Πιέσεις για χαλάρωση δημοσιονομικής πολιτικής

08:01 3/4/2017 - Πηγή: Sigma Live

Ζητούν αντίσταση από τις κυπριακές Αρχές Κομισιόν και ΕΚΤ
Στο πλαίσιο του 2ου μεταμνημονιακού ελέγχου της οικονομίας, οι Ευρωπαίοι τεχνοκράτες προτείνουν διεύρυνση της φορολογικής βάσης και διατήρηση ισχύς ανάπτυξης πλησίον του 2,5% και το 2017. Εκφράζουν προβληματισμό για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια

Κεφαλαιώδους σημασίας θεωρούν την αντίσταση των κυπριακών Αρχών στις αυξημένες πιέσεις για χαλάρωση της δημοσιονομικής πολιτικής οι τεχνοκράτες της Κομισιόν και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας

που συμμετείχαν στο δεύτερο μεταμνημονιακό έλεγχο της κυπριακής οικονομίας, που διεξήχθη από τις 27 έως τις 31 Μαρτίου.

Σε κοινή ανακοίνωσή τους εκτιμούν ότι η ανάπτυξη της οικονομίας του τόπου το 2017 θα διατηρηθεί ισχυρή πλησίον του 2,5%. Επιτροπή και ΕΚΤ καλούν την Κύπρο να «διασφαλίσει και να αξιοποιήσει τα σκληρά κερδισμένα επιτεύγματα, να αντισταθεί στην αυξημένη πίεση» και «να ανακτήσει τη δυναμική των μεταρρυθμίσεων που σήμερα έχει εξασθενήσει».

Τα δύο ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα καλούν την Κύπρο, αντί της γενικής αύξησης των δαπανών, να δημιουργήσει δημοσιονομικά περιθώρια για επενδύσεις που θα συμβάλουν στην ενίσχυση της ανάπτυξης στο μέλλον.

Μισθολογικό κόστος και μη εξυπηρετούμενα
Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στο μισθολογικό κόστος, ενώ οι ελεγκτές προειδοποιούν ότι μεσοπρόθεσμη δημοσιονομικοί κίνδυνοι παραμένουν σημαντικοί και η πτωτική πορεία του δημόσιου χρέους δεν έχει ακόμη σταθεροποιηθεί. Σε σχέση με τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, Επιτροπή και ΕΚΤ ζητούν «πιο σθεναρή προσπάθεια από τις Αρχές και τις τράπεζες ώστε να αυξηθεί η εφαρμογή και χρήση των πλαισίων αφερεγγυότητας».

Επιπλέον, η αξιολόγηση καταγράφει ότι η συνολική μεταρρύθμιση της δημόσιας διοίκησης και η ιδιωτικοποίηση των μεγάλων κρατικών φορέων που πρόσφατα απορρίφθηκαν, θα πρέπει να παραμείνει προτεραιότητα της πολιτικής για τη στήριξη της δημοσιονομικής βιωσιμότητας και τη μακροπρόθεσμη ανάπτυξη.

Η Κύπρος καλείται επίσης να βελτιώσει περαιτέρω το επιχειρηματικό περιβάλλον, για να προσελκύσει περισσότερες επενδύσεις, και να εστιάσει στον εκσυγχρονισμό του δικαστικού συστήματος, κυρίως με τη δημιουργία ενός εμπορικού δικαστηρίου. Άλλες προτεραιότητες περιλαμβάνουν μια πιο αποφασιστική εφαρμογή του σχεδίου δράσης διακυβέρνησης της χώρας για την ανάπτυξη, τη μεταρρύθμιση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς και τη δημιουργία ενός αξιόπιστου και γρήγορου συστήματος μεταβίβασης τίτλων ιδιοκτησίας.

Η αποστολή ήταν συντονισμένη με την αποστολή του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ), την αποστολή παρακολούθησης μετά το πρόγραμμα (PPΜ). Προσωπικό από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ΕSM) συμμετείχε, επίσης, στην αποστολή για ζητήματα που σχετίζονται με το σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης του ESM. Η Κύπρος αυτήν τη στιγμή επωφελείται από ισχυρή ανάπτυξη και τη βελτίωση των συνθηκών στον χρηματοπιστωτικό τομέα.

Οι διαπιστώσεις της Κομισιόν
Όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση, για να στηρίξει την ανάπτυξη στο μέλλον, η συνέχιση της δημοσιονομικής πειθαρχίας και μια ανανεωμένη ώθηση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων είναι ζωτικής σημασίας. Η δημοσιονομική εξυγίανση συνέβαλε στην ενίσχυση της αξιοπιστίας του πολιτικού πλαισίου και τη διευκόλυνση της πρόσβασης στην αγορά ομολόγων.

Σημαντικές διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που εγκρίθηκαν τα τελευταία χρόνια επέτρεψαν στην Κύπρο να αλλάξει τάση, με την επιστροφή στην ανάπτυξη και η κατάσταση στην αγορά εργασίας βελτιώνεται. Στην παρούσα συγκυρία, είναι ζωτικής σημασίας για να διασφαλιστούν και περαιτέρω να αναπτυχθούν αυτά τα σκληρά κερδισμένα επιτεύγματα.

Στον δημοσιονομικό τομέα, θα πρέπει να υπάρχει αντίσταση στην αύξηση της πίεσης των δαπανών, επιτρέποντας τη δημιουργία των δημοσιονομικών περιθωρίων για τις δημόσιες δαπάνες που ενισχύουν την ανάπτυξη. Στο διαρθρωτικό επίπεδο, η μεταρρυθμιστική ορμή έχει αποδυναμωθεί αισθητά.

Η αποστολή ενθάρρυνε τις Αρχές και άλλους σημαντικούς παράγοντες να ανανεώσουν τις προσπάθειές τους για τη βελτίωση του αναπτυξιακού δυναμικού της Κύπρου και να προσελκύσει περισσότερες επενδύσεις που θα βελτιώσουν την παραγωγικότητα.

Η ανάπτυξη επιταχύνθηκε το 2016 και αναμένεται να παραμείνει ισχυρή το 2017, ενώ μετριάζεται στη συνέχεια. Η ανάπτυξη αποκτά όλο και πιο ευρεία βάση, οδηγείται από την ιδιωτική κατανάλωση, τις επενδύσεις και την ισχυρή τάση του τουρισμού. Οι συνθήκες στην αγορά εργασίας έχουν βελτιωθεί συνολικά το 2016, αν και το ποσοστό ανεργίας παραμένει σε υψηλά επίπεδα, ιδιαίτερα μεταξύ των νέων.

Η αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ αναμένεται να είναι κοντά στο 2.5% το 2017. Ωστόσο, οι περιορισμένες επενδύσεις που βελτιώνουν την παραγωγικότητα, οι ανεπαρκείς διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, και το επίμονα υψηλό επίπεδο ιδιωτικού χρέους εξακολουθούν να επιβαρύνουν τις προοπτικές ανάπτυξης.

Σύμφωνα με τη γραπτή δήλωση, ενώ η δημοσιονομική απόδοση ήταν μεγαλύτερη από την αναμενόμενη και υποστηρίζεται από ισχυρή οικονομική ανάπτυξη, οι πιέσεις για δημοσιονομική χαλάρωση αυξάνονται. Παρά τη συνεχή ανάπτυξη, ο προϋπολογισμός για το 2017 στοχεύει σε μείωση του πρωτογενούς πλεονάσματος. Αυτό οφείλεται εν μέρει στην κατάργηση του φόρου ακίνητης ιδιοκτησίας, η οποία έχει περιορίσει τη φορολογική βάση.

Η αποστολή υπογράμμισε ότι οι Αρχές θα πρέπει να αντισταθούν στην πίεση για χαλάρωση της δημοσιονομικής πολιτικής, καθώς παραμένουν μεσοπρόθεσμοι δημοσιονομικοί κίνδυνοι και η πτωτική πορεία του δημόσιου χρέους δεν έχει ακόμη σταθεροποιηθεί. Σε αυτό το πλαίσιο, οι Αρχές θα πρέπει να εξασφαλίζουν συμμόρφωση με τις διατάξεις βάσει του προληπτικού σκέλους του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης.

Η ενίσχυση της δημοσιονομικής βιωσιμότητας συνεπάγεται, επίσης, την ανάγκη για περιορισμό του μισθολογικού κόστους στον δημόσιο τομέα, μεταξύ άλλων, με την καθιέρωση ενός μόνιμου μηχανισμού για τη μέτρια αύξηση των μισθών. Μια εμπεριστατωμένη ανάλυση των δημοσιονομικών επιπτώσεων θα πρέπει να συνοδεύει το νομοσχέδιο για τις μεταρρυθμίσεις, συμπεριλαμβανομένης της μεταρρύθμισης της υγειονομικής περίθαλψης, για να διασφαλιστεί η συνοχή με το υφιστάμενο δημοσιονομικό περιθώριο.

Λήψη περαιτέρω αναπτυξιακών μέτρων
«Κοιτάζοντας μπροστά, θα είναι ζωτικής σημασίας να αυξηθούν τα δημοσιονομικά περιθώρια, για να καταστεί δυνατή η λήψη πρόσθετων μέτρων τόνωσης της ανάπτυξης, συμπεριλαμβανομένης της αύξησης της παραγωγικότητας, την ενίσχυση των δημόσιων επενδύσεων και των δαπανών έρευνας και ανάπτυξης. Αυτό θα μπορούσε να επιτευχθεί με τη διεύρυνση της φορολογικής βάσης και την καλύτερη ιεράρχηση των δημόσιων δαπανών», αναφέρουν η Επιτροπή και η ΕΚΤ, για να προσθέσουν:

«Σημαντική, αλλά άνιση είναι επίσης η πρόοδος στη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων (NPLs), τα οποία παραμένουν πολύ υψηλά. Ενίσχυση της εμπιστοσύνης επέτρεψε στις τράπεζες να διευρύνουν την καταθετική τους βάση και να βελτιωθεί η ρευστότητα και τα κεφαλαιακά αποθέματα ασφαλείας.

Μια αξιοσημείωτη θετική εξέλιξη είναι, επίσης, η πλήρης αποπληρωμή τον Ιανουάριο του 2017 της βοήθειας ρευστότητας έκτακτης ανάγκης που είχε χορηγηθεί σε κυπριακές τράπεζες. Νέος δανεισμός επιταχύνεται, ξεκινώντας από χαμηλή βάση, αλλά το υπόλοιπο απόθεμα των πιστώσεων προς την οικονομία συνεχίζει να συρρικνώνεται, λόγω των αναγκαίων ισολογισμών απομόχλευσης.

Η κερδοφορία των τραπεζών περιορίζεται από την πίεση στα καθαρά επιτοκιακά περιθώρια και την ανάγκη για πρόσθετη τροφοδότηση. Η αποστολή συνιστά πιο ισχυρές προσπάθειες αναδιάρθρωσης δανείων, κυρίως με την πλήρη αξιοποίηση όλων των διαθέσιμων εργαλείων, προκειμένου να επιταχυνθεί ο ρυθμός της μείωσης των μη εξυπηρετούμενων δανείων.

Προσθέτουν ότι η επικράτηση των αναδιαρθρώσεων των ήδη αναδιαρθρωμένων δανείων δείχνει ότι η ποιότητα των λύσεων αναδιάρθρωσης πρέπει να ενισχυθεί περαιτέρω.

«Πιο έντονες προσπάθειες από τις Αρχές και τις τράπεζες είναι επίσης απαραίτητες, για να αυξηθεί η εφαρμογή και χρήση των πλαισίων αφερεγγυότητας και αποκλεισμού. Αυτά τα πλαίσια έχουν δημιουργήσει κίνητρα για τους οφειλέτες, ώστε να εξοφλήσουν ή να αναζητήσουν συνεταιριστικές λύσεις αναδιάρθρωσης. Παρ' όλα αυτά, μια πιο δυναμική εφαρμογή θα ενισχύσει περαιτέρω αυτά τα κίνητρα και να συμβάλει στη μείωση των στρατηγικών χρεοκοπιών.

Η αποστολή συγκεκριμένα υπογράμμισε την ανάγκη να γίνουν πιο αποδοτικές οι νομικές διαδικασίες που σχετίζονται με την αφερεγγυότητα, προκειμένου να επιταχυνθεί η διαδικασία απομόχλευσης. Η ανανέωση της δυναμικής των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων πρέπει να είναι υψηλή προτεραιότητα για την ενίσχυση της μακροπρόθεσμης ανάπτυξης και τη δημοσιονομική βιωσιμότητα.

Η Βουλή των Αντιπροσώπων απέρριψε πρόσφατα βασικές μεταρρυθμίσεις, όπως η συνολική μεταρρύθμιση της δημόσιας διοίκησης και η ιδιωτικοποίηση των μεγάλων κρατικών εταιρειών. Κατά την άποψη της αποστολής, αυτά πρέπει να παραμείνουν προτεραιότητες της πολιτικής για τη στήριξη της δημοσιονομικής βιωσιμότητας και τη μακροπρόθεσμη ανάπτυξη».

Για την περαιτέρω βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος και για την προσέλκυση περισσότερων επενδύσεων, σύμφωνα με τους δύο Ευρωπαϊκούς θεσμούς, πρέπει οι μεταρρυθμίσεις να εστιαστούν σε πολλές από τις βασικές περιοχές, όπως κυρίως στον εκσυγχρονισμό του δικαστικού συστήματος, κυρίως με τη δημιουργία ενός εμπορικού δικαστηρίου.

«Άλλες προτεραιότητες περιλαμβάνουν μια πιο αποφασιστική εφαρμογή του σχεδίου δράσης διακυβέρνησης της χώρας για την ανάπτυξη, τη μεταρρύθμιση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς και τη δημιουργία ενός βιώσιμου συστήματος μεταφοράς και έκδοσης τίτλων ιδιοκτησίας.

Η αποστολή θα ήθελε να ευχαριστήσει τις κυπριακές Αρχές, το ΔΝΤ και το προσωπικό του ΕSM για την εποικοδομητική και ανοικτή συζήτησή τους. Η επόμενη αποστολή PPS θα πραγματοποιηθεί το φθινόπωρο του 2017.
ΠΗΓΗ: ΚΥΠΕ