Μελέτη Πανεπιστημίου Χάιφα: Aνησυχία για μονομερή ανάπτυξη «Αφροδίτης» από Κ.Δ

14:06 24/11/2020 - Πηγή: Sigma Live

Το Ισραήλ κινδυνεύει nνα βρεθεί ακούσια στη συντροφιά των αδύναμων κρατών  που δεν μπορούν να προστατεύσουν τα συμφέροντά τους ή τα συμφέροντα του λαού τους, εάν συνεχίσει να βλέπει το αντίθετο καθώς η Κύπρος συνεχίζει να αναπτύσσει το πεδίο φυσικού αερίου Αφροδίτη-Γισάι, αναφέρει μια πρόσφατη έρευνα  Πανεπιστημίου της Χάιφα στην οποία αναφέρεται η Jerusalem Post.

Την έρευνα εκπόνησαν από κοινού το  Lexidale και το Κέντρο Έρευνας για τη Ναυτιλιακή Πολιτική

και Στρατηγική του HMS, με  συγγραφείς του Dr. Benny Spanier, Dr. Elai Rettig και Advocate Nadia Tzimerman όπου σημειώνουν και άλλες περιπτώσεις στις οποίες οι χώρες δεν ήταν πρόθυμες να προωθήσουν το μερίδιό τους στην  αγορά ενέργειας.

Συγκεκριμένα αναφέρεται στην περίπτωση του κοιτάσματος  South-Pars / North Dome Gas-Condensate, το οποίο μοιράζονται το Ιράν και το Κατάρ, μια άλλη διαμάχη μεταξύ Γουανίας και Ακτής Ελεφαντοστού και στη διαμάχη μεταξύ  του Κονγκό και της Αγκόλας. Υποστηρίζουν ότι σε κάθε περίπτωση, η «ασθενέστερη» χώρα δεν εξασφάλισε το νόμιμο συμφέρον της - που, ειρωνικά, θα έθετε το Ισραήλ στην ίδια μοίρα με  το Ιράν.

«Πριν από μια δεκαετία, η Κύπρος συμφώνησε να καταλήξει σε κοινή συμφωνία με το Ισραήλ, ή να στραφεί σε διαιτησία, εάν βρεθεί κάποιο αέριο εντός της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης του Ισραήλ (ΑΟΖ). Το 2012, το Israel Opportunity διαπίστωσε ότι περίπου το 10% ενός πεδίου φυσικού αερίου (Αφροδίτη)  βρίσκεται στην ισραηλινή ΑΟΖ. Η εταιρεία διέταξε μια μελέτη, που διενήργησε ο Δρ Yehoshua Hoffer, η οποία διαπίστωσε ότι αυτό το 10% θα μπορούσε να σημαίνει 5 δισεκατομμύρια NIS σε φόρους και δικαιώματα για το κράτος του Ισραήλ.

Ωστόσο, σημειώνεται, η Κύπρος προχώρησε στα σχέδιά της να πουλήσει αέριο που παράγεται από Αφροδίτη στην Αίγυπτο - φυσικό αέριο που θα εξάγεται υπό την κοινοπραξία των Delek και Chevron, και την Royal Shell.

Η έρευνα λέει πως ο υπουργός Ενέργειας της Κύπρου Γιώργος Λακκοτρύπης έφτασε στο σημείο να πει ότι εάν «αποδειχθεί» ότι το αέριο που αντλείται από την ΑΟΖ της χώρας του έχει ληφθεί από την ισραηλινή πλευρά, θα προσφέρουν αποζημίωση.

Η μελέτη προειδοποιεί ότι οι χώρες σπάνια προσφέρουν αποζημίωση για ενέργειες που έχουν ήδη ληφθεί, θεωρώντας τέτοια πράγματα ως τετελεσμένα γεγονότα, και ότι το Ισραήλ χάνει έσοδα με το να μην απαιτήσει την έναρξη διαδικασίας διαιτησίας πριν από την πώληση φυσικού αερίου στην Αίγυπτο

Επιπλέον τονίζεται πως πέρα από το ζήτημα του χρήματος - το οποίο μπορεί να καταλήξει να είναι δισεκατομμύρια shekel σε μια οικονομία που επλήγη από το COVID-19 - υπάρχει επίσης το ζήτημα των συνεχώς μεταβαλλόμενων γεωπολιτικών συμφερόντων του Ισραήλ.

«Ενώ η Κύπρος είναι στενός σύμμαχος σήμερα, δεν είναι γνωστό τι μπορεί να συμβεί αύριο εάν η ΕΕ αλλάξει την πολιτική της έναντι του εβραϊκού κράτους», αναφέρει έκθεση που προειδοποιεί για δημιουργία αρνητικού προηγούμενου με Λίβανο ή Παλαιστινιακή αρχή.

Προειδοποιούν ότι ενώ η Chevron θα μπορούσε, θεωρητικά, να πιέσει την Κύπρο να επιτύχει συμφωνία με το Ισραήλ, αλλά χωρίς την επιθυμία να χρησιμοποιήσει τέτοια μέσα εκ μέρους της ισραηλινής πλευράς, καμία ενεργειακή εταιρεία δεν θα εξετάσει το ενδεχόμενο να κάνει τέτοιες προσπάθειες.