Η πολύωρη χρήση υπολογιστή και το σύνδρομο κοπιωπίας

12:29 29/7/2016 - Πηγή: Sigma Live

Σας έχει συμβεί ποτέ να γράφετε (ή να παίζετε) στο κομπιούτερ και έπειτα από κάποιες ώρες να αισθανθείτε κούραση και κάψιμο στα μάτια, που υποχωρεί όταν τα ξεκουράσετε λίγο, για να επανεμφανιστεί μόλις επιστρέψετε στην οθόνη;

Αν ναι, είναι πιθανό να πάσχετε από μια διαταραχή που αποκαλείται σύνδρομο κοπιωπίας από τη χρήση υπολογιστή (computer vision syndrome) και υπολογίζεται ότι προσβάλλει εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο, αναφέρει η εφημερίδα «New York Times».

Σύμφωνα

με έκθεση που είχε δημοσιευθεί προ διετίας στην επιθεώρηση «Medical Practice and Reviews», λογιστές, αρχιτέκτονες, τραπεζικοί υπάλληλοι, μηχανικοί, ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας, γραφίστες, δημοσιογράφοι, γραμματείς, φοιτητές και γενικώς όλοι όσοι δουλεύουν σε ηλεκτρονικούς υπολογιστές ανήκουν στις ομάδες υψηλού κινδύνου για εκδήλωση του συνδρόμου.

Η άλλη πληθυσμική ομάδα υψηλού κινδύνου είναι τα παιδιά και οι έφηβοι που παίζουν ηλεκτρονικά παιχνίδια.

Μελέτες έχουν δείξει ότι 70%-90% των ατόμων που χρησιμοποιούν καθημερινά ηλεκτρονικούς υπολογιστές εκδηλώνει ένα ή περισσότερα συμπτώματα του συνδρόμου κοπιωπίας. Παρά την ονομασία, τα συμπτώματα αυτά δεν αφορούν μόνο την όραση, αλλά μπορεί να είναι και νευρολογικά (λ.χ. πονοκέφαλος) ή μυοσκελετικά (λ.χ. πόνος στον αυχένα ή τη ράχη).

Και δεν χρειάζεται να ασχολείται κάποιος από το πρωί μέχρι το βράδυ: μόλις τρεις ώρες την ημέρα είναι αρκετές για να αισθανθεί αίσθημα καύσου στα μάτια, πόνο στη μέση, πονοκέφαλο τάσεως ή ακόμα και ψυχοκοινωνικό στρες.

Τα πιο συχνά προβλήματα πάντως εντοπίζονται στα μάτια, γι’ αυτό και οι ειδικοί μιλούν για σύνδρομο κοπιωπίας. Εκτός από το αίσθημα καύσου, στα πιθανά οφθαλμολογικά συμπτώματα συμπεριλαμβάνονται κνησμός, ξηρότητα, κοκκίνισμα, θόλωμα της όρασης και διπλωπία.

Αιτίες και λύσεις

Γιατί όμως συμβαίνει αυτό; Ενας λόγος είναι τα πίξελ, λένε οι ειδικοί. Σε αντίθεση με τις λέξεις που είναι τυπωμένες στο χαρτί και έχουν σαφώς προσδιορισμένα άκρα, οι ηλεκτρονικές λέξεις οι οποίες αποτελούνται από πίξελ έχουν ασαφή όρια και έτσι δυσκολεύονται τα μάτια να εστιάσουν πάνω τους. Για να το ξεπεράσουν αυτό τα μάτια μας προσπαθούν ακούσια να ξεκουράζονται, εστιάζοντας σε σημεία πίσω από την οθόνη – και αυτή η συνεχής εναλλαγή της προσπάθειας με την ανάπαυση, τελικά τα καταπονεί.

Ρόλο παίζει επίσης το γεγονός πως όταν κοιτάζουμε μια οθόνη βλεφαρίζουμε λιγότερο, με συνέπεια τα μάτια να αναπτύσσουν ξηρότητα και ερεθισμό. Μελέτες έχουν δείξει πως όσοι γράφουν στα κομπιούτερ βλεφαρίζουν κατά μέσο όρο 12-15 φορές το λεπτό, αντί για τις 17 ή περισσότερες που είναι το φυσιολογικό.

Η απόσταση του κεφαλιού από την οθόνη επίσης είναι σημαντικός παράγων. Σύμφωνα με οδηγίες του Τμήματος Οφθαλμολογίας του Πανεπιστημίου της Πενσιλβάνια, για να είναι όσο το δυνατόν πιο άνετα τα μάτια, η οθόνη πρέπει να απέχει 50-65 εκατοστά από το πρόσωπο και το κέντρο της να βρίσκεται 10-18 εκατοστά χαμηλότερα από το επίπεδο των ματιών, ώστε να μην αναγκαζόμαστε να ανοίγουμε διάπλατα τα μάτια μας και να διατηρείται σε χαλαρή θέση ο αυχένας.

Ο φωτισμός και οι αντανακλάσεις

Ο ελλιπής φωτισμός και οι αντανακλάσεις του φωτός επίσης προκαλούν πρόβλημα. Οι ειδικοί συνιστούν να είναι η οθόνη πιο φωτεινή από το περιβάλλον, ώστε να συστέλλονται οι κόρες των ματιών και να έχουν τα μάτια μεγαλύτερο εύρος εστίασης. Πρέπει επίσης να γράφουμε με μαύρα γράμματα και λευκή οθόνη, ώστε να υπάρχει μεγάλη σκιαγραφική αντίθεση.

Καλό είναι και να χρησιμοποιείτε επίπεδη οθόνη που μειώνει τις ανακλάσεις του φωτός, να γράφετε με μια γραμματοσειρά που είναι άνετη για τα μάτια σας και να καθαρίζετε τακτικά την οθόνη του υπολογιστή σας με ειδικό αντιστατικό υγρό και πανί.

Μην ξεχνάτε, επιπλέον, να επισκέπτεστε τον οφθαλμίατρο τουλάχιστον μία φορά τον χρόνο για προληπτικό έλεγχο των ματιών, ιδίως αν έχετε ηλικία άνω των 40 ετών. Το ίδιο ισχύει και για τους ανηλίκους.

Αν, τέλος, ήδη έχετε συμπτώματα κοπιωπίας, ακολουθήστε τον κανόνα «20-20-20» όταν είστε μπροστά στο κομπιούτερ σας: κάθε 20 λεπτά, να κάνετε διάλειμμα για 20 δευτερόλεπτα, κοιτάζοντας κάτι που θα βρίσκετε 20 πόδια (έξι μέτρα) μακριά σας.

Πηγή - taneaonline