Όταν η Κύπρος έγινε καταφύγιο «δραπέτων» από τη Σοβιετική Ανατολική Γερμανία

13:18 22/12/2020 - Πηγή: Sigma Live

Μια ξεχασμένη-άγνωστη ιστορία που συνδέει την Δυτική Γερμανία-Ανατολική Γερμανίας με την Κύπρο την δεκαετία του 60  επανέφερε ένας χρήστης στο twitter.

Yikes. This passed me by. From 1964: East Germans escape to the west through Famagusta in #Cyprus. pic.twitter.com/DanExCfyOI

—

Nathan Morley (@nathanmorley) December 22, 2020

Πρόκειται φια δημοσίευμα των New York Times στις 5 Νοεμβρίου 1964, όταν έγραφε από την Λευκωσία.

«Η Πρεσβεία της δυτικής Γερμανίας εδώ, είπε σήμερα ότι η Κύπρος ‘’μετατρέπεται σε δημοφιλή διαδρομή απόδρασης Γερμανών πολιτών που θέλουν να φύφουν από την κατεχόμενη Σοβιετική Ζώνη προς το ελεύθερο μέρος της Γερμανίας»

Δυο ακόμη Ανατολικογερμανοί  έφυγαν για την Δυτική Γερμανία από τουριστικές ομάδες που επισκέφτηκαν την Αμμοχωστο,  αυξάνοντας τον τελικό αριθμό αυτό του μήνα στους πέντε.

Οι τελευταίοι αποχωρήσαντες, που πέταξαν για την Φρανκφούρτη σήμερα, ήταν μια γυναίκα γιατρός και ένας τραπεζικός διευθυντής, και οι 2 ηλικίας 28 ετών.

Aξίζει να σημειωθεί ότι  από τον Μάρτιο του 1961 η Κύπρος είχε γίνε για την Ανατολική Γερμανίας ένας νέος προορισμός για μεσογειακές κρουαζιέρες που χρηματοδοτήθηκαν απευθείας από τη Λαϊκή Δημοκρατία της Γερμανίας. 

Κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, η Κύπρος ήταν επανειλημμένα στο επίκεντρο των συμφερόντων των δύο μεγάλων στρατιωτικά μπλοκ. Μέσα σε αυτές τις ιδεολογικές διαμάχες, το γερμανικό ζήτημα έπαιξε ιδιαίτερο ρόλο.

Η απόφαση του Μακάριου να ακολουθήσει μια αδέσμευτη πορεία  στην εξωτερική πολιτική του νησιού σήμαινεψότι τα δύο γερμανικά κράτη προσπάθησαν να επηρεάσουν την κυβέρνηση της Κύπρου για τα δικά τους συμφέροντα. Όταν η Κύπρος επέτρεψε στη Ανατολική Λαϊκή Δημοκρατία της Γερμανίας (GDR) το 1964 να ιδρύσει εμππορική εκπροσώπηση στη Λευκωσία τότε  η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας (FRG) φοβόταν ότι η Ανατολική Γερμανία μπορεί να αναγνωριστεί επίσημα από την Κυπριακή Δημοκρατία.

Σε μεταπτυχιακή διπλωματική του εργασία στο Πανεπιστήμιο της Μάλτας με θέμα οι σχέσεις Γερμανίας-Κύπρου  (1960-1968), ο Αντώνης Σαμμούτης αναφέρει πωε  οι σχέσεις με την Ανατολική Γερμανία αναπτύχθηκαν κυρίως μετά την κρίση του 1964 και τη στενή συνεργασία του νησιού με τη Σοβιετική Ένωση. Οι στενές σχέσεις με το σοσιαλιστικό μπλοκ, που αναπτύχθηκαν μετά το 1964 και η «έλλειψη κατανόησης» στο ΝΑΤΟ της ελληνοκυπριακής στάσης, δεν επηρέασε άμεσα μόνο η πορεία των σχέσεων με τη Γερμανία αλλά οι εξελίξεις του Κυπριακού επισης. Στην πραγματικότητα, αυτά τα δύο σημεία αλληλεπιδρούσαν πάντα.

Όπως σημειώνει μεταξύ άλλων, τον Αύγουστο του 1963, η Γερμανική Πρεσβεία γνώρισε «από πρώτο χέρι» τις συνέπειες της δυσπιστίας μεταξύ των δύο κοινοτήτων στο νησί. Αφού κάλεσαν τους Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους διευθυντές των προγραμμάτων της Κυπριακής Ραδιοτηλεοπτικής Εταιρείας να επισκεφθούν τη Γερμανία, αυτοί σύντομα ενημερώθηκαν ότι ο Ελληνοκύπριος Γενικός Διευθυντής απέρριψε την πρόσκληση με το επιχείρημα ότι η πρόσκληση ενός Έλληνα και ενός Τουρκοκύπριου «δεν αντικατοπτρίζει τον πραγματικό χαρακτήρα του νησιού που είναι ελληνικό».

Κατηγόρησε επίσης την Γερμανική Πρεσβεία ότι εμπλέκεται στις εσωτερικές υποθέσεις της Κύπρου. Η Πρεσβεία αρνήθηκε τις κατηγορίες και τόνισε ότι διατηρείται το δικαίωμα πρόσκλησης αντιπροσωπειών στη Γερμανία και από τις δύο κοινότητες