Πως εμπλουτίζω τον προφορικό λόγο των μικρών παιδιών

09:36 14/4/2015 - Πηγή: Sigma Live

Ενίσχυση και εμπλουτισμός του προφορικού λόγου των μικρών παιδιών.

Από τη γέννηση του το βρέφος, αρχίζει να δέχεται καταιγισμό ερεθισμάτων μέσω των οποίων μαθαίνει τον κόσμο του.
Το άμεσο περιβάλλον του, δηλαδή η οικογένεια του, μπορεί να συμβάλει και να στηρίξει όλους τους τομείς ανάπτυξης του παιδιού. Μιλώντας πιο συγκεκριμένα για τη γλωσσική ανάπτυξη, είναι αξιοσημείωτο να αναφέρουμε ότι μέσα στο μικρό χρονικό διάστημα των έξι χρόνων, τα παιδιά κατακτούν τις βασικές δομές της μητρικής τους γλώσσας. Στη μικρή, αλλά κρίσιμη αυτή περίοδο, τα παιδιά θα κατανοήσουν και θα χρησιμοποιήσουν

ορθά τη γλώσσα, μετά από μια ραγδαία και αξιοθαύμαστη ανάπτυξη του λόγου και της ομιλίας.

Μπορούμε να επηρεάσουμε την γλωσσική ανάπτυξη των παιδιών;
Είναι γνωστό ότι τα πρώτα χρόνια ανάπτυξης του παιδιού είναι τα πιο σημαντικά για την ανάπτυξη του εγκεφάλου. Οι νευρώνες του παιδικού εγκεφάλου, αντιδρούν στα περιβαλλοντικά ερεθίσματα και με αυτόν τον τρόπο αναπτύσσουν ένα πυκνό δίκτυο δενδριτών, οι οποίοι δημιουργούν διασυνδέσεις μεταξύ τους. Παρ’ όλο που ξέρουμε ότι οι γενετικές διαφορές (γονίδια) επηρεάζουν την ανάπτυξη του κάθε παιδιού, πρόσφατες έρευνες ενισχύουν το γεγονός ότι η ανάπτυξη των παιδιών επηρεάζεται άμεσα από το περιβάλλον, τις εμπειρίες και τα ερεθίσματα που λαμβάνουν. Η πρώιμη παροχή ερεθισμάτων συμβάλλει καταλυτικά στη μεγαλύτερη και πλουσιότερη ανάπτυξη του παιδικού εγκεφάλου. Έτσι οι γονείς, μπορούν να συμβάλουν αισθητά στη γλωσσική ανάπτυξη των παιδιών τους, παρέχοντας τους ένα γόνιμο περιβάλλον και συνθήκες, τις οποίες τα παιδιά με την σειρά τους θα χρησιμοποιήσουν για να μεγιστοποιήσουν τις ικανότητες τους.

Πόσο σημαντική είναι η γλωσσική ανάπτυξη των παιδιών για τη μετέπειτα σχολική τους επιτυχία;
Η γλωσσική ανάπτυξη των παιδιών είναι ένα από τα πιο σημαντικά κριτήρια για τη σχολική ετοιμότητα των παιδιών. Ειδικότερα το μέγεθος του εκφραστικού και αντιληπτικού λεξιλογίου των παιδιών αποτελεί προγνωστικό παράγοντα της σχολικής επιτυχίας των παιδιών. Παιδιά με γλωσσικές δυσκολίες στη νηπιακή ηλικία έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να αντιμετωπίσουν μαθησιακές δυσκολίες στο δημοτικό σχολείο.

Πώς οι γονείς ενισχύουν και εμπλουτίζουν τον προφορικό λόγο στις πιο μικρές ηλικίες;
Η μάθηση είναι μια συνεχής διαδικασία, η οποία πρέπει να στηριχθεί από τους γονείς και το άμεσο περιβάλλον μέσα από καθημερινές δραστηριότητες και συναλλαγές.

Το παιδί εξελίσσει τις γλωσσικές του ικανότητες σταδιακά, ακολουθώντας μια εξελικτική πορεία. Λαμβάνοντας υπόψη αυτή την εξελικτική πορεία, μπορούμε να ενισχύσουμε και να προωθήσουμε τις γλωσσικές τους ικανότητες ανάλογα με την ηλικία ή το γλωσσικό στάδιο στο οποίο βρίσκονται. Πιο κάτω αναφέρονται μερικές από τις γενικές αρχές ενίσχυσης των γλωσσικών ικανοτήτων των παιδιών:Παρέχουμε ορθά γλωσσικά μοντέλα: χρησιμοποιούμε απλές προτάσεις στα μικρά παιδιά (κάτω των τριών χρόνων) αλλά πάντοτε με ορθές παραγωγές λέξεων. Δε χρησιμοποιούμε «μωρουδίστικες» λέξεις.Ονομάζουμε ότι βλέπουμε γύρω μας: ειδικά μέχρι την ηλικία των τριών χρόνων όπου το παιδί αυξάνει ραγδαία το λεξιλόγιο του• «Χτίζουμε» πάνω στις προτάσεις των παιδιών: από την ηλικία των 2 χρόνων όπου το παιδί αρχίζει να βάζει δύο λέξεις μαζί, μέχρι ακόμα και την ηλικία των 5 χρόνων. Μπορούμε να ενισχύουμε την παραγωγή φράσεων ή προτάσεων των παιδιών «χτίζοντας» πάνω στις προτάσεις που ήδη χρησιμοποιούν προσθέτοντας 1-3 λέξεις στην υπάρχουσα πρόταση. Πχ. όταν το τρίχρονο παιδί λέει «να παίξουμε με το ποδήλατο», ο ενήλικας επαναλαμβάνει και προσθέτει «να παίξουμε με το ποδήλατο στην αυλή.» Ο κύριος λόγος που «χτίζουμε» πάνω στις προτάσεις των παιδιών είναι για να τους δώσουμε μοντέλα μεγαλύτερης και πιο σύνθετης πρότασης χρησιμοποιώντας ως βάση το δικό τους γλωσσικό επίπεδο.Σχολιάζουμε τα πράγματα που κάνουμε μαζί: καθώς παίζουμε, καθώς κάνουμε δουλειές του σπιτιού, καθώς επισκεπτόμαστε κάποιο φίλο ή κάποιο χώρο, σχολιάζουμε τη δραστηριότητα έτσι ώστε να δίνουμε άμεσο γλωσσικό μοντέλο αλλά και πληροφορίες στο παιδί.

Διαβάστε περισσότερα στο paidiatros.com