Η κλασική παιδεία για προάσπιση της Ευρώπης

14:15 28/12/2022 - Πηγή: Sigma Live

Τις προάλλες, η Αναπλ. Υπουργός Εξωτερικών της Φινλανδίας ήταν στο Ευρωκοινοβούλιο με θέμα συζήτησης το κράτος δικαίου και αναπόφευκτα το σκάνδαλο διαφθοράς με το Κατάρ. Στην παρέμβασή της, η Φινλανδή αξιωματούχος απήγγειλε στίχους του Κ. Καβάφη, αναδεικνύοντας ουσιαστικά τη σημασία της κλασικής παιδείας στη διαμόρφωση του ενεργού πολίτη, ο οποίος  ενδιαφέρεται και για τα κοινά της πόλεως, ενώ ο απαθής-ιδιώτης μόνο για τις ιδιωτικές του υποθέσεις Για πολλούς, το φινλανδικό εκπαιδευτικό σύστημα αποτελεί πρότυπο αγωγής με την κλασική παιδεία να αναδεικνύεται ως διαχρονικό μέσο θωράκισης των πολιτών

για διαχείριση των υποθέσεων της πόλεως, που ανήκουν στην σφαίρα της πολιτικής, από θέματα εξωτερικής πολιτικής μέχρι τη διαφθορά αξιωματούχων. 

Το πρόσφατο σκάνδαλο διαφθοράς έδωσε έναυσμα για προβληματισμό και για διάφορες προσεγγίσεις, μέχρι επιθέσεις κατά της σύγχρονης δημοκρατίας και του κράτους δικαίου της ΕΕ, με τρόπο που θύμισαν τις μαθητικές συζητήσεις με διαχωρισμό σε φιλο-Αθηναίους και φιλο-Σπαρτιάτες, βάσει των δύο διαφορετικών πολιτικών συστημάτων. Δύο διαφορετικά συστήματα κοινωνίας, που από κοινού συνθέτουν τον αρχαίο ελληνικό κόσμο και τις αξίες της κλασικής παιδείας. Φυσικά, η αθηναϊκή δημοκρατία με τις αξίες της έχουν διαχρονικά δικαιωθεί, αλλά και η Σπάρτη αποτελεί μέρος του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού, που δεν θα ήταν ίδιος χωρίς τις δύο, Αθήνα και Σπάρτη. Άλλωστε, από τις Θερμοπύλες των Σπαρτιατών του Λεωνίδα, εμπνεύστηκε ο Αλεξανδρινός Καβάφης, Έλληνας ο ίδιος του απώτερου Ελληνισμού:

«Τιμή σ’ εκείνους όπου στην ζωή των
όρισαν και φυλάγουν Θερμοπύλες.
Ποτέ από το χρέος μη κινούντες·
δίκαιοι κι ίσιοι σ’ όλες των τες πράξεις,
αλλά με λύπη κιόλας κι ευσπλαχνία·».

Δύο «κόσμοι» που συνεχίζουν να «διχάζουν» ως σήμερα μέσω ενός γόνιμου προβληματισμού που διαμορφώνει τον σύγχρονο ευρωπαϊκό πολιτισμό ο οποίος έχει στον πυρήνα του τον αρχαίο κλασικό πολιτισμό, με επίκεντρο τον άνθρωπο και τη δημοκρατία, η οποία ως πολίτευμα είναι εξ ορισμού ατελές (όχι τέλειο), που συνεχώς εξελίσσεται και βελτιώνεται. Για αυτό, ο ευρωπαϊκός πολιτισμός δεν φοβάται την προσέγγιση με άλλους πολιτισμούς και καθεστώτα, όμως είναι αυτή η έντιμη προσέγγιση που τους προκαλεί φόβο. Φόβο και φθόνο που δυνατόν να καταλήγουν σε μίσος, που κάνει τους τζιχαντιστές να θέλουν να μας αφανίσουν. Αυτός ο φθόνος και φόβος που κάνει τον Ερντογάν να θέλει να εκτουρκίσει την ΕΕ, αντί για εξευρωπαΐσμό της τουρκικής κοινωνίας. Είναι αυτός ο φόβος που κάνει αυταρχικά καθεστώτα να ψάχνουν μεθόδους διείσδυσης με σκοπό να μας αλώσουν και να αλλάξουν εκ των έσω τον ευρωπαϊκό πολιτισμό και τρόπο ζωής. Δεν κινδυνεύουμε από όσους εγκαταλείπουν τις χώρες τους κατατρεγμένοι χωρίς ελπίδα υποφερτής ζωής, αλλά από καθεστώτα που εργαλειοποιούν χρήμα, πόρους, μίσος και φανατικούς, μετατρέποντάς τα σε υβριδικές ορδές για άλωση της Ευρώπης. Μια ισχυρή Ευρώπη προϋποθέτει κοινή άμυνα μαζί με την πολιτισμική της δύναμη απέναντι στις πάσης φύσεως εχθρικές επιθέσεις.

Καλά Χριστούγεννα!

Κώστας Μαυρίδης, Ευρωβουλευτής ΔΗΚΟ (S&D), Πρόεδρος Πολιτικής Επιτροπής για την Μεσόγειο