Πώς και γιατί «βαφτίζονται» οι κακοκαιρίες στην Ελλάδα

14:35 16/1/2019 - Πηγή: Sigma Live

Οι τέσσερις πρόσφατες «επώνυμες» διαδοχικές κακοκαιρίες, που επηρέασαν την Ελλάδα (Ραφαήλ, Σοφία, Τηλέμαχος και Υπατία), έφεραν στο προσκήνιο τον τρόπο και το λόγο που τα έντονα καιρικά φαινόμενα «βαπτίζονται» στη χώρα.

Από τον Ιανουάριο του 2017, το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών/meteo.gr, που είναι ο «νονός», ξεκίνησε με δική του πρωτοβουλία τη διαδικασία ονοματοδοσίας των κακοκαιριών εκείνων που αναμένεται να προκαλέσουν σημαντικές κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις στην Ελλάδα.

Μέσα σε δύο χρόνια έχουν «βαπτισθεί» συνολικά 20 κακοκαιρίες.

Οι δρ. Κώστας Λαγουβάρδος και Βασιλική Κοτρώνη, διευθυντές ερευνών του Ινστιτούτου Ερευνών Περιβάλλοντος &Βιώσιμης Ανάπτυξης του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (ΕΑΑ) και συντονιστές της μετεωρολογικής υπηρεσίας meteo.gr του ΕΑΑ, έδωσαν στη δημοσιότητα έξι ερωτήσεις-απαντήσεις σχετικά με τη διαδικασία για την οποία -όπως φαίνεται και από τα σχόλια στα κοινωνικά δίκτυα- άλλοι πολίτες συμφωνούν και άλλοι διαφωνούν.

Τα κριτήρια της ονοματοδοσίας

Όπως αναφέρει και η ιστοσελίδα http://meteo.gr/namedstorms.cfm, σε χαμηλά βαρομετρικά/διαταραχές που αναμένονται να επιφέρουν σημαντικές κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις στη χώρα, δίνονται ονόματα. Σημαντικό ρόλο στην απόφαση για το αν θα δοθεί όνομα ή όχι, παίζουν κριτήρια όπως:

α) Η κακοκαιρία να αφορά μεγάλο τμήμα της Επικράτειας ή/και τμήματα της χώρας με μεγάλη πυκνότητα πληθυσμού (πχ.: Αθήνα, Θεσσαλονίκη),

β) Οι αναμενόμενες βροχοπτώσεις να ξεπερνούν επίπεδα για τα οποία η εμπειρία έχει δείξει ότι προκαλούν πλημμυρικά επεισόδια,

γ) Οι αναμενόμενες χιονοπτώσεις να αφορούν χαμηλά υψόμετρα ή/και κομβικά σημεία των εθνικών οδών, αεροδρόμια, καθώς και να επηρεάζουν την καθημερινή λειτουργία μεγάλων αστικών κέντρων,

δ) Η αναμενόμενη ένταση των ανέμων να ξεπερνά τα επίπεδα των 9 Μποφόρ σε μεγάλο μέρος των θαλασσών ή τα 7 Μποφόρ σε μεγάλο τμήμα της ξηράς.

Συνδυασμός κάποιων από τα παραπάνω χαρακτηριστικά του καιρού, καθώς και ο χρόνος εκδήλωσής τους (πχ.: σε εορταστικές περιόδους με αυξημένη μετακίνηση των πολιτών), αυξάνουν την πιθανότητα να δοθεί όνομα σε μια επερχόμενη κακοκαιρία. Με άλλα λόγια, τα κριτήρια δεν είναι μόνο αυστηρώς μετεωρολογικά, αλλά λαμβάνουν υπόψη και τις συνέπειες που μπορεί να έχουν τα φαινόμενα στην κοινωνία, αναλόγως της εποχής του χρόνου και τις δραστηριότητες που λαμβάνουν χώρα τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο.

Πώς γίνεται η επιλογή των ονομάτων

Εφόσον αποφασισθεί η ονοματοδοσία μιας συγκεκριμένης κακοκαιρίας, ακολουθείται αλφαβητική σειρά, με εναλλαγή ανδρικών και γυναικείων ονομάτων, κατά προτίμηση ονομάτων από τη μυθολογία και την αρχαία ιστορία.

Ποιες άλλες χώρες ακολουθούν την πρακτική αυτή

Οι τροπικοί κυκλώνες σε όλους τους ωκεανούς του πλανήτη μας ονοματοδοτούνται και είναι η πιο γνωστή σχετική πρακτική διεθνώς. Παρόλο που υπάρχει διάχυτη η εντύπωση ότι τα ονόματα δίνονται από υπηρεσίες των ΗΠΑ, στην πραγματικότητα εδώ και δεκαετίες τα ονόματα δίνονται από τον Παγκόσμιο Μετεωρολογικό Οργανισμό.

Στην Ευρώπη, από το 2015, ονόματα στα βαρομετρικά χαμηλά δίνουν, από κοινού, η Βρετανική και η Ιρλανδική Μετεωρολογική Υπηρεσία.

Η χρησιμότητα της πρακτικής

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Μετεωρολογικό Οργανισμό, «το να δίνονται ονόματα σε τροπικούς κυκλώνες ξεκίνησε πριν από πολλά χρόνια, προκειμένου να βοηθήσει στην ταχεία αναγνώριση των συστημάτων αυτών στα προειδοποιητικά μηνύματα, επειδή τα ονόματα εντυπώνονται ευκολότερα στη μνήμη από τους αριθμούς και τους τεχνικούς όρους. Πολλοί συμφωνούν ότι η προσάρτηση ονομάτων στους κυκλώνες διευκολύνει τα ΜΜΕ να τους αναφέρουν, αυξάνει το ενδιαφέρον για τις προειδοποιήσεις και αυξάνει την ετοιμότητα της κοινωνίας».

Σύμφωνα με τη Βρετανική Μετεωρολογική Υπηρεσία, «η ονοματοδοσία κακοκαιριών έχει αποδειχθεί ότι αυξάνει την ευαισθητοποίηση σχετικά με τις καιρικές συνθήκες στο Ηνωμένο Βασίλειο παρέχοντας ένα συνεπές μήνυμα προς το κοινό και προτρέποντας τους πολίτες να αναλάβουν δράση για την πρόληψη πιθανών βλαβών στον εαυτό τους ή στην περιουσία τους».

Οι επιστήμονες του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών/meteo.gr πιστεύουν ότι η ονοματοδοσία βοηθάει σημαντικά στην προετοιμασία των πολιτών απέναντι σε ένα επερχόμενο καιρικό γεγονός.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ