Στολίδι της Κρήτης το Μουσείο Αρχαίας Ελεύθερνας

12:55 29/6/2016 - Πηγή: Sigma Live

Η Ορθή Πέτρα είναι ένα από τα σημαντικότερα νεκροταφεία των αρχαϊκών και γεωμετρικών χρόνων.

Βρίσκεται 25 χλμ νοτιοανατολικά του Ρεθύμνου και αποτελεί ουσιαστικά την νεκρόπολη της αρχαίας Ελεύθερνας, μιας πρωτεύουσας της Κρήτης, που η ιστορία της αρχίζει το 3.000 π.Χ., δηλαδή την εποχή της διάδοσης και καταγραφής των ομηρικών επών.

Τα ευρήματα των ανασκαφών, που πραγματοποιεί ο καθηγητής Νίκος Σταμπολίδης και το Πανεπιστήμιο Κρήτης

τα τελευταία 30 χρόνια επιβεβαιώνουν τα ταφικά έθιμα και τις τελετουργίες που αναφέρονται στην ομηρική Ιλιάδα:

«Η νεκρόπολη της Ορθής Πέτρας στην αρχαία Ελεύθερνα είναι η σημαντικότερη μέχρι στιγμής νεκρόπολη των Σκοτεινών Χρόνων.

Ουσιαστικά εικονογραφεί τους στίχους της Ιλιάδας του Ομήρου. Και όπως ακριβώς περιγράφει την κατασκευή της πυράς του Πατρόκλου ο Όμηρος, τη βρίσκουμε εμείς στην νεκρόπολη της Ορθής Πέτρας. Δηλαδή, έχουμε το ορατό κομμάτι της ιστορίας».

Οι ανασκαφές στην Αρχαία Ελεύθερνα έχουν φέρει στο φως εξαιρετικά ευρήματα διαφόρων χρονολογικών φάσεων, από τη υπονεολιθική περίοδο έως τα υστερορωμαϊκά και βυζαντινά χρόνια, δεκάδες επιγραφές, γλυπτά, αντικείμενα από πολύτιμα υλικά, νομίσματα, εξωτικά αντικείμενα από την Ανατολή, μεταλλικά αντικείμενα και σκεύη, γυάλινα αγγεία κ.ά.

Η αρχαιολογική σκαπάνη έφερε στο φως και ένα μοναδικό μνημείο που φέρει στην κορυφή του είδωλα Κουρητών. Ο Κουρήτης Ελευθήρας ήταν αυτός που έδωσε στην αρχαία πόλη το όνομά της:

«Πολλά και εξαιρετικά είναι τα ευρήματα στην νεκρόπολη της Ορθής Πέτρας. Ένα από αυτά είναι αυτό το κενοτάφιο-ηρώο. Είναι το πρώτο μνημείο Αγνώστου Στρατιώτη στην ευρωπαϊκή ιστορία. Χρονολογείται το 670 π.Χ» επισημαίνει ο απεσταλμένος του Euronews, Γιώργος Μητρόπουλος στο νεκροταφείο της Ορθής Πέτρας.

Το νεότευκτο μουσείο της Αρχαίας Ελεύθερνας – Ο Όμηρος στην Κρήτη ήταν το όνειρο του Νίκου Σταμπολίδη όλα αυτά τα χρόνια.

Τώρα, χάρις στις ακάματες προσπάθειές του έγινε πραγματικότητα. Δημιουργήθηκε για να στεγάσει τα αποτελέσματα των ανασκαφών που διενεργούνται εδώ και τριάντα χρόνια στην αρχαία πόλη της Ελεύθερνας.

Η μόνιμη έκθεση εκτείνεται σε 3 αίθουσες και περιλαμβάνει 950 εκθέματα από το 3.000 π.Χ. μέχρι τον 14ο αιώνα μ.Χ, που βρέθηκαν σε όλο τον αρχαιολογικό χώρο. Θα ανανεώνεται περιοδικά, καθώς στην αποθήκη υπάρχουν περισσότερα από 10.000 αντικείμενα.

Ο καθηγητής Νίκος Σταμπολίδης ξεχωρίζει τα λαμπρά ευρήματα από τον ομαδικό τάφο με τις τρεις γυναίκες αριστοκρατικής καταγωγής και την ιέρεια. Το ηλικιακό τους φάσμα κυμαίνεται από τα 13,5 έως τα 72 έτη.

Η ξεχωριστή θέση που κατείχαν οι συγκεκριμένες νεκρές στην πρωτοαρχαϊκή κοινωνία της Ελεύθερνας τεκμηριώνεται από τη μνημειώδη κατασκευή του κτηρίου, τα πάσης φύσεως κτερίσματα, τα προσωπικά αντικείμενα και τα ενδύματά τους:

«Ξεχωρίζει μία ταφή σε έναν κτιστό τάφο, όπου τέσσερις γυναίκες συγχρόνως ετάφησαν στις αρχές του 7ου αιώνα π.Χ.

Πρόκειται για μία καθιστή 72 ετών γυναίκα, πιθανότατα ιέρεια και τρεις νεαρότερες, οι οποίες τάφησαν με τη φορά του ήλιου, με όλα τους τα καταπληκτικά ευρήματα: αγγεία από πηλό, χάλκινα αγγεία, αγγεία από φαγεντιανή, κοσμήματα χρυσά και με ημιπολύτιμους λίθους».

Μία από τις πιο σημαντικές ανακαλύψεις είναι ότι «Η Κόρη της Ελεύθερνας» που εκτίθεται στο μουσείο έχει στενή σχέση με την «Κυρία της Ωσέρ», το περίφημο γλυπτό που βρίσκεται στο Λούβρο. Οι ειδικοί τις θεωρούν αδελφές. Η συγγένειά τους φτάνει το 99,73%.
Χρονολογούνται το 640 π.Χ.

Τα δύο γλυπτά βρέθηκαν για πρώτη φορά μαζί στην έκθεση που έκανε για την Ελεύθερνα, το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, το 2004-5.

Ο Αλέν Πασκιέ είναι από τις μεγαλύτερες φυσιογνωμίες στη Γαλλία στο χώρο των μουσείων. Ήταν για πολλά χρόνια Γενικός Επιμελητής Πολιτιστικής Κληρονομιάς στη Γαλλία, επιμελητής αρχαιοελληνικών αρχαιοτήτων στον Λούβρο και είναι πλέον ακαδημαϊκός:

«Για μένα που ήμουν επιμελητής στο Λούβρο, τώρα είμαι στη σύνταξη, έζησα μαζί με την «Κυρία της Ωσέρ» για 34 ολόκληρα χρόνια. Γνωρίζω πλέον ότι είναι η Κυρία της Ελεύθερνας. Είναι από την Ελεύθερνα. Και αυτό είναι κάτι που μου προκαλεί συγκίνηση».

Ο Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας, Προκόπης Παυλόπουλος εγκαινίασε το μουσείο την Κυριακή 19 Ιουνίου. Είναι το τέταρτο μουσείο αρχαιολογικού χώρου, μετά τα αντίστοιχα της Ολυμπίας, των Δελφών και της Βεργίνας.

Για την παρουσίαση των εκθεμάτων έχει χρησιμοποιηθεί η τελευταία λέξη της τεχνολογίας, που είναι ο καλύτερος σύμμαχος για την ανάδειξη της πλούσιας αρχαιολογικής κληρονομιάς μας.

Το μουσείο εξαιρετικά λιτό στις γραμμές του μοιάζει σαν να αναδύεται μέσα από τη γη της Κρήτης.

Ο απεσταλμένος του Euronews, στην αρχαία Ελεύθερνα, Γιώργος Μητρόπουλος μεταδίδει:

«Με θέα τον Ψηλορείτη, το Μουσείο Αρχαίας Ελεύθερνας είναι το πρώτο μουσείο αρχαιολογικού χώρου στην Κρήτη. Είναι τέλειο ως την τελευταία του λεπτομέρεια. Είναι μια κιβωτός πολιτισμού μιας μεγάλης πόλης, μιας πρωτεύουσας της Κρήτης, των προϊστορικών και πρώιμων ιστορικών χρόνων».

Πηγή: Euronews