Η πορεία του Τζόνσον προς τη «συντριβή» και τα σενάρια της επόμενης ημέρας

15:43 5/9/2019 - Πηγή: Sigma Live

Η επόμενη ημέρα της κοινοβουλευτικής πανωλεθρίας για τον πρωθυπουργό, Μπόρις Τζόνσον, τον βρίσκει στην πλέον δεινή θέση. Όχι μόνο είναι αναγκασμένος να ζητήσει νέα αναβολή για το Brexit, χάνοντας έτσι το διαπραγματευτικό χαρτί του no deal, αλλά πλέον δεν διαθέτει πλειοψηφία στη Βουλή. Η τελευταία του ελπίδα για έξοδο από τη δύσκολη θέση στην οποία περιήλθε εξανεμίστηκε όταν είδε την πρότασή

του για προκήρυξη πρόωρων εκλογών να μην εξασφαλίζει την απαραίτητη πλειοψηφία.

Πλέον τα δεδομένα για τον πρωθυπουργό Τζόνσον είναι διαφορετικά. Το πιο σημαντικό στοιχείο είναι ότι δεν μπορεί να υπάρξει πλέον άτακτο Brexit στις 31 Οκτωβρίου, τουλάχιστον με απόφαση της Βρετανίας. Ο Τζόνσον με την ανάληψη της εξουσίας πριν λίγους μήνες σε δεκάδες δηλώσεις του δεν έχανε ευκαιρία να επαναλαμβάνει ότι μια έξοδος χωρίς συμφωνία δεν μπορεί να αποκλειστεί. Μάλιστα, θέλοντας να αυξήσει αυτή την πιθανότητα, ώστε να ασκήσει πίεση στις διαπραγματεύσεις με τις Βρυξέλλες, πήρε την  απόφαση να αναστείλει τις εργασίες της Βουλής με στόχο να αποτρέψει την κατάθεση και ψήφιση σχετικής νομοθεσίας που θα απέτρεπε το no deal. Όπως διαφάνηκε όμως έπεσε έξω στους υπολογισμούς του, αφού με το άνοιγμα της Βουλής στις 3 Σεπτεμβρίου οι Βουλευτές πήραν τον έλεγχο της κοινοβουλευτικής ατζέντας και πέρασαν τελικά νομοσχέδιο, το οποίο μπλοκάρει το no deal. Σύμφωνα με τον ομότιμο καθηγητή του Πανεπιστημίου Αθηνών, Παναγιώτη Ιωακειμίδη, εφόσον η νομοθεσία υιοθετηθεί ως έχει, ο Τζόνσον είναι αναγκασμένος να ζητήσει παράταση, ενώ φαίνεται η ισχύ της είναι δεσμευτική για την όποια Κυβέρνηση. Σύμφωνα με τον ειδικό, μια νέα σύνθεση της Βουλής θα είναι αδύνατο να αλλάξει αυτή τη νομοθεσία. 

Παράλληλα, η απόφαση του να αναστείλει τις εργασίες της Βουλής προκάλεσε την απώλεια της ισχνής κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας που διέθετε η Κυβέρνησή του. Συγκεκριμένα, η απόφαση Τζόνσον πυροδότησε την αποχώρηση του βουλευτή Φίλιπ Λι, από το Συντηρητικό Κόμμα και την ένταξή του στο φιλοευρωπαϊκό Φιλελεύθερο-Δημοκρατικό κόμμα. Στην παρούσα κατάσταση δηλαδή η Κυβέρνηση του Τζόνσον δεν διαθέτει πλειοψηφία για να περάσει οποιαδήποτε πρόταση στη Βουλή. Λύση στο αδιέξοδο θα ήταν η προκήρυξη πρόωρων εκλογών, ώστε να αλλάξει τις ισορροπίες στη Βουλή, εντούτοις, η πρόταση του δεν συγκέντρωσε την απαραίτητη πλειοψηφία.

Απαραίτητη προϋπόθεση για να γίνουν οι πρόωρες εκλογές στη Βρετανία πρέπει να το συμφωνήσει μια πλειοψηφία της Βουλής με τα 2/3. Άρα σε κάθε περίπτωση χρειαζόταν η σύμπραξη των Εργατικών, οι οποίοι όμως έθεσαν ως προϋπόθεση την υιοθέτηση του νομοσχεδίου για το μπλοκάρισμα του no deal Brexit. Αυτή η διαδικασία θα ολοκληρωθεί μάλλον την άλλη βδομάδα, έτσι δεν αποκλείεται στην συνέχεια να ληφθεί η απόφαση για τις πρόωρες εκλογές. Όπως αναφέρθηκε και πιο πάνω, στη συγκεκριμένη συγκυρία η προκήρυξη εκλογών θα ήταν σωτήρια για τον Τζόνσον, αφού σε περίπτωση εκλογικής του νίκης θα άλλαζαν οι ισορροπίες προς όφελος του στη Βουλή, ενώ θα μπορούσε να περάσει μια ενδεχόμενη συμφωνία που θα πετύχαινε στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Οκτωβρίου.

Σημειώνεται ότι κατά την ψηφοφορία επί του νομοσχεδίου επικράτησε μεγάλη σύγχυση, καθώς εγκρίθηκε τελικά μία τροπολογία, σύμφωνα με την οποία εφόσον η κυβέρνηση ζητήσει νέα αναβολή στο Brexit, αυτή η αναβολή θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί για να γίνει απόπειρα να εγκριθεί η τελική εκδοχή της συμφωνίας της Τερέζα Μέι με τις Βρυξέλλες, την οποία η τέως πρωθυπουργός δεν πρόλαβε να παρουσιάσει στη Βουλή.

Εύλογα τίθεται το ερώτημα, εάν θα δοθεί η τρίμηνη παράταση από τις Βρυξέλλες στη Βρετανία. Σύμφωνα με τον Παναγιώτη Ιωακειμίδη δύσκολα η ίδια η ΕΕ θα οδηγούσε τη Βρετανία έξω από το μπλοκ των 27 χωρίς συμφωνία. Σύμφωνα με τον ειδικό, η παράταση θα δοθεί αλλά τίθεται το ζήτημα εάν θα μπορέσει να υπάρξει μια διαφορετική συμφωνία από αυτή που έχει ήδη συνομολογηθεί.. Ο ειδικός απορρίπτει ότι μπορεί να υπάρξει αλλαγή στη συμφωνία αποχώρησης, ειδικά στο κομμάτι του backstop, αφού κρίνεται δύσκολο να βρεθεί μια εναλλακτική από αυτή που συμφωνήθηκε. Μάλιστα το backstop είναι το ζήτημα, πάνω στο οποίο ο Τζόνσον έχει τις πλέον ακραίες θέσεις. Εάν θέλει να αλλάξει αυτή τη ρύθμιση θα πρέπει να καταθέσει μια πρόταση που να δίνει ισοδύναμο αποτέλεσμα, δηλαδή δεν θα πρέπει να δημιουργήσει σύνορο στη διακίνηση αγαθών μεταξύ Ιρλανδίας και Βόρειας Ιρλανδίας.