Σε θολά νερά η Τουρκία εν όψει δημοψηφίσματος

12:56 10/4/2017 - Πηγή: Sigma Live

Θολό και ομιχλώδες εξακολουθεί να είναι το τοπίο στην Τουρκία, μόλις λίγες ημέρες πριν τη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος για τη συνταγματική αναθεώρηση, με τις δημοσκοπήσεις να κινούνται στο όριο του στατιστικού λάθους, την καμπάνια του «ΟΧΙ» να είναι σχεδόν εξαφανισμένη από τα τουρκικά μέσα και το ποσοστό των αναποφάσιστων να κινείται στα επίπεδα του 10%-15%.

Μιλώντας

στο SigmaLive, ο Μεταδιδακτορικός Συνεργάτης στο Τμήμα Τουρκικών και Μεσανατολικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Κύπρου Νίκος Μούδουρος, αναφέρει ότι το αντιφατικό αυτό σκηνικό είναι προϊόν του γεγονότος ότι κανείς δεν είναι γνώστης της πραγματικής εικόνας, τόσο στο εσωτερικό της χώρας όσο και στις κάλπες του εξωτερικού, οι οποίες έκλεισαν κι εστάλησαν στην Τουρκία, με αξιωματούχους από τα δύο στρατόπεδα να παραδέχονται σε δηλώσεις τους ότι δεν μπορούν να εξάγουν συμπεράσματα.

Όσον αφορά στις δημοσκοπήσεις, αυτές εμφανίζονται μοιρασμένες, με άλλες να δίνουν οριακό προβάδισμα στο στρατόπεδο του «ΝΑΙ» με ποσοστό 51-52%, ενώ άλλες δίνουν ακριβώς το ίδιο αποτέλεσμα για το στρατόπεδο του «ΟΧΙ».

Ως εκ τούτου, με τα σημερινά δεδομένα που μπορεί κανείς να συγκεντρώσει, το αποτέλεσμα ενδέχεται να κριθεί κυριολεκτικά στο νήμα, καθώς το όποιο προβάδισμα σημειώνεται, κινείται στο όριο του στατιστικού λάθους.

Κοινό σημείο των δημοσκοπήσεων, πάντως, δεν είναι άλλο από το υψηλό ποσοστό των αναποφάσιστων, το οποίο κινείται στα επίπεδα του 10%-15%. Σύμφωνα με τον κ. Μούδουρο, η εικόνα που επικρατεί προς το παρόν για το εσωτερικό της Τουρκίας, είναι ότι η πλειοψηφία των αναποφάσιστων ανήκει στην πλευρά του «ΟΧΙ».

Στρατηγικής σημασίας το ποσοστό των αναποφάσιστων

Εκτός Τουρκίας και δη στα ευρωπαϊκά εδάφη, η τάση που καταγράφεται δείχνει ότι η κρίση στις ευρωτουρκικές σχέσεις ευνόησε τη συμμετοχή του κόσμου στο δημοψήφισμα, με τις απόψεις να συγκλίνουν στο ότι κατά πάσα πιθανότητα ευνοεί μια ψήφο υπέρ του «ΟΧΙ», χωρίς ωστόσο να μπορεί να υπολογιστεί το μέγεθος της επιρροής. Ωστόσο, ο κ. Μούδουρος εκτιμά ότι σε πραγματικούς αριθμούς και σε σχέση με τη συνολική συμμετοχή, το ποσοστό επιρροής της ευρωπαϊκής κάλπης δεν ξεπερνάει το 1,5%.

Μπορεί το εν λόγω ποσοστό να φαντάζει μικρό, ωστόσο, δεδομένου της αντιφατικής εικόνας των δημοσκοπήσεων και της πολύ μικρής ψαλίδας που καταγράφεται, το ποσοστό αυτό κρίνεται ως «στρατηγικού χαρακτήρα».

Συν τοις άλλοις, στο εσωτερικό της χώρας, οι δημοσκόποι σημειώνουν ότι δεν είναι λίγοι οι ψηφοφόροι που ενδέχεται μεν να δηλώνουν την πρόθεσή τους για στήριξη της συστημικής ψήφου υπέρ του «ΝΑΙ», ωστόσο, στην πραγματικότητα, στο τέλος θα κινηθούν απορριπτικά.

Αλλαγή ρητορικής και περιθωριοποίηση του «ΟΧΙ»

Η αλλαγή της ρητορικής του Τούρκου Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος πλέον αρνείται να δημοσιεύσει στοιχεία για τις δημοσκοπήσεις που διενεργεί το επιτελείο του, αρκούμενος να σχολιάσει ότι πλέον παρατηρείται «αρνητική τάση του ΝΑΙ», καταδεικνύει επίσης τη δυσκολία εξαγωγής συμπερασμάτων.

Κατά την εκτίμηση του κ. Μούδουρου, το συμπέρασμα που μπορεί να εξαχθεί, αφορά στην συνειδητοποίηση, τόσο από πλευράς Ερντογάν όσο και από πλευράς των υπολοίπων κυβερνητικών στελεχών, ότι η πορεία προς το δημοψήφισμα αποδείχτηκε πιο δύσκολή απ’ όσο εκτιμούσαν στην αρχή. Κι αυτό διότι, ενώ θεωρητικά το στρατόπεδο του «ΝΑΙ» θα έπρεπε να συγκεντρώνει ποσοστά της τάξεως του 65%, πλέον οι προσδοκίες αυτές έχουν ανατραπεί.

Εξάλλου, στο εσωτερικό της χώρας, οι καμπάνιες των δύο στρατοπέδων δεν τυγχάνουν ίσης μεταχείρισης. Όπως αναφέρει ο κ. Μούδουρος, χρειάζεται κανείς πολλή προσπάθεια για να εντοπίσει μηνύματα υπέρ του «ΟΧΙ» στην Τουρκία, με περίπου 17 κανάλια τηλεοπτικής εμβέλειας να παρουσιάζουν στοιχεία που τεκμηριώνουν τις καταγγελίες, συμβάλλοντας έτσι στην πλήρη περιθωριοποίηση του «ΟΧΙ».

Πέραν τούτου, δεν είναι λίγα και τα συμβάντα άσκησης βίας ενάντια σε εκπροσώπους του «ΟΧΙ», κυρίως προς το Φιλοκουρδικό κόμμα Τουρκίας (HDP), προς τα μέλη του Κόμματος Εθνικιστικής Δράσης (που υποστηρίζεται από το κίνημα των Γκρίζων Λύκων) που αντιτίθεται στην επίσημη κομματική γραμμή της συνεργασίας με τον Ερντογάν, αλλά και σε άτομα υψηλής επιρροής τα οποία τάσσονται υπέρ του «ΟΧΙ».

Άλλος Ερντογάν μετά το δημοψήφισμα;

Μεγάλο ερωτηματικό αποτελεί και η στάση του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν μετά τη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος, αφού η κλιμάκωση της επιθετικής ρητορικής του Τούρκου Προέδρου τόσο απέναντι στην Ευρώπη όσο και σε θέματα Κυπριακού και στα ελληνοτουρκικά, δείχνει σαφείς προεκλογικές προθέσεις.

Η εκτίμηση του κ. Μούδουρου, είναι πως μετά τη 16η Απριλίου θα υπάρξει μια περίοδος εφαρμογής μιας πολιτικής «κανονικοποίησης» του αποτελέσματος, όποιο κι αν είναι αυτό, καθώς το κράτος και η πολιτική σκηνή θα πρέπει να υιοθετήσει τη νέα πραγματικότητα και να περάσει στην εφαρμογή της.

Τι θα αλλάξει

Είτε σε περίπτωση επικράτησης του «ΝΑΙ» είτε σε περίπτωση επικράτησης του «ΟΧΙ», εκείνο που θεωρείται πιθανότερο, είναι ότι θα ακολουθήσει μια μορφή «ομαλοποίησης» στις σχέσεις της Τουρκίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση, οι οποίες σαφώς διαταράχθηκαν στον δρόμο προς την κάλπη.

Ωστόσο, το πλέον ξεκάθαρο, είναι πως η παρούσα ένταση δεν έχει μόνο τα χαρακτηριστικά του δημοψηφίσματος, αλλά και των βαθιών ρηγμάτων ανάμεσα στις διαφορετικές αντιλήψεις και επιδιώξεις.

Προς το παρόν, οι σχέσεις των δύο πλευρών έχουν υποβαθμιστεί μόνο στα θέματα του προσφυγικού και της ασφάλειας. Σε περίπτωση επικράτησης του «ΝΑΙ», εκτιμά ο κ. Μούδουρος, η διαδικασία ομαλοποίησης των σχέσεων θα περάσει στον άξονα της διαπραγμάτευσης νέων μοντέλων σχέσεων, ενώ σε αντίθετη περίπτωση, προς το παρόν δεν μπορούν να γίνουν εκτιμήσεις για την επόμενη ημέρα, η οποία θα εξαρτηθεί από το αν το στρατόπεδο Ερντογάν θα επιλέξει να δεχτεί το αποτέλεσμα ή να προωθήσει μέσω άλλης οδού, το σχέδιο της συνταγματικής αλλαγής.

Follow @Christos_mich