Ο ρυθμός επέκτασης του σύμπαντος μπερδεύει τους επιστήμονες

12:25 12/4/2016 - Πηγή: Sigma Live

Η ακριβέστερη έως τώρα μέτρηση για την ταχύτητα επέκτασης του σύμπαντος, εξελίσσεται σε κοσμολογικό αίνιγμα, αφού οι έως τώρα αστρονομικές εκτιμήσεις, που βασίζονται στις παρατηρήσεις του ευρωπαϊκού δορυφόρου «Πλανκ», δεν συμφωνούν.

Αν αυτή η απόκλιση επιβεβαιωθεί και από άλλες μελέτες, τότε μάλλον οι νόμοι της κοσμολογίας θα πρέπει να ξαναγραφτούν. Ως υπαίτια για την επιταχυνόμενη επέκταση (διαστολή) του σύμπαντος θεωρείται η λεγόμενη «σκοτεινή ενέργεια», η οποία - στο μέτρο που είναι σωστή η νέα μέτρηση- φαίνεται

να έχει «ανεβάσει ρυθμούς» μετά τη δημιουργία του σύμπαντος.

Ο νέος υπολογισμός που έκανε ομάδα επιστημόνων, δείχνει έναν ρυθμό επέκτασης που είναι περίπου 8% πιο γρήγορος σε σχέση με τις προβλέψεις με βάση τα στοιχεία του «Πλανκ», τα οποία βασίζονται στην μέτρηση της αρχέγονης ακτινοβολίας από την Μεγάλη Έκρηξη (Μπιγκ Μπανγκ), δηλαδή της λεγόμενης «μικροκυματικής κοσμικής ακτινοβολίας υποβάθρου». Η νέα μέτρηση έχει ποσοστό αβεβαιότητας μόνο 2,4% έναντι 3,3% της προηγούμενης αντίστοιχης μέτρησης, σύμφωνα με το "Nature".

Οπότε, τι στο καλό συμβαίνει; «Νομίζω ότι υπάρχει κάτι στο καθιερωμένο κοσμολογικό μοντέλο που δεν κατανοούμε», δήλωσε ο αστροφυσικός 'Ανταμ Ρις του Πανεπιστημίου Τζον Χόπκινς στη Βαλτιμόρη, ο οποίος ήταν ένας από τους επιστήμονες που ανακάλυψαν την σκοτεινή ενέργεια το 1998 και ήταν επίσης επικεφαλής της νέας μέτρησης του ρυθμού επέκτασης του σύμπαντος, γνωστής και ως «σταθεράς του Χαμπλ». Η σταθερά αυτή υπολογίζεται με βάση το πόσο γρήγορα άλλοι γαλαξίες απομακρύνονται από τον δικό μας.

Σύμφωνα με το τωρινό κοσμολογικό μοντέλο, το σύμπαν εξελίσσεται μέσα από μια «διελκυστίνδα» μεταξύ της ελκτικής δράσης της σκοτεινής ύλης και της επεκτατικής δράσης της σκοτεινής ενέργειας. Η βαρύτητα της σκοτεινής ύλης τείνει να συγκρατεί την επέκταση της σκοτεινής ενέργειας.

Προηγούμενες μετρήσεις του Ρις και άλλων είχαν συμπεράνει ότι η ισχύς της σκοτεινής ενέργειας είναι σταθερή διαχρονικά σε όλη τη συμπαντική ιστορία. Όμως η νέα μέτρηση -και η απόκλισή της από τα στοιχεία του «Πλανκ» από τις αρχές του σύμπαντος, - δείχνουν ότι πιθανώς η σκοτεινή ενέργεια συνεχώς αυξάνει τον ρυθμό επέκτασης του σύμπαντος.

Αν τόσο οι μετρήσεις του ρυθμού επέκτασης του σύμπαντος (σταθεράς του Χαμπλ), όσο και οι μετρήσεις του «Πλανκ» είναι εξίσου σωστές, τότε στο αίνιγμα πρέπει να αναζητηθούν άλλες λύσεις πέρα από το καθιερωμένο κοσμολογικό μοντέλο. Μία τέτοια πιθανότητα είναι ότι τα στοιχειώδη σωματίδια που πιθανώς αποτελούν τη σκοτεινή ύλη (και τα οποία παραμένουν άγνωστα μέχρι σήμερα), έχουν διαφορετικές ιδιότητες από ό,τι έχουν σκεφτεί οι επιστήμονες.

Μια άλλη πιθανότητα είναι ότι όντως η σκοτεινή ενέργεια έχει γίνει τελευταία πιο ισχυρή από ό,τι ήταν στην αρχή του σύμπαντος. Μια τρίτη εξήγηση είναι ότι η μέθοδος μέτρησης της απομάκρυνσης των γαλαξιών από τον δικό μας -με βάση ορισμένα άστρα «κεριά» που χρησιμεύουν ως σημεία αναφοράς- δεν είναι ακριβής.

Πηγή: ΑΠΕ - ΜΠΕ