Μια νέα αρχή στο κυπριακό

15:34 18/1/2023 - Πηγή: Sigma Live

49 και πλέον χρόνια από την εθνική τραγωδία του 1974 και με αφορμή την εκλογή νέου Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας τον Φεβρουάριο, είναι επιτέλους η ώρα για μια ολοκληρωμένη αναδιαμόρφωση στρατηγικής και τακτικής στο Κυπριακό, επικαιροποιημένη στις νέες συνθήκες. Και ιδιαίτερα υπό το φοβερό βάρος του επικρεμάμενου κινδύνου οριστικοποίησης της στρεβλής εικόνας του προβλήματος ως δικοινοτικής διαμάχης. Όπως προδιαγράφει το πρόσφατο κείμενο του προσχεδίου της έκθεσης του Γ.Γ του ΟΗΕ προς το Συμβούλιο Ασφαλείας για την Κύπρο.

Ούτως

ή άλλως είναι αδιανόητο να παραμένουμε μαρμαρωμένοι στο παρελθόν. Πολύ περισσότερο τώρα που έχουν διαμορφωθεί νέα γεωστρατηγικά, γεωπολιτικά δεδομένα στον κόσμο και την περιοχή μας. Ρωσοουκρατική κρίση, ενεργειακή ανασφάλεια, αξιοποίηση των ενεργειακών πηγών της ευρύτερης περιοχής της Μεσογείου – περιλαμβανομένων και των δικών μας – για την ενεργειακή αυτάρκεια της Ευρώπης. Είναι «ηλίου φαεινότερον» ότι δεν υπάρχουν περιθώρια να παραμείνουμε προσκολλημένοι σε μια στρατηγική και τακτική που έχει αποδειχθεί, εκ του αποτελέσματος, ότι έχει αποτύχει. Και ιδιαίτερα όταν βρισκόμαστε ενώπιον των εξωφρενικών αξιώσεων Τουρκίας και υποχείριας Τ/Κ ηγεσίας για «κυριαρχική ισότητα» και «λύση δύο κρατών».

Πρώτη αναγκαία πρωτοβουλία της Ελληνικής Κυπριακής πλευράς και της Κυπριακής Δημοκρατίας η διαμόρφωση περιγράμματος λύσης του Κυπριακού, με βάση το κοινό ανακοινωθέν του Εθνικού Συμβουλίου του Σεπτεμβρίου του 2009 και με επίσημη κατάθεση του, ενώπιον της διεθνούς και της Ευρωπαϊκής κοινότητας.

Είναι αδιανόητο μισό σχεδόν αιώνα μετά την παράνομη εισβολή της Τουρκίας στην Κύπρο και τους δόλιους ισχυρισμούς της Τουρκίας ότι ο Κυπριακός Ελληνισμός δεν επιθυμεί λύση να αποφεύγουμε το αυτονόητο. Να καταθέσουμε είτε μια ολοκληρωμένη πρόταση λύσης, είτε ένα αδρό περίγραμμα λύσης. Με αυτό τον τρόπο θα καταρριφθεί η τουρκική προπαγάνδα και θα ισχυροποιηθεί η θέση μας σε διεθνές και Ευρωπαϊκό Επίπεδο.

Δεύτερον, με αποσύνδεση της εσωτερικής από τη διεθνή πτυχή του Κυπριακού. Η αποχώρηση των τουρκικών στρατευμάτων, η απομάκρυνση των εποίκων και η κατάργηση των αναχρονιστικών εγγυήσεων του 1960, θα πρέπει να τεθούν ενώπιον της Τουρκίας, για να τοποθετηθεί ενώπιον των ευθυνών της. Να ζητήσουμε και  να επιμείνουμε για τη συζήτηση της διεθνούς πτυχής σε διεθνή διάσκεψη, με συμμετοχή του ΟΗΕ, της Ε.Ε, των τριών εγγυητριών δυνάμεων και της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Τρίτον, με προώθηση αιτήματος για υιοθέτηση δέσμης αρχών λύσης του Κυπριακού σε ένα προσεχές Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Ύστερα από σωστή προετοιμασία και επαφές με τα κράτη – μέλη.

Τέταρτον, με διατύπωση στην Ε.Ε αιτήματος για διορισμό πολιτικής προσωπικότητας εγνωσμένου κύρους και αδιαμφισβήτητης αντικειμενικότητας, ως ειδικού απεσταλμένου για το Κυπριακό, με όρους εντολής, να εποπτεύει ότι οι όποιές πρόνοιες της λύσης συζητούνται είναι συμβατές με το Ευρωπαϊκό κεκτημένο.

Πέμπτον, με προώθηση διαβημάτων για εφαρμογή των ψηφισμάτων 550 (1984) και 789 (1992) του Συμβουλίου Ασφαλείας και της συμφωνίας υψηλού επιπέδου του 1979 Κυπριανού – Ντεκτάς, για κατά προτεραιότητα επιστροφή της Αμμοχώστου.

Η ακινησία, οι απλές διακηρύξεις και η παθητική παρέλευση του χρόνου εμπεδώνουν τα κατοχικά δεδομένα. Είναι η ώρα για μια νέα αρχή με αφετηρία την περίοδο αμέσως μετά τις προεδρικές εκλογές και με αξιοποίηση του διεθνούς κλίματος για προσήλωση στις αρχές του διεθνούς δικαίου ύστερα από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.

Του Γιαννάκη Λ.Ομήρου
Πρώην Προέδρου της Βουλής των αντιπροσώπων