Η προοπτική απόσυρσης των ΗΠΑ από τη Συρία και ποιο το αντίκτυπο

15:52 10/10/2019 - Πηγή: Sigma Live

Ο Αμερικανός πρόεδρος ανήγγειλε τη Δευτέρα το πρωί την αποχώρηση των αμερικανικών στρατευμάτων από τη Συρία. Αδιαμφισβήτητα, η απόσυρση των ΗΠΑ θα έχει ένα αντίκτυπο στην περιοχή και είναι ζήτημα να μελετηθούν ποιες θα είναι οι συνέπειες.  

Η ανακοίνωση του Προέδρου Τραμπ σίγουρα δεν πρέπει να θεωρείται έκπληξη αφού είχε ήδη ανακοινώσει απόσυρση

των αμερικανικών δυνάμεων με έδρα την Συρία τον Δεκέμβριο του 2018. Θυμηθείτε τότε την έντονη κατακραυγή που προκλήθηκε και που χαρακτηρίστηκε ιδιαίτερα από την παραίτηση του Υπουργού Άμυνας Tζιμ Μάτις.

Τι οδήγησε τελικά τον Αμερικανό πρόεδρο σε παρόμοια ανακοίνωση; 

Η παρουσία των αμερικανικών στρατευμάτων στη Συρία έχει ως βασικό λόγο, σύμφωνα πάντα με τις ΗΠΑ, τον αγώνα ενάντια στις δυνάμεις της Daesh. Ωστόσο, λαμβάνοντας υπόψιν ότι ο αγώνας ενάντια στους τζιχαντιστές έχει εν μέρει πετύχει τον στόχο του, ο Τραμπ αποφάσισε να επαναπατρίσει τα στρατεύματα του.

Είναι σαφές όμως ότι ο αγώνας ενάντια στους τζιχαντιστές δεν έχει ακόμη τελειώσει. Πράγματι η οργάνωση έχει δεχθεί σημαντικές ήττες και απώλειες, ωστόσο κατάλοιπα της οργάνωσης εξακολουθούν να εκτελούν επιθέσεις στο Ιράκ και σε μικρότερο βαθμό στη Συρία. Επομένως, δεν μπορούμε να υιοθετήσουμε την ιδέα της πλήρης εξάλειψης της τζιχαντιστικής οργάνωσης έτσι ώστε να μπορέσουμε να δικαιολογήσουμε και την απόσυρση των αμερικανικών στρατευμάτων.

Έχοντας ως δεδομένο την απόφαση για απόσυρση των ΗΠΑ, πλέον δημιουργείται και ο εξής γεωπολιτικός προβληματισμός. Σίγουρα η αποχώρηση των Αμερικανών θα ευνοεί τόσο την παρουσία και επιρροή των ρωσικών δυνάμεων στην περιοχή όσο και των ιρανικών. Η αποδοχή ενός τέτοιου σεναρίου αποτελεί μια στρατηγική ήττα των ΗΠΑ μπροστά στην μελλοντική επικράτηση της Ρωσίας και του Ιράν στη Συρία.

Πόσο ευάλωτοι είναι οι Κούρδοι απέναντι στις τουρκικές δυνάμεις χωρίς την προστασία των Ηνωμένων Πολιτειών;

Η δήλωση του Αμερικανού προέδρου δεν προκάλεσε μόνο τις έντονες αντιδράσεις της διεθνούς σκηνής αλλά κυρίως και των μαχητών της Μονάδας Προστασίας του Λαού (Kurdish YPG), οι οποίοι έχουν συμβάλει δραματικά στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας. Η αποχώρηση των αμερικανικών στρατευμάτων είναι και αυτή που σηματοδότησε την τουρκική στρατιωτική παρέμβαση στη Συρία. Είναι βέβαιο ότι οι δυνάμεις της Μονάδας Προστασίας του Λαού (Kurdish YPG) βρίσκονται αντιμέτωπες με καταστροφικές γι’αυτούς συνέπειες εάν αναλογιστούμε την ασυμμετρία δυνάμεων μεταξύ Κούρδων και Τουρκίας. 

Μήπως η εξεύρεση συμμάχων υπέρ των Κούρδων να μπορέσει να μειώσει το κόστος της τουρκικής στρατιωτικής παρέμβασης για τους Κούρδους; Παρά τις σχέσεις μεταξύ Κούρδων της Συρίας και της κυβέρνησης του Κουρδιστάν στο Ιράκ, καμία συμφωνία δεν μπορεί να επιτευχθεί μεταξύ τους αφού δεν ακολουθούν την ίδια πολιτική γραμμή. Συμπερασματικά λοιπόν, μόνο με την βοήθεια των εξωτερικών δυνάμεων θα μπορούσε να ανατραπεί μια τουρκική επίθεση.  

Υπενθυμίζεται ότι, ο στόχος της Τουρκίας στην περιοχή δεν είναι να δημιουργήσει μια τουρκική αποικία στο βόρειο τμήμα της Συρίας αλλά να εμποδίσει με κάθε τρόπο την επιρροή του κουρδικού κινήματος YPG στην περιοχή και την δημιουργία ακόμη μιας «τρομοκρατικής» οντότητας που πιθανόν αυτή να δημιουργηθεί μέσα από την συνεργασία του YPG με το ΡΚΚ.

Ποιες να είναι οι επιπτώσεις της τουρκικής παρέμβασης; Είναι σαφές ότι η τουρκική παρέμβαση ευνοεί το ισλαμικό κράτος αφού οι αντίπαλοι του θα έχουν αποδυναμωθεί από την αντίσταση τους στον τουρκικό στρατό. Από την άλλη, μιλάμε για μια νέα ροή προσφύγων που σίγουρα δεν θα μπορεί να αποφευχθεί.

Όσον αφορά τις κουρδικές δυνάμεις, ένα πραγματικό σενάριο θα είναι η στροφή τους προς το καθεστώς της Δαμασκού που υποστηρίζεται από τη Ρωσία και το Ιράν, οι οποίοι θα μπορούσαν να έχουν καταλυτικό ρόλο στην πορεία των γεγονότων.

*H Ευθυμία Παναγιώτου είναι Γεωπολιτολόγος