Η βιωσιμότητα χωρών και θεσμών μέσα από κρίσεις

08:05 4/1/2016 - Πηγή: Sigma Live

Διαχρονικά και ιδιαίτερα τα τελευταία 25 χρόνια έπειτα από τοπικές και διεθνείς γεωπολιτικές αλλαγές κ.λπ, μια σειρά χώρες, έθνη και λαοί βιώνουν σε διάφορους τομείς επώδυνες κρίσεις, και μέσα από αυτές τις εμπειρίες που αποκτούν, επαναπροσδιορίζουν την ταυτότητά τους για να συμμετάσχουν ξανά στον παγκόσμιο χάρτη.

Παρά το γεγονός ότι η Γαλλική Επανάσταση συνέβαλε στη γέννηση του σύγχρονου Δυτικού συστήματος μαζί με την κρίση του 1929, που προσδιόρισε τις καπιταλιστικές αρχές στον 20ό αιώνα και ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος βοήθησε τους ευρωπαϊκούς λαούς και χώρες να συνεργάζονται για να αποφεύγονται

κρίσεις, εντούτοις η χρηματοπιστωτική και ευρωπαϊκή κρίση χρέους του 2008 και τέλος η Αραβική Άνοιξη, που ήταν πόθος των Αράβων για αλλαγή, όλα συνήργησαν ούτως ώστε να γίνουν σημαντικές ανατροπές στους εθνικούς και παγκόσμιους θεσμούς, που για να επανέλθουν στον σωστό δρόμο της επιβίωσης, χρειάζεται να συγχρονισθούν και να επαναπροσδιορίσουν τους θεσμούς και το πολιτικό τους σύστημα βοηθούμενοι από άλλους λαούς, για να πορευθούν στο μέλλον και να ωφελήσουν τις επόμενες γενιές τους.

Αυτές οι εμπειρίες των κρίσεων δίδουν την ευκαιρία εκεί που υπάρχει πόλωση και αντιπαλότητα να αντικατασταθεί με μια συνειδητοποιημένη αλλαγή για μεταρρύθμιση, που θα προέρχεται από ένα σχέδιο κοινωνικής αποδοχής και διαβούλευσης.

Εκεί που εξακολουθεί να κυριαρχεί η σχέση κόμματος, εκτελεστικής εξουσίας, συγκεκριμένων κοινωνικών ομάδων, συμφερόντων και διαφορετικών πολιτικών και στόχων, τότε μέσω αυτών δημιουργείται η πρακτική της σύγκρουση και της κομματικής και κοινωνικής αντιπαράθεσης, που διευκολύνουν τη διαφθορά, τον οικονομικό παρασιτισμό, τη σπατάλη δημόσιου χρήματος και την περαιτέρω χαλάρωση δίκαιου κράτους και θεσμών αντί της επιδίωξης εθνικού σοβαρού και υπεύθυνου διαλόγου, για να υπερπηδηθεί η κρίση.

Όπου παρατηρείται πολιτική ωριμότητα, συμπεριλαμβανομένης μερικές φορές και της δικής μας πατρίδας, επιτυγχάνεται πολιτική σταθερότητα που είναι κλειδί για επίλυση κάποιας κρίσης.

Αυτό επιτυγχάνεται από το σύστημα που επικρατεί και την αντοχή των επισήμων θεσμών καθώς επίσης και από την αντίδραση, κατανόηση και τέλος τα συναισθήματα που κυριαρχούν στις διαφορετικές ομάδες.

Οι κανόνες κοινωνικής συμπεριφοράς αλλάζουν από γενιά σε γενιά και οι κοινωνικοί θεσμοί διαμορφώνονται μέσα από την ιστορική μνήμη και από την πολιτική που ακολουθείται όπου συμβάλλουν ούτως ώστε να δημιουργούνται πόλωση, εμπόδια, φοβία, αντιπαράθεση, μίσος, συκοφάντηση και αντιδημιουργικός διάλογος.

Για να γίνει κατανοητό οποιοδήποτε θέμα πρέπει να ξεφύγει από την πολιτική συμπεριφορά και να αγγίξει την κοινωνική δράση και συμπεριφορά μέσω των ενοριακών συγκεντρώσεων/συμβούλων, πλατφόρμων συζητήσεων, των τοπικών προβλημάτων και πώς επιλύονται.

Μέσω αυτών των επαφών αποκτάται η αμοιβαία εμπιστοσύνη μεταξύ των τοπικών κοινωνιών, επίσημου κράτους και καταβάλλονται κοινές προσπάθειες για επίλυση των προβλημάτων.

Σε αντίθετη περίπτωση, εκεί που κυριαρχεί η συγκρουσιακή αντίδραση, το προσωπικό συμφέρον, η ιδεολογία και οι εμμονές δημιουργείται, σύμφωνα με τον φιλόσοφο Thomas Hobbes, η κοινωνική ζούγκλα που τροφοδοτεί την εσωστρέφεια και τις αυτοτροφοδοτούμενες συγκρούσεις, που δεν επιτρέπουν σε λαούς να αναγεννηθούν και να διορθωθούν λόγω έλλειψης εμπιστοσύνης, φόβου, εθνικής αποτυχίας, οικονομικής και κοινωνικής κρίσης.

Αυτά επιτυγχάνονται εάν επιτευχθεί αναγέννηση και διόρθωση λαθών και αδυναμιών μέσω μιας νέας εθνικής ταυτότητας και κουλτούρας, που θα προέρχεται από ριζικές μεταρρυθμίσεις σε όλους τους τομείς, συμπεριλαμβανομένου του θεσμικού πλαισίου, του επιχειρηματικού και κοινωνικού συμβολαίου, της εμπιστοσύνης των πολιτών προς τον πολιτικό κόσμο, αλλαγής συντάγματος, της κοινωνικής αποδοχής, της εφαρμογής της απλής αναλογικής και της πολυμερούς διακυβέρνησης.
Εάν εφαρμοσθούν όλα τα λεχθέντα και στον τόπο μας, θα έχουμε αισιόδοξη πορεία στο μέλλον.

ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΜΕΡΑΚΛΗΣ