Κυπριακό: Το χρονικό μιας προδιαγεγραμμένης ρήξης

18:17 16/2/2017 - Πηγή: Sigma Live

Οι πρώτες πρωινές ώρες της 22ας Νοεμβρίου 2016 στο παγωμένο Μοντ Πελεράν, βρήκαν τις δυο πλευρές να καταλήγουν σε ένα αδιέξοδο-"ναυάγιο" το αποκαλούσαμε τότε - το οποίο σηματοδότησε την αρχή, αυτού που φυσιολογικά παρακολουθούμε σήμερα.

Όπως έχουμε ήδη αναφέρει σε προηγούμενο άρθρο, δε θα πρέπει να ξενίζει η επιθετική τακτική που έχει υιοθετήσει η τ/κ και η τουρκική πλευρά σε σχέση με τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης στο Κυπριακό.

Στο Μοντ Πελεράν παρακολουθήσαμε το πρώτο επεισόδιο, σε μια συζήτηση "σκληρών" θεμάτων, όπου ε/κ και τ/κ πλευρά ήξεραν καλά, ότι

υπάρχουν τεράστιες αποκλείσεις και διαφωνίες. Πρώτο αγκάθι, το εδαφικό - περιουσιακό.

Αποτέλεσμα της συνάντησης στο Μοντ Πελεράν, ήταν να παγοποιηθεί η διαδικασία για λίγες μέρες, με το Προεδρικό να δηλώνει την προσήλωσή του στην προσπάθεια για λύση στο Κυπριακό αλλά και τη συνέχιση της διαδικασίας. Ο Μουσταφά Ακιντζί με τη σειρά του, έθετε συγκεκριμένες προϋποθέσεις για να δεχτεί τη συνέχιση της διαδικασίας.

Στο δείπνο της 1ης Δεκεμβρίου 2016 και μετά από ένα οργιώδες παρασκήνιο με αλλεπάλληλες επικοινωνίες και συναντήσεις, τόσο στην Κύπρο όσο και στο εξωτερικό, Αναστασιάδης και Ακιντζί, αποφάσισαν να προχωρήσουν στη διαδικασία. Προϋπόθεση για τη συνέχιση ήταν να αποδεχθεί η ε/κ πλευρά, την πραγματοποίηση πενταμερούς διάσκεψης σε πολιτικό επίπεδο στη Γενεύη στις 12 Ιανουαρίου 2017. Η ε/κ πλευρά αποδέχθηκε επίσης πραγματοποίηση εντατικών συζητήσεων στη Γενεύη από τις 9-11 Ιανουαρίου 2017, με θέμα διαπραγμάτευσης το εδαφικό, την κατάθεση χαρτών και τη συζήτηση θεμάτων που άπτονται της εσωτερικής πτυχής.

Στην πορεία προς τη Διάσκεψη της Γενεύης, προέκυψαν έντονες διαφωνίες σε σχέση με τα θέματα διακυβέρνησης και συγκεκριμένα το ζήτημα της εκ περιτροπής προεδρίας και της αποτελεσματικής συμμετοχής των Τ/κ στη διακυβέρνηση και στα κέντρα λήψεως αποφάσεων, μετά τη λύση. Το σημείο αυτό αποτελεί το δεύτερο αγκάθι στη διαδικασία.

Στη Διάσκεψη της Γενεύης, η ε/κ πλευρά, πήγε με την προσδοκία να θέσει την Τουρκία προ των ευθυνών της και για πρώτη φορά η Τουρκία, να καταθέσει επίσημα τις αδιάλλακτες θέσεις της στο κεφάλαιο ασφάλεια και εγγυήσεις. Με αυτό τον τρόπο η διεθνής κοινότητα θα μπορούσε να αντιληφθεί, ποιος πραγματικά ευθύνεται για τη μέχρι τώρα μη λύση του Κυπριακού, υποστήριζε η ε/κ πλευρά. Δεν έγινε ούτε αυτό κατορθωτό, στο βαθμό που θα ανέμενε η ε/κ πλευρά, με αποτέλεσμα η διαδικασία να συνεχιστεί σε τεχνοκρατικό επίπεδο και πάλι στο Μοντ Πελεράν. Ούτε εκεί στάθηκε, σύμφωνα με πληροφορίες, δυνατό, να εκτεθεί σε τόσο μεγάλο βαθμό η αδιαλλαξία της Τουρκίας. Αγκάθι νούμερο 3- ασφάλεια και εγγυήσεις.

Η Τουρκία αυτή την περίοδο δεν έχει την ευχέρεια να κάνει οποιαδήποτε υποχώρηση, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι έχει και την πρόθεση να το πράξει κάποτε, αλλά σίγουρα αν υπάρχει μια τέτοια πρόθεση, δεν είναι κατάλληλη η χρονική περίοδος.

Τέταρτο αγκάθι στη διαδικασία, είναι μια προσθήκη από τουρκικής πλευράς στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Οι τέσσερις ελευθερίες για Τούρκους υπηκόους στην Κύπρο μετά τη λύση, προκάλεσαν εκ νέου τριγμούς στη διαδικασία. Η τ/κ πλευρά έθεσε μάλιστα ως προϋπόθεση τις τέσσερις ελευθερίες, για να προχωρήσουν στη Διασκεψη σε πολιτικό επίπεδο, το Μάρτιο στη Γενεύη. Εκ των προτέρων, γνώριζαν ότι δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή η απαίτηση αυτή, καθώς δεν αφορά την Κύπρο, αλλά ολόκληρη της ΕΕ.

Έτσι λοιπόν, μέσα από αυτό το κλίμα και αυτές τις ουσιαστικές και τεράστιες διαφωνίες μεταξύ των πλευρών, φτάσαμε στο σήμερα και την αποχώρηση Ακιντζί από τη συνάντηση με τον Νίκο Αναστασιάδη. Μια αποχώρηση, η οποία βρίσκει ως αφορμή τη ψήφιση από τη Βουλή των Αντιπροσώπων, της τροπολογίας ΕΛΑΜ, για αναφορά στο ενωτικό δημοψήφισμα του 1950 στα σχολεία. Σύμφωνα με πηγές κοντά στη διαπραγματευτική διαδικασία, η αποχώρηση αυτή δεν είναι αθώα προθέσεων και έχει πολλαπλές συνδέσεις τόσο με αξιώσεις όσο και με εξωδιαπραγματευτικές σκοπιμότητες.

Οι ίδιες πηγές αναφέρουν ότι ο Ακιντζί και η Τουρκία βρίσκονται σε πλήρη ταύτιση απόψεων και κινήσεων και επιχειρούν να καρπωθούν τη συγκεκριμένη συγκυρία, σε αξιώσεις που αφορούν τόσο την παραμονή στρατευμάτων και των εγγυήσεων, όσο επίσης και στο επίπεδο πιο αποτελεσματικής συμμετοχής τους στη λήψη αποφάσεων και τη διακυβέρνηση.

Οι εξωδιαπραγματευτικές σκοπιμότητες

Όπως έχουμε αναφέρει ήδη, η περίοδος αυτή δεν είναι η καλύτερη για υποχωρήσεις, όπως ούτε και το στάδιο της διαπραγμάτευσης προσφέρεται για κάτι τέτοιο. Η Τουρκία έχει στις 16 Απριλίου το δημοψήφισμα για τις συνταγματικές μεταρρυθμίσεις.

Ωστόσο η περίοδος δεν είναι η καλύτερη ούτε για τον Ακιντζί, αλλά ούτε και για τον Νίκο Αναστασιάδη. Ο μεν Ακιντζί δέχεται τεράστια αμφισβήτηση και τεράστιο πόλεμο στο εσωτερικό από Οζγκιουργκιούν, Ντενκτάς και όχι μόνο. Αυτό τον αναγκάζει να βρει ένα τρόπο να ενδυναμώσει την εικόνα του, να γυρίσει υπέρ του την κοινή γνώμη στα κατεχόμενα.

Η περίοδος αυτή, η οποία όπως έχουμε αναφέρει, αποτελεί ένα μεσοδιάστημα, αποτελεί μια εξαιρετική ευκαιρία για να κάνει κάτι τέτοιο. Πήρε την αφορμή που ήθελε από τη Βουλή των Αντιπροσώπων και την εκμεταλλεύεται στο έπακρο. Είναι ξεκάθαρο άλλωστε, ότι θα αναμένει κίνηση ή πρόταση - υποχώρηση από την ε/κ πλευρά για να επανέλθουν στη διαδικασία διαπραγμάτευσης, μιας και δεν τον πιέζει κάτι να πράξει διαφορετικά αυτό το διάστημα.

Πληροφορίες ωστόσο αναφέρουν, ότι δε φτάσαμε στο τέλος της διαδικασίας. Δε θα πρέπει να μας ξενίσει, αν η εξέλιξη αυτή είναι απλά μια μεταβατική περίοδος, όπου οι δυο πλευρές εξαντλούν τη σκληρότητά στις θέσεις τους, για εσωτερική κυρίως "κατανάλωση". Σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να αναμένουμε με προσοχή τις δηλώσεις Έιντε και τη συνάντηση Αναστασιάδη-Έιντε στις 19.00 απόψε.