Κομβικής σημασίας η συνεργασία Ισραήλ-Κύπρου-Ελλάδας για τις ΗΠΑΑκατάλληλη κρίνει το Ινστιτούτο Χάτσον την παρουσία της Τουρκίας στο ΝΑΤΟ και καλεί τις ΗΠΑ να προωθήσουν την ένταξη της Κυπριακής Δημοκρατίας στον Συνεταιρισμό για την ΕιρήνηΕξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζει μια πολυσέλιδη ανάλυση του Ινστιτούτου Χάτσον, που
κυκλοφόρησε στα τέλη Μαρτίου 2015. Σε αυτήν περιλαμβάνεται ένα ευρύ φάσμα αναλύσεων, όπως οι σχέσεις Τουρκίας-Ισραήλ, η Αραβική Άνοιξη, οι σχέσεις Ρωσίας-
Αιγύπτου, το Ισλαμικό Κράτος (ΙΚ) κ.ά. Ιδιαίτερης σημασίας είναι οι σχετικές αναλύσεις αναφορικά με τις ενεργειακές εξελίξεις, σε σχέση με την ασφάλεια της Ανατολικής Μεσόγειου, τον αγωγό East
Med και συγκεκριμένα τον ρόλο που οφείλουν να διαδραματίσουν οι
ΗΠΑ, στηρίζοντας τον γεωπολιτικό άξονα Ισραήλ-
Κύπρου-Ελλάδας. Η συγκεκριμένη ανάλυση με τίτλο «Αμερικανική Πολιτική και Στρατηγικές Σχέσεις Ελλάδας,
Κύπρου, Ισραήλ: Αλλαγή ισχύος στην Ανατολική Μεσόγειο» εκπονήθηκε υπό τον Seth Cropsey. Σημειώνεται ότι το Ινστιτούτο Χάτσον είναι η δεξαμενή σκέψης που έχει ίσως την πιο εκτεταμένη γνώση των εξελίξεων της Ανατολικής Μεσογείου.Εμπάργκο όπλων και ΣτΕΤο Ινστιτούτο Χάτσον, κάνοντας μια εκτεταμένη αναφορά στην ανάπτυξη των ενεργειακών και στρατιωτικών σχέσεων μεταξύ
ΗΠΑ-Ισραήλ-
Κύπρου-Ελλάδας, τονίζει στις εισηγήσεις του πως είναι σημαντικό να προσδιοριστούν οι πολιτικοί, οικονομικοί και στρατιωτικοί παράγοντες που θα μπορούσαν να συμβάλουν θετικά στη διαμόρφωση των σχέσεων των
εν λόγω χωρών. «Ο Αντιπρόεδρος Μπάιντεν θα είχε προχωρήσει αποτελεσματικά στην περιφερειακή συνεργασία, αυξάνοντας την πιθανότητα ένταξης της
Κύπρου στο
ΝΑΤΟ, αίροντας το εμπάργκο όπλων που οι Κύπριοι μπορούν να αγοράσουν για να υπερασπιστούν από μόνοι τους τις θαλάσσιες περιοχές τους ή αυξάνοντας τη στρατιωτική συνεργασία των δύο (ΗΠΑ-Κύπρος)», τονίζει.Ενδιαφέρον, πάντως, προκαλεί η άποψη πως θα ήταν προς το συμφέρον των
ΗΠΑ να προωθήσουν την ένταξη της
Κύπρου στον Συνεταιρισμό για την Ειρήνη (ΣτΕ) και μετέπειτα στο
ΝΑΤΟ, με σκοπό την απεξάρτηση της Ευρώπης από τη ρωσική ενέργεια αλλά και τη διασφάλιση της νοτιοανατολικής πτέρυγας του
ΝΑΤΟ. Οι
ΗΠΑ, όπως αναφέρεται, μπορούν να διευθετήσουν ένα πλήρες πακέτο μέτρων στήριξης της
Κύπρου, που θα περιλαμβάνει «διεύρυνση των στρατιωτικών ασκήσεων, υποστηρίζοντας την αίτησή της για ένταξη στον ΣτΕ και τερματίζοντας τη 40χρονη ετεροχρονισμένη απαγόρευση εξαγωγής όπλων προς τη νόμιμη κυβέρνηση της Κύπρου».Αγωγός East MedΕκτεταμένη αναφορά γίνεται και στον προτεινόμενο αγωγό East, που θα συνδέει το Ισραήλ, την
Κύπρο, την
Ελλάδα και την Ιταλία. Ο αγωγός, σημειώνεται, θα έχει χωρητικότητα έως και 15 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα ετησίως (bcm/a), περίπου την ίδια ποσότητα του φυσικού αερίου που αναμένεται να στέλνει το Αζερμπαϊτζάν στην Ευρώπη. Παρατηρείται, επίσης, πως οι
ΗΠΑ έχουν να διαδραματίσουν ένα σημαντικό ρόλο στην ενδυνάμωση αυτής της σχέσης, αφού, μαζί με την Ε.Ε., διατηρούν τη μεγαλύτερη εμπορική και επενδυτική συνεργασία στον κόσμο. Η διευρυμένη οικονομική συνεργασία
ΗΠΑ-Ε.Ε. στη Μέση Ανατολή ενθαρρύνει παράλληλα και την ανάπτυξη μιας ισορροπημένης ενεργειακής στρατηγικής, ενώ η πολιτική βούληση για περιορισμό της ρωσικής κυριαρχίας είναι μεγαλύτερη από ποτέ. Το γεγονός αυτό, παρατηρεί η ανάλυση, σε συνδυασμό με την ανακάλυψη φυσικού αερίου σε
Κύπρο και Ισραήλ, μπορεί να αξιοποιηθεί για την προώθηση νέων και ανταγωνιστικών διαδρόμων προς την Ε.Ε.Σχετικά με την
Αίγυπτο, τονίζεται πως η
νέα κυβέρνηση της χώρας έχει ποντάρει πολλά στη Δύση και έχει αρχίσει τη μετάβαση από μια ισλαμική δικτατορία σε έναν πιθανό εισαγωγέα και εξαγωγέα φυσικού αερίου του κυπριακού και ισραηλινού φυσικού αερίου προς την Ευρώπη. Τονίζεται, επιπλέον, το γεγονός πως οι υφιστάμενες αιγυπτιακές εγκαταστάσεις υγροποιημένου φυσικού αερίου μπορούν να διευκολύνουν την αξιοποίηση του κυπριακού, ελληνικού και ισραηλινού αερίου με τους πολλαπλούς διάδρομους στην ενεργειακή αγορά και να ενισχύσουν την πολιτική συνοχή μεταξύ Αιγύπτου, Ισραήλ και Ε.Ε.Ακατάλληλη η ΤουρκίαΣε άλλο σημείο η ανάλυση τονίζει ότι «ένας ενδεχόμενος τουρκικός έλεγχος στα κοιτάσματα φυσικού αερίου του Κύπρου θα επιτρέψει στην Τουρκία να ανακτήσει μια θέση εξουσίας σε άμεσο ανταγωνισμό με τις ΗΠΑ για την υπεροχή στην Ανατολική Μεσόγειο. Όπως η πλούσια ενέργεια στον Καύκασο και τη Νοτιοανατολική Ασία, κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, η
Κύπρος, χωρίς μια σταθεροποιητική παρουσία από τις ΗΠΑ, θα αποτελέσει τη
θρυαλλίδα που θα διευρύνει τα ρήγματα της περιοχής μεταξύ του
ΝΑΤΟ και του μη-
ΝΑΤΟ, της Τουρκίας και της Ευρώπης, των Χριστιανών και Μουσουλμάνων», σημειώνει το Ινστιτούτο. Προσθέτει ότι οι πρόσφατες τουρκικές αξιώσεις με τη NAVTEX και η παραβίαση της κυπριακής
ΑΟΖ από πολεμικά πλοία, απειλούν με περιφερειακή αποσταθεροποίηση και χρήζουν σοβαρής προσοχής ως προς τη συνέχιση της παρουσίας της Τουρκίας στο ΝΑΤΟ.«Ζοφερή» η συνεργασία Ισραήλ-ΤουρκίαςΧαρακτηρίζοντας «ζοφερή» την πιθανή ενεργειακή συνεργασία μεταξύ Κύπρου και Ισραήλ, η ανάλυση επισημαίνει επίσης πως η θέση της Τουρκίας, ως κράτους διέλευσης για το φυσικό αέριο και το
πετρέλαιο, είναι σε κίνδυνο. Το γεγονός αυτό
οφείλεται, σημειώνει, στο χάος που εμβαθύνεται στα νότια σύνορα της χώρας, καθώς και στις απειλές για την ασφάλεια, που αυξάνονται λόγω της δραστηριότητας του ΙΚ. Αναφορικά με τα προβλήματα στη Συρία και το Ιράκ, αναφέρεται πως αυτά δημιουργούν μια επιπλέον σειρά απειλών που προκαλούνται από την πλημμυρίδα των προσφύγων, την τρομοκρατική ριζοσπαστικοποίηση και τη διακοπή του ενεργειακού εφοδιασμού. Όσον αφορά την πρόσφατη ενεργειακή συνεργασία Ρωσίας-Τουρκίας και τον ρωσοτουρκικό αγωγό, σημειώνεται πως το έργο ανταγωνίζεται τα δύο ενεργειακά αποθέματα από την Ανατολική Μεσόγειο και την Κασπία Θάλασσα, καθώς η Ευρώπη προσπαθεί να διαφοροποιήσει τις δύο διαδρομές και προμήθειες ενέργειας από την κυρίαρχη πηγή της, τη
Ρωσία.
