Λένιν: «Είσαι Ένας Μεγάλος Ρωσικός Σοβινιστής»

10:08 15/4/2022 - Πηγή: Sigma Live

Είναι γνωστό ότι ο Καρλ Μαρξ και ο Φρίντριχ Ένγκελς δεν έχουν αναπτύξει μια εμπεριστατωμένη θεωρία στα ζητήματα του έθνους, του εθνικισμού και του εθνικού ζητήματος. Είναι ο Λένιν αυτός που συνέβαλε σημαντικά στη μαρξιστική θεωρία σε αυτά τα θέματα. Ιδιαίτερα στις συζητήσεις του με την Ρόζα Λούξεμπουργκ, ο Λένιν έκανε αξιόλογες τοποθετήσεις στο θέμα του δικαιώματος της αυτοδιάθεσης των εθνών. Η Ρ. Λούξεμπουργκ, μέχρι το τέλος της ζωής της, επέμενε στο δικαίωμα της αυτοδιάθεσης, μόνο όμως όσον αφορά

την εργατική τάξη. Εξάλλου, πίστευε ότι στην καπιταλιστική τάξη πραγμάτων το πραγματικό δικαίωμα αυτοδιάθεσης των εθνών ήταν ανέφικτο. Τόνιζε ειρωνικά ότι είναι σαν να ισχυρίζεσαι ότι «οι εργάτες έχουν το δικαίωμα να φάνε από χρυσά πιάτα».

Ως εκ τούτου, η Ρ. Λούξεμπουργκ εναντιωνόταν στο δικαίωμα της αυτοδιάθεσης των εθνών και στο δικαίωμα της απόσχισης και υπερθεμάτιζε την σοσιαλιστική επανάσταση των κοινωνιών. Για παράδειγμα, είχε εναντιωθεί στο δικαίωμα της απόσχισης της Πολωνίας.

Ο Λένιν κάποτε (1903) είχε παρόμοιες απόψεις με τη Λούξεμπουργκ και μιλούσε για το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης της εργατικής τάξης. Αργότερα, αντιλήφθηκε ότι δεν είχε νόημα να υπερασπιστεί κανείς το δικαίωμα της εργατικής τάξης για αυτοδιάθεση.

Ο Λένιν αντιλαμβανόταν καλύτερα από τη Λούξεμπουργκ τη διαλεκτική σχέση ανάμεσα στον διεθνισμό και το δικαίωμα αυτοπροσδιορισμού των εθνών. Υπερασπιζόταν το δικαίωμα απόσχισης των καταπιεσμένων εθνών. Την ίδια στιγμή, καλούσε την εργατική τάξη των καταπιεστικών εθνών να αναγνωρίζουν το δικαίωμα απόσχισης των καταπιεσμένων εθνών. Από την άλλη, ζητούσε από την εργατική τάξη των καταπιεσμένων εθνών να ασκήσουν το δικαίωμα απόσχισης προς την ενοποίηση και ακεραιότητα του κράτους στο οποίο ανήκουν.

Για τον Λένιν το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης και της απόσχισης, όπως και η ελευθερία των εθνοτικών ομάδων ήταν αναγκαία τόσο ηθικά, όσο και πολιτικά. Χωρίς αυτά τα δικαιώματα δεν μπορούσε να διαλυθεί η Τσαρική Ρωσία και να καταπολεμηθεί ο Μεγάλος Ρωσικός Σοβινισμός, ούτε όμως να εξασφαλιστεί το μέλλον της Οκτωβριανής Επανάστασης. Χωρίς την αναγνώριση της ελευθερίας των εθνοτικών ομάδων και το δικαίωμα των εθνών για απόσχιση δεν ήταν εφικτό να επιβιώσει η ΕΣΣΔ.

Αξίζει να σημειωθεί ότι, στο όγδοο συνέδριο του Κομμουνιστικού Κόμματος (1919) αφαιρέθηκε από το πρόγραμμα του κόμματος το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης των εθνών και τη θέση του πήρε το «δικαίωμα απόσχισης». Βεβαίως, το δικαίωμα της απόσχισης αποτελούσε αναπόσπαστο κομμάτι του δικαιώματος αυτοδιάθεσης των εθνών.

Ωστόσο, κάποιοι σύντροφοι του Λένιν, μιλώντας για τη σημασία της επέκτασης της επανάστασης, αρνούνταν να δεχτούν το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης και αυτοπροσδιορισμού των εθνών. Ένας από αυτούς ήταν ο Γιούρι Πιατάκοβ, επικεφαλής του κομμουνιστικού κόμματος στην Ουκρανία.

Ο Πιατάκοβ δεν αρνούνταν μόνο το δικαίωμα των εθνών για αυτοδιάθεση και των εθνοτήτων για αυτονομία, αλλά δεν αναγνώριζε ούτε το δικαίωμα της εργατικής τάξης για αυτοδιάθεση. Αντιδρούσε σθεναρά ενάντια στην αυτοδιάθεση των Ουκρανών και την αυτονομία της ουκρανικής εργατικής τάξης. Ήθελε να περνούν τα πάντα από τον έλεγχο της Σοβιετικής Ρωσίας. Έλεγε χαρακτηριστικά, «Ακόμα και να μην θέλει το προλεταριάτο της Ουκρανίας, η Σοβιετική Ρωσία δεν πρέπει να αφήσει τον έλεγχο της Ουκρανίας».

Ο Λένιν απαντούσε στον Πιατάκοβ με μια φράση μόνο: «Είσαι Ένας Μεγάλος Ρωσικός Σοβινιστής». Ο Λένιν σε όλη τη ζωή του πίστευε στην ισότητα των εθνών και καταπολεμούσε τον Ρωσικό Σοβινισμό. Επειδή αναγνώριζε το δικαίωμα των εθνών για αυτοδιάθεση και απόσχιση, η πρώτη ενέργεια της κυβέρνησής του ήταν να αναγνωρίσει την ανεξαρτησία της Φινλανδίας. Μάλιστα, στην τελετή της ανεξαρτησίας εκπροσώπησε την μπολσεβίκικη κυβέρνηση ο Στάλιν.

Αναμφίβολα, δεν υπάρχει τίποτα κοινό ανάμεσα στη σημερινή Ρωσική Ομοσπονδία και την ΕΣΣΔ. Ούτε ο Πούτιν συμμερίζεται τις αρχές του Λένιν. Αντιθέτως, ο Πούτιν, δεν αρνείται μόνο το δικαίωμα αυτοδιάθεσης της Ουκρανίας αλλά αρνείται και το δικαίωμα ύπαρξής της. Θεωρεί, μάλιστα, τον Λένιν υπεύθυνο για την ύπαρξη του ουκρανικού κράτους. Σήμερα, με έναν επεκτατικό εθνικισμό εξάγει ένα βρώμικο και άδικο πόλεμο κατά της Ουκρανίας…

Αν ο Λένιν ζούσε σήμερα, θα απαντούσε στον Πούτιν με μια φράση μόνο: «Είσαι Ένας Μεγάλος Ρωσικός Σοβινιστής».