«Μυρίσαι το άριστον»

17:46 13/1/2019 - Πηγή: Sigma Live

Μια βιογραφία αρχίζει, πάντα, με τη γέννηση και τελειώνει με τον θάνατο.

Ανάμεσα στην αρχή και το τέλος, φιλοτεχνείται το πορτρέτο μιας ζωής, εξαιρετικά δύσχωρο για να χωρέσει το αχειροποίητο υφαντό των λεπτομερειών που το απαρτίζουν.

Στην περίπτωση του Άντη Χατζηκωστή, ωστόσο, μια επίμονη άρνηση να ειπωθεί ο τελευταίος λόγος, τα ξαναβάζει όλα απ’ την αρχή, ξαναρχίζει τη συνομιλία με το άφευκτο, ξανανοίγει το κουτί των πιθανοτήτων.

Γι’ αυτό, κάθε αναφορά στον Άντη, στα όσα έπραξε στο σύντομο πέρασμά του από τη ζωή -στην αρίφνητη, σε λάμψεις, στίλβη της ανθρωπιάς του, στο ασίγαστο

δημιουργικό/επιχειρηματικό του πάθος, στο μέγεθος της απερίσταλτης προσφοράς του στα κοινά-, μοιραία, αφήνει κάτι έξω που δεν έχει εκχωρηθεί στον λόγο, σαν η μυστική, ασύλληπτη παρουσία κάποιου θαυμαστού και απροσμέτρητου πράγματος.

Κι αλλιώς ακούγεται στ’ αφτιά εκείνων που τον γνώρισαν κι αλλιώς στ’ αφτιά όσων μπόρεσαν να αποθησαυρίσουν μερικές μόνον εκλάμψεις της λυσιτελούς, μα πάντα μετρημένης, δημόσιας παρουσίας του.

Έχει ξαναγραφεί, πως μέσα στην εικόνα του δημιουργικού, αεικίνητου επιχειρηματία, κρυβόταν το παλλόμενο σώμα μιας βαθιάς και απροσχημάτιστης ανθρωπιάς, που δεν της ταίριαζε να ποζάρει μέσα στη ρετουσαρισμένη εικόνα της επιτυχίας. Όσοι τη γνώρισαν, την επιμαρτυρούν σιωπηλά, σε κάθε εξομολόγηση με τη συνείδησή τους.

Συνδυασμός, ο οποίος προκάλεσε εκείνη τη σεισμογόνο αναταραχή που άλλαξε το τοπίο των κυπριακών ΜΜΕ στην πρώτη δεκαετία του διαρρέοντος αιώνα, αφού, ο Άντης, ως πραγματικός «τολμητίας του αδύνατου», άνοιγε δρόμους εκεί που άλλοι ορρωδούσαν καν να σκεφτούν, εφοδιασμένος με την πιο άρτια εκστρατευτική σκευή: Συνδυάζοντας το ήθος με την ικανότητα, το ταλέντο με τη θέληση, τη σωφροσύνη με την τόλμη.

Ο Άντης άλλαξε το μιντιακό τοπίο και, με την πάροδο του χρόνου, το τοπίο της δημόσιας ζωής, όχι μόνο με το θάρρος και τις καινοτόμες ιδέες του, αλλά και, κυρίως, με την ικανότητά του να εμπνέει και να αλλάζει προς το καλύτερο τους ανθρώπους, να κοινωνεί τα οράματά του στους άλλους με την απλότητα που η βροχή συνθλίβεται στο καλντερίμι, να κάνει τους συνεργάτες του να τον εμπιστεύονται όχι με την σαγήνη των τεχνασμάτων ή της επιβολής, αλλά με τη δύναμη της πειθούς και του οράματός του.

Γιατί, στα απρόσιτα και κάποτε τρομώδη σύμπαντα των επιχειρηματικών λειτουργιών, με τις σκληρές, αλύγιστες ιεραρχίες, όπου οι περισσότεροι αισθάνονται να συνθλίβονται στα γρανάζια αναίσθητων μεγαμηχανών, ο Άντης ήταν το θερμό ανάβλυσμα αλλά και η αθρόα επίκληση ενός άλλου κόσμου, εκεί όπου το πρώτο πρόσωπο προβάλλει με την ευθύτητα μιας ανυπόκριτης χειρονομίας, χωρίς διαμεσολαβήσεις, με τη συνεκτική εγγύτητα μιας απαράγραπτα προσφερόμενης παρουσίας. Ήταν το κατώφλι μιας ανεπιφύλακτης διαθεσιμότητας, που κληροδότησε σε όσους κρατούν σήμερα στα χέρια τους το έπαθλο αυτής της αφιλοκέρδειας, μιαν ανοικονόμητη χειρονομία, που αντισταθμίζει το αναπαλλοτρίωτο του ανθρώπινου μέσα στην άτεγκτη παντοδυναμία των αριθμών.

Και εκεί που όλα βυθίζονταν, άλλοτε με αθόρυβη δυσθυμία και άλλοτε με πάταγο, στο τέλμα της καθημερινής μέριμνας, έχοντας ως ορίζοντα την έλευση του επόμενου κοπιαστικού εικοσιτετραώρου, ο Άντης ήταν ήδη ένας απαιτητικός συνεργάτης του μέλλοντος, ήταν, με την ψυχή και το μυαλό, αγκιστρωμένους στους ανέμους των πραγμάτων που έρχονταν, για να πηδαλιουχήσει ορθόπλωρα, να κρατήσει «αράγιστες» τις θαλασσογραμμές.

Γιατί ο Άντης συμπύκνωνε ό,τι υπήρξε και ό,τι είναι αυτή η «μυρμηγκοφωλιά» ανυπότακτων γραφιάδων, που επιμένουν να λένε, κατά τα λόγια του ποιητή, «την ελευθερία ελευθερία, τον φόνο φόνο, την ενοχή ενοχή, μ’ ένα πείσμα τρελού που σκαλίζει στον τοίχο τ' όνομά του με τα νύχια» (Λεύκιος Ζαφειρίου).

Κοιτάζοντας προς το μέλλον

Μαζί με όλες αυτές τις αρετές, ήταν ένας πλέρια καλλιεργημένος άνθρωπος, που πέρα από τα Ελληνικά, μιλούσε άλλες τρεις γλώσσες -Αγγλικά, Γαλλικά και Γερμανικά-, ενώ, πριν από τον ερχομό του στην Κύπρο, είχε διαπρέψει σε σημαντικές θέσεις στο εξωτερικό. Κάτοχος πτυχίων οικονομικών και πολιτικών επιστημών (στο Πανεπιστήμιο του Southampton στην Αγγλία, όπου τελείωσε με «Άριστα»), εργάστηκε ως οικονομικός αναλυτής στη Γενική Διεύθυνση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στις Βρυξέλλες (1992-1993). Επίσης διετέλεσε project manager στον συμβουλευτικό οίκο Kienbaum Consultants International Kienbaum στο Ντίσελντορφ της Γερμανίας (1992-1993). Ερχόμενος στην Κύπρο, ανέλαβε διευθυντής μάρκετινγκ του εκδοτικού οίκου ΔΙΑΣ και της τηλεόρασης ΣΙΓΜΑ (1994-1997). Επιπλέον, αποτέλεσε ιδρυτικό και διευθυντικό στέλεχος στην εταιρεία IMH Creative Solutions Consulting (1996-2010) και διευθυντής αναπτύξεως νέων επιχειρήσεων (1997-1999), για να αναλάβει την διεύθυνση του συγκροτήματος ΔΙΑΣ κατά την περίοδο 1999-2002 και ακολούθως να καταστεί Διευθύνων Σύμβουλος της Τηλεόρασης ΣΙΓΜΑ και του εκδοτικού οίκου ΔΙΑΣ. Επιπρόσθετα, συμμετείχε σε συμβούλια δημοσίων εταιρειών στην Κύπρο, όσο και στο εξωτερικό. Διετέλεσε, ταυτόχρονα, μέλος του European Publishers Association και διοικητικός σύμβουλος και πρεσβευτής των διεθνών τηλεοπτικών βραβείων Έμι.

Ήταν, ίσως, ο πρώτος που κατάλαβε τη δύναμη των νέων Μέσων Μαζικής Επικοινωνίας και τις δυνατότητας του διαδικτύου για την ενημέρωση, επενδύοντας, με όραμα, σε ό,τι υποσχόταν το μέλλον.

Δυστυχώς, ο αδόκητος θάνατός του άφησε ανολοκλήρωτα τα πιο θαρραλέα και πρωτοποριακά σχέδια που ετοίμαζε. Ήταν εκείνος, ωστόσο, που πρώτος έβαλε τον θεμέλιο λίθο για όλα όσα σήμερα συναπαρτίζουν το μιντιακό τοπίο μας, παρά την κρίση και τις ολέθριες επιπτώσεις της.

Σκέφτομαι, ποια τύχη θα μπορούσε να έχει σήμερα τούτος ο βαριά καθημαγμένος τόπος, αν αυτός ο σπάνιος, χαρισματικός άνθρωπος ήταν εν ζωή.

Σημ.: Ο τίτλος είναι από τον «Μικρό Ναυτίλο» του Οδυσσέα Ελύτη.

«Μια λάμψη ο άνθρωπος…»

Ο Άντης αγαπούσε πολύ τους ποιητές, και πιο πολύ απ’ όλους τον Ελύτη. Τον στίχο του «μια λάμψη ο άνθρωπος, κι αν είδες, είδες», τον είχε καταστήσει σηματοδότη και πυρφόρο της ζωής του.

Μια λάμψη, όλη κι όλη, κι αν είδες… Όπως η στιγμή, που κρύβει εντός της την αιωνιότητα.

Ο Άντης, σε όλη του τη ζωή πάσχισε να εκταμιεύσει αυτήν τη λάμψη, να δώσει λίγο περισσότερη διάρκεια στις ξεθωριασμένες της ανταύγειες, που προσπέφτουν στον καθένα μας δω κάτω, σημάδι ισχνό μιας ανθρωπινότητας που μας έλαχε, κι ίσως δεν μας πρέπει…

Είχε, όμως, ο ίδιος λάμψη αρκετή, τουλάχιστον για να το δοκιμάσει.

Αν η ομορφιά είναι ένα από τα πολλά ονόματα της ικανότητας να είσαι γενναιόδωρος, ο ίδιος υπήρξε η λάμψη αυτής της γενναιοδωρίας, ένας αβύθιστος στον ορίζοντα αστέρας, που διαχέει την ακατάλυτη αύρα μιας ομορφιάς γεννημένης από τις πιο απλές ανθρώπινες χειρονομίες, και συστοιχείται με τα μετέωρα φωτεινά σύμβολα καιρών δίσεκτων.

Τώρα, που σαστισμένοι από τις «ζαβολιές του ανυπόδητου ανέμου, που αρπάζεται απ' την άκρη του νυχτικού της μοίρας και πάει να μας αφήσει στων αιγάγρων το ύπαιθρο έκθετους», καθώς λέει ο αγαπημένος του Ελύτης, τη λάμψη του, ανυποχώρητη κι ανένδοτη στην ορμή ενός άκαρδου κόσμου, τη χρειαζόμαστε όσο ποτέ, όπως εκείνα τα πράγματα που μεγαλώνουν σε σημασία.

Κι αν εκείνος «στα κρυφά έφυγε με όλα τα κλοπιμαία στο νου του, για μιαν απ' την αρχή ζωή απροσκύνητη. Χωρίς κεριά, χωρίς πολυελαίους» (Ελύτης), νιώθεται ανάμεσά μας, «σαν η πιο ταιριαστή παρουσία με όλα όσα ζούσαν μέσα στην πλησμονή μιας επερχόμενης εκπλήρωσης, ώστε να είναι σήμερα η πιο ταιριαστή απουσία με όσα χρειάζεται να συντελεστούν, για να υπάρξει αυτό που είναι ήδη».

Σαν ο ρυθμός ενός βηματισμού που διασχίζει τη ζωή, επιδαψιλεύοντας το αναρίθμητο της δωρεάς «μέσα σε περιβόλια του πορτοκαλιού χρυσά και της σμίλης όμορα λόγια»… Και αλλάζουν τον βουβό θρήνο του πένθους, στη μουσική μιας σεμνής αφιλοκέρδειας που φέρνει η νύχτα όταν τον θυμόμαστε…