Ελλάδα όσο και η Κύπρος αντιμετωπίζουν υπαρξιακές προκλήσεις. Όπως έχω ήδη σημειώσει οι κοινωνικοοικονομικές συνθήκες αναγκάζουν σήμερα χιλιάδες νέους από την Κύπρο και την Ελλάδα να αναζητήσουν θέσεις απασχόλησης και ευκαιρίες σε ξένες χώρες. Άλλο είναι να φεύγει ένας νέος ως αποτέλεσμα επιλογής και άλλο επειδή του το επιβάλλουν οι σκληρές κοινωνικοοικονομικές συνθήκες.

Εκ των πραγμάτων το πολιτικό σύστημα σε Ελλάδα και Κύπρο θα πρέπει να οικοδομήσει ολοκληρωμένο υπόδειγμα, το οποίο να μπορεί να δημιουργεί θέσεις απασχόλησης και συνθήκες δημιουργικότητας. Στην περίπτωση της Κύπρου, η οποία εισέρχεται σε προεκλογική περίοδο, η επίλυση του προβλήματος αυτού θα πρέπει να αποτελέσει προτεραιότητα της επόμενης διακυβέρνησης, όποια και να είναι. Προτού η κατάσταση γίνει μη αναστρέψιμη.

Ο Ανδρέας Θεοφάνους είναι Καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας και Πρόεδρος του Κέντρου Ευρωπαϊκών και Διεθνών Υποθέσεων του Πανεπιστημίου Λευκωσίας.

Tα σχόλια αντιπροσωπεύουν την προσωπική γνώμη των συγγραφέων τους και όχι αυτή του Sigmalive.com