«Αποδοχή συζήτησης για συνομοσπονδία ή 2 κράτη αποτελεί προδοσία»

14:07 26/11/2018 - Πηγή: Sigma Live

Οι εξελίξεις στο Κυπριακό είναι κάτι περισσότερο από κρίσιμες και εάν δεν εργαστούμε με μεθοδικότητα, συνέπεια, ειλικρίνεια και προσήλωση στη συμφωνημένη λύση, χωρίς υποσημειώσεις και αστερίσκους που να την ανατρέπουν, υπάρχει ο κίνδυνος να μην καταλήξουμε ούτε στους όρους αναφοράς, δήλωσε ο ΓΓ του ΑΚΕΛ, Αντρος Κυπριανού.

Πρόσθεσε πως κάτι τέτοιο θα εγκυμονεί τεράστιους

κινδύνους για τη χώρα μας, «ιδιαίτερα εάν επιρριφθούν ευθύνες για το ναυάγιο και σε εμάς». Υπογράμμισε πως πρέπει να επιμείνουμε σε λύση διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας και πρόσθεσε: «Αλίμονο αν δεχτούμε να συζητήσουμε συνομοσπονδία ή λύση δυο κρατών. Είναι προδοτικό κάτι τέτοιο και μόνο καταστροφή θα φέρει στη χώρα», σημείωσε ο κ. Κυπριανού, προσθέτοντας πως και στην περίπτωση της συνομοσπονδίας και στην περίπτωση της λύσης δυο κρατών μιλούμε για διχοτόμηση.

Εξάλλου, αναφερόμενος στο θέμα της αποκεντρωμένης ομοσπονδίας, ο ΓΓ του ΑΚΕΛ είπε πως "ο Πρόεδρος ανοίγει ένα συμφωνημένο θέμα χωρίς καν να διευκρινίζει ή να ξέρει τι ακριβώς εννοεί. Δεν μας διαφεύγει ότι πολλοί διατείνονται ότι ο κ. Αναστασιάδης τους εκμυστηρεύτηκε ότι επιδιώκει μια άλλη λύση. Λύση που θα έχει συνομοσπονδιακά στοιχεία και στοιχεία δύο κρατών", ανέφερε.

Μιλώντας σε δημοσιογραφική διάσκεψη για το Κυπριακό, ο κ. Κυπριανού έκανε λόγο για αντιφάσεις, παλινδρομήσεις και συνεχείς μετακινήσεις του Προέδρου της Δημοκρατίας, Νίκου Αναστασιάδη, «από τις θέσεις τις οποίες διαχρονικά έχουμε καθορίσει», γεγονός που, όπως ανέφερε, διευκολύνει την Τουρκία να προωθεί τους στόχους της.

Είπε πως ο Πρόεδρος Αναστασιάδης «την ώρα την κρίσιμη δεν λειτούργησε με τρόπο που θα έφτανε μέχρι τέλους και θα υποχρέωνε την Τουρκία είτε να τοποθετηθεί θετικά σε ό,τι αφορά τις απαιτήσεις του ΓΓ του ΟΗΕ είτε θα παρέμενε εκτεθειμένη».

Σημείωσε πως ενώ μετά το Κρανς Μοντάνα ο ΓΓ του ΟΗΕ είπε πως πρέπει να πειστεί προκειμένου να επαναρχίσουν οι διαπραγματεύσεις ότι οι δυο πλευρές έχουν την πολιτική βούληση αυτή τη φορά να πάμε μέχρι τέλους, ο κ. Αναστασιάδης ανοίγει άλλα ζητήματα. "Θεωρώ ότι αυτή είναι μια παρελκυστική πολιτική, η οποία αποφεύγει να απαντήσει στα βασικά ζητήματα και επιχειρεί να μεταφέρει το Κυπριακό αλλού", είπε.

Υπογράμμισε πως "η επιλογή για την Κύπρο είναι η συμφωνημένη λύση, η απελευθέρωση και η επανένωση, η επικράτηση της ειρήνης και της σταθερότητας στο νησί και όχι οι τυχοδιωκτικές περιπέτειες".

Επεσήμανε πως το ζητούμενο είναι να αξιοποιηθεί το περιθώριο των λίγων εβδομάδων που έχουμε για να συμφωνηθούν οι όροι αναφοράς. «Συνειδητοποιεί ο κ. Αναστασιάδης ότι αν αυτό δεν γίνει κατορθωτό υπάρχει κίνδυνος επίρριψης ευθυνών και στη δική μας πλευρά; ‘Ότι η οριστική διχοτόμηση θα είναι πιο κοντά από ποτέ;”, ανέφερε. Κάλεσε εξάλλου τον Πρόεδρο Αναστασιάδη να εξηγήσει τεκμηριωμένα «γιατί θεωρεί ότι αυτά που λέει σήμερα είναι τα ίδια με εκείνα που έλεγε πριν δυο χρόνια».

Ερωτηθείς αν επιστρέφει πιο αισιόδοξος από το ταξίδι του στην Τουρκία όπου είχε συνάντηση με τον Τούρκο ΥΠΕΞ Μεβλούτ Τσαβούσογλου και μίλησε σε μια δεξαμενή σκέψης, είπε πως δεν μπορεί να αποκαλύψει τι συζήτησε με τον κ. Τσαβούσογλου, για να προσθέσει πως «έχουν επιβεβαιωθεί πολλά από εκείνα τα οποία λέμε όλο αυτό το τελευταίο διάστημα από τη συζήτηση που είχαμε».

«Μου είπε πολλά και ενδιαφέροντα πράγματα και ελπίζω και εύχομαι κάποτε αυτά τα πράγματα να δουν το φως της δημοσιότητας», επεσήμανε.

Κληθείς να πει τι πρέπει να κάνουμε αν αποτύχει η προσπάθεια για συμφωνία στους όρους αναφοράς, ο κ. Κυπριανού είπε πως σε μια τέτοια περίπτωση δεν γνωρίζει τι θα μπορούσαμε να κάνουμε για να σώσουμε την κατάσταση. «Πρέπει να εργαστούμε με μεθοδικότητα, συνέπεια και προσήλωση, έτσι ώστε να καταλήξουμε στους όρους αναφοράς, όχι με απαράδεκτες υποχωρήσεις από τη δική μας πλευρά, όπως επιχειρεί να πείσει ο κ. Αναστασιάδης ότι τάχα του ζητά το ΑΚΕΛ να κάνει, αλλά με εμμονή στις συμφωνημένες αρχές λύση του Κυπριακού», σημείωσε.

«Και επειδή ενίοτε βγαίνουν και στελέχη του ΔΗΣΥ και ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος και μας κατηγορούν ότι εμείς τάχα απαιτούμε από τον Πρόεδρο να κάνει απαράδεκτες υποχωρήσεις, εγώ θα τους πω ότι να συζητάς δυο κράτη ή να συζητάς συνομοσπονδία, δεν είναι απαράδεκτη υποχώρηση, είναι προδοσία», ανέφερε.

Επεσήμανε πως "τα πράγματα είναι εξαιρετικά δύσκολα, έγιναν πιο δύσκολα από το γεγονός ότι δεν έχουμε μια σταθερή αντίληψη για το τι θέλουμε επιτέλους να πετύχουμε μέσα από τις διαπραγματεύσεις», ανέφερε, παραπέμποντας στα όσα είπε ο κ. Τσαβούσογλου σε συνέντευξή του στην εφημερίδα «Πολίτης» .

Σημείωσε πως «χρειάζεται υπερπροσπάθεια για να εξασφαλίσουμε ότι το Κυπριακό μπορεί να παραμείνει στο συμφωνημένο πλαίσιο. Εμείς θεωρούμε ότι μπορούν αυτά τα πράγματα να γίνουν, φτάνει να συζητήσουμε με ειλικρίνεια και εάν πραγματικά ο κ. Αναστασιάδης εννοεί αυτά τα οποία λέει ότι δηλαδή αυτή τη στιγμή απαιτείται η μεγαλύτερη δυνατή ενότητα του κυπριακού λαού – και εμείς συμφωνούμε απολύτως με αυτή τη διαπίστωση γιατί τα πράγματα είναι εξαιρετικά επικίνδυνα – ένας τρόπος υπάρχει να το πετύχουμε: η προσήλωση στο συμφωνημένο πλαίσιο λύσης», πρόσθεσε.

«Αν το καταλάβει ο κ. Αναστασιάδης τότε μπορούν να υπάρξουν οι δυνατότητες της ευρύτερης δυνατής σύγκλισης», είπε.
Ανέφερε πως το κρίσιμο ερώτημα είναι «εμείς τι κάνουμε για να δυσκολέψουμε την Τουρκία «για να την υποχρεώσουμε να έλθει στο τραπέζι και να συζητήσει εκείνα τα οποία κατέγραψε ο ΓΓ του ΟΗΕ στο πλαίσιό του».

Υπογράμμισε πως η απόρριψη της ομοσπονδιακής λύσης νομοτελειακά οδηγεί στη διχοτόμηση, επισημαίνοντας πως οι ίδιοι οι Τ/κ θεωρούν ότι αν συνεχιστεί η σημερινή κατάσταση πραγμάτων η τουρκοκυπριακή κοινότητα θα αφομοιωθεί πλήρως από την Τουρκία και θα εξαφανιστεί ως οντότητα.

"Ας πάψει το Προεδρικό να μας ρωτά δίκην χαλασμένου δίσκου τι προτείνουμε", ανέφερε ο κ. Κυπριανού σημειώνοντας πως "απλά και ξάστερα" το ΑΚΕΛ έχει προτείνει αποδοχή όσων ζήτησε ο ΓΓ του ΟΗΕ δίχως ουρές, υποσημειώσεις και προϋποθέσεις, επισημαίνοντας πως η πρόταση του ΓΓ του ΟΗΕ συνιστά τον πλέον αποτελεσματικό τρόπο για συνέχιση της διαδικασίας.

Είπε παράλληλα πως κανένα πλαίσιο του ΟΗΕ δεν μπορεί να ικανοποιεί 100% τις δικές μας θέσεις, ωστόσο "το πλαίσιο Γκουτέρες μας θωρακίζει ενόψει της τελικής διαπραγμάτευσης".

Ερωτηθείς για το ενδεχόμενο εμπλοκής του ΝΑΤΟ σε λύση του Κυπριακού, ο κ. Κυπριανού αφού επεσήμανε πως "έγιναν κρούσεις και προς το ΑΚΕΛ" για το ζήτημα αυτό, σημείωσε πως "σε κάθε γωνιά του πλανήτη όπου υπάρχει εστία ανάφλεξης το ΝΑΤΟ διαδραματίζει τον δικό του αρνητικότατο ρόλο" και διερωτήθηκε γιατί να θεωρούμε ότι στη δική μας περίπτωση θα λειτουργήσει διαφορετικά.

Είπε ακόμη πως με βάση τον φάκελο της Κύπρου είναι στο αρχηγείο του ΝΑΤΟ που εκπονήθηκε το σχέδιο για το δίδυμο έγκλημα του 1974 σε βάρος της Κύπρου και του κυπριακού λαού.

Ερωτηθείς αν διαπιστώνει ότι η Τουρκία έχει δείξει απτά δείγματα γραφής και έχει συμβάλει με θετικό τρόπο στις προσπάθειες επίτευξης λύσης, ανέφερε πως υπάρχει συναίνεση και συναντίληψη «μεταξύ όλων μας ότι η Τουρκία είναι η κύρια αιτία γιατί δεν έχουμε καταφέρει μέχρι σήμερα να φτάσουμε σε συμφωνία».

«Είναι επιθετική, είναι προκλητική, επιχειρεί ενίοτε να λειτουργήσει με τρόπο επεκτατικό, με ένα τρόπο, ο οποίος είναι πολύ ενοχλητικός», ανέφερε, σημειώνοντας πως αυτό θα πρέπει να το συνυπολογίζουμε όταν καθορίζουμε τη δική μας τακτική.

Είπε πως ο μόνος τρόπος για να δούμε εάν η Τουρκία είναι έτοιμη να φθάσει μέχρι του σημείου που εμείς θέλουμε να φθάσει ή θα επιμείνει στις αδιάλλακτες και προκλητικές θέσεις που διατυπώνει δημόσια, είναι να πάμε σε διαπραγματεύσεις.

Διερωτήθηκε εξάλλου γιατί «αφού το πλαίσιο Γκουτέρες, λέει ο κ. Αναστασιάδης, διαμορφώθηκε με τον δικό του πρωταγωνιστικό ρόλο και είναι τόσο καλό, γιατί τον φοβίζει, αφού καλύπτει τις βασικές μας ανησυχίες γιατί δεν συνεχίζουμε και εκεί είτε να εκτεθεί η Τουρκία είτε να συμφωνήσει».

Ερωτηθείς για τη διαφορετική ερμηνεία που δίδουν οι δυο πλευρές στο πλαίσιο Γκουτέρες, ο κ. Κυπριανού είπε πως "ο ΓΓ ξέρει, και επειδή οι διαπραγματεύσεις θα γίνονταν κάτω από την αιγίδα του, θα έδινε τη σωστή ερμηνεία".

Σημείωσε πως "εμείς είμαστε οι μόνοι που μιλούν για πλαίσιο της 4ης του Ιούλη και αυτό θα έπρεπε να μας προβληματίσει" και διερωτήθηκε γιατί δεν διαμαρτυρηθήκαμε προς τον ΓΓ, ο οποίος αναφέρεται στις εκθέσεις του στο πλαίσιο το οποίο κατάθεσε στις 30 Ιουνίου.

Παράλληλα, ο κ. Κυπριανού είπε πως η συνέχιση του ενεργειακού προγράμματος της Κυπριακής Δημοκρατίας θα πρέπει να συνοδεύεται και από την επίδειξη πραγματικής ετοιμότητας, όχι στα λόγια, στις πράξεις, για επανέναρξη ουσιαστικών διαπραγματεύσεων που να φθάσουν το συντομότερο σε λύση στο Κυπριακό.

Επεσήμανε πως η Κύπρος ως κυρίαρχο κράτος έχει κάθε δικαίωμα να προχωρήσει στην υλοποίηση του ενεργειακού της προγράμματος, αλλά «είναι αφέλεια να θεωρούμε ότι δίχως λύση στο Κυπριακό θα μπορέσουμε να αξιοποιήσουμε τον φυσικό πλούτο τον οποίο διαθέτουμε απρόσκοπτα».

«Θα έχουμε να αντιμετωπίσουμε πολλές δυσκολίες», επεσήμανε», σημειώνοντας πως θα πρέπει «να έχουμε επίγνωση ότι η άσκηση των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων στα ενεργειακά θα πρέπει να συνοδεύεται από την ταυτόχρονη επίδειξη πολιτικής βούλησης για λύση στο Κυπριακό, στη βάση των συμφωνημένων αρχών».

«Αν το κάνουμε η Τουρκία είτε θα υποχρεωθεί να συνεργαστεί, είτε θα μείνει εκτεθειμένη», ανέφερε. Σημείωσε πως αυτή τη στιγμή η Τουρκία συμπεριφέρεται προκλητικά και επιθετικά, «αθωώνεται από τον ΟΗΕ και εμείς είμαστε στο σκαμνί του κατηγορουμένου».

Ερωτηθείς για το θέμα του EastMed, o κ. Κυπριανού επεσήμανε πως «η προσπάθεια αποκλεισμού του οποιουδήποτε σε μιαν ευρύτερη συνεργασία στον χώρο της Ανατολικής Μεσογείου μόνο εντάσεις και τριβές μπορεί να προκαλεί".

«Δεν εξυπηρετεί τα καλώς νοούμενα συμφέροντα των λαών της περιοχής, τα οποία εξυπηρετούνται μόνο μέσα από την επίτευξη ειρήνης και σταθερότητα», ανέφερε.

Είπε πως «η δική μας η απαίτηση είναι πρώτα και κύρια να επιλυθεί το Κυπριακό, με τρόπο σωστό, που να ανταποκρίνεται στα οράματα και τις προσδοκίες του συνόλου του κυπριακού λαού, όχι μόνο των Ε/κ, αλλά σίγουρα όχι και μόνο των Τ/κ, και πολύ περισσότερο βέβαια όχι στους στόχους της Τουρκίας και από εκεί και πέρα θα πρέπει να συζητήσουμε στη βάση πλέον οικονομικών δεδομένων και πολιτικών, αλλά κυρίως οικονομικών δεδομένων, για να ληφθούν οι αποφάσεις».

Κληθείς να σχολιάσει δήλωση του Τ/κ ηγέτη Μουσταφά Ακιντζί πως αν συνεχιστούν οι ενέργειες των Ε/κ θα μεγαλώνει η ένταση στην περιοχή και ερωτηθείς αν τέτοιου είδους δηλώσεις βοηθούν στην επανέναρξη των συνομιλιών, ο κ. Κυπριανού είπε πως «αυτού του είδους οι δηλώσεις δεν βοηθούν καθόλου».

Ερωτηθείς ποια θεωρεί ότι είναι τα κίνητρα της αλλαγής στάσης του Προέδρου της Δημοκρατίας με αφορμή και αναφορές του ιδίου του ΓΓ του ΑΚΕΛ για επηρεασμό του Προέδρου από τον Πρωθυπουργό του Ισραήλ Βενιαμίν Νετανιάχου, ο κ. Κυπριανού είπε πως δεν είπε κάτι τέτοιο δημόσια.

Πρόσθεσε πως η κυβέρνηση Νετανιάχου θεωρεί ότι δεν μπορούν οι Ισραηλινοί να ζήσουν μαζί με τους Παλαιστίνιους και πρέπει να κτιστεί ένα διαχωριστικό τείχος και αυτή είναι η αντίληψη του κ. Νετανιάχου για το πώς πρέπει να επιλύονται προβλήματα σε χώρες όπου υπάρχουν διαφορετικές εθνότητες. «Από εκεί και πέρα ο καθένας μπορεί να εξαγάγει τα συμπεράσματά του ποια πιθανόν μπορεί να είναι η προσέγγισή του σε ό,τι αφορά την Κύπρο», ανέφερε.

Απαντώντας σε άλλη ερώτηση, ο κ. Κυπριανού είπε πως θωρεί ότι ο κ. Αναστασιάδης είναι αρκούντως ικανός και έμπειρος πολιτικός και δεν πρόκειται ποτέ να οδηγήσει τα πράγματα προς μια κατεύθυνση που δεν θα ξέρει ποια είναι.

Υπογράμμισε πως το ΑΚΕΛ ως πατριωτική δύναμη δεν πρόκειται να συμβιβαστεί ποτέ με τη διχοτόμηση, που ήταν το όραμα και ο πάγιος στόχος του Ραούφ Ντενκτάς, και δεν μπορεί να είναι το όραμα της ελληνοκυπριακής πλευράς.

«`Οσοι τυχόν στρέφονται προς άλλους προσανατολισμούς θα πρέπει να μετρήσουν κατά πόσον το αποτέλεσμα το οποίο θα πετύχουν μπορούν να το προωθήσουν χωρίς εμάς», τόνισε.

Ερωτηθείς για τη στάση της Τουρκίας στο θέμα των αγνοουμένων, είπε πως η Τουρκία και ο κατοχικός στρατός είναι αδικαιολόγητοι γιατί δεν δίνουν τα στοιχεία που είναι απαραίτητα για διαλεύκανση όλων των υποθέσεων, προσθέτοντας πως η προσπάθεια πρέπει να συνεχιστεί.

«Θεωρώ ότι εάν προχωρήσουν οι συνομιλίες και οι διαπραγματεύσεις με ένα θετικό τρόπο αυτό θα διευκολύνει και την προσπάθειά μας για διευκρίνηση της τύχης των αγνοουμένων», ανέφερε.

Απαντώντας σε άλλο ερώτημα είπε πως σε ό,τι αφορά τα θέματα εσωτερικής διακυβέρνησης υπάρχει μια προσπάθεια μεγαλύτερης συνεννόησης κυβέρνησης και ΔΗΣΥ με τα κόμματα του λεγόμενου ενδιάμεσου χώρου."Το γεγονός ότι διορίζονται σε διάφορα πόστα άτομα τα οποία προέρχονται από το ΔΗΚΟ επιβεβαιώνει ότι υπάρχει μια άτυπη συνεννόηση μεταξύ ΔΗΣΥ και ΔΗΚΟ", ανέφερε. "Αυτό σημαίνει ότι στο Κυπριακό το ΔΗΚΟ θα στηρίξει τις επιλογές του κ. Αναστασιάδη; Θα φανεί", είπε.

Διαβάστε αυτούσια το κείμενο:

Σας καλωσορίζω με τη σειρά μου στη σημερινή δημοσιογραφική διάσκεψη. Οι εξελίξεις στο Κυπριακό θα καθορίσουν σε μεγάλο βαθμό το μέλλον και την προοπτική της χώρας και του λαού μας. Τη ζωή των παιδιών και των εγγονιών μας. Κανένας από εμάς δεν μπορεί και δεν δικαιούται να μένει αδιάφορος εν όψει τόσο κρίσιμων και καθοριστικών εξελίξεων. Πόσο μάλλον το ΑΚΕΛ, που είναι πατριωτική και υπεύθυνη δύναμη. Για μας ο αδιαπραγμάτευτος και διαχρονικός μας στόχος ήταν και παραμένει η απελευθέρωση και η επανένωση της πατρίδας και του λαού μας στο σύνολό του. Ο μόνος προσφερόμενος τρόπος για να πετύχουμε αυτό τον στόχο είναι η επιμονή μας στο συμφωνημένο πλαίσιο για ένα κράτος, με μία και μόνη κυριαρχία, διεθνή προσωπικότητα και ιθαγένεια. Η επιμονή μας σε λύση δικοινοτικής, διζωνικής ομοσπονδίας με πολιτική ισότητα, όπως αυτή καθορίζεται σε σειρά ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας. Κράτος ενωμένο, που θα αποτελεί συνέχεια της Κυπριακής Δημοκρατίας. Κράτος απαλλαγμένο από την κατοχή, τα εγγυητικά και παρεμβατικά δικαιώματα και τους ξένους και ντόπιους στρατούς.

Κανείς από εμάς δεν αμφιβάλλει ότι η κύρια ευθύνη για την συνέχιση της ντε φάκτο διχοτόμησης βαραίνει την Τουρκία. Όμως, η πραγματικότητα είναι ότι κατά καιρούς έγιναν λανθασμένοι χειρισμοί από ελληνοκυπριακής πλευράς, με πρόσφατα παραδείγματα το Μοντ Πελεράν και το Κρανς Μοντανά.

Είναι γεγονός ότι για 44 χρόνια δεν καταφέραμε να λύσουμε το Κυπριακό στην προαναφερθείσα συμφωνημένη βάση. Ορισμένοι προβάλλουν αυτό το επιχείρημα για να επιχειρηματολογήσουν ότι ο στόχος για λύση δικοινοτικής, διζωνικής ομοσπονδίας είναι ανέφικτος. Ότι πρέπει να επιδιώξουμε λύση ενιαίου κράτους.

Αν ο στόχος της ομοσπονδιακής λύσης είναι ανέφικτος, πώς μπορεί να είναι εφικτός ένας πολύ πιο φιλόδοξος, άρα και εξαιρετικά δύσκολος, στόχος όπως η λύση ενιαίου κράτους; Ιδιαίτερα μέσα στα σημερινά δεδομένα αποδεικνύεται περίτρανα ότι το πραγματικό μας δίλημμα δεν είναι μεταξύ ομοσπονδίας και ενιαίου κράτους, αλλά μεταξύ ομοσπονδίας και διχοτόμησης. Τώρα που η ιδέα για εγκατάλειψη της ομοσπονδίας φαίνεται να συζητείται ακόμα και σε ψηλά δώματα, η εναλλακτική επιλογή που συζητείται δεν είναι ασφαλώς το ενιαίο κράτος, αλλά μια μορφή διχοτόμησης. Όσοι, λοιπόν, καλόπιστα πίστευαν ότι η απόρριψη της ομοσπονδιακής διευθέτησης μπορεί να οδηγήσει σε ενιαίο κράτος, είναι καιρός να προβληματιστούν και να κάνουν δεύτερες σκέψεις. Αν αντλούμε διδάγματα από το παρελθόν, τότε εύκολα θα καταλήξουμε σ’ αυτό το συμπέρασμα. Φτάνει να στρέψουμε το μυαλό μας πίσω στα γεγονότα που προηγήθηκαν του δίδυμου εγκλήματος το 1974 και την κατάληξή του.

Συνεπώς, η απόρριψη της ομοσπονδιακής λύσης νομοτελειακά οδηγεί στη διχοτόμηση. Υπάρχουν δύο τρόποι για να οδηγηθούμε σε αυτή. Ο ένας είναι αυτή να τεθεί στις διαπραγματεύσεις με στόχο να συμφωνηθεί. Ο άλλος είναι να αφήνεται ο χρόνος να παρέρχεται χωρίς ουσιαστικές διαπραγματεύσεις, με αποτέλεσμα να διολισθαίνουμε σε αυτή.

Τι σημαίνει, όμως, διχοτόμηση; Σημαίνει, μήπως, ότι τα πράγματα θα παραμείνουν ως έχουν σήμερα και η ζωή θα συνεχίζεται κανονικά; Είναι επικίνδυνη αφέλεια να το πιστέψουμε αυτό. Οι ίδιοι οι Τουρκοκύπριοι, με τους οποίους το ΑΚΕΛ συζητά σε διαρκή βάση, θεωρούν ότι αν συνεχιστεί η σημερινή κατάσταση πραγμάτων η τουρκοκυπριακή κοινότητα θα αφομοιωθεί πλήρως από την Τουρκία και θα εξαφανιστεί ως οντότητα.

Διχοτόμηση σημαίνει εκχώρηση σχεδόν του 40% των εδαφών και 60% της ακτογραμμής, συνεπώς και ανάλογου ποσοστού της ΑΟΖ, της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Τουρκία. Σημαίνει χερσαία σύνορα με την Τουρκία μήκους 180 χιλιομέτρων. Σημαίνει παραμονή όλων των εποίκων και ανεξέλεγκτο περαιτέρω εποικισμό. Σημαίνει μόνιμη παραμονή κατοχικών στρατευμάτων. Να μην πάρουμε πίσω ούτε σπιθαμή εδάφους, ούτε μια περιουσία. Σημαίνει, σε τελευταία ανάλυση, να επικρέμεται για πάντα πάνω από τα κεφάλια μας η δαμόκλειος σπάθη της πλήρους κατάληψης της Κύπρου από την Τουρκία.

Μετά το ναυάγιο του Κρανς Μοντανά ο Γ.Γ. του ΟΗΕ αναφέρθηκε σε περίοδο περισυλλογής. Το αδιέξοδο δυστυχώς παρατείνεται μέχρι σήμερα. Τι ζήτησε ο κ. Γκουτιέρες για να επαναρχίσουν οι διαπραγματεύσεις; Ζήτησε το αυτονόητο, δηλαδή συνομιλίες που να έχουν νόημα καθώς και την αναγκαία πολιτική βούληση για να φθάσουμε σε συμφωνία. Δεν έμεινε σε αυτή τη γενική διαπίστωση. Επί της ουσίας ζήτησε συνέχιση της διαπραγματευτικής διαδικασίας από το σημείο που είχε μείνει στο Κρανς Μοντανά, δηλαδή με διαφύλαξη των μέχρι τότε συγκλίσεων, του πλαισίου Γκουτιέρες και του μηχανισμού εφαρμογής της λύσης.

Επί της διαδικασίας ζήτησε διασταυρούμενη διαπραγμάτευση έξι βασικών θεμάτων τα οποία και καθόρισε, σε δύο τραπέζια. Στο ένα τραπέζι να συζητηθούν οι διεθνείς πτυχές, με συμμετοχή των εγγυητριών δυνάμεων και της Ευρωπαϊκής Ένωσης ως παρατηρητή. Στο δε άλλο τραπέζι, συζήτηση των εσωτερικών πτυχών μεταξύ των δύο κοινοτήτων όπως γινόταν πάντα. Αν επιτευχθεί σύγκλιση στα έξι αυτά θέματα, τότε θα έχουμε στρατηγική συναντίληψη – και όχι ενδιάμεση συμφωνία όπως ορισμένοι λανθασμένα διατείνονται. Αυτή θα διευκολύνει τα μέγιστα τη μετέπειτα συζήτηση των υπόλοιπων εκκρεμούντων θεμάτων.

Ας πάψει, λοιπόν, το προεδρικό να μας ρωτά δίκην χαλασμένου δίσκου τι προτείνουμε. Επαναλαμβάνω για πολλοστή φορά: Απλά, καθαρά και ξάστερα προτείναμε αποδοχή όσων ζήτησε ο Γ.Γ. του ΟΗΕ δίχως ουρές, υποσημειώσεις και προϋποθέσεις. Δεν το στηρίζουμε αυτό μόνο επειδή το ζήτησε ο κ. Γκουτιέρες.

Η πρόταση του Γ.Γ. του ΟΗΕ δεν είναι καθόλου τυχαία. Συνιστά τον πλέον αποτελεσματικό τρόπο για συνέχιση της διαδικασίας. Εξηγώ τι εννοώ. Όλα ανεξαιρέτως τα κεφάλαια του Κυπριακού βρίσκονται πλέον σε προχωρημένο στάδιο σύγκλισης. Αυτό διαπιστώνει στην έκθεση που είχε υποβάλει μετά το ναυάγιο του Κρανς Μοντανά, τον Σεπτέμβριο του 2017 ο Γ.Γ. του ΟΗΕ. Στην πραγματικότητα είχαν απομείνει μερικές μόνο διαφορές σε κάθε κεφάλαιο. Διαφορές που επέβαλλαν τη λήψη πολιτικών αποφάσεων. Αυτό επιτρέπει πλέον τη διασταυρούμενη διαπραγμάτευση. Η διασταυρούμενη και ταυτόχρονη διαπραγμάτευση δεν επιτρέπει τις κατά καιρούς προτάξεις, τι πρέπει να συζητηθεί πρώτα και τι μετά. Τέλος, η διαπραγμάτευση των έξι βασικών θεμάτων εξουδετερώνει τον κίνδυνο να χανόμαστε στις λεπτομέρειες και να χάνουμε χρόνο άσκοπα, όπως συχνά συνέβαινε.

Τα πιο πάνω εξηγούν γιατί ο Γ.Γ. του ΟΗΕ επέμενε στην πρόταση του. Δεν το έκανε από καπρίτσιο αλλά για πολύ ουσιαστικούς λόγους. Τους ίδιους ακριβώς λόγους για τους οποίους το ΑΚΕΛ είχε υποβάλει στον κ. Αναστασιάδη παρόμοια πρόταση από τη διάσκεψη της Γενεύης αλλά δυστυχώς δεν εισακούστηκε.

Μας θωρακίζει το πλαίσιο Γκουτιέρες ή πρέπει να ανησυχούμε για τις πρόνοιες του; Ο ίδιος ο κ. Αναστασιάδης είπε στην τελευταία του δημοσιογραφική διάσκεψη ότι θα ήταν παράφρων αν το απέρριπτε. Το πλαίσιο καταργεί τις εγγυήσεις και τα όποια επεμβατικά δικαιώματα από την πρώτη μέρα. Προνοεί δραστική μείωση των κατοχικών στρατευμάτων επίσης από την πρώτη μέρα καθώς και για ταχεία αποχώρηση των υπόλοιπων. Προβλέπει για μηχανισμό εφαρμογής της λύσης, από τον οποίο αποκλείει τις εγγυήτριες δυνάμεις και τις περιορίζει μόνο σε συμβουλευτικό ρόλο. Αφήνει ανοιχτό για περαιτέρω συζήτηση μόνο το ζήτημα των αγημάτων της ΕΛΔΥΚ και της ΤΟΥΡΔΥΚ (950 και 650 στρατιώτες αντίστοιχα), με την Τουρκία να ζητά ρήτρα επανεξέτασης σε 15 χρόνια και τη δική μας πλευρά – ρήτρα τερματισμού της παρουσίας τους σε πολύ λιγότερα χρόνια. Τα πιο πάνω συνιστούν σημαντική βελτίωση ακόμα και της Ζυρίχης: Το μεγάλο αγκάθι, η Συνθήκη Εγγύησης, τερματίζεται ενώ ακόμα και στη χειρότερη για μάς περίπτωση η Συνθήκη Συμμαχίας μετατρέπεται από αορίστου σε ορισμένου χρόνου.

Όσον αφορά στο εδαφικό, το πλαίσιο Γκουτιέρες ζητά επιστροφή της Μόρφου. Αυτό σημαίνει ότι η τουρκοκυπριακή πλευρά θα πρέπει όχι μόνο να επαναφέρει το χάρτη που απέσυρε, αλλά να προσθέσει σε αυτό και τη Μόρφου.

Για το θέμα της ισότιμης μεταχείρισης Ελλήνων και Τούρκων πολιτών το πλαίσιο απλώς αναφέρεται σε ισότιμη μεταχείριση, κάτι που μας αφήνει περιθώρια διαπραγμάτευσης, με σημαντικό μας όπλο τη σύγκλιση Χριστόφια – Ταλάτ για 4:1.

Για το θέμα της αποτελεσματικής συμμετοχής το πλαίσιο μας καλύπτει, αφού για όργανα χαμηλής πολιτικής (τα βασικά ήταν συμφωνημένα – τώρα ο κ. Αναστασιάδης φαίνεται να θέλει να τα επανανοίξει κι αυτά) αναφέρεται σε θετική τουρκοκυπριακή ψήφο, με μηχανισμό επίλυσης αδιεξόδων, μόνο σε θέματα που αφορούν ζωτικά συμφέροντα των δύο κοινοτήτων. Εξασφαλίζεται δηλαδή ήδη αυτό που τάχα θέλει να εξασφαλίσει ο κ. Αναστασιάδης με την αποκεντρωμένη Ομοσπονδία.

Στο περιουσιακό ο Γ.Γ. προτείνει δύο διαφορετικά καθεστώτα, κάτι που ήταν επιδίωξη της ελληνοκυπριακής πλευράς. Στις περιοχές που θα επιστραφούν υπό ελληνοκυπριακή διοίκηση θα δοθεί προτεραιότητα στους εκτοπισμένους ιδιοκτήτες. Στις δε υπόλοιπες περιοχές θα δοθεί προτεραιότητα στους χρήστες. Αυτό το τελευταίο προφανώς έχει σχέση με την απόφαση Δημόπουλος του ΕΔΑΔ η οποία όντως δίνει δυστυχώς προτεραιότητα στους χρήστες. Ασφαλώς είναι κάτι που δεν μας ικανοποιεί αλλά τουλάχιστον το πλαίσιο ρητώς παρέχει δυνατότητα περαιτέρω διαπραγμάτευσης. Επιπλέον, θα πρέπει να αξιοποιηθεί και η σύγκλιση σύμφωνα με την οποία ακόμη και στις περιοχές που δεν θα επιστραφούν θα δοθεί προτεραιότητα σε όσους ιδιοκτήτες έχουν συναισθηματικό δεσμό με την περιουσία τους.

Ασφαλώς κανένα πλαίσιο του ΟΗΕ δεν μπορεί να ικανοποιεί 100% τις δικές μας θέσεις. Η εκτίμηση πρέπει να είναι συνολική. Η ζυγαριά βαραίνει εμφανώς προς τα θετικά στοιχεία, έχοντας υπόψη ότι καταργείται η Συνθήκη Εγγύησης και τα επεμβατικά δικαιώματα, αποχωρούν με αξιόπιστο μηχανισμό εφαρμογής τα κατοχικά στρατεύματα, επιστρέφεται η Μόρφου και ικανοποιείται η ελληνοκυπριακή θέση για τη μια θετική ψήφο. Συνεπώς, το πλαίσιο Γκουτιέρες μας θωρακίζει ενόψει μιας τελικής διαπραγμάτευσης.

Αν προχωρούσαμε με το πλαίσιο, δύο ήταν τα πιθανά ενδεχόμενα: Είτε η Τουρκία να συνεργαστεί με αποτέλεσμα να υπάρξει ένα σημαντικό βήμα προς την κατεύθυνση της λύσης, είτε να επιμένει σε απαράδεχτες θέσεις και να εκτεθεί στα μάτια του Γ.Γ. και της διεθνούς κοινότητας.

Είναι γι΄αυτό που όταν ο κ. Ακιντζί τον περασμένο Απρίλιο ζήτησε επανάληψη των διαπραγματεύσεων από εκεί που έμειναν, στη βάση του πλαισίου Γκουτιέρες, είχαμε υποδείξει ότι το ίδιο όφειλε να πράξει και ο κ. Αναστασιάδης. Αντί τούτου, ο Πρόεδρος συνέχισε να θέτει όρους και προϋποθέσεις.

Παραμονές της υποβολής της έκθεσης του Γ.Γ. προς το Συμβούλιο Ασφαλείας ο κ. Αναστασιάδης έθεσε το ζήτημα της αποκεντρωμένης ομοσπονδίας. Πρόκειται για ξαναζεσταμένο φαγητό αφού το ίδιο έπραξε στο Εθνικό Συμβούλιο από το 2010. Του ζητήθηκε τότε από τον τέως Πρόεδρο Δ. Χριστόφια να διευκρινίσει ποιες ακριβώς αρμοδιότητες ήθελε να μεταφερθούν στις συνιστώσες πολιτείες αλλά ουδέποτε το διευκρίνισε. Τώρα, μετά από δύο συνεδρίες του Εθνικού Συμβουλίου, δημόσιο διάλογο και Διάγγελμα του ιδίου, συνεχίζει να μην αποσαφηνίζει τι εννοεί. Αυτό το ζήτημα δεν περιλαμβάνεται στο πλαίσιο του Γ.Γ. του ΟΗΕ για τον απλούστατο λόγο ότι είναι λυμένο, αφού οι ομοσπονδιακές αρμοδιότητες ουσιαστικά έχουν συμφωνηθεί. Από τη μια, λοιπόν, ο κ. Αναστασιάδης δηλώνει ετοιμότητα συνέχισης των συνομιλιών από το σημείο που αυτές είχαν μείνει στο Κρανς Μοντανά και από την άλλη επανανοίγει ένα συμφωνημένο θέμα.

Το θέμα δεν είναι αυτή καθ΄ εαυτή η αποκεντρωμένη ομοσπονδία. Στο σύγχρονο κόσμο υπάρχουν τόσο αποκεντρωμένες όσο και συγκεντρωτικές ομοσπονδίες.

Αυτά εξαρτώνται από τους λόγους και τρόπους ίδρυσης μιας ομοσπονδίας. Μήπως, όμως, η δικοινοτική διζωνική ομοσπονδία με πολιτική ισότητα και το κατάλοιπο εξουσίας να ανήκει στις συνιστώσες πολιτείες είναι συγκεντρωτική ομοσπονδία; Ποιο σκοπό εξυπηρετεί το ξήλωμα μιας υφιστάμενης σύγκλισης την ώρα που καταβάλλεται προσπάθεια επανέναρξης της διαπραγματευτικής διαδικασίας; Γιατί, άραγε, ο Πρόεδρος επιμένει πεισματικά να μη μοιράζεται μαζί μας τις όποιες σκέψεις του; Οφείλει να το πράξει διότι υπάρχουν αρμοδιότητες που αν μεταφερθούν στις συνιστώσες πολιτείες τότε δεν θα μιλάμε για ομοσπονδία αλλά για συνομοσπονδία ή, το λιγότερο, για έντονα συνομοσπονδιακά στοιχεία (π.χ. άμυνα και αμυντική πολιτική, ενιαία οικονομία, ΑΟΖ, μετανάστευση). Γιατί ο Πρόεδρος δεν άφησε το θέμα για να το συζητήσει στις διαπραγματεύσεις αφού αυτό προνοεί το πλαίσιο Γκουτιέρες, με πιθανότητα μάλιστα να μπορέσει να το ανταλλάξει με κάτι άλλο; Εξάλλου ακόμη και να κατέληγε σ’ αυτό τα 6 κεφάλαια του πλαισίου Γκουτιέρες θα παρέμεναν ανοιχτά.

Η ουσία είναι ότι ο Πρόεδρος ανοίγει ένα συμφωνημένο θέμα χωρίς καν να διευκρινίζει ή να ξέρει τι ακριβώς εννοεί. Φυσιολογικά θα μπορούσε να διερωτηθεί κάποιος, ποια είναι η σκοπιμότητα αυτής της κίνησης; Μήπως προσπαθεί να αποφύγει τη διαπραγματευτική διαδικασία; Μήπως θέλει να οδηγήσει αλλού τα πράγματα αναφορικά με το στόχο της δικοινοτικής διζωνικής ομοσπονδίας; Δεν μας διαφεύγει ότι πολλοί διατείνονται ότι ο κ. Αναστασιάδης τους εκμυστηρεύτηκε ότι επιδιώκει μια άλλη λύση. Λύση που θα έχει συνομοσπονδιακά στοιχεία και στοιχεία δύο κρατών.

Σήμερα έχουμε μπροστά μας το απτό αποτέλεσμα όλων αυτών των αλλοπρόσαλλων χειρισμών. Τα πράγματα έγιναν πολύ πιο σύνθετα και πιο απαιτητικά.

Πρέπει πλέον να συμφωνηθούν όροι αναφοράς για να επαναρχίσει η διαπραγματευτική διαδικασία. Ενώ είχαμε μπροστά μας ένα ξεκάθαρο πλαίσιο τόσο από πλευράς περιεχομένου όσο και από πλευράς διαδικασίας, τώρα ψαχνόμαστε στους όρους αναφοράς. Γιατί αυτή η νέα ορολογία;

Από το Κρανς Μοντανά μεσολάβησαν πολλά: Απόσυρση των προτάσεων Αναστασιάδη, συνακόλουθη απόσυρση του τουρκοκυπριακού χάρτη, διαφωνίες κατά πόσον το πλαίσιο Γκουτιέρες είναι αυτό της 30ης Ιουνίου (όπως θεωρεί ο Γ.Γ. και η τουρκοκυπριακή πλευρά ) ή της 4ης Ιουλίου, πρόθεση του Προέδρου για απόσυρση της σύγκλισης για μια τουρκοκυπριακή ψήφο στο Υπουργικό πλην των θεμάτων ζωτικής σημασίας, στα οποία μάλιστα δεν περιλαμβάνει το φυσικό αέριο και βέβαια η πρόταση για αποκεντρωμένη ομοσπονδία. Από τη στιγμή που η τουρκοκυπριακή πλευρά, παρά τις επιφυλάξεις που εξέφρασε τη συζητά, ήταν φυσικό ο Γ.Γ. να μην την απορρίψει αλλά να ζητά από κοινού τρόπους να την εντάξει στους όρους αναφοράς. Τονίζει όμως το πόσο επείγον είναι το θέμα. Είναι όλα αυτά που μάλλον πρέπει να ξεκαθαρίσουν με τους όρους αναφοράς καθώς και η διαδικασία που θα ακολουθηθεί. Σίγουρα, όμως, ο Γ.Γ. θέλει να πειστεί ότι η διαδικασία θα έχει νόημα, διαφορετικά ελλοχεύει ο κίνδυνος να μην συγκατανεύσει σε επανέναρξή της.

Μέχρι σήμερα ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών ζητούσε να συνεχιστούν οι συνομιλίες από εκεί που έμειναν και με βάση το πλαίσιο του. Τώρα με τους όρους αναφοράς ζητείται κάτι περισσότερο. Να συμφωνήσουμε ότι έχουμε την ίδια αντίληψη για τις συγκλίσεις που έχουν συμφωνηθεί. Την ίδια ερμηνεία για τα σημεία του πλαισίου του Γενικού Γραμματέα. Την ίδια αντίληψη για τις όποιες νέες ιδέες. Πέραν τούτου πρέπει να συμφωνήσουμε ότι έχουμε τον ίδιο τελικό στόχο καθώς και ότι συμφωνούμε για το πώς θα φτάσουμε ως εκεί.

Συνεπώς οι εξελίξεις είναι πλέον κάτι περισσότερο από κρίσιμες. Αν δεν εργαστούμε με μεθοδικότητα, συνέπεια, ειλικρίνεια και προσήλωση στη συμφωνημένη λύση χωρίς υποσημειώσεις και αστερίσκους που να την ανατρέπουν υπάρχει ο κίνδυνος να μην καταλήξουμε ούτε στους όρους αναφοράς. Κάτι τέτοιο θα εγκυμονεί τεράστιους κινδύνους για τη χώρα μας, ιδιαίτερα αν επιρριφθούν ευθύνες για το ναυάγιο και σε εμάς.

Το ζητούμενο πλέον είναι να αξιοποιηθεί το περιθώριο των λίγων εβδομάδων που έχουμε για να συμφωνηθούν οι όροι αναφοράς. Συνειδητοποιεί ο κ. Αναστασιάδης ότι αν αυτό δεν γίνει κατορθωτό, υπάρχει κίνδυνος επίρριψης ευθυνών και στη δική μας πλευρά; Ότι η οριστική διχοτόμηση θα είναι πιο κοντά από ποτέ;

Το ΑΚΕΛ ως πατριωτική δύναμη δεν πρόκειται να συμβιβαστεί ποτέ με τη διχοτόμηση, που ήταν το όραμα και ο πάγιος στόχος του Ραούφ Ντενκτάς. Το ΑΚΕΛ θα εξακολουθήσει να αγωνίζεται με όλες του τις δυνάμεις για απελευθέρωση και επανένωση, που η μόνη εφικτή λύση για να επιτευχθεί είναι η δικοινοτική διζωνική ομοσπονδία. Λύση βασισμένη στις αρχές του διεθνούς δικαίου και του Καταστατικού Χάρτη του ΟΗΕ, στις αρχές επί των οποίων εδράζεται η Ευρωπαϊκή Ένωση.

Όσοι τυχόν στρέφονται προς άλλους προσανατολισμούς, θα πρέπει να μετρήσουν κατά πόσο μπορούν να τους περάσουν χωρίς εμάς.