Π. Λεωνίδου για Τ.Α: Παραμερίζουμε την πρόταση περί δημοψηφίσματος

14:01 3/3/2022 - Πηγή: Sigma Live

«Όλη αυτή την περίοδο που πέρασε, προσπαθήσαμε ως Δημοκρατικό Κόμμα να συνεισφέρουμε εποικοδομητικά και θεωρώ ότι το πετύχαμε σε μεγάλο βαθμό, προβαίνοντας σε σημαντικές αλλαγές στα νομοσχέδια, με στόχο μια πιο λειτουργική, αποδοτική, διαφανή, αξιοκρατική και πλησιέστερη προς τον πολίτη Τοπική Αυτοδιοίκηση», ανέφερε στην ομιλία του στην Ολομέλεια της Βουλής, ο Βουλευτής του ΔΗΚΟ Πανίκος Λεωνίδου. 

Όσον αφορά την τροπολογία του κόμματος για δημοψήφισμα,

σημείωσε πως «σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες για την διεξαγωγή δημοψηφίσματος, θεσπίζονται περιορισμοί στον κύκλο των θεμάτων που μπορούν να τεθούν σε δημοψήφισμα, αλλά κυρίως αυτά δεν πρέπει να διενεργούνται σε ένα κλίμα δυσπιστίας, που ουσιαστικά δεν θα ανταποκρίνονται στην πραγματική βούληση του εκλογικού σώματος, όπου με λεκτικά τεχνάσματα να παραπλανείται ο λαός και να οδηγηθεί σε συγκεκριμένο αποτέλεσμα. Η πολυπλοκότητα, η περιπλοκότητα και η έλλειψη καθαρότητας τόσο στη διαδικασία, όσο και στο αποτέλεσμα, ασφαλώς και δημιουργούν δεύτερες σκέψεις οι οποίες πιθανό να είναι πιο σοφές. «αι δεύτεραι φροντίδες σοφότεραι», Ευριπίδης Ιππόλυτος». 

Διαβάστε επίσης: Ανατροπές στην Ολομέλεια για Τ.Α – Αναμένεται να αποσύρει τροπολογία το ΔΗΚΟ

Αυτούσια η ομιλία του

Ολοκληρώνεται σήμερα μια μακρά και ιδιαίτερα δύσκολη περίοδος. Μετά από χρόνια διαβουλεύσεις και πολλές συζητήσεις, οδηγούνται για ψήφιση τα τρία νομοσχέδια για την περιβόητη μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης .  

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η Τοπική Αυτοδιοίκηση, είναι ίσως η πλησιέστερη εξουσία προς τον πολίτη. Συνδυάζει τη νομοθετική με την εκτελεστική εξουσία. Αφορά την καθημερινότητα του δημότη, την άμεση και αποτελεσματική διαχείριση των προβλημάτων του.

Εμείς στο Δημοκρατικό Κόμμα, ταχθήκαμε εξ’ αρχής υπέρ των μεταρρυθμίσεων, αν αυτές όμως είναι λειτουργικές και δημοκρατικές.

Οτιδήποτε δεν είναι δημοκρατικό, ακόμη και αν είναι λειτουργικό, για μας δεν μπορεί να θεωρείται μεταρρύθμιση και εξέλιξη.

Η όποια μεταρρύθμιση κατά την άποψη μας, θα πρέπει να υπηρετεί πρώτα και πάνω από όλα, τη δημοκρατική έκφραση και βούληση των πολιτών.

Είναι προφανές ότι η μεταρρύθμιση της Tοπικής Aυτοδιοίκησης ήταν επιβεβλημένη, αφού η εικόνα που παρουσιάζουν σήμερα οι Δήμοι με την περιορισμένη Διοικητική και Οικονομική αυτοτέλεια, τα προβλήματα με τους προϋπολογισμούς και τις πολλές δυσλειτουργίες σε θέματα διαφάνειας και χρηστής διοίκησης απαιτούσαν την άμεση παρέμβαση μας .

Αυτό που επιβαλλόταν και επιβάλλεται να γίνει είναι, αλλαγές που θα επιφέρουν βελτίωση στην Οργάνωση, Δομή και Λειτουργία των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης. Την ίδια ώρα όμως, μια σημαντική και προοδευτική μεταρρύθμιση, η οποία επιχειρεί να άρει στρεβλώσεις και να ανατρέψει δεδομένα δεκαετιών, ήταν λογικό ότι θα δημιουργούσε αντιδράσεις , σε όλα τα επίπεδα.

Αυτό που εμείς αποσκοπούμε, είναι η αναβάθμιση αφενός της ποιότητας ζωής των πολιτών και αφετέρου οι καλύτερες και ποιοτικότερες υπηρεσίες που θα παρέχονται από τους οργανισμούς αυτούς. Στόχος μας μια οικονομικά βιώσιμη και διοικητικά αυτόνομη, αποτελεσματική τοπική αυτοδιοίκηση.

Ως Δημοκρατικό Κόμμα, έχουμε εργαστεί όλο αυτό το διάστημα με υπευθυνότητα, σύνεση, συναίνεση και καλή πίστη, στηρίζοντας την προσπάθεια που διεξάγεται, με κατάθεση προτάσεων και εισηγήσεων για αλλαγές που θα επιφέρουν πραγματικά οφέλη στην κοινωνία και στον τόπο.

Επιδίωξή μας ήταν, να ξεπεραστούν οι όποιες επιμέρους διαφωνίες υπήρχαν, με εκατέρωθεν συμβιβασμούς, να υπάρξει η μεγαλύτερη δυνατή συναίνεση, αφού πρώτα όμως  ληφθούν υπόψιν οι ανησυχίες και προτάσεις όλων των εμπλεκόμενων.

Ως Δημοκρατικό Κόμμα παραμείναμε προσηλωμένοι και επιδιώξαμε μέχρι τέλους,  με σεβασμό στην αντίθετη άποψη, να υιοθετηθούν και οι δικές μας απόψεις.

Ένας μεγάλος συμβιβασμός που έγινε από μέρους μας για το καλό της Μεταρρύθμισης, ήταν η συμμετοχή μας στην απόφαση για παράταση της θητείας των υφιστάμενων αξιωματούχων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης για δυόμιση χρόνια .

Μια απόφαση η οποία δεν λήφθηκε καθόλου εύκολα, αφού παρουσίαζε αδυναμίες στη δημοκρατική νομιμοποίηση της .

Όσον αφορά τον αριθμό των δήμων, για μας δεν αποτελούσε το μείζον θέμα, αφού αυτό που προείχε και προέχει, είναι ο τρόπος άσκησης εξουσίας του θεσμού. Να δοθούν δηλαδή αυτές οι αρμοδιότητες στις αρχές Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ούτως ώστε να κατοχυρώνεται το δικαίωμα της οικονομικής και διοικητικής αυτοτέλειας τους.

Θέλω να τονίσω ότι σε γενικές γραμμές είμαστε ικανοποιημένοι γιατί πολλές από τις προτάσεις μας , υιοθετήθηκαν από την πλειοψηφία της Επιτροπής Εσωτερικών και ενσωματώθηκαν στα τελικά κείμενα.

Από την άλλη όμως κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, αν η ευθύνη, ο σχεδιασμός και η οικοδόμηση της Μεταρρύθμισης βρισκόταν εξ’ αρχής στο χέρι μας, χωρίς αμφιβολία, θα είχαμε  σήμερα μπροστά μας ένα εντελώς διαφορετικό νομοθέτημα, με άλλη φιλοσοφία και προοπτική, που ασφαλώς και δεν θα στηριζόταν μόνο στις συνενώσεις και οικονομικά κριτήρια.

Όλη αυτή την περίοδο που πέρασε, προσπαθήσαμε ως Δημοκρατικό Κόμμα να συνεισφέρουμε εποικοδομητικά και θεωρώ ότι το πετύχαμε σε μεγάλο βαθμό, προβαίνοντας σε σημαντικές αλλαγές στα νομοσχέδια, με στόχο μια πιο λειτουργική, αποδοτική, διαφανή, αξιοκρατική και πλησιέστερη προς τον πολίτη Τοπική Αυτοδιοίκηση .

Όλες οι προτάσεις και εισηγήσεις που υποβάλαμε, ήταν αποτέλεσμα της διαβούλευσης που προηγήθηκε με την Ένωση Δήμων και Κοινοτήτων με μεμονωμένες κοινότητες και Δήμους, Υπηρεσίες και όλους τους εμπλεκόμενους φορείς.

Για τους Δήμους καταθέσαμε σημαντικές προτάσεις που κατά την άποψη μας ενισχύουν την Δημοκρατία και την διαφάνεια, μα πάνω από όλα, ανακόπτουν την κατάχρηση εξουσίας από μέρους  των οργάνων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης .

Μια από τις εισηγήσεις μας, αφορά τη σύσταση/δημιουργία Ανεξάρτητης Υπηρεσίας, η οποία θα είναι υπεύθυνη για Προσλήψεις, Προαγωγές, Ανέλιξη των υπαλλήλων, χωρίς την εμπλοκή των Δημοτικών και Κοινοτικών Συμβουλίων. Πιστεύουμε άλλωστε, ότι αυτή η αρμοδιότητα δεν συνιστά η/και δεν ανταποκρίνεται στην έννοια των τοπικών υποθέσεων, που είναι ο βασικός στόχος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.

Προτείναμε επίσης την δημιουργία 5μελων επιτροπών σε κάθε διαμέρισμα , οι οποίες θα συνεργάζονται και θα συζητούν σε τακτά χρονικά διαστήματα με τους εκπροσώπους των διαμερισμάτων στους Δήμους, για όλα τα τοπικά ζητήματα. Με αυτό τον τρόπο κρίνουμε, θα υπάρξει  ενδυνάμωση της αντιπροσώπευσης.

Περαιτέρω με δική μας πρόταση και ομόφωνη απόφαση της Επιτροπής, εισήχθη στο νομοσχέδιο πρόνοια, για σύσταση διαμερισμάτων σε περιοχές που ήταν ενταγμένες σε καταργηθέντα Συμβούλια βελτιώσεως και εντάχθηκαν ακολούθως σε Δήμους.

Με αυτή την ρύθμιση παρέχεται πλέον η δυνατότητα, υπό κάποιες προϋποθέσεις, οι περιοχές Αγίας Φύλας, Ζακακίου, Καιμακλίου και Παλλουριώτισσας, να συστήσουν δικό τους διαμέρισμα.

Ένα άλλο πολύ σημαντικό θέμα για εμάς, αποτελεί ο θεσμός των Σχολικών Εφορειών, γιατί αναγνωρίζουμε, παρά τις παραλείψεις, ότι η συνεισφορά τους στην κοινωνία είναι τεράστια.

Για αυτό το λόγο, διαφωνήσαμε και συνεχίζουμε να διαφωνούμε με την κατάργηση και ένταξη τους στους Δήμους. Έχουμε ήδη καταθέσει σχετική τροπολογία και πρόταση Νόμου για απευθείας εκλογή του Πρόεδρου και όλων των μελών των σχολικών εφορειών από το εκλογικό σώμα .

Όπως είναι γνωστό, ενώπιον μας για ψήφιση έχουμε και το νομοσχέδιο για σύσταση Επαρχιακών Συμβουλίων, με τεράστιες και αυξημένες εξουσίες.

Για αυτό το λόγο προτείναμε όπως ο Πρόεδρος του Συμβουλίου, να μην προέρχεται από τους υφιστάμενους αξιωματούχους της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, της περιφέρειας του οργανισμού, αλλά να εκλέγεται απευθείας από τον λαό. Για να ενισχύσουμε τη θέση μας, βρίσκεται ενώπιον του σώματος η σχετική τροπολογία μας.

Σημαντική τομή αποτελεί και η θέση μας για περιορισμό σε τρεις των θητειών όλων των αξιωματούχων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, καταθέτοντας την ίδια ώρα όμως τροπολογία, για παροχή δυνατότητας, σε όλους όσοι έχουν συμπληρώσει την Τρίτη θητεία και αφού ολοκληρώσουν τα δυόμιση χρόνια της παράτασης που ήδη έχει δοθεί , να υποβάλουν υποψηφιότητα για άλλη μια εκλογή.

Ιδιαίτερα για τις μικρές κοινότητες, μέχρι διακόσιους (200) εκλογείς, προτείνουμε με τροπολογία εξαίρεση από τον εν λόγω περιορισμό.

Για τις συνενώσεις, οι θέσεις και απόψεις μας έχουν εκτεθεί στο πλαίσιο της συζήτησης εντός της αρμόδιας Κοινοβουλευτικής Επιτροπής και καταγράφονται στην αιτιολογική έκθεση.

Κυρίες και κύριοι,

Ένας βασικός πυλώνας της κυπριακής κοινωνίας είναι η Ύπαιθρος και ο κόσμος της. Η συζήτηση και ο διάλογος που διεξήχθη όλη αυτή την περίοδο, ασφαλώς και δεν δικαιώνει τις προσδοκίες των κοινοτήτων, γιατί δυστυχώς η Ένωση Κοινοτήτων παρέμεινε για μεγάλη χρονική περίοδο μακριά από τις συζητήσεις που διεξήγαγε η κυβέρνηση. Παράλληλα, η απουσία ενός ευρύτερου και μακρόπνοου συνολικού σχεδιασμού για ανάπτυξη της υπαίθρου, ερημώνει και την οδηγεί σε περαιτέρω μαρασμό.

Εμείς από την πρώτη στιγμή καταθέσαμε εισηγήσεις για ενδυνάμωση των εξουσιών που θα  παρέχονται στην Ύπαιθρο, με  διεύρυνση μεταξύ άλλων του δικαιώματος του εκλέγεσθαι, ώστε να έχουν την δυνατότητα υποβολής υποψηφιοτήτων και δημόσιοι λειτουργοί  νοουμένου ότι είναι κάτοικοι της κοινότητας. Μια θέση που δυστυχώς δεν έτυχε αποδοχής.

Παράλληλα υιοθετήσαμε τις απόψεις της Ένωσης Κοινοτήτων σε πάρα πολλά σημεία, ιδιαίτερα στα θέματα ύδρευσης, της χορηγίας που θα παραχωρείται, τα κοιμητήρια και το δικαίωμα απαλλοτρίωσης.

 Κυρία Πρόεδρε , κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,

Είναι γεγονός ότι το θέμα του δημοψηφίσματος έχει μετατραπεί από όλους μας ως μείζον. Το δημοψήφισμα όπως όλοι γνωρίζουμε, είναι μια απόφαση του λαού με την οποία σχηματίζεται η τελική απόφαση του αρμόδιου κρατικού οργάνου.

Η έννοια του δημοψηφίσματος αναδεικνύεται εναργέστερα, εφόσον αντιπαραβάλλεται προς τις εκλογές . Εκλογές και δημοψήφισμα αποτελούν τους δυο βασικούς θεσμούς της άμεσης δημοκρατίας. Ιδιαίτερη σημασία, έχει η επιλογή του θέματος και το ερώτημα που μπορεί να τεθεί.

Σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες για την διεξαγωγή δημοψηφίσματος, θεσπίζονται περιορισμοί στον κύκλο των θεμάτων που μπορούν να τεθούν σε δημοψήφισμα, αλλά κυρίως αυτά δεν πρέπει να διενεργούνται σε ένα κλίμα δυσπιστίας, που ουσιαστικά δεν θα ανταποκρίνονται στην πραγματική βούληση του εκλογικού σώματος, όπου με λεκτικά τεχνάσματα να παραπλανείται ο λαός και να οδηγηθεί σε συγκεκριμένο αποτέλεσμα.

Η πολυπλοκότητα, η περιπλοκότητα και η έλλειψη καθαρότητας τόσο στη διαδικασία, όσο και στο αποτέλεσμα, ασφαλώς και δημιουργούν δεύτερες σκέψεις οι οποίες πιθανό να είναι πιο σοφές. «αι δεύτεραι φροντίδες σοφότεραι», Ευριπίδης Ιππόλυτος.

Είναι γεγονός ότι όταν ξεκινήσαμε τη συζήτηση, στην περασμένη κοινοβουλευτική περίοδο, ταχθήκαμε υπερ της διεξαγωγής δημοψηφισμάτων πριν την ψήφιση των νομοσχεδίων.

Στην παρούσα φάση και ενόψει της απόφασης της ολομέλειας της Βουλής, η οποία δώρισε σε όλους τους υφιστάμενους Δημοτικούς άρχοντες, δυόμιση χρόνια παράταση της θητείας τους, μια απόφαση της οποίας, όπως έχουμε πει πολλές φορές, αμφισβητείται η νομιμοποίηση. Και ενόψει της κατά ανάλογο τρόπο υιοθέτησης της απόφασης του ελληνικού κοινοβουλίου για τις δικές του μεταρρυθμίσεις και με βάση τις δυνατότητες που παρείχε το ίδιο το Σύνταγμα της Ελλάδας για το θεσμό του δημοψηφίσματος, κάτι που λείπει από το δικό μας Σύνταγμα. Και στηριζόμενοι στην απόφαση του Συμβουλίου Επικρατείας της Ελλάδας , έχουμε την άποψη ότι πέρα από τις νομικές αναλύσεις , για πρακτικούς και λειτουργικούς λόγους , μα πάνω από όλα εκφράζοντας την επιθυμία και την ειλικρινή μας βούληση για ψήφιση και υλοποίηση της μεταρρύθμισης, θα έπρεπε να παραμερίσουμε και αυτή την προϋπόθεση που θέταμε για ψήφιση.

Τα προβλήματα και οι ανατροπές σε αντίθετη περίπτωση, θα είναι τεράστιες, με αποτέλεσμα να οδηγηθεί η μεταρρύθμιση σε ένα φαύλο κύκλο, ενδεχομένως και αναπομπή από τον πρόεδρο της Δημοκρατίας, λόγω του ότι θα ψηφίσουμε ένα νόμο υπό αίρεση, που θα εξαρτάται από ένα μελλοντικό και αβέβαιο γεγονός. Κάτι που ασφαλώς και απευχόμαστε όλοι, αφού η σημερινή ανάγκη της Τοπικής Αυτοδιοίκησης για μεταρρύθμιση, θα οδηγηθεί σε οριστικό ναυάγιο.

Σε αυτό το σημείο οφείλουμε να κακίσουμε την στάση που τήρησε η Κυβέρνηση , η οποία δεν μερίμνησε ώστε να συμφωνηθούν όλες οι εκκρεμότητες προτού παραχωρήσει την παράταση θητείας.  

Παράλληλα, δεν έκανε όλες τις επαφές που απαιτούνταν, ενώ οι διαβουλεύσεις, η ενημέρωση και εμπλοκή των επηρεαζόμενων ιδιαίτερα στα αρχικά στάδια και μέχρι πρόσφατα, ήταν από μηδαμινή έως ανύπαρκτη.

Επίσης η κυβέρνηση, δεν μερίμνησε να προχωρήσει έγκαιρα, πριν την ψήφιση των νομοσχεδίων στην διεξαγωγή των δημοψηφισμάτων, παρά το γεγονός ότι πέρασαν δέκα ολόκληροι μήνες από τις Βουλευτικές εκλογές.

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,

Κλείνοντας θα ήθελα να συγχαρώ και να ευχαριστήσω όλους όσους εργάστηκαν για την ολοκλήρωση αυτής της τεράστιας προσπάθειας.  

Ευχαριστώ θερμά τον φίλο πρόεδρο, Άριστο Δαμιανού και τα μέλη της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Εσωτερικών, για την πολύ εποικοδομητική στάση που κράτησαν όλο αυτό το διάστημα, για την συνεργασία αλλά και το κλίμα σύνεσης και συναίνεσης που διατηρήθηκε.

Τον φίλο Υπουργό Εσωτερικών Νίκο Νουρή, τον Γενικό Διευθυντή Κώστα Κωνσταντίνου, και τον προϊστάμενο της Διεύθυνσης Τοπικής Αυτοδιοίκησης του Υπουργείου Αντώνη Οικονομίδη, για την άψογη συνεργασία.

Ιδιαίτερες ευχαριστίες στον συνάδελφο μου στην Επιτροπή, Βουλευτή του ΔΗΚΟ Χρίστο Σενέκη για την δική του σημαντική συμβολή και βοήθεια.

Θα ήταν παράλειψη μου να μην ευχαριστήσω τα μέλη της προηγουμένης Επιτροπής Εσωτερικών και την πρόεδρο Ελένη Μαύρου, για την σημαντική συμβολή τους, τα προηγούμενα χρόνια στο όλο εγχείρημα. 

Τέλος , θερμές ευχαριστίες στην γραμματεία της Επιτροπής και ιδιαίτερα στην Δέσποινα Παντελίδου, η οποία εργάστηκε ακούραστα για να φτάσουμε στην σημερινή ψήφιση των τριών νομοσχεδίων.