Η κυβέρνηση Αναστασιάδη και ο Αγωγός East Med

17:27 14/12/2017 - Πηγή: Sigma Live

Η σύγκλιση τετραμερούς διάσκεψης στη Λευκωσία μεταξύ των υπουργών ενέργειας Κύπρου, Ελλάδος, Ισραήλ και Ιταλίας για την υπογραφή μνημονίου συναντίληψης αναφορικά με την προώθηση του αγωγού East Med αποτελεί τη λογική συνέχεια μιας θετικής διαδικασίας που ξεκίνησε τον περασμένο Απρίλιο στο Τέλ Αβίβ.

Τότε, μια πολύ πιο αναβαθμισμένη αντιπροσωπεία από την πλευρά της Ε.Ε υπέγραψε την πολιτική διακήρυξη

υποστήριξης ενός έργου που έχει εισέλθει δυναμικά στην πολιτική και γεωπολιτική επικαιρότητα της Νοτιοανατολικής Μεσογείου. Το μνημόνιο συναντίληψης προβλέπει την έναρξη συζητήσεων για την υπογραφή Διακυβερνητικής Συμφωνίας (ΔΚΣ) με (μη δεσμευτικό) στόχο αυτή να υπογραφεί μέσα στο 2018. Συμπίπτει δε χρονικά με μια νέα περίοδο εντάσεων στη ψυχροπολεμική σχέση Τουρκίας-Ισραήλ, η οποία πυροδοτήθηκε από την απόφαση του Προέδρου Τράμπ να αναγνωρίσει το σύνολο των Ιεροσολύμων ως πρωτεύουσα του Ισραηλινού κράτους.

Οι φραστικές ανταλλαγές πυρών ανάμεσα στους κ.κ.Νετανιάχου και Ερντογάν μπορεί να δημιουργούν την εικόνα αναζωπύρωσης της γεωπολιτικής αντιπαράθεσης των δύο κρατών, μολονότι ο Ερντογάν δεν διέκοψε -όπως απειλούσε- τις διπλωματικές του σχέσεις με το Ισραήλ, σε περίπτωση που ο Τράμπ προχωρούσε με τη μεταφορά της αμερικανικής πρεσβείας στα Ιεροσόλυμα. Αυτή η εικόνα συγκρούσεων, ωστόσο, δεν επαρκεί για να αποκρύψει το βαθύτατο διχασμό στο εσωτερικό του Ισραήλ αναφορικά με το κρίσιμο ζητούμενο της δέσμευσης ποσοτήτων ισραηλινού αερίου υπέρ ενός τούρκο-ισραηλινού αγωγού.

Η δυνητική εν προκειμένω ζημία για την Κύπρο και ευρύτερα για τον Ελληνισμό δεν είναι αυτή καθ’ εαυτή η εξαγωγή αερίου από το Ισραήλ στην Τουρκία αλλά το γεγονός ότι οι εταιρίες Noble &Delek που ελέγχουν το 65% της κοινοπραξίας εκμετάλλευσης του κυπριακού πεδίου Αφροδίτη, θέλουν να δεσμεύσουν ποσότητες από το Λεβιαθάν υπέρ ενός τουρκο-ισραηλινού αγωγού που θα διέρχεται μέσα από την έως σήμερα ορισθείσα Κυπριακή ΑΟΖ.

Ο αγωγός αυτός ενέχει τον κίνδυνο έμμεσης αναγνώρισης του Ψευδοκράτος, καθώς η τουρκική διπλωματία θα εμπλέξει την κοινοπραξία κατασκευής του αγωγού στο Κυπριακό πρόβλημα επιδιώκοντας να αναβαθμίσει το Ψευδοκράτος. Η Τουρκία θα αρνηθεί και θα εμποδίσει τις εταιρείες της να εισέλθουν σε διαβούλευση με την Κυπριακή Δημοκρατία για τους όρους της Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) του έργου, η σύνταξη και έγκριση της οποίας με βάσει το διεθνές και ευρωπαϊκό δίκαιο εμπλέκει υποχρεωτικά τη Λευκωσία και μόνο τη Λευκωσία.

Αυτή η τουρκική άρνηση αποτελεί βάση για τη μη-αδειοδότηση του έργου με δυνητική την επιλογή της Λευκωσίας για δικαστική επιδιαιτησία σε περίπτωση που η κοινοπραξία προχωρήσει κατά παραβίαση του εθνικού και ενωσιακού δικαίου με την κατασκευή ενός μη αδειοδοτημένου αγωγού εντός της Κυπριακής ΑΟΖ.

Αν και υπάρχουν ισχυρά νομικά επιχειρήματα και μέτρα που μπορούν να καθυστερήσουν για χρόνια την κατασκευή ενός Τούρκο-ισραηλινού αγωγού μέσα από την ΑΟΖ μας, η αντιμετώπιση της πρόκλησης που δημιουργεί η δυναμική ενός τούρκο-ισραηλινού αγωγού δεν μπορεί να είναι μόνο ή πρωτίστως νομική.

Η αντιμετώπιση αυτού του κινδύνου πρέπει να είναι πρωτίστως πολιτική και εδώ η κυβέρνηση Αναστασιάδη χωλαίνει σε ότι αφορά την ικανότητα ή τη βούληση της να καταστήσει σαφές στο Τέλ Αβίβ ότι ενδεχόμενη υλοποίηση ενός Τούρκο-ισραηλινού αγωγού θα έχει βαρύτατες αρνητικές συνέπειες στην εξελισσόμενη Κύπρο-ισραηλινή συνεργασία όπως και στις ισραηλινές εταιρίες που δραστηριοποιούνται στην Κύπρο.

Οι καλοί λογαριασμοί κάνουν και τους καλούς φίλους. Μια ξεκάθαρη τοποθέτηση και η αποφασιστικότητα να εφαρμοσθεί λειτουργεί ως αποτροπή -εάν φυσικά είναι αξιόπιστη- έναντι δυνητικών κινδύνων και μπορεί νακαταστεί σεβαστή από εχθρούς όπως η Τουρκία αλλά και από φίλους, όπως είναι και θέλουμε να παραμείνει το Ισραήλ.

Κανείς Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας δεν θα μπορέσει να παραμείνει απαθής εάν η Noble &Delek επιλέξουν να πουλήσουν αέριο στην Τουρκία κατά τρόπο που θα αναβαθμίσει το Ψευδοκράτος προσβάλλοντας ζωτικά κυριαρχικά μας δικαιώματα. Σε διαφορετική περίπτωση αυτός ο Πρόεδρος θα είναι συνένοχος της δυνητικής αυτό-υπονόμευσης της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Υπάρχουν εκείνοι που θεωρούν ότι τις αποφάσεις θα τις λάβουν οι εταιρείες και ότι η ισραηλινή κυβέρνηση είναι αμέτοχη στην όποια διαδικασία. Η αγορά, λένε, θα αποφασίσει. Το Ισραήλ θα είναι αμέτοχο. Προφανώς δεν γνωρίζουν ότι από το 2012, βάσει της κείμενης ισραηλινής νομοθεσίας ,η κυβέρνηση εγκρίνει ή απορρίπτει όλες τις εξαγωγικές άδειες αερίου που της υποβάλλουν οι διάφορες εταιρίες.

Υπάρχουν εκείνοι που θεωρούν ότι εάν το Ισραήλ δεσμευθεί υπέρ του East Med και υπογράψει μια Διακυβερνητική Συμφωνία τότε δεν θα προχωρήσει με τον τουρκικό αγωγό. Παρουσιάζουν δε την υπογραφή της Διακυβερνητικής ως την εγγύηση υλοποίησης του έργου, το οποίο, κατά παραδοχή των εταιριών που το προωθούν, δεν μπορεί να τεθεί σε λειτουργία παρά μόνο μετά το 2025.

Προφανώς δεν γνωρίζουν ότι ο υπουργός ενέργειας του Ισραήλ έχει με δηλώσεις του ξεκαθαρίσει ότι θεωρεί τον αγωγό προς Τουρκία πολύ πιο γρήγορα υλοποιήσιμο (έως το 2020-2021), ενώ τον Ιούλιο του 2017 δήλωνε από την Κωνσταντινούπολη ότι αναμένει την υπογραφή της Διακυβερνητικής συμφωνίας πλαίσιο με την Τουρκία εντός του τρέχοντος έτους.

Προφανώς δεν γνωρίζουν ότι η διακυβερνητική συμφωνία ακόμη και εάν υπογραφεί, δεν υποχρεώνει κανένα να χρηματοδοτήσει το έργο ή να δεσμεύσει ποσότητες αερίου υπέρ του, κάτι που σήμερα μόνο το Ισραήλ μπορεί να πραγματοποιήσει.

Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει να υπογραφεί Διακυβερνητική, ή ότι δεν έχει καμία αξία. Σημαίνει ότι δεν πρέπει να τις δίνεται αξία που δεν έχει μόνο και μόνο για να εντυπωσιασθούν οι πολίτες προς άγραν ψήφων.

*Σύμβουλος επί θεμάτων Εξωτερικής, Αμυντικής και Ενεργειακής Πολιτικής του Υποψηφίου Προέδρου της Δημοκρατίας Νικόλα Παπαδόπουλου

Tα σχόλια αντιπροσωπεύουν την προσωπική γνώμη των συγγραφέων τους και όχι αυτή του Sigmalive.com