Πολιτικό μήνυμα ή Turk-stop;

07:58 23/11/2016 - Πηγή: Sigma Live

Κατατέθηκαν οκτώ διαφορετικές προτάσεις για τις σχέσεις Ε.Ε. - Τουρκίας
Από πάγωμα μέχρι και διακοπή των ενταξιακών διαπραγματεύσεων οι τοποθετήσεις των ευρωβουλευτών στο Στρασβούργο. Πιο συγκρατημένη η Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Από μία κλωστή πλέον κρέμονται οι σχέσεις Ε.Ε. - Τουρκίας μετά τη χθεσινή συζήτηση, που έγινε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στο Στρασβούργο. Ήταν καθολική η αποδοκιμασία των κινήσεων Ερντογάν στο εσωτερικό της χώρας με αναφορές στην καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Το μήνυμα που έβγαινε από το σύνολο των ευρωβουλευτών ήταν ότι ο Τούρκος «Σουλτάνος» έχει ξεπεράσει

κάθε κόκκινη γραμμή.

Το κλίμα για την Άγκυρα δεν είναι καθόλου καλό, καθώς υπάρχουν οκτώ προσχέδια ψηφισμάτων που, το λιγότερο που περιέχουν, είναι το προσωρινό πάγωμα των ενταξιακών διαπραγματεύσεων Ε.Ε. - Τουρκίας.

Κατά τη χθεσινή συζήτηση στο Ευρωκοινοβούλιο υπήρχαν μοιρασμένες τοποθετήσεις ανάμεσα σε αυτούς που μιλούσαν μόνο για πάγωμα των ενταξιακών διαπραγματεύσεων και να μείνει ορθάνοιχτη η πόρτα του διαλόγου, και σε εκείνους που ζητούν οικονομικές κυρώσεις οι οποίες αγγίζουν τα όρια της τελωνειακής σύνδεσης ΕΕ - Τουρκίας, καθώς, όπως αναφέρουν κύκλοι στο Στρασβούργο, μόνον εάν υποστεί οικονομική πίεση η Τουρκία ίσως αλλάξει τακτική, μέχρι και διακοπή των διαπραγματεύσεων.

Ιδιαίτερα σημαντικό κρίνεται το τελικό αποτέλεσμα των ψηφισμάτων που αύριο θα τεθούν σε ψηφοφορία, καθώς ένα συντριπτικό αποτέλεσμα υπέρ του παγώματος, πολύ δύσκολα θα περάσει στα «ψιλά» και, όπως λένε κύκλοι του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, θα αναγκάσει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να θέσει το ψήφισμα προς συζήτηση και να εφαρμοστεί.

Πιο σκληρή τώρα
Πριν από δύο περίπου μήνες η ύπατη εκπρόσωπος της Ε.Ε. για την εξωτερική πολιτική είχε αναφέρει ότι η Ε.Ε. έχει αναδείξει την ανάγκη να συνεχιστεί ο διάλογος στα μείζονος σημασίας ζητήματα με την Τουρκία, εκφράζοντας, παράλληλα, με προσεκτική γλώσσα, τις ανησυχίες της για την ανάγκη σεβασμού των δημοκρατικών αξιών, του κράτους δικαίου, της ελευθερίας της έκφρασης αλλά και του δικαιώματος όλων σε δίκαιη δίκη.

Η προσεκτική γλώσσα χθες ήταν κάπως πιο σκληρή. Ανάμεσα σε άλλα έκανε λόγο για ανησυχητικό κλίμα στην Τουρκία όταν βλέπουμε ηγέτες να συλλαμβάνονται και βουλευτές να κρατούνται. Έκανε λόγο για συνέχιση των περιορισμών στην ελευθερία έκφρασης, συλλήψεις δημοσιογράφων, προκλητικές κινήσεις σε πανεπιστήμια.

Την ίδια ώρα, πάντως, ζητά τη συνέχιση του διαλόγου με την Τουρκία, λέγοντας ότι χρειάζονται λύσεις, οι οποίες να είναι επικερδείς. Ανέφερε ότι, αν διακοπούν οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις, η Ευρώπη θα χάσει δίαυλο επικοινωνίας, προσθέτοντας ότι χρειάζεται συνεργασία και επικοινωνία.

Αναφορές στο Κυπριακό
Στα πυρά των ευρωβουλευτών, που ζητούν άμεσα κυρώσεις κατά της Τουρκίας, υπήρξαν και αναφορές και στο Κυπριακό και κυρίως στο θέμα της κατοχής ευρωπαϊκού εδάφους. Την ίδια ώρα στην τοποθέτησή της η κ. Μογκερίνι επέλεξε να δώσει έμφαση στο Κυπριακό, λέγοντας ότι είναι πολύ σημαντικές οι συνομιλίες που διεξάγονται.

Σε παρέμβαση στο κυπριακό πρόβλημα προχώρησε και ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Μάρτιν Σουλτς, στον απόηχο της κατάρρευσης των συνομιλιών στο ελβετικό θέρετρο Μον Πελεράν (ίδε και σελ. 5).

«Μια λύση για όλους τους Κυπρίους είναι εφικτή. Καλώ και τις δύο πλευρές να συνεχίσουν τις συνομιλίες για την επαναδιαπραγμάτευση στο Κυπριακό, με περισσότερη καλή αποφασιστικότητα από ποτέ», ανέφερε χαρακτηριστικά.

Αν και πολιτικοί κύκλοι στο Στρασβούργο αναφέρουν ότι η εξέλιξη του παγώματος των ενταξιακών διαπραγματεύσεων δεν συνδέεται με τις συζητήσεις στο Κυπριακό, σύμφωνα με πληροφορίες η τουρκική πλευρά προσπάθησε να συνδέσει τα δύο ζητήματα, κάτι που ανέφερε στην ομιλία του και ο ευρωβουλευτής Τάκης Χατζηγεωργίου.

Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι έγινε προσπάθεια απευθείας της τουρκικής κυβέρνησης μέσω της πρεσβείας της με το γραφείο του Προέδρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Μάρτιν Σουλτς, όπως το ψήφισμα είναι χλιαρό, διότι θα επιφέρει πολλά προβλήματα στις συζητήσεις στο Κυπριακό. Ωστόσο, το κλίμα στο Στρασβούργο για την κυβέρνηση Ερντογάν είναι το χειρότερο των τελευταίων ετών.

Οι Κύπριοι ευρωβουλευτές
Στην παρέμβασή του ο Τάκης Χατζηγεωργίου τόνισε ότι είναι ευθύνη της Ευρώπης να πετύχει στην Κύπρο.

«Νομίζω ότι το Κοινοβούλιό μας θα έχανε και το τελευταίο ίχνος αξιοπρέπειας, αν δεν προχωρούσε στο βήμα στο οποίο προχωρεί. Στέκομαι στη σύλληψη του ηγέτη του τρίτου μεγαλύτερου κόμματος στη χώρα, ο οποίος εκπροσωπεί τουλάχιστον έξι εκατομμύρια ψηφοφόρους. Εμείς δεν έχουμε τίποτα με τον τουρκικό λαό, ο οποίος βασανίζεται από έναν βαθύ διχασμό, πράγμα το οποίο δεν προοιωνίζεται τίποτα το καλό για τον ίδιο τον λαό».

Την επιβολή κυρώσεων στην Τουρκία ζήτησε από την Ε.Ε. η ευρωβουλευτής του ECR Ελένη Θεοχάρους. Είπε ότι «οι Κύπριοι δεν επιζητούν στο πλαίσιο της λύσης τίποτε περισσότερο από αυτό που απολαμβάνουν όλοι οι Ευρωπαίοι πολίτες. Δηλαδή τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων».

Οι συνομιλίες, παρατήρησε, κατέρρευσαν λόγω της άτεγκτης στάσης της Άγκυρας. Η Δρ Θεοχάρους ρώτησε τους συναδέλφους της: «Ποιοι από εσάς θα δεχόσασταν να φοιτούν υποχρεωτικά σε τουρκικά σχολεία τα παιδιά σας;».

Χωρίς κυρώσεις, κατέληξε η κ. Θεοχάρους, η Τουρκία δεν πρόκειται να συναινέσει σε δημοκρατική λύση και αυτή είναι η υποχρέωση της Ε.Ε. Η διασφάλιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων με την όποια λύση.

Από την πλευρά του ο ευρωβουλευτής Δημήτρης Παπαδάκης (ΕΔΕΚ, S&D) ανέφερε ότι είναι η ώρα για να δώσουμε απαντήσεις σε δύο πολύ βασικά ερωτήματα: «Το πρώτο ερώτημα είναι τι Τουρκία θέλουμε και το δεύτερο ερώτημα είναι, εάν η μέχρι σήμερα στάση μας βοήθησε, ούτως ώστε να έχουμε μια δημοκρατική Τουρκία».

Ο ευρωβουλευτής σημείωσε ότι θέλουμε μια δημοκρατική Τουρκία που θα σέβεται τα δικαιώματα των πολιτών της, που θα σέβεται την κυριαρχία των γειτονικών της κρατών, θέλουμε μια Τουρκία, η οποία δεν θα κατέχει άλλα μικρά κράτη που βρίσκονται στην περιοχή της.

Καταλήγοντας, ο κ. Παπαδάκης τόνισε ότι η Τουρκία απέδειξε τη στάση της, τορπιλίζοντας ουσιαστικά τις συνομιλίες για επίλυση του Κυπριακού.

Πότε θα κλείσουν οι πόρτες
Κατά τη διάρκεια της συζήτησης φάνηκε ξεκάθαρα ότι μια απόφαση της Τουρκίας για επιστροφή της θανατικής καταδίκης θα σημαίνει αυτόματα και το τέλος των ενταξιακών διαπραγματεύσεων. Την ίδια ώρα, πάντως, οι πιο μετριοπαθείς ευρωβουλευτές επισήμαναν ότι το πάγωμα των ενταξιακών διαπραγματεύσεων αποτελεί ένα πρώτο βήμα που θα έχει έναν σύντομο χρονικό ορίζοντα.

Από τα λεγόμενά τους φάνηκε ότι δίδεται μια τελευταία ευκαιρία στην κυβέρνηση Ερντογάν να αλλάξει στάση στα όσα αυτήν τη στιγμή γίνονται στην Τουρκία.